• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
نشریه جغرافیا و برنامه ریزی
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 21 (1396)
دوره دوره 20 (1395)
دوره دوره 19 (1394)
شماره شماره 54
شماره شماره 53
شماره شماره 52
شماره شماره 51
دوره دوره 18 (1393)
دوره دوره 17 (1392)
دوره دوره 16 (1391)
محمدی, جمال, احمدیان, مهدی, آزادی قطار, سعید, غلامحسینی, رحیم. (1394). تحلیل و ارزیابی‌ توسعه شاخص‌های خدمات شهری در شهرهای استان آذربایجان غربی با استفاده از روش‌های MCDM. نشریه جغرافیا و برنامه ریزی, 19(53), 299-323.
جمال محمدی; مهدی احمدیان; سعید آزادی قطار; رحیم غلامحسینی. "تحلیل و ارزیابی‌ توسعه شاخص‌های خدمات شهری در شهرهای استان آذربایجان غربی با استفاده از روش‌های MCDM". نشریه جغرافیا و برنامه ریزی, 19, 53, 1394, 299-323.
محمدی, جمال, احمدیان, مهدی, آزادی قطار, سعید, غلامحسینی, رحیم. (1394). 'تحلیل و ارزیابی‌ توسعه شاخص‌های خدمات شهری در شهرهای استان آذربایجان غربی با استفاده از روش‌های MCDM', نشریه جغرافیا و برنامه ریزی, 19(53), pp. 299-323.
محمدی, جمال, احمدیان, مهدی, آزادی قطار, سعید, غلامحسینی, رحیم. تحلیل و ارزیابی‌ توسعه شاخص‌های خدمات شهری در شهرهای استان آذربایجان غربی با استفاده از روش‌های MCDM. نشریه جغرافیا و برنامه ریزی, 1394; 19(53): 299-323.

تحلیل و ارزیابی‌ توسعه شاخص‌های خدمات شهری در شهرهای استان آذربایجان غربی با استفاده از روش‌های MCDM

مقاله 13، دوره 19، شماره 53، پاییز 1394، صفحه 299-323  XML اصل مقاله (413 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
جمال محمدی* 1؛ مهدی احمدیان2؛ سعید آزادی قطار3؛ رحیم غلامحسینی4
1استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه اصفهان.
2کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه اصفهان.
3کارشناس ارشد جی ای اس و سنجش از دور دانشگاه تهران.
4کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه زنجان.
چکیده
با توجه به پیوند تفکیک­ناپذیر توزیع متعادل تسهیلات و خدمات شهری با رفاه اجتماعی، عدالت اجتماعی و توسعه پایدار شهری، در مطالعه حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی، قیاسی، شهرهای استان آذربایجان­غربی براساس برخورداری از برخی شاخص­ها و سرانه­های خدمات شهری، با استفاده از روش­های تصمیم­گیری چندمعیاره مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته­ و رتبه­بندی و سطح­بندی شده است. براساس نتایج حاصل از روش مجموع ساده وزنی­، شهرهای ماکو، سیلوانا، سرو، ارومیه و میاندوآب به­ترتیب در رتبه­های اول تا پنجم و شهرهای بازرگان، نوشین، محمدیار، میرآباد و ربط نیز در رتبه­های سی و ­دوم تا سی و ­ششم استان از نظر توسعه شاخص­ها و کارکردهای خدمات شهری قرار دارند. بر اساس روش ویکور نیز از نظر توسعه شاخص­های مورد بررسی، شهر سیلوانا شهر برتر استان شناخته شد و شهرهای سرو، ماکو، ارومیه و سردشت نیز در رتبه­های دوم تا پنجم و شهرهای نالوس، شوط، قره ضیاالدین، میرآباد، ربط و محمدیار نیز  به­ترتیب در رتبه­های سی و ­یکم تا آخر استان قرار گرفتند. تلفیق نتایج دو روش ویکور و مجموع ساده وزنی نشان داد که شهرهای سیلوانا و ماکو مشترکاً رتبه اول و شهرهای سرو، ارومیه، ...، میرآباد، محمدیار و ربط به ترتیب در رتبه­های دوم تا آخر استان قرار می­گیرند. در نهایت با استفاده از روش تحلیل خوشه­ای سلسله­مراتبی شهرهای استان با توجه به رتبه برخورداری از سرانه­های خدمات شهری در سه خوشه طبقه­بندی شدند. هم­چنین محاسبات نشان داد که همبستگی معنی­داری بین رتبه توسعه خدمات شهری و رتبه جمعیتی شهرهای استان وجود ندارد.
کلیدواژه ها
توسعه خدمات شهری؛ آذربایجان غربی؛؛ روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره
عنوان مقاله [English]
Analysis and Evaluation of Development of Urban Services Indicators in West Azerbaijan Province Cities by Using MCDM Techniques
نویسندگان [English]
Jamal Mohammadi1؛ Mehdi Ahmadian2؛ Saeed Azadi Ghatar3؛ Rahim Golamhoseyni4
چکیده [English]
Abstract
The present paper, seeks to analyze and ranking the cities of west Azerbaijan province in terms of urban services development indicators with regard to the inseparable linkage between balanced distribution of urban facilities and services with social welfare, social justice and urban sustainable development. This research was implemented with descriptive- analytical approach by using MCDM techniques. According to the SAW model results, the cities of Maku, Silvana, Sero, Urmia and Miandoab are placed within first to fifth ranking, respectively, and the cities of Bazargan, Nooshin, Mohammadyar, Mir Abad and Rabat are in the ranking of 32 to 36 across the province in terms of development of indicators and functions of urban services. In this regard, based on the VIKOR technique, according to the development of studied indicators the city of Silvana became the provincial superior and the cities of Sero, Maku, Urmia and Sardasht are in the 2nd to 5th rankings and the cities of Nalas, Shut, Qarazia’eddin, Mir Abad, Rabt and Mohammadyar are in the rank of 31 to the end. Combining the results of both Vikor and SAW models, displayed that the cities of Silvana and Maku together are in first ranking and the cities of Sero, Urmia, Mir Abad, Mohammadyar and Rabat are placed in the 2nd to end ranking. Finally, the province cities, according to the ranking of developing the urban services per capita, were classified in three levels using hierarchical cluster analysis. The research finding also indicated that there was no significant correlation between ranking of developing the urban services and province cities population ranking.
کلیدواژه ها [English]
Keywords: Development of urban services, West Azerbaijan, MCDM
مراجع

منابع­

- احمدیان، مهدی؛ تقوایی، مسعود و علی­زاده، جابر (1390)، «تحلیل فضایی و سنجش سطح توسعه­یافتگی دهستان­های شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی»، فصلنامه برنامه­ریزی فضایی، سال اول، شماره سوم، صص 154-131.

- اکبری، نعمت­الله و زاهدی کیوان، مهدی (1387)، «کاربرد روش­های رتبه­بندی و تصمیم­گیری­های چندشاخصه»، چاپ اول، انتشارات سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور، تهران.

- آقابابایی، محبوبه (1388)، «تحلیل فضایی ایستگاه­ها و خدمات آتش­نشانی شهر خمینی شهر»، پایان­نامه کارشناسـی ارشد رشـته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، استاد راهـنما دکتر علی زنگی­آبادی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان.

- تقوایی، مسعود و کیومرثی، حسین (1390)، «سطح­بندی محلات شهری براساس میزان بهره­مندی از امکانات و خدمات شهری با بهره­گیری از تکنیک تاپسیس»، مجله پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال دوم، شماره پنجم، صص 42-23.

- تقوایی، مسعود و قائدرحمتی (1385)، «تحلیل شاخص­های توسعه فرهنگی استان­های کشور»، فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، شماره هفتم، صص132- 117.

- دفتر آمار و اطلاعات معاونت برنامه­ریزی استانداری استان آذربایجان غربی (1389)، «نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 استان آذربایجان غربی».

- دفتر آمار و اطلاعات معاونت برنامه­ریزی استانداری استان آذربایجان غربی (1389)، «سالنامه آماری سال 1387 استان آذربایجان غربی».

- رهنمایی، محمدتقی؛ پوراحمد، احمد و اشرفی، یوسف (1390)، «ارزیابی توسعه شهری مراغه با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-ANP»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 24، صص 100-77.

- زیاری، کرامت­الله، زنجیرچی، سیدمحمود و سرخ کمال، کبری (1389)، «بررسی و رتبه­بندی درجه توسعه­یافتگی شهرستان­های استان خراسان رضوی با استفاده از تکنیک تاپسیس»، فصلنامه پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 42، صص 30-17.

- سرور، رحیم و موسوی، میرنجف (1390)، «ارزیابی توسعه پایدار شهرهای استان آذربایجان عربی، فصلنامه جغرافیا، دوره جدید، سال نهم، شماره 28، صص 28-7.

- سعیدنیا، احمد (1383)، «مدیریت شهری (کتاب سبز شهرداری­ها)»، جلد 11، تهران، انتشارات سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور، چاپ سوم.

- شکوئی، حسین و موسی­­کاظمی، سیدمهدی (1378)، «مولفه­های اجتماعی-اقتصادی توسعه پایدار شهری (پژوهش موردی: قم)»، اولین همایش مدیریت توسعه پایدار در نواحی شهری، دانشگاه تبریز.

- عبدی دانشپور، زهره (1387)؛ «تحلیل عدم فضایی در شهرها»، مورد تهران، نشریه صفه، سال نهم، شماره 29، صص 57-37.

- عطائی، محمد (1389)، «تصمیم­گیریچندمعیاره»، شاهرود، انتشارات دانشگاه صنعتی شارود، چاپ اول.

- فرهمند، شکوفه و عسگری، علی (1387)، «تحلیل فضایی توسعه شهری در ایران (رشد اندازه شهرها)». فصلنامه پژوهش­های  اقتصادی ایران، سال دهم، شماره 34، صص 98 -73.

- قائد رحمتی، صفر-خادم الحسینی، احمد و محمدی فرد، علی (1389)، «تحلیلی بر درجه توسعه­یافتگی شهرستان­های استان سیستان و بلوچستان»، فصلنامه آمایش، شماره 3، صص97- 113.

- مرکز آمار ایران (1391)، «جمعیت شهرستان­های کشور بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 به تفکیک نقاط شهری و روستایی».

- مرکز آمار ایران (1392)، «تعداد جمعیت و خانوارهای شهرهای ایران بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 به تفکیک استان و جنسیت».

- موسی­کاظمی، سیدمهدی (1385)، «ارزیابی توسعه شهری؛ مفاهیم، روش­ها و شاخص­ها»، مجله پیک نور، سال پنجم، شماره دوم. صص 24-9.

- مولایی، محمد (1386)، «مقایسه درجه توسعه­یافتگی بخش خدمات و رفاه اجتماعی استان­های ایران طی سال­های 1373 تا 1383»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 24، صص 258-241.

- نسترن، مهین، ابوالحسنی، فرحناز و ایزدی، ملیحه (1389)، «کاربرد تکنیک تاپسیس در تحلیل و

اولویت­بندی توسعه پایدار مناطق شهری (نمونه موردی: مناطق شهری اصفهان)، فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، شماره 2، پیاپی 38، صص 100 – 83 .

- نسترن، مهین؛ ابوالحسنی، فرهناز و ایزدی، ملیحه (1389)، «کاربرد تکنیک تاپسیس در تحلیل و اولویت­بندی توسعه پایدار مناطق شهری (مطالعه موردی: مناطق شهری اصفهان)»، فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، سال21، شماره 2، صص100-83 .- نظریان، اصغر (1388)؛ پویایی نظام شهری ایران، تهران، انتشارات مبتکران، چاپ اول.

- Bolary, J.C., Pedrazzini, Y., Rabinovich, A., Catenazzi, A. and Plen, C.G., (2005), “Urban environment, spatial fragmentation and social segration in Latin America: Where does innovation lie?” Habitat International, 29: 62-645.

- Boyne, G., Powell, M. and Ashworth, R., (2001), “Spatial Equity and Public Services: An empirical analysis of local government finance in England”, Public Management Review, 3: 19-34.

- Chen, Y.Ch., Liou, J.H. and Tzeng, G.H., (2009), “Using a hybrid MCDM model to evaluate the environmental impacts of regional shopping centers”, Asia Pacific Industrial Engineering and Management Society (APIEMS), Dec14-16, Kitakyushu, 3030-3042.

- Fouladgar, M.M., Yazdanichamzini, A., Hajiyakhchali, S., Ghasempourabadi, M.H and Badri, N., (2011), “Project portfolio Selection Using VIKOR Technique under Fuzzy Environment”, International Conference on Construction and Project Management, vol. 15: 236-240.

- Opricovic, S and Tzeng, G.H (2004), “Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Operational Research, 156: 44-455.

- Sayadi, M.K, Heydari, M and Shahanaghi, K (2009), “Extension of VIKOR method for decision making problem with interval numbers”, Applied Mathematical Modeling, 33: 2257-2262.

- http://www.omran-ag.ir/Default.aspx?tabid=355.

-http://www.ostan-ag.gov.ir.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,999
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,943
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.