آب و هواشناسی
یوسف قویدل رحیمی؛ محمد رضایی
دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 253-277
چکیده
امواج گرمایی از جمله مخاطرات مهم آب و هوایی دنیا خصوصاً ایران هستند و بهنظر میرسد وقوع آنها در سالهای اخیر بهواسطه تشدید گرمایش جهانی از فراوانی بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شده است. پژوهش حاضر به بررسی کم و کیف وقوع و تحلیل سینوپتیک امواج گرمایی در استان کرمان پرداخته است. برای این کار ابتدا دادههای دمای بیشینه ...
بیشتر
امواج گرمایی از جمله مخاطرات مهم آب و هوایی دنیا خصوصاً ایران هستند و بهنظر میرسد وقوع آنها در سالهای اخیر بهواسطه تشدید گرمایش جهانی از فراوانی بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شده است. پژوهش حاضر به بررسی کم و کیف وقوع و تحلیل سینوپتیک امواج گرمایی در استان کرمان پرداخته است. برای این کار ابتدا دادههای دمای بیشینه روزانه ماه ژوئیه (بهعنوان گرمترین ماه سال) 4 ایستگاه سینوپتیک کرمان، بم، انار و سیرجان در یک دوره آماری 24 ساله (1986-2009) از سازمان هواشناسی کشور اخذ و مورد استفاده قرار گرفتهاند. جهت طبقهبندی امواج گرمایی، دادههای دما استاندارد شده و بر اساس آن، آنومالیهای 0 تا 75/0 بهعنوان موج گرم، 75/0 تا 5/1 موج گرم شدید و بالاتر از 5/1 بهعنوان موج ابر گرم تعیین شدند. اعداد آستانه 2/41، 1/42 و 1/43 درجه سانتیگراد بهترتیب آستانه موج گرم، گرم شدید و ابر گرم برای مجموع ایستگاهها مورد محاسبه و حداقل تداوم آن دو روز مد نظر قرار گرفته است. بر این اساس در طی دوره آماری مورد مطالعه، 7 موج گرمایی مشخص شد که از بین آنها 3 موج گرم شدید و 1 موج ابر گرم شناسایی گردید. موج ابر گرم تیرماه 1377 جهت تحلیل سینوپتیک انتخاب شد. موج 3 روزه مذکور با میانگین دمایی 11/43 درجه سانتیگراد، شدیدترین موج گرمای استان کرمان در طول دوره آماری مورد مطالعه بوده است. نـتایج تحلیل سینوپتیک موج ابـر گرم نشان داد که استقرار کمفشار گنگ در سطح زمین و حاکمیت پرارتفاع جنب حارهای آزور در سطوح بالا و همچنین ضخامت زیاد جو بر روی منطقه مورد مطالعه، موجب فرونشینی هوای گرم و گرمایش بیش از حد سطح زمین شده و موج ابر گرم یاد شده را بهوجود آورده است.
