برنامه ریزی شهری
فضل اله کریمی قطب آبادی؛ علی زنگیآبادی
چکیده
تابآوری در برابر زلزله که درواقع نحوه تأثیرگذاری ظرفیتهای جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، نهادی و... جوامع در برابر زلزله میباشد، ازجمله مسائلی است که باید در هر جامعه به آن توجه شود. شایانذکر است که نوع نگرش به مقوله تابآوری و نحوه تحلیل آن از یک طرف در چگونگی شناخت تابآوری وضع موجود و علل آن نقش کلیدی دارد و از طرف دیگر سیاستها ...
بیشتر
تابآوری در برابر زلزله که درواقع نحوه تأثیرگذاری ظرفیتهای جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، نهادی و... جوامع در برابر زلزله میباشد، ازجمله مسائلی است که باید در هر جامعه به آن توجه شود. شایانذکر است که نوع نگرش به مقوله تابآوری و نحوه تحلیل آن از یک طرف در چگونگی شناخت تابآوری وضع موجود و علل آن نقش کلیدی دارد و از طرف دیگر سیاستها و اقدامات کاهش خطر نحوه رویارویی با آن را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از انجام این پژوهش، سنجش سطح تابآوری اجتماعی سکونتگاههای شهری جدید منطقه شهری اصفهان، در برابر خطر زلزله است. با توجه به مؤلفههای مورد بررسی و ماهیت موضوع، رویکرد حاکم بر این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است. جامعه آماری این پژوهش شامل 6 سکونتگاه شهری جدید شاهینشهر، مجلسی، سپاهان شهر، فولادشهر، بهارستان و شهید کشوری میباشند. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی بوده و در بخش ادبیات تحقیق برای جمعآوری اطلاعات از روشهای کتابخانهای و میدانی اقدام شده است. در این پژوهش، نگارندگان به دنبال پاسخگویی به این سؤال بودهاند که وضعیت تابآوری اجتماعی سکونتگاههای شهری جدید منطقه شهری اصفهان در برابر زلزله، چگونه است؟ براساس نتایج حاصل از این پژوهش، سکونتگاههای جدید شاهین شهر، شهیدکشوری، بهارستان، فولادشهر، سپاهان شهر و مجلسی به ترتیب با عملکردهای مطلوب 889/0، 335/0، 300/0، 279/0، 275/0 و 272/0، رتبه های 1 تا 6 را از نظرتاب آوری اجتماعی در برابر خطرزلزله دارا می باشند.
برنامه ریزی شهری
سارا میرزایی؛ علی زنگیآبادی
چکیده
وجود امکانات و زیرساختهای شهری از جمله عوامل مؤثر در ایجاد شهر شاد است؛ چراکه بدون داشتن فضاهایی برای گذران اوقات فراغت، فضاهای عمومی که مردم در آن حضور یابند و ارتباطات افزایش یابد و بدون وجود امکانات و خدمات فرهنگی، آموزشی، ورزشی، درمانی و ... بهعنوان نیازهای اولیة شهروندان، نمیتوان به دنبال ایجاد شهر شاد بود. گردشگری نیز یکی ...
بیشتر
وجود امکانات و زیرساختهای شهری از جمله عوامل مؤثر در ایجاد شهر شاد است؛ چراکه بدون داشتن فضاهایی برای گذران اوقات فراغت، فضاهای عمومی که مردم در آن حضور یابند و ارتباطات افزایش یابد و بدون وجود امکانات و خدمات فرهنگی، آموزشی، ورزشی، درمانی و ... بهعنوان نیازهای اولیة شهروندان، نمیتوان به دنبال ایجاد شهر شاد بود. گردشگری نیز یکی از مهمترین حوزههای زندگی است که باعث ایجاد شادی و در نتیجه رضایت کلی زندگی میشود. بنابراین در این پژوهش تلاش براین است تا با مطالعة کاربریهای گردشگری، وضعیت شهر شیراز از نظر این شاخصها به تفکیک مناطق بهعنوان شاخصهای مؤثر در ایجاد شهر شاد بررسی شود. دادههای پژوهش، براساس دادههای سالنامه آماری شهر شیراز، نقشههای موجود و بهروزرسانی آنها براساس اطلاعات مکانی موجود در نرمافزارهای گوگلارث، نشان، بلد، و برداشت میدانی؛ جمعآوری شده است. روش تحقیق پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش انجام پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. روش تحلیل دادهها تاکسونومی عددی اصلاح شده، واسپاس و ماباک است. نرمافزارهای مورد استفاده برای پردازش و تحلیل دادهها شامل نرمافزارهای WASPAS، Taxonomy Solver، Excel و Arc GIS است. براساس تحلیل تاکسونومی صورت گرفته برمبنای کل شاخصهای مورد بررسی، مشخص شد که هیچ یک از مناطق شهر شیراز جزء سطح برخوردار قرار نمیگیرد. مناطق 8 و 1 نسبتاً برخوردار هستند. مناطق 2، 3، 6 و 10 در سطح سوم یعنی نسبتاً محروم قرار دارند. مناطق 4، 5، 7، 9 و 11 در پایینترین سطح و جزو مناطق محروم از نظر شاخصهای توسعة شهری مرتبط با گردشگری محسوب میشوند. بهطور کلی هر چه از مرکز شهر دور میشویم، مناطق محرومتر میشوند. مناطق پیرامون منطقة 8 در رتبههای بالاتر، سپس به ترتیب مناطق شمالی، جنوبی در رتبههای پایینتر قرار میگیرند.
برنامه ریزی شهری
علی زنگی آبادی؛ مهین نسترن؛ زیبا مومنی
دوره 20، شماره 56 ، مرداد 1395، ، صفحه 149-169
چکیده
یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن مواجه هستند، موضوع حوادث طبیعی است. برای اتخاذ و اجرای سریع و صحیح تصمیمها جهت کاهش آسیبپذیری و اثرات آنها قبل، حین و بعد از وقوع حوادث طبیعی مدیریت بحران لازم میباشد. این مدیریت با برنامهریزی، مدیریت شهری و نیز جغرافیا ارتباط نزدیک دارد. با بهکارگیری اصول و ضوابط شهرسازی ...
بیشتر
یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن مواجه هستند، موضوع حوادث طبیعی است. برای اتخاذ و اجرای سریع و صحیح تصمیمها جهت کاهش آسیبپذیری و اثرات آنها قبل، حین و بعد از وقوع حوادث طبیعی مدیریت بحران لازم میباشد. این مدیریت با برنامهریزی، مدیریت شهری و نیز جغرافیا ارتباط نزدیک دارد. با بهکارگیری اصول و ضوابط شهرسازی مانند بافت، ساختار شهر، کاربری اراضی شهری، شبکههای ارتباطی و... میتوان تا حد زیادی اثرات ناشی از حوادث طبیعی را کاهش داد. هدف از این مطالعه مکانیابی مراکز اسکان موقت در منطقه شش شهر اصفهان در بحرانهای محیطی با استفاده از GIS و مدیریت صحیح قبل، حین و بعد از بحران میباشد. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی میباشد که با استفاده از تکنیک AHP و نرمافزار ARC/GIS برای تهیه نقشه و مکانیابی مراکز اسکان موقت مسایل و مشکلات فضاهای سبز و باز و مراکز امداد و نجات منطقه 6 شهر اصفهان با رویکرد مدیریت بحران مورد بررسی قرار گرفته است. نوع پژوهش از نظر هدف «کاربردی» میباشد. نتایج نشان میدهد: فضاهای سبز و باز از توزیع مناسب برخوردار نیستند. مراکز امداد و نجات از تعداد و توزیع مناسب برخوردار نیستند. علاوه بر آن با کمبود تأسیسات و تجهیزات هم مواجه میباشند. به همین منظور راهبردها و برنامههایی برای توانمندسازی منطقه 6 شهر اصفهان در برابر تبعات ویرانگر حوادث از دیدگاه مدیریت بحران ارائه شده است. براساس نتایج این پژوهش با استفاده از تکنیک فوق و با توجه به شاخصهای متعدد از جمله توزیع مراکز برق، ایستگاههای آتش نشانی، مراکزدرمانی، مراکز سوخت و... در منطقه 6 شهر اصفهان مناطق مناسب اسکان موقت شناسایی و نسبت به اولویتبندی آنها اقدام گردیده شده است.
سمانه مسیبی؛ سیداسکندر صیدایی؛ علی زنگی آبادی؛ علیرضا رحیمی
دوره 18، شماره 47 ، فروردین 1393، ، صفحه 197-213
چکیده
فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سالهای قبل از آن به ویژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالشهای جدی و بحثانگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستیهای آن در برنامهریزیهای اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علیرغم اینکه موضوع اشتغال و ...
بیشتر
فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سالهای قبل از آن به ویژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالشهای جدی و بحثانگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستیهای آن در برنامهریزیهای اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علیرغم اینکه موضوع اشتغال و معضل بیکاری و عواقب ناشی از آن یکی از دغدغههای موجود استان اصفهان نیز میباشد. بنابراین لازم است موضوع اشتغال و بیکاری در استان مورد پژوهش قرار گیرد و عوامل، مؤلفهها و شاخصهای مؤثر در این زمینه تبیین گردد، تا از این طریق امکان تدوین مدیریت جامع اشتغال در استان اصفهان فراهم شود. هدف اصلی پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی ژرفانگر است، روشن شدن بخشی از نابرابریهای اجتماعی در زمینه اشـتغال به منظور توزیع عادلانه امکانات در شـهرستانهای استان اصـفهان است. در این مـقاله از 36 متغیر نرمسازی شده استفاده شد و این متغیرها با تکنیک تحلیل عاملی[1] به 5 عامل کاهش یافته و به صورت ترکیبی در مؤلفههای معنیدار ارائه شد. سپس شهرستانها با تکنیک تحلیل خوشهای به 4 طبقه همگن تقسیم شدند. نتیجه تحقیق گویای این واقعیت است که عدم تعادلهای شدیدی در سطح شهرستانها وجود دارد بهطوری که شهرستان اصفهان بهترین شرایط را از لحاظ شاخصهای اشتغال داشته و از لحاظ توسعه اشتغال، شهرستانی برخوردار است ولی شهرستان خوانسار در ردیف آخر و جزو شهرستانهای محروم قرار میگیرد.
5- Factor analysis
ملکه عزیزپور؛ علی زنگی¬آبادی؛ زهرا اسماعلیان
دوره 16، شماره 41 ، آبان 1391، ، صفحه 169-195
چکیده
یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند، موضوع حوادث طبیعی است. با توجه به ماهیت غیرمترقبه بودن غالب حوادث طبیعی و لزوم اتخاذ سریع و صحیح تصمیمها و اجرای عملیات، مبانی نظری و بنیادی، دانشی را تحت عنوان مدیریت بحران به وجود آورده است. برای شناخت مدیریت بحران شهر و آسیبپذیری مراکز مرتبط با بحران شهر در ...
بیشتر
یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن دست به گریبان هستند، موضوع حوادث طبیعی است. با توجه به ماهیت غیرمترقبه بودن غالب حوادث طبیعی و لزوم اتخاذ سریع و صحیح تصمیمها و اجرای عملیات، مبانی نظری و بنیادی، دانشی را تحت عنوان مدیریت بحران به وجود آورده است. برای شناخت مدیریت بحران شهر و آسیبپذیری مراکز مرتبط با بحران شهر در برابر بلایای طبیعی، بررسی عاملهای اصلی مؤثر در آسیبپذیری مدیریت بحران شهری نیاز است. یکی از عوامل مؤثر در آسیبپذیری مدیریت بحران شهری، ساختار سازهای و غیرسازهای سازمانهای مرتبط با مدیریت بحران و از جمله بیمارستانهای شهر است. مراکز بهداشتی و درمانی، بویژه بیمارستانها، از جمله اماکن مهمی هستند که هنگام وقوع سوانح طبیعی در معرض خطرات و آسیبهای جدی با میزان مجروحین و تلفات بسیار قرار دارند، و به همین جهت بررسی پیرامون موضوع در این مراکز دارای اهمیت بیشتری است. هدف از این مقاله، رتبهبندی بیمارستانهای مناطق شهر اصفهان از نظر میزان آسیبپذیری ساخـتار سازهای و غیرسازهای و دستیابی به اولویتهای ساختار سازهای و غیرسازهای بیمارستانهای شهر به ترتیب اهمیت آنها در افزایش آسیبپذیری از لحاظ شاخصهای مورد بررسی است. روش پژوهش «توصیفی و تحلیلی» است، که از مدلهای کمّی استفاده شده است. برای تحلیل سلسلهمراتبی در مدیریت بحران بیمارستانهای شهر اصفهان، 41 متغیر در 9 عامل اصلی در 25 بیمارستان شهر با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی A.H.P[1] مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل سلسلهمراتبی شاخصهای مختلف نشان میدهد که عوامل نوع اسکلت، قدمت ساختمان و تعداد تخت بیمارستان به ترتیب با میزان اهمیت 65/22، 12/21 و 959/11 بایستی در اولویت توجه قرار گیرند، در واقع این عوامل در صورت عدم توجه کافی در زمان ساخت و تجهیز، باعث افزایش آسیبپذیری در بیمارستانهای شهر میشوند. همچنین بیمارستانهای مناطق 3 و1 به ترتیب بالاترین میزان آسیبپذیری را در بین بیمارستانهای شهر دارند. بنابراین وجود تفاوت در میزان آسیبپذیری بیمارستانها در مناطق مختلف شهر اصفهان از نظر ساختار سازهای و غیرسازهای (فرض پژوهش) مورد تأیید میباشد.
[1]- Analytical Hierarchy process
