نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای اقلیم شناسی پردیس دانشگاه خوارزمی

2-20

چکیده

در مطالعات ارزیابی پدیده تغییر اقلیم غالباً از خروجی مدل­های جفت شده اتمسفری– اقیانوسی گردش عمومی جو (AOGCM) بهره گرفته می‌شود که به­دلیل بزرگ مقیاس بودن برونداد این مدل­ها، فرآیند ریزمقیاس­سازی ضروری است. تاکنون روش­های متعددی در این زمینه ارائه شده است که هریک از عملکرد متفاوتی  برخودار می­باشند. در این مطالعه سعی شده است با رویکردی جدید و با استفاده از تکنیک­های تصمیم‌گیری از بین چند روش مرسوم در ریزمقیاس­سازی خروجی مدل­های گردش عمومی جو، مدل ایده‌ال انتخاب و تغییرات اقلیم در دوره آتی در زیرحوضه الند آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چندمعیاره و روش TOPSIS و با استفاده از شاخص­های R2، RMSE، MAE، MAD و NSE عملکرد الگوهای SDSM، LARS WG و روش تناسبی در شبیه­سازی برون­داد مدل HadCM3 در شبیه­سازی دما و بارش در دوره پایه مورد رتبه­بندی قرار گرفته است و در نهایت مدل SDSM به عنوان مدل مناسب‌تر برای ارزیابی چگونگی تغییرات دما و بارش در دوره آینده در منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessing Climate Change by Multi-Criteria Decision-Making Approach

نویسندگان [English]

  • Mostafa Karimi 1
  • Elahe Ghasemi 2

چکیده [English]

General circulation models (GCMs) are an important tool in the assessment of climate change. These numerical coupled models represent various earth systems including the atmosphere, oceans, land surface and sea-ice and offer considerable potential for the study of climate change and variability. However, they remain relatively coarse in resolution and are unable to resolve significant subgrid scale features such as topography, clouds and land use. Bridging the gap between the resolution of climate models and regional and local scale processes represents a considerable problem for the impact assessment of climate change. Thus, considerable effort in the climate community has focussed on the development of techniques to bridge the gap, known as ‘downscaling’. In this study two statistical downscaling techniques (lars WG and SDSM) and Proportional Downscaling  method have been sued  , which are combination to TOPSIS approach.The result shows SDSM is more ability technique of downscaling. And climate change will reduce monthly rainfalls up to 39% and increase the temperatures up to 2 °C.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AOGCM
  • Downscaling
  • TOPSIS
  • West Azerbaijan
ـ آشفته، پریسا سادات و علیرضا مساح بوانی (1386)، «تأثیر تغییر اقلیم بر شدت و فراوانی سیلاب در دوره های آتی (مطالعه موردی، حوضه آیدوغموش، آذربایجان شرقی)»، کارگاهفنی اثراتتغییراقلیمدر مدیریتمنابعآب (بهمنماه1386)، صص 48-31 .
ـ پیرمرادیان، حسین؛ هادی­نیا و افشین اشرف‌زاده (1395)، «پیش‌بینی دمای کمینه و بیشینه، تابش و بارش در ایستگاه سینوپتیک رشت تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم»، نشریه جغرافیا و برنامه­ریزی، دوره 20، شماره 55، بهار 1395،صص 29- 44.
ـ خوش‌اخلاق، فرامرز؛ حجازی­زاده، زهرا؛  محمدی، حسین و غلامرضا روشن (1385). «رویکردی از روشTopsis  در پهنه‌بندی خشکسالی چند ایستگاه استان خوزستان»، نشریهعلومجغرافیایی، جلد پنجم، شماره 6 و 7، پاییز و زمستان 1384-بهار و تابستان 1385، صص 105-127.
ـ خورانی، اسداله و زهرا جمالی (1395) ، «اثر تغییر اقلیم بر شدت و مدت خشکسالی در ایستگاه‌های خشک و نیمه‌خشک (بندرعباس و شهرکرد) تحت مدل  HADCM3»، نشریه جغرافیا و برنامه­ریزی، دوره 20، شماره 57، پاییز 1395،صص 115- 131. 
ـ دلاور،  مجید (1384)، پایانامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس ،صص 106-1 .
ـ سپهر، عادل؛ اختصاصی، محمدرضا و سیدعلی المدرسی (1391)، «ایجاد سامانه شاخص­های بیابان­زایی بر اساس DPSIR»، مجلهجغرافیاوبرنامه­ریزیمحیطی، سال 23، پیاپی 45 ، شماره 1، بهار 1391، صص 33-50.
ـ رضایی زمان ،مصطفی؛ مرید، سعید و مجید دلاور (1392)، «ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر متغیرهای هیدروکلیماتولوژی حوضه سیمینه رود»،  نشریهآبوخاک (علوموصنایعکشاورزی)،  جلد 27، شماره 6، بهمن - اسفند 1392، صص1247-1259.
ـ عباد اردستانی،  مهشید؛ کیانی­راد، علی و امیر محمدی­نژاد (1392)، «مدیریت بهینه تامین آب با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی حوضه آبریز پلدشت آذربایجان غربی)»، اولین همایش  چالش­های منابع آب و کشاورزی، انجمن آبیاری، زهکشی ایران، اصفهان،‌ بهمن ماه 1392،‌ صص 1-18.
ـ علیرضا، مساح بوانی؛ مرید ،سعید و محسن محمدزاده (1389)، «مقایسه روش های کوچک مقیاس کردن مدل­های AOGCM در بررسی تغییر اقلیم»، مجلهفیزیکزمینوفضا، دوره 36، شماره 4، 1389، صص 110-99.
-Asgari Saraskanroud, S, Jalali Onsroudi T. and Zeinali B. (2013), “The variability analysis of stats tourism cities locating in the Uremia lake basin”, Journal of Regional Planning” 2013, Vol.3, No.11, 2013.
-Diaz-Nieto and Wilby. (2005), “A comparison of statistical downscaling and climate change factor methods: Impacts on low flows in the River Thames”, United Kingdom, DOI:10.1007/s10584-005-1157-6.
-Fowler H.J, Blenkinsopa S. and Tebaldib C, (2007), “Review Linkingclimate change modeling to impacts studies: recent advances in downscaling techniques for hydrological modeling”, Int. J. Climate, 27: 1547–1578.
-Ghosh, S., and Mujumdar P.P, (2008), “Statistical downscaling of GCM simulations to stream flow using relevance vector machine”, Adv. Water Resours, 31, 132–146, doi:10.1016/j.advwatres.2007.07.005.
-Hashemi, M., Shamseldin, A. and Bruce W.M. (2010), “Comparison of SDSM and LARS-WG for simulation and downscaling of extreme precipitation events in a watershed”, Stoch Environ Res Risk Assess (2011) 25:475–484.
-Higgs, G. (2006), “Integrating multicriteria techniques with geographical information systems in waste facility location to enhance public participation”, Journal of WasteManagement & Research, Vol 24, PP. 105-117.
-Huth, R., Prague, J.K., Republic, C, and Dubrovsky, M. (2001), “Time Structure of Observed”, GCM-Simulated, Downscaled, and Stochastically Generated Daily Temperature Series, Huthetal: 4047-4056.
-Hwang C.L. and Yoon K.P. (1995), “Multiple attribute decision making: an introduction”, London, Sage Publication.
-IPCC, (2007), “Climate Change”, Cambridge University Press, New York.
-Kazemi, Rad. L, Ghamgosar, M. and Haghyghy, M. (2012), “Multicriteria Decision Making Based on TOPSIS Method in Drought Zoning: A Case Study of Gilan Province”, World Applied Programming Journal, Vol (2), No (2), February 2012, 81-87.
-Maurer, E.P. (2007), “Uncertainty in hydrologic impacts of climate change in the Sierra Nevada”, California under two emissions scenarios, Climatic Change, 82, 309–325, doi:10.1007/s10584-006-9180-9.
-Roshan, G, Mirkatouli  G and Shakoor A (2012), “A new approach to technique for order-preference by similarity to ideal solution (TOPSIS) method for determining and ranking drought: A case study of Shiraz station”, International Journal of the Physical Sciences, Vol. 7(23), pp. 2994-3008, 15 June, 2012
-Srinivasa Raju, K. and D. Nagesh Kumar (2014), “Ranking general circulation models for India using TOPSIS”, Journal of Water and Climate Change, in press, 2014.
-Ward, P., and Lasage, R. (2009), “Downscaled climate change data from the HADCM3 and ECHAM5 models on precipitation and temperature for Ethiopia and Kenya”, Report W-09/05, June 16, 2009.
-Wilby, R.L and Harris, I. (2006), “A framework for assessing uncertainties in climate change impacts: low-fl ow scenarios for the River Thames”, UK, Water ResourcesResearch 42: doi 02410.01029/02005WR004065.
-Wilby R.L., Wigley T.M.L., Conway D., Jones, P.D., Hewitson B.C., Main J. and Wilks D. S. (1998), “Statistical downscaling of General Circulation Model output: A comparison of methods”, Water Resources Res, 34, 2995–3008.
-Yoon, K.P.; Hwang, C.L. (1995), “Multiple Attribute Decision Making: An Introduction”; Sage Publications: Thousand Oaks, CA, USA.