سکونتگاههای روستایی ایران در طول سالهای متمادی با توجه به نیروهای محیطی و اجتماعی ـ اقتصادی الگوی پراکنش خاصی پیداکردهاند. که در این میان عوامل جغرافیایی نقش بسزایی در استقرار و نحوه پراکندگی سکونتگاههای روستایی دارند، بعضی از این عوامل میتواند نقش موثرتری نسبت به سایر عوامل داشته باشند، پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی ...
بیشتر
سکونتگاههای روستایی ایران در طول سالهای متمادی با توجه به نیروهای محیطی و اجتماعی ـ اقتصادی الگوی پراکنش خاصی پیداکردهاند. که در این میان عوامل جغرافیایی نقش بسزایی در استقرار و نحوه پراکندگی سکونتگاههای روستایی دارند، بعضی از این عوامل میتواند نقش موثرتری نسبت به سایر عوامل داشته باشند، پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی نقش عوامل جغرافیایی در پراکندگی سکونتگاههای روستایی در شهرستان زنجان میپردازد تا عامل و یا عواملی که نقش بیشتری نسبت به سایر عوامل دارند مشخص شود. همچنین نقشه پهنه بندی مناطق روستایی در سه تیپ متفاوت از لحاظ استقرار در گروههای روستایی با مقر مناسب، نسبتاً مناسب و نامناسب ارائه گردد. برای نیل به این هدف، 8 عامل طبیعی شامل رودخانه، گسل، بارش، دما، تبخیر، ارتفاع، شیب، لیتولوژی، به عنوان عوامل مؤثر در محل استقرار سکونتگاههای روستایی انتخاب گردید. در تحقیق حاضر با استفاده از نرمافزار Arc GIS نقشههای عامل به صورت رقومی تهیه و سپس با استفاده از مدل AHP در نرمافزارExpertChoice، وزن هر شاخص به دست آمد. نتایج تحقیق نشان میدهد در شهرستان زنجان 31 درصد سکونتگاههای روستایی با تعداد 103روستا دارای الگوی استقرار مناسب، تعداد 149 روستا(45درصد) نسبتاً مناسب و تعداد 81 روستا(24 درصد) نیز در الگوی استقرار نامناسب واقعشدهاند، که تقریباً تمام آنها در شمال شرق شهرستان استقراریافتهاند. از اینرو در برنامهریزیهای ایمنی و مدیریت بحران به سکونتگاههای روستایی در موقعیت نامناسب توجه ضروری و بیشتری مورد نیاز است.