نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز
2 مربی عضو هیات علمی دانشگاه بجنورد
چکیده
بررسی زمینهها و عوامل موثر بر الگوی سفرهای درون شهری یکی از موضوعات مطرح در ادبیات برنامهریزی شهری است. در این میان، سفرهای تحصیلی در حدود 30 تا 40 درصد سفرهای درون شهری را به خود اختصاص میدهند و بخش عمدهای از آنها مربوط به سفر دانشآموزان ابتدایی است که تا حد زیادی به رفتار و تصمیم والدین وابسته است. در کشورهای توسعه یافته، مطالعات بسیاری به منظور تحلیل نقش عوامل موثر بر تصمیم خانوادهها برای انتخاب گزینه سفر دانشآموزان صورت گرفته است. در این راستا، جایگاه مولفههای جغرافیایی و کالبدی از قبیل تراکم، توزیع کاربریها و ساختار و کیفیت شـبکه معابر مهم ارزیابی مـیشود. در پژوهش حاضر، اطلاعات مربوط به جابهجایی دانشآموزان در سطح چهار محله از سطح کلانشهر مشهد شامل محلههای احمدآباد و ملکآباد از منطقه یک و محلههای گاز و فاطمیه از منطقه سه شهرداری بر اساس نمونهگیری تصادفی (با حجم نمونه 238) و با استفاده از پرسشنامه کتبی جمع آوری شده است. دلیل انتخاب این محلهها، تفاوتهای بارز آنها از نظر بافت کالبدی و نیز خصوصیات اجتماعی- اقتصادی ساکنان بوده است. اطلاعات بهدست آمده از پرسشنامهها با استفاده از روشهای تحلیل آماری (آزمونهای همبستگی، جداول توافقی و مدل رگرسیون لاجیت) و همچنین تحلیل فضایی (GIS) مورد بررسی قرار گرفتهاند. نتایج حاصل، بیانگر معنادار بودن تفاوت میان الگوهای سفر دانشآموزان در سطح محلههای مورد مطالعه است. از میان عوامل اجتماعیـ اقتصادی بررسی شده، درآمد خانوار و جنسیت دانشآموز بیشترین تأثیر در انتخاب روش انجام سفر دارند. برخورداری از پارکینگ واحد مسکونی، یکی از عوامل کالبدی مورد بررسی است که با انتخاب وسیله سفر دارای رابطه معنادار بوده است، هر چند این متغیر، متاثر از وضعیت اقتصادی خانوار و کیفیت واحد مسکونی است. بر این اساس مهمترین عامل موثر بر انتخاب گزینه سفر کودکان ابتدایی در محدوده مورد مطالعه، درآمد خانوار تشخیص داده شد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Analysis of Factors Affecting Primary School Students’ Mode of Travel
نویسندگان [English]
- Ali Soltani 1
- Mahsa Zamiri 2
1 Shiraz University Assistant Professor, Department of Arts and Architecture
2 Lactruer and Academic Member, Bojnourd University
چکیده [English]
Investigation of factors affecting urban traveling is one of interested topics in urban transport research field. It is estimated that educational trips are around 30-40 percent of urban trips which are mostly dependent on parents' decision and behavior. A large body of research can be found exploring the impacts of urban form features such as density, land use and street network on students' travel. In this research, data on students' travel were collected throughout four residential neighbourhoods of Mashhad metropolitan area using a household questionnaire distributed randomly (n=328). These neighbourhoods were selected based on their physical and socio-economical characteristics. The data then were analyzed using statistical tests such as bi-variate correlation test, cross-tabulation and logit regression model as well as GIS. The results confirm that the significancy of differences exist among students living in different neighbourhoods. Household income and students' age were showed to be the most influential factors in choosing the mode of travel. Having a parking space available at home place was also an important factor for modal split, while it was mainly dependent on household economic status and the quality of residence. Therefore, it can be claimed that household income is the most important factor to choose a mode for educational trips regardless of residence location.
کلیدواژه‌ها [English]
- Primary school student
- Modal split
- Phydical atrributes
- Mashhad metropolitan area
)