نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• موسی عابدینی ¹
• حسن ستایشی نِساز ²

¹ گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

² ژئومورفولوژی

چکیده

پهنه­بندی خطر وقوع زمین لغزش از جمله روش­هایی است که با استفاده از آن می­توان مناطق بحرانی را تعیین کرده و از نقشه­های پهنه­بندی شده در راستای برنامه­ریزی محیطی جهت تقلیل خسارات ناشی از آن بهره گرفت. در تحقیق حاضر به بررسی پهنه­بندی خطر وقوع زمین لغزش در حوضه گُلجه پرداخته شده است. با توجه به قرارگیری چندآبادی، مزارع و باغات در این محدوده که در شیب و بستر نامناسب قرار دارند و مورد تهدید مخاطرات طبیعی از جمله زمین لغزش می­باشند. لذا پرداختن به پهنه­بندی زمین لغزش هدف اصلی این پژوهش محسوب می­شود. مهم­ترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزش­های حوضه مورد تحقیق، به ترتیب: زمین­شناسی، شیب، کاربری اراضی، ارتفاع، فاصله از رودخانه، جهت شیب، بارش و گسل شناسائی شدند. مواد و روش مورد استفاده، مدل تحلیل سلسله­مراتبی (AHP) در محیط GIS می­باشد به این صورت که پس از تهیه لایه­ها و وزن­دار نمودن آن­ها در محیط ArcGIS، نقشه نهایی تهیه شد. نتایج نهایی به­دست آمده از تحقیق حاضر نشان داده که وزن معیارهای نُه گانه مذکور به­ترتیب: 4092/0، 2485/0، 1439/0، 0786/0، 0479/0، 0309/0، 023/0، 0181/0 است که عامل زمین­شناسی بیشترین وزن (نقش) و عامل گسل کمترین وزن را داشته­اند. در نهایت نقشه زمین لغزش در چهار گروه با خطر بسیار زیاد، با خطر زیاد، با خطر متوسط و کم خطر تهیه شد. 

کلیدواژه‌ها

• خطر زمین لغزش
• پهنه بندی
• GIS
• تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
• حوضه گلجه

عنوان مقاله [English]

Application of Analytical Hierarchy Process (AHP) In the Landslide Hazard Zoning Occurrence A Case Study: Gollojeh Watershed

نویسندگان [English]

• Mosa Abedini ¹
• Hasan Setayeshi Nesaz ²

¹ Department of Geography, University of Mohaghegh Ardabil

² Geomorphology

چکیده [English]

Zoning of Landslide hazards is one of the ways that used to determine critical areas. Landslide zoning maps can also be utilized in environmental planning to reduce damage. In the present article, the AHP has been applied to the Gollojeh basin located in Zanjan province. The most important factors in landslide occurrence in this study basin were identified as: geology formation, slope%, land use, height and distance from river, slope aspect, rainfall and faults. After layering and  assigning weights to them the final map was produced in Arc GIS .The final results from this study show that the weight of the nine criteria respectively: are 0.4092, 0.2485, 0.1439, 0.0786, 0.0479, 0.0309, 0.023, 0.0181 with geology and faults having the greatest and last weights. Finally the landslide map denoting in four domains at very high risk, high risk, medium risk and low risk was prepaerd.

کلیدواژه‌ها [English]

• Landslide hazard
• Zoning
• Analytical Hierarchy Process (AHP)
• Gollojeh basin