برنامه ریزی شهری
سیده فریا آقایاری؛ رسول صمدزاده؛ محمدتقی معصومی
چکیده
بسیاری از شهرها در معرض مخاطرات طبیعی ازجمله زمینلرزه هستند. یکی از اهداف مهم برنامهریزی شهری کاهش آسیبپذیری و تاب آور نمودن شهرها در برابر زمینلرزه است و اولین گام برای تحقق این هدف، شناخت و ارزیابی میزان آسیبپذیری شهر خلخال در مقابل زمینلرزۀ احتمالی است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیبپذیری خطرات زمینلرزه با رویکرد تابآوری ...
بیشتر
بسیاری از شهرها در معرض مخاطرات طبیعی ازجمله زمینلرزه هستند. یکی از اهداف مهم برنامهریزی شهری کاهش آسیبپذیری و تاب آور نمودن شهرها در برابر زمینلرزه است و اولین گام برای تحقق این هدف، شناخت و ارزیابی میزان آسیبپذیری شهر خلخال در مقابل زمینلرزۀ احتمالی است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیبپذیری خطرات زمینلرزه با رویکرد تابآوری در شهر خلخال است.
پژوهش حاضر ازلحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی و ازلحاظ ماهیت جزو پژوهشهای کاربردی است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانهای، عوامل مؤثر بر تابآوری شناسایی و پس از تهیه مدل مفهومی تحقیق، پرسشنامهای در راستای رسیدن به هدف موردنظر طراحی گردید. تعیین حجم نمونه آماری آن با استفاده از روش کوکران و روش نمونهگیری با استفاده از روش تصادفی ساده انجام شد. برای سنجش تابآوری از بین خانوارهای ساکن در شهر خلخال، تعداد ۳۸۰ نفر از شهروندان و ۱۵ نفر کارشناسان بهعنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب شدند. پس از جمعآوری دادهها و اطلاعات میدانی در راستای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و برای ترسیم نقشهها و پهنهبندیها در قالب نرمافزار ARCGIS استفاده شد.
با توجه به نتیجه خروجی مدل SPSS در قالب نقشه GIS میتوان بیان نمود که بخش مرکزی شهر خلخال در شرایط تابآوری پایینی قرار دارد و زلزلهخیز است و در حالت کلی نقاط زیادی از وسعت شهر خلخال در وضعیت تابآوری متوسط و نقاط کمی از شهر در وضعیت تابآوری بسیار نامناسب قرار دارد؛ همچنین با توجه به آزمون پارامتریکتی تک نمونهای نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که در پیادهسازی تابآوری شهری، معیارهای اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و نهادی به ترتیب در رتبههای اول تا چهارم تابآوری شهر خلخال قرارگرفتهاند و نقش مؤثری بر کارآمدی تابآوری شهری در این شهر دارند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
رسول صمدزاده؛ احمد خواجوی؛ محمدتقی معصومی
چکیده
زمینلرزهها عامل ویرانی بسیاری از سکونتگاههای انسانی مخصوصاٌ بافتهای فرسوده و قدیمی در طول تاریخ بشر بوده-اند. این قبیل بناها به ویژه در برابر مخاطرات لرزهای آسیبپذیر هستند. نخستین گام برای کاهش خطر زمینلرزه شامل درک خطر لرزهای موجود و ارزیابی راهبردهای احتمالی برای کاهش آن است. در این پژوهش از یک روش مبتنی بر نمایۀ آسیبپذیری ...
بیشتر
زمینلرزهها عامل ویرانی بسیاری از سکونتگاههای انسانی مخصوصاٌ بافتهای فرسوده و قدیمی در طول تاریخ بشر بوده-اند. این قبیل بناها به ویژه در برابر مخاطرات لرزهای آسیبپذیر هستند. نخستین گام برای کاهش خطر زمینلرزه شامل درک خطر لرزهای موجود و ارزیابی راهبردهای احتمالی برای کاهش آن است. در این پژوهش از یک روش مبتنی بر نمایۀ آسیبپذیری برای ارزیابی خسارت مورد انتظار در بافتهای فرسودۀ شهر اردبیل استفاده شده است. واکاوی خطرپذیری برای سناریوهای زمینلرزه تعریف شده توسط شدتهای مهلرزهایV ، V-VI ، VI ، VI-VII و VII برای طراحی برنامههای اضطراری لرزهای انجام شده است. اوج شتاب اولیه زمین برای یک دوره بازگشت 475 ساله 0.04g است که مربوط به شدت VII میباشد. بنابراین، ضمن کمیسازی آسیب فیزیکی، تأثیر آن بر جمعیت و سایر مقادیر مانند آوار و هزینه اقتصادی بررسی شده است. علیرغم خطر لرزهای متوسط تا زیاد در اردبیل، نتایج نشان میدهد که به دلیل قدمت زیاد، گونهشناسی بنایی تقویت نشده (یا غیر مسلح) و تقویت شده (مسلح) ساختمانهای واقع در بافتهای فرسوده و آسیبپذیری محیط ساخته شده، خطر بسیار زیاد است و آسیبپذیرترین بافتها در مناطق یک و دو شهری واقع گردیده-اند.