آب و هواشناسی
محمد امیدفر؛ علی اکبر رسولی؛ هاشم رستم زاده؛ بهروز ساری صراف
چکیده
با توجه به معضل کاهش مستمر حجم آب دریاچه ارومیه، شناسایی دقیق توزیع زمانی ـ مکانی بارشهای محدوده حوضه آبریزدریاچه ارومیه از نقطه نظرهای اقلیمشناسی و هیدرولوژیکی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. رادارهای داپلر یکی از فناوریهای جدید سنجش از دورفعال است که در سالهای اخیر اطلاعات با ارزشی از ویژگیهای ابر (نمایه ...
بیشتر
با توجه به معضل کاهش مستمر حجم آب دریاچه ارومیه، شناسایی دقیق توزیع زمانی ـ مکانی بارشهای محدوده حوضه آبریزدریاچه ارومیه از نقطه نظرهای اقلیمشناسی و هیدرولوژیکی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. رادارهای داپلر یکی از فناوریهای جدید سنجش از دورفعال است که در سالهای اخیر اطلاعات با ارزشی از ویژگیهای ابر (نمایه سهبعدی، اندازه و نوع ذرات) و انواع بارشهای ناشی از آن ارائه میدهد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی کارایی و مزایای کاربردی استفاده از رادارهای داپلری در مطالعه و تحلیل بارشهای شدید حوضه دریاچه ارومیه میباشد. برای این کار، به عنوان نمونه خروجی محصول برآورد بارش تجمعی رادار تبریز، با دادههای اندازهگیری شده ایستگاههای سینوپتیک، در روزهای 29-22 مهر ماه 1393مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان داد رادار داپلر میتواند با دقت نسبتا بالا و دید وسیع، ابزار مناسبی در جهت برآورد بارش باشد، اما در مناطق کوهستانی و مرتفع (مانند منطقه مورد مطالعه)، با توجه به اثر مسدودکنندگی امواج، در برخی نواحی مقدار خطا حتی تا100درصد نیز افزایش مییابد. البته این مشکل را میتوان با استفاده از روشهای درونیابی فضایی، به کمک اطلاعات سایر نقاطی که دارای دقت برآورد قابل قبول هستند مرتفع نموده و اطلاعات بدست آمده را به عنوان جایگزین مناسبی برای نقاط صعب العبور و فاقد ایستگاه، در مطالعات مدیریت منابع آب استفاده نمود.
آب و هواشناسی
مسعود جلالی؛ علی شاهبایی؛ وهاب کمریان
چکیده
در تحقیق حاضر تلاش شد در چارچوب روش محیطی به گردشی، الگوهای همدید ایجادکننده بارشهای شدید تابستانه در سواحل جنوبی دریای خزر شناسایی شود. بدین منظور با استفاده از آمار بارش روزانه 40 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی منطقه برای دوره 20 ساله 1991 تا 2010 و به وسیله روش صدک، 29 روز دارای بارش بیش از 15 میلیمتر که حداقل در 30 درصد ایستگاههای ...
بیشتر
در تحقیق حاضر تلاش شد در چارچوب روش محیطی به گردشی، الگوهای همدید ایجادکننده بارشهای شدید تابستانه در سواحل جنوبی دریای خزر شناسایی شود. بدین منظور با استفاده از آمار بارش روزانه 40 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی منطقه برای دوره 20 ساله 1991 تا 2010 و به وسیله روش صدک، 29 روز دارای بارش بیش از 15 میلیمتر که حداقل در 30 درصد ایستگاههای منطقه رخ داده بودند بهعنوان روز دارای بارش شدید شناسایی شدند. با استفاده از روشهای تحلیل عاملی و تحلیل خوشهای 3 الگوی همدید بهعنوان عوامل ایجاد بارش در این 29 روز بهدست آمد که الگوی اول 3/48 درصد، الگوی دوم 30 درصد و الگوی سوم 7/21 درصد از روزهای بارش شدید منطقه مورد مطالعه را بهخود اختصاص دادهاند. بهمنظور تحلیل همدید این الگوها از نقشههای فشار تراز دریا (Slp)، تراز 500 هکتوپاسکال، اُمگا (حرکات قائم جو)، تاوایی و جریانات رطوبتی تراز 850 هکتوپاسکال مربوط به دو روز قبل از هر بارش تا روز بارش استفاده شد و در نهایت مشخص شد عامل اصلی وقوع بارشهای تابستانه در سواحل دریای خزر نفوذ سامانه پرفشار و در پی آن شکلگیری جریانات خنک و مرطوب شمالی در سواحل جنوبی دریای خزر و همچنین وقوع همرفت گسترده در منطقه میباشد. هر سه الگو بر وقوع این شرایط تأکید دارند و تفاوت آنها در محل استقرار سامانه پرفشار و در نتیجه تعداد روزهای بارشی و شدت بارش میباشد.
فرامرز خوش اخلاق؛ سیدامید نبوی؛ اسماعیل عباسی
دوره 16، شماره 40 ، شهریور 1391، ، صفحه 97-118
چکیده
بررسی شرایط جوی همزمان با بارشهای شدید دوره سرد سال در استانهای خراسان رضوی و شمالی در مقیاس همدید و چگونگی توزیع زمانی - مکانی بارشها در ارتباط با این شرایط هدف اصلی این پژوهش است. در این مطالعه پراسنجهای فشار سطح دریا و دما سطحی به منظور بررسی شرایط سطح زمین در هنگام وقوع بارشهای شدید استفاده شده است، نم ویژه و جهت باد ...
بیشتر
بررسی شرایط جوی همزمان با بارشهای شدید دوره سرد سال در استانهای خراسان رضوی و شمالی در مقیاس همدید و چگونگی توزیع زمانی - مکانی بارشها در ارتباط با این شرایط هدف اصلی این پژوهش است. در این مطالعه پراسنجهای فشار سطح دریا و دما سطحی به منظور بررسی شرایط سطح زمین در هنگام وقوع بارشهای شدید استفاده شده است، نم ویژه و جهت باد در تراز 700 هکتوپاسکال به منظور رهگیری منبع رطوبتی این بارشها مورد بررسی قرار گرفته، ضمن آنکه تراز 500 هکتوپاسکال به عنوان سطح مطلوب در بررسی الگوهای همدید مطالعه شده است. جهت و سرعت باد در تراز 300 هکتوپاسکال نیز برای بررسی نقش جت باد در ایجاد بارشهای شدید، ارزیابی شدهاند. دادههای مذکور در بازه زمانی 11 ساله (1995- 2005) و به صورت روزانه اخذ شدهاند. از پارامترهای مذکور برای بارشهای مربوط به هر ماه، میانگینگیری به عمل آمد تا رفتار کلی جو در هنگام وقوع بارشهای شدید در منطقه مطالعاتی و در هر ماه مشخص گردد. نتایج کسب شده نشاندهنده آنند که کانون بارشهای شدید در دوره سرد سال در استان خراسان رضوی (جنوب منطقه) قرار دارد. الگوی همدیدی همزمان با بارشهای شدید فرود بلند مدیترانه میباشد و دریای سرخ به عنوان منبع اصلی این بارشهای تعیین گردید. نکته قابل توجه دیگر، استقرار رودباد جنب حارهای در تراز 300 هکتوپاسکال در اکثر موارد بارش شدید در منطقه میباشد.