نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• مهری اذانی ¹
• اسفندیار کهزادی ²
• علیرضا رحیمی ³
• رسول بابانسب ⁴

¹ استادیار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

² کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

³ کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه اصفهان.

⁴ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان

چکیده

امکان بهره­­برداری بهینه و برابر از امکانات و مزایای یک زندگی شهری، از حقوق انکارناپذیر کلیه شهروندان و ساکنان یک شهر محسوب می­شود. ناتوانان جسمی، معلولان و جانبازان بخشی از افراد جامعه هستند که باید نیازهای آن‌ها بدون توجه به وضعیت سلامت جسمانی آن‌ها برآورده شود؛ لذا مناسب­سازی انواع فضاها و کاربـری­های شـهری جهت استفاده افـراد معلول بسیار حائز اهمیت می­باشد. در این پژوهش، با انتخاب 10 درصد جامعه معلولان شهر دوگنبدان و نظر سنجی از آن­ها و هم­چنین پیمایش میدانی و بهره­گیری از 6 معیار و 46 زیر معیار به ارزیابی میزان تناسب انواع فضاها و کاربری­های شهری مناطق مختلف شهر دوگنبدان با نیازهای معلولان بر اساس ضوابط و استانداردهای مدون پرداخته شده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری هم­چون الگوریتم TOPSIS و آزمون T-test و به کمک نرم­افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که در زمینه رعایت معیارهای طراحی و برنامه­ریزی شهری برای معلولان در سطح شهر دوگنبدان اقدامات مناسب و کافی صورت نگرفته است و هیچ­کدام از فضاها و کاربری­های مورد سنجش در شهر دوگنبدان از لحاظ مناسب­سازی برای معلولان وضعیت مناسبی ندارند که در بین فضاهای مختلف، پارک­ها و فضای سبز، فضاهای آموزشی، کتابخانه­ها، سالن­های ورزشی و معابر و در بین مناطق شهری، منطقه 5 و 4 بدترین وضعیت را دارند. در این راستا، با رتبه­بندی مناطق شهری با استفاده از معیارهای مورد بررسی، اولویت هر منطقه شهری جهت مناسب­سازی در هر معیار تعیین شده است

کلیدواژه‌ها

• فضای شهری
• معلولان
• معیار دسترسی
• رتبه‌بندی
• شهر دوگنبدان

عنوان مقاله [English]

An Evaluation of the Proportion of Urban Spaces with Accessibility Standards for the Disabled People and Ranking of Urban Areas (Case Study of Dogonbadan City)

نویسندگان [English]

• Mehrei Azani ¹
• Easfandeyar Kohzadi ²
• Alireza Rahimi ³
• Rasoul Babanasab ⁴

¹ Assistant Professor Department of Geography, University of Azad Najafabad

² MA in geography and urban planning Islamic Azad University of Najafabad

³ MA in geography and urban planning in Isfahan University

⁴ PhD, student, of geography and urban planning of Isfahan university

چکیده [English]

Being able to equally benefit from the advantages and amenities of a civil life in the best way is considered as one of the indispensable rights of all citizens and residents of a city. Physically disabled and handicapped people and veterans are a part of the society whose needs must be satisfied disregarding their physical health conditions; therefore, tailoring various urban environments and utilities to the use of the disabled people is very crucial. In this article, by surveying disabled people and by employing field study and using 6 criteria and 46 sub-criteria, the proportion of different urban environments and utilities in different areas of Dogonbadan town to the needs of the disabled according to the established standards is investigated. Data are analyzed using such statistical methods as TOPSIS algorithm and T-test and employing SPSS software. Results indicate that regarding urban planning and designing standards specific to the disabled, no sufficient and suitable measures are taken in Dogonbadan town and none of the evaluated spaces and uses in this town have a suitable customization for the disabled in between various areas: parks and green spaces, educational spaces, libraries, a sports hall and passages and in between urban areas 4 and 5 are worst. In this regard, every urban area is prioritized for customization in each criterion according to a ranking of urban areas using the criteria under study.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban Space
• the Disabled
• Accessibility Criteria
• ranking
• Dogonbadan City