نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• علی محمد خورشیددوست ¹
• علی اصغر شیرزاد ²

¹ گروه آب و هوا شناسی، دانشگاه تبریز

² اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز

چکیده

در این پژوهش با استفاده از روش‌های آماری چندمتغیره (تحلیل خوشه‌ای و تجزیه تابع تشخیص)، به­منظور شناسایی تفاوت‌های زمانی و مکانی بارش و نواحی مشابه بارشی صورت گرفته، داده­های بارش ماهانه دوره آماری 1995 تا 2007 مربوط به 35 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسجی شمال ایران شامل سه استان گلستان، گیلان و مازندران مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا برای گروه­بندی و همگن­سازی ایستگاه‌ها از تحلیل خوشه­ای به روش Ward استفاده شد. سپس برای آزمون صحت نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای آزمون تابع تشخیص و تجزیه به­روش (Wilk’s Lambda) استفاده گردید. نتایج حاصل از روش تحلیل خوشه‌ای به­روش فواصل اقلیدسی به روش وارد نشان داد که برحسب مقدار و زمان بارش در منطقه مورد مطالعه می‌توان چهار خوشه عمده بارشـی ترسیم کرد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه تابع تشخیص نشان داد که حدود 3/82 درصد از خوشه­بندی‌های انجام شده در تحلیل خوشه‌ای به­درستی صورت گرفته و حدود 7/17 درصد آن به اشتباه خوشه­بندی شده است و روش ویلکز لامبدا هم تفاوت بین میانگین‌ها را تأیید کرد.

کلیدواژه‌ها

• بارش
• ناحیه‌بندی
• تحلیل خوشه‌ای
• تجزیه تابع تشخیص
• ناحیه شمال ایران

عنوان مقاله [English]

The Study of Precipitation in North of Iran Using Cluster and Discriminative Function Analyses

نویسندگان [English]

• Ali mohammad Khorshiddoust ¹
• Ali asghar Shirzad ²

¹ Department of Climate Studies, University of Tabriz

² Climatology, University of Tabriz

چکیده [English]

In this research we used multivariable statistical methods (cluster and discriminative analysis) with the purpose of the recognition of spatio-temporal differences of precipitation in similar areas. We used monthly precipitation of 35 synoptic, climatic, and rain-gauging station data records of Northern Iran including three provinces of Golestan, Guilan, and Mazandaran for 1995-2007 periods. For grouping and homogenizing the stations, we initially applied Ward cluster analysis method. Then we used discriminative analysis and Wilk’s Lambda for finding out the validity of cluster analysis calculations. Results obtained from cluster analysis with Euclid interval method indicated that 4 major clusters can be drawn according to the amount and the location of the precipitation in the study area. Discriminate analysis showed that 82.3% of the clusters in our analysis were valid and about 17.7% were incorrect. The Wilk’s Lambda method also proved the differences between the means.

کلیدواژه‌ها [English]

• Precipitation
• Cluster analysis
• Discriminate Analysis
• North Western Iran