آب و هواشناسی
حسین عساکره؛ سپیده بارزمان؛ علی شاهبایی کوتنایی
چکیده
مؤلفههای مکانی از عوامل مؤثر در بروز تغییرات رفتار بارش در یک محدوده میباشند و این امر ضرورت استفاده از علم زمین آمار در مطالعات بارش را نشان میدهد. در پژوهش حاضر تلاش شده تا با استفاده از فراسنج های نیمتغییرنما و رگرسیون جغرافیایی موزون، الگوی بارشهای 121 ایستگاه هواشناسی شامل 27 ایستگاه همدید،7 ایستگاه اقلیمشناسی و 87 ایستگاه ...
بیشتر
مؤلفههای مکانی از عوامل مؤثر در بروز تغییرات رفتار بارش در یک محدوده میباشند و این امر ضرورت استفاده از علم زمین آمار در مطالعات بارش را نشان میدهد. در پژوهش حاضر تلاش شده تا با استفاده از فراسنج های نیمتغییرنما و رگرسیون جغرافیایی موزون، الگوی بارشهای 121 ایستگاه هواشناسی شامل 27 ایستگاه همدید،7 ایستگاه اقلیمشناسی و 87 ایستگاه بارانسنجی سازمان هواشناسی کشور در دوره آماری 2014-1994 برای فصل بهار مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از آماره نیم تغییر نما نشان داد که ساختار مکانی بارش از ماه آوریل به سمت ماه ژوئن کاهش یافته است ؛ که نشاندهنده کاهش وسعت عمل سیستمهای بزرگ مقیاس در بارش محدوده مطالعاتی و افزایش توان عوامل محلی در وقوع بارش است. بر اساس مدل رگرسیون جغرافیایی موزون مشخص گردید که در تمام منطقه، ناهمواریها بیشترین اثر را در کنترل بارش دارد و علاوه بر آن در کردستان و جنوب آذربایجان غربی جهت شیب، در اردبیل و شمال آذربایجان شرقی عامل شیب بر بارش اثر گذار هستند. همچنین اثرات عامل عرض جغرافیایی منطبق بر حضور بادهای غربی در محدوده بوده و در ماه آوریل در کردستان و در ماههای می و ژوئن در آذربایجان شرقی بیشترین اثرات را داشتهاست.