ژئومورفولوژی
سمیه خالقی؛ شهرام روستایی؛ علی محمد خورشیددوست؛ محمدحسین رضایی مقدم؛ محمدعلی قربانی
چکیده
حوضهها و سیستمهای رودخانهای در پاسخ به تغییرات عوامل بیرونی و درونی تغییر مییابد. از این رو تکنیکهای متعددی جهت شبیهسازی این تغییرات و تحول سیستم رودخانه مطرح شده است. اتومای سلولی یکی از جدیدترین مدلهای سلولی رودخانهای میباشد که چشمانداز حوضه را با شبکهای از سلولها تعریف کرده و توسعه این چشمانداز ...
بیشتر
حوضهها و سیستمهای رودخانهای در پاسخ به تغییرات عوامل بیرونی و درونی تغییر مییابد. از این رو تکنیکهای متعددی جهت شبیهسازی این تغییرات و تحول سیستم رودخانه مطرح شده است. اتومای سلولی یکی از جدیدترین مدلهای سلولی رودخانهای میباشد که چشمانداز حوضه را با شبکهای از سلولها تعریف کرده و توسعه این چشمانداز توسط عمل متقابل بین سلولها (مانند جریان آب و رسوب) با کاربرد قوانینی بر اساس سادهسازی اصول حاکم بر فیزیک مشخص میشود. این روش برای شبیهسازی حوضه آبریز لیقوان با اندازه سلولی ۲۰ متر و دادههای بارش ساعتی ۱۰ سال (۸۰-۸۹) بهکار رفته است. نتایج شبیهسازی به دو روش کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت، بهطوری که تغییرات نسبی در حوضه و توزیع مکانی میزان حفر و رسوبگذاری در کل حوضه و در هر سلول روی نقشه مدل ارتفاعی رقومی مشخص گردید و همچنین مقادیر توزیع اندازه ذرات رسوب در دبیهای مختلف نشان داد که با افزایش دبی، مقادیر رسوب افزایش یافته و در این بین ذرات شن درشت، بیشترین مـقدار و ذرات ماسه خـیلی ریز، رس و لای کمترین مـقدار را دارا میباشند. همچنین بررسی پروفیلهای طولی و عرضی نشان داد که رودخانه جاری در دره لیقوان در مرحله بلوغ قرار دارد و فرآیند رسوبگذاری در مجرای رودخانه غلبه دارد که یکی از مهمترین دلایل آن، افزایش بارش و تغییر اقلیم حوضه در دهه اخیر بوده که منجر به فرسایش دامنهها و رسوبگذاری در مجرای رودخانه شده است. در نهایت اینکه هر چند صحتسنجی نتایج حاصله از اتومای سلولی تا حدی دشوار بوده و مدلCAESAR به پارامترهای ورودی حساس میباشد اما مقایسه نتایج بهدست آمده با نتایج مطالعات پیشین و شواهد میدانی بیانگر نتایج قابل قبول رویکرد اتومای سلولی میباشد.
آب و هواشناسی
محمدعلی قربانی؛ سرور پوربابک؛ حسین جباری خامنه؛ اسماعیل اسدی؛ محمدحسن فاضلی فرد
چکیده
چکیده طبقهبندی ایستگاههای هواشناسی موجب اختصاص حجم زیادی از اطلاعات به چند دسته متجانس کوچکتر، سهولت استفاده در مدلسازی و همچنین کمک شایانی به گسترش اطلاعات نقطهای به اطلاعات منطقهای برای نقاط فاقد آمار مینماید. در این تحقیق 112 ایستگاه هواشناسی پس از بررسیهای اولیه از بین تمام ایستگاههای سینوپتیک کشور ...
بیشتر
چکیده طبقهبندی ایستگاههای هواشناسی موجب اختصاص حجم زیادی از اطلاعات به چند دسته متجانس کوچکتر، سهولت استفاده در مدلسازی و همچنین کمک شایانی به گسترش اطلاعات نقطهای به اطلاعات منطقهای برای نقاط فاقد آمار مینماید. در این تحقیق 112 ایستگاه هواشناسی پس از بررسیهای اولیه از بین تمام ایستگاههای سینوپتیک کشور انتخاب و سپس با استفاده از خوشهبندی فازی و شبکه عصبی مصنوعی کوهونن طبقهبندی دمائی آنها مورد بررسی قرار گرفت. میانگین دمای سالانه، طول جغرافیایی، عرض جغرافیایی و ارتفاع ایستگاهها بهعنوان پارامترهای ورودی معیارهای طبقهبندی در نظر گرفته شدند. تعداد بهینه خوشهها با استفاده از شاخص دیویس-بولدین، محاسبه و ایستگاههای هر خوشه به تفکیک مشخص و با کمک سیستم اطلاعات جغرافیائی روی نقشه مشخص گردید. در ادامه از پهنهبندی اقلیمی کشور بر اساس روش دمارتن جهت ارزیابی دقت هر دو روش استفاده گردید. هر چند نتایج حاکی از دقت قابل قبول هر دو روش میباشد، لیکن خوشهبندی فازی تا حدودی نسبت به شبکه عصبی کوهونن انطباق بهتری را با پهنههای اقلیمی حاصل از روش دمارتن نشان میدهد
آب و هواشناسی
ناهیده جاهدی اسفنجانی؛ محمدعلی قربانی
دوره 19، شماره 52 ، تیر 1394، ، صفحه 63-63
چکیده
اطلاع از روند تغییرات کاهشی یا افزایشی بارندگی و دبی در حوضههای آبریز نقش مهمی در مدیریت منابع آب و امور مرتبط با مهندسی آب ایفا میکند. در این تحقیق روند تغییرات بارندگی و دبی در حوضه رودخانه قرهسو واقع در استان اردبیل در مقیاسهای ماهانه، فصلی و سالانه بین سالهای 1351 تا 1382 مورد مطالعه قرار گرفته است. برای بررسی وجود ...
بیشتر
اطلاع از روند تغییرات کاهشی یا افزایشی بارندگی و دبی در حوضههای آبریز نقش مهمی در مدیریت منابع آب و امور مرتبط با مهندسی آب ایفا میکند. در این تحقیق روند تغییرات بارندگی و دبی در حوضه رودخانه قرهسو واقع در استان اردبیل در مقیاسهای ماهانه، فصلی و سالانه بین سالهای 1351 تا 1382 مورد مطالعه قرار گرفته است. برای بررسی وجود و یا عدم وجود روند از آزمون ناپارامتری من-کندال با حذف اثر کلیه ضرایب خودهمبستگی معنیدار و برای بررسی میزان بزرگی آن از آزمون شیب تخمینگر سن در سطوح معنیداری مختلف استفاده گردید. نتایج تحلیل بارندگی و دبی نشان میدهد که جریان رودخانه قره سو در مقیاس سالانه در هر دو ایستگاه این رودخانه روند نزولی دارد. همچنین روند نزولی معنیدار در دادههای دبی در مقیاس فصلی در فصول بهار، پاییز و زمستان مشاهده شد که در آن شدیدترین روند متعلق به فصل زمستان است. بیشترین میزان کاهش دبی مربوط به ایستگاه دوست بیگلو در فصل بهار (62/0- مترمکعب بر ثانیه در سال) و کمترین آن مربوط به همین ایستگاه در فصل تابستان میباشد. بهطوری که در دادههای بارندگی هر دو ایستگاه در مقیاسهای ماهانه، فصلی و سالانه روند معنیداری مشاهده نشد.