سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
نوید هوشنگی؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
ایران در کمربند خورشیدی زمین و نواحی پرتابش آن واقع‌شده است؛ از این رو در بسیاری از نقاط کشور میتوان انرژی مورد نیاز را از طریق خورشید تأمین نمود. عوامل متعددی از جمله میزان تابش کلی خورشیدی، زیرساختهای منطقهای، شبکههای انتقال نیرو در انتخاب مکان بهینه تأثیرگذارند. این تحقیق با استفاده از سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره، ...
بیشتر
ایران در کمربند خورشیدی زمین و نواحی پرتابش آن واقع‌شده است؛ از این رو در بسیاری از نقاط کشور میتوان انرژی مورد نیاز را از طریق خورشید تأمین نمود. عوامل متعددی از جمله میزان تابش کلی خورشیدی، زیرساختهای منطقهای، شبکههای انتقال نیرو در انتخاب مکان بهینه تأثیرگذارند. این تحقیق با استفاده از سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره، مبانی فازیسازی و بهرهگیری از ابزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به تلفیق عوامل مؤثر در احداث نیروگاههای خورشیدی فتوولتائیک در مقیاس کشوری میپردازد تا پتانسیل مناطق مختلف کشور ایران در ایجاد این نیروگاهها تعیین شود. جهت تعیین مناطق مساعد روشهای تاپسیس (TOPSIS)، فازی تاپسیس (Fuzzy TOPSIS) و فازی سوگنو (Fuzzy Sugeno) اجرا و قابلیت آنها مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. پس از اخذ نظرات کارشناسی، پتانسیلسنجی در دو مرحله اصلی اجرا شد: کسر مناطق غیرممکن (قیود) و محاسبه پتانسیل مناطق با استفاده از آنالیزهای مکانی در قالب سه روش مذکور. نتایج نشان داد که روش فازی تاپسیس از منظر پیوستگی نقشه و دخالت دادن دادهها حالت میانه بین دو روش تاپسیس و فازی سوگنو دارد و در قیاس با دو روش دیگر حساسیت معقولی به دقت وزنهای ورودی نشان میدهد. روش تاپسیس 71/14% و فازی تاپسیس 33/18% و روش سوگنو 52/20% از کل کشور را برای احداث نیروگاه خورشیدی مناسب دانستهاند. در راستای اولویت‌دهی به مناطق مختلف کشور، هر سه روش با ضریب همبستگی متوسط 85/0 نتایجی مشابه داشتند. اولویتهای اصلی کشور برای نیروگاههای خورشیدی با اختلافی ناچیز بخشهای نرمانشیر، نوبندگان، فرجهی، بمپور، شیبکوه و گاوبندی معرفی شدند
سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور
هادی نیری؛ کمال خالق پناه؛ محمدرضا کرمی؛ خه بات احمدی
چکیده
فاجعه زلزله برای توسعه جامعه یک تهدید بزرگ محسوب میشود و متغیرهای محیطی بر میزان آسیبپذیری ناشی از آن تأثیر میگذارند. هدف این مقاله پهنهبندی میزان آسیبپذیری ناشی از زلزله در شهر سنندج بر اساس متغیرهای تأثیرگذار است. در این راستا، نقشه نهایی پهنهبندی آسیبپذیری طبیعی منطقه و معیارهای کالبدی (کیفیت سازهها، تراکم، ...
بیشتر
فاجعه زلزله برای توسعه جامعه یک تهدید بزرگ محسوب میشود و متغیرهای محیطی بر میزان آسیبپذیری ناشی از آن تأثیر میگذارند. هدف این مقاله پهنهبندی میزان آسیبپذیری ناشی از زلزله در شهر سنندج بر اساس متغیرهای تأثیرگذار است. در این راستا، نقشه نهایی پهنهبندی آسیبپذیری طبیعی منطقه و معیارهای کالبدی (کیفیت سازهها، تراکم، کاربری، کیفیت بر اساس مصالح مصرفی، فاصله از معابر اصلی و فرعی، فاصله از مراکز درمانی، آتشنشانی و فرودگاه) و معیارهای اجتماعی تأثیرگذار مورداستفاده قرار گرفتند. معیارهای اجتماعی موردبررسی واقع‌شده است. متغیرها که مجموعاً 15 معیار هست در سیستم اطلاعات جغرافیایی به لایههای اطلاعاتی تبدیل شدند سپس با استفاده از دو مدل تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس همپوشانی انجام گرفت. در نهایت، میزان آسیبپذیری در پنج گروه از آسیبپذیری بسیار کم تا بسیار زیاد طبقهبندی شد. با مقایسه نتایج دو مدل، مشخص گردید که پهنههای آسیبپذیری، تقریباً مشابه همدیگر هستند با این تفاوت که بر اساس مدل تحلیل سلسله مراتبی، مناطق دارای آسیبپذیری بسیار زیاد، دارای درصد و پراکندگی کمتری نسبت به مدل تاپسیس است. همچنین، مطابق با مدل تحلیل سلسله مراتبی بیشترین پراکندگی در نواحی با آسیبپذیری بسیار کم رخ‌داده است. درحالی‌که طبق مدل تاپسیس نواحی با آسیبپذیری متوسط بیشترین وسعت را دارا است. مطابق با هر دو مدل مذکور مشخص شد نواحی دارای بیشترین آسیبپذیری در شمال شهر قرارگرفته‌اند.
محمد ظاهری؛ محسن آقایاری هیر؛ کلثوم ذاکری میاب
دوره 19، شماره 51 ، فروردین 1394، ، صفحه 221-246
چکیده
کشاورزی بهعنوان مهمترین فعالیت اقتصادی در شهرستان آذرشهر با مشکلات اساسی (عدم بازاریابی مناسب، بالا بودن ضایعات، پایین بودن قیمت محصولات و ...) روبهرو است. بخش اعظمی از این مشکلات با ایجاد صنایع فرآوری محصولات کشاورزی قابل حل است. همچنین، بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی منطقه مانند، نبود اشتغال کافی، بیکاری پنهان و پایین ...
بیشتر
کشاورزی بهعنوان مهمترین فعالیت اقتصادی در شهرستان آذرشهر با مشکلات اساسی (عدم بازاریابی مناسب، بالا بودن ضایعات، پایین بودن قیمت محصولات و ...) روبهرو است. بخش اعظمی از این مشکلات با ایجاد صنایع فرآوری محصولات کشاورزی قابل حل است. همچنین، بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی منطقه مانند، نبود اشتغال کافی، بیکاری پنهان و پایین بودن درآمد، با ایجاد چنین صنایعی فرآوری بهبود مییابد. کشاورزی در آذرشهر طبق آمار شهرستانی، سالانه بالغ بر یک میلیون تن محصولات زراعی تولید میکند و وجود مازاد تولید در برخی از تولیدات دامی و زراعی مثل انواع صیفیجات و انواع محصولات باغی، لزوم توجه به صنایع تبدیلی و تکمیلی را در این شهرستان نشان میدهد. این مقاله در پی اولویتبندی صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی است و برای این هدف با اتکا به روششناسی توصیفی- تحلیلی، ابتدا به شناسایی اهداف و سپس به اولویتبندی صنایع با استفاده از نظرات متخصصان و خبرگان و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی و شهرستان آذرشهر پرداخته شده و با روش ترکیبی دلفی و تاپسیس به این مهم ممارست شده است. نتایج تحقیق حاکی از این نکته است که در شهرستان آذرشهر بایستی صنایع مرتبط با فرآوری محصولات لبنی بهدلیل مازاد تولید بیشتر و نیز مشکل فسادپذیری سریع این محصولات و پس از آن صنایع تبدیلی و تکمیلی مرتبط با محصولات باغی به دلیل نقش پراهمیت آنها در استفاده بهینه از محصولات کشاورزی تولیدی منطقه، در اولویت قرار گیرند.
غلامرضا دین پناه
دوره 18، شماره 50 ، بهمن 1393، ، صفحه 175-188
چکیده
امروزه استفاده از شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی میتواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه روستا و رفع مشکلات و نارساییهای جهت نیل به رفاه اقتصادی و سلامتی اجتماعی باشد. هدف این تحقیق بررسی توسعهیافتگی سکونتگاههای روستایی بخش اصلاندوز شهرستان پارسآباد میباشد. تعداد سکونتگاهها 118 مورد و تعداد شاخص ...
بیشتر
امروزه استفاده از شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی میتواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه روستا و رفع مشکلات و نارساییهای جهت نیل به رفاه اقتصادی و سلامتی اجتماعی باشد. هدف این تحقیق بررسی توسعهیافتگی سکونتگاههای روستایی بخش اصلاندوز شهرستان پارسآباد میباشد. تعداد سکونتگاهها 118 مورد و تعداد شاخص 27 مورد اشند. این تحقیق از نوع توصیفی بود. جهت رتبهبندی سکونتگاههای بخش از روشTOPSIS استفاده شد. نتایج نشان داد که بر اساس میزان محاسبه شده، حداقل 083/0 برای قشلاق گدایلو و حداکثر 67/0 برای شهر اصلاندوز میباشد و میانگین آن برابر 16/0 است. دامنه نوسان سطح توسعهیافتگی سکونتگاههای بخش 58/0 برآورد شده است. همچنین 13 سکونتگاه در حال توسعه و 103 سکونتگاه توسعهنیافته میباشند. تحلیل واریانس نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگینهای های سطوح توسعه وجود دارد.
