ژئومورفولوژی
اسماعیل علی اکبری؛ نفیسه السادات میرایی
دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 211-233
چکیده
میانبافت شهری با لرزهخیزی و آسیبشناسی لرزهای، پیوندهای تنگاتنگی وجود دارد. بافت، نه تنها بهواسطه خصوصیات کالبدی، بلکه از طریق مولفههای غیرکالبدی (کارکردی)، در کنشی مکانمند، از قابلیت لرزهخیزی زمین متأثر شده و بر آن تأثیر میگذارد. این مقاله میکوشد، با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از دادههای اسنادی و هشت شاخص ...
بیشتر
میانبافت شهری با لرزهخیزی و آسیبشناسی لرزهای، پیوندهای تنگاتنگی وجود دارد. بافت، نه تنها بهواسطه خصوصیات کالبدی، بلکه از طریق مولفههای غیرکالبدی (کارکردی)، در کنشی مکانمند، از قابلیت لرزهخیزی زمین متأثر شده و بر آن تأثیر میگذارد. این مقاله میکوشد، با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از دادههای اسنادی و هشت شاخص (فاصله از گسل،کیفیت بنا، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیت، درجه محصوریت، کاربری زمین، سطح سرویس ترافیک و فاصله از مراکز درمانی) که در مدل تحلیل سلسلهمراتبی معکوس (IHWP) تحلیل شدهاند، سطوح و پهنههای آسیبپذیری لرزهای را در بافت شهرک ولیعصر تبریز شناسایی نماید. یافتهها نشان میدهد 54 درصد بافت شهرک در پهنه آسیبپذیری لرزهای قرار دارد. تراکم ساختمانی بالا، کمبود فضای سبز و باز، درجه محصوریت بالا و وجود کاربری تجاری، مشخصههای اصلی بافت، در پهنه آسیبپذیر و ریزپهنههای آن است. الگوی توزیع بافت و پهنههای آسیبپذیر، با موقعیت شریانهای اصلی (مخابرات، ولیعصر، شریعتی، اوحدی، معلم، فروغی، تختی، پرویناعتصامی، عارف، زند و جوانمهر)، بهویژه معابر فرعی (8-10متری) منتهی به این شریانها و کاربری غالب تجاری در بخش مرکزی (فلکه بزرگ و فلکه بازار) منطبق است. الگوی فضایی پهنهبندی لرزهای، جهتی شرقی غربی و مرکز پیرامون دارد. این الگو ضمن شکل دادن به جهت و شدت تغییرات آسیبپذیری، الگوی کلان آسیبشناسی و پهنهبندی لرزهای شهرک را در دو بخش بهوجود آورده است. نیمه شرقی، پهنهای است با ضریب خطر و آسیبپذیری پایین که پایدارترین بافتهای شهرک را در خود دارد. اما، نیمه غربی بیانگر ناپایداری لرزهای و آسیبپذیری زیاد و خیلی زیاد است. بخش مرکزی شهرک،کانون فضایی شدت لرزهای این پهنهها است.