نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا، دانشگاه حکیم سبزواری

2 اقلیم شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

تقسیم­بندی­های آب و هوایی و شناخت مهم­ترین عوامل و عناصر تأثیرگذار بر هر ناحیه یکی از راه­های شناخت شناسنامه­ اقلیمی نواحی است. لذا برای شناخت اقلیم این استان پهنه­بندی اقلیمی با روش­های نوین ناحیه­بندی مانند: تحلیل عاملی و خوشه­بندی انجام شد. بدین منظور تعداد 20 متغیر اقلیمی از 16 ایستگاه هواشناسی استان انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش میانیابی IDW، ماتریس پهنه­ای داده­ها به ابعاد 20×106 بهدست آمد و مبنای ناحیه­بندی قرار گرفت. بررسی اقلیم استان با روش تحلیل عاملی نشان داد که اقلیم استان ساخته­ 2 عامل است. در ادامه، تحلیل خوشه­ای روی 2 عامل اقلیمی وجود 3 ناحیه اقلیمی را در استان نشان داد. این سه منطقه عبارتند از: الف- ناحیه معتدل و مرطوب، ب- کوهستانی، ج- نیمه­مرطوب و سرد. یافته­ها حاکی از آن است که دو عامل اول 44/99 درصد پراش متغیرهای اولیه را بیان می­کنند. این عوامل عبارتند از: عامل رطوبتی– بارشی- بادی وعامل دما- ابرناکی که سهم هر کدام به­ترتیب اهمیت 49/64، 95/34 درصد تغییرات می­باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Climate Mapping of Guilan Province by Using Multi Variable Methods

نویسندگان [English]

  • Gholam abbas Fallah Ghalhari 1
  • Mehdi Asadi 2
  • Alireza Entezari 1

1 Department of Geography, University of Sabzevari

2 Climatology, University Sabzevari

چکیده [English]

Climate classification and identifying the most effective factors and elements of each area is one way of understanding identity of the climate zones. Therefore, to identify Guilan climate mapping new methods such as factor analysis and hierarchical cluster were performed. For this, we used 20 climate variables of the 16weather stations in the study area. Then, using interpolation method, a matrix with dimensions of 20×106 data was obtained. Climate mapping of the province with factor analysis showed that the climate of the province is made up of two factors. These two factors are: humid-rain–wind and temperature–cloudy factors. Results also indicated that these two factors explain 99.44 percent of the variance of the primary variables. The contribution of each factor was 64.49, 34.95 percent respectively. Finally, cluster analysis on two climatic factors identified three climatic regions in the provinces. These three regions are: moderate and humid, mountainous, semi humid and cold.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate Classification
  • Principle Component Analysis
  • Cluster analysis
ـ اسماعلیان، مهدی (1385)، «راهنمای جامع 14»، نشر موسسه فرهنگی هنری دیباگران، تهران.
ـ امیراحمدی، ابوالقاسم و عباس­نیا، محسن (1389)، «ناحیه­بندی آب وهوایی استان اصفهان با استفاده از روش­های نوین آماری»، مجله مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال اول، شماره اول، صص 68-53.
ـ «تارنمای تالش­شناسی» http://www.taleshan.com/rezvanshahr2.htm
ـ جعفرپور،ابراهیم، (1371)، «اقلیم­شناسی»، انتشارات دانشگاه تهران.
ـ حیدری، حسن و علیجانی، بهلول (1389)، «طبقه­بندی اقلیمی ایران با استفاده از تکنیک­های آماری چند متغیره»، فصلنامه­ پژوهش­های جغرافیایی، شماره 37، صص 74-57.
ـ سلطانی، سعید؛ یغمایی، لیلا؛ خداقلی، مرتضی و صبوحی، راضیه (1389)، «پهنه­بندی زیست اقلیمی استان چهار محال و بختیاری با استفاده از روش­های آماری چندمتغیره»، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، سال چهاردهم، شماره پنجاه و چهارم، صص53-68.
ـ سلیقه، محمد و اسمعیل­نژاد، مرتضی (1387)، «پهنه­بندی اقلیمی استان سیستان و بلوچستان»، مجله­ جغرافیا و توسعه، شماره 12، صص 116-110.
ـ شیرانی، فرزانه، مزیدی، احمد و خداقلی مرتضی (1388)، «پـهنه­­بندی اقـلیمی استان یزد با روش­های نوین آماری چندمتغیره»، مجله­ جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، شماره13، صص 157-139.
ـ علیجانی، بهلول (1385)، «اقلیم­شناسی سینوپتیک»، انتشارات سمت، تهران.
ـ غیور، حسنعلی و منتظری، مجید (1383)، «پهنه­بندی رژیم دمایی ایران با مولفه­های مبنا و تحلیل خوشه­ای»، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 4، صص32-26.
ـ کلاین، پل (1380)، «راهنمای آسان تحلیل عاملی»، ترجمه سیدجلال صدرالسادات و اصغر مینایی، انتشارات سمت، تهران.
ـ گرامی مطلق، علیرضا و شبانکاری، مهران (1385)، «پهنه­بندی اقلیمی استان بوشهر» مجله­ پژوهشی دانشگاه اصفهان (علوم انسانی)، شماره 1، صص 210-187.
ـ گنجی، محمدحسن (1382)، «تقسیمات اقلیمی ایران»، بولتن علمی مرکز ملی اقلیم­شناسی، جلد سوم، شماره اول، صص 41.
ـ مسعودیان، ابوالفضل (1382)، «نواحی اقلیمی ایران»، مجله­ جغرافیا و توسعه، شماره­ دوم، صص 175.
- Ehrendorfer, M. (1987), “A regionalization of Austria’s precipitation climate using principal component analysis”, J.Climatology. 7: 71–89.
-Fovel R.G. and M.C. Fovel (1993), “Climate zones ofcoterminous United States defined using cluster analysis”, Journal of Climate. 6: 2103-2135.
- Pauol, A., Knapp, g., Henri, D., Grissino-Mayer, g., Peter, T., Soul e. (2002), “Climatic Regionalization and the Spatio- Temporal Occurrence of Extreme Single-year Drought Events (1500-1998) in the Interior Pacific Northwest, USA, Quaternary Research 58, 226-233.
- Shaw Gareth and Wheeler Dennis (1985), “Statistical Techniques in Geographical Analysis”, John Wiley g Sons Ltd.
- White, F.J. and Perry, A.H. (1989), “Classification of the climate of England and Wales based on agro climatic data”, International Journal of Climatology, 9, PP 271-291.