برنامه ریزی شهری
بررسی سازگاری کاربری های شهری در راستای افزایش تاب آوری در برابر زلزله، مطالعه موردی منطقه 4 شهرداری تبریز

الناز هادی؛ محمدرضا پورمحمدی؛ هادی حکیمی؛ الهام هادی

دوره 25، شماره 77 ، آبان 1400، ، صفحه 277-289

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10830

چکیده
  بررسی میزان آسیب‌ها و صدمات ناشی از زلزله در شهرها در بسیاری از موارد نشان داده است درصد بالایی از صدمات به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه‌ریزی و کاهش خطرات شهری مربوط می‌شده است. در واقع می‌توان گفت علل عمده آسیب‌ها و تلفات ناشی از زلزله را علاوه بر بی‌توجهی و سهل‌انگاری در رعایت استانداردهای ایمنی سازه‌ها، ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تبیین الگوی شایسته مشارکت عمومی خصوصی مسکن قابل استطاعت در کشورهای درحال توسعه

محسن احدنژاد روشتی؛ ابوالفضل مشکینی؛ حیدر صالحی میشانی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.22034/gp.2021.41564.2690

چکیده
  امروزه مشارکت عمومی و خصوصی(PPP) به‌عنوان یک روش تهیه جایگزین برای ارائه خدمات عمومی شکل گرفته و نقش آن در تحقق مسکن قابل استطاعت در کشورهای درحال‌توسعه با رویکردی جامع ضرورتی است که کم‌تر به آن پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. درگام نخست به منظور مفهوم‌پردازی مشارکت‌های عمومی-خصوصی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تعیین پیشران های کلیدی موثر بر زیست پذیری شهری با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر کاشان)

امیر اشنویی نوش آبادی؛ مهشید محمد ابراهیمی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 27-41

https://doi.org/10.22034/gp.2021.13132

چکیده
  در سالهای اخیر در کنار توجه ویژه به دیدگاه‌های مرتبط با توسعه پایدار و پایداری شهری، نگرش بهبود کیفیت زندگی که از ملزومات زیست‌پذیری شهرهاست، جایگاه خود را در ادبیات برنامه‌ریزی شهری باز کرده است. هدف مقاله حاضر جستجوی پیشرانهای اصلی تأثیرگذار بر زیست‌پذیری شهری است. این مقاله یکی از مستعدترین شهرهای مرکزی کشور یعنی شهر کاشان ...  بیشتر

برنامه ریزی روستایی
ارزیابی عوامل موثر بر اجرای حکمروایی شهری مشارکتی ( برنامه NBN) در منطقه 2 کلان‌شهر تبریز

فروغ اندستا؛ شهریور روستایی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 43-55

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10837

چکیده
  گسترش شهرنشینی و به دنبال آن، مشکلات خاص زندگی شهری، بیش از پیش توجه به راهبردها و چاره‌های سودمند برای بهینه‌سازی زندگی شهروندان را ضروری کرده است. در چند دهه اخیر، با مطرح شدن مفاهیم و رویکردهای دموکراتیک، الگوهای جدید حاکمیتی شکل یافتند. یکی از این اشکال جدید، جنبش حکمروایی خوب شهری بوده است. این الگو به عنوان فرایند مشارکتی تعریف ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل تاثیر عوامل کالبدی-فضایی بر میزان پیاده‌روی شهروندان ، مورد مطالعه: محلات شهر قائن

سعید حسین آبادی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 69-86

https://doi.org/10.22034/gp.2020.40195.2626

چکیده
  امروزه به‌سرعت بر میزان خودروها و اتکای انسان به این وسیله نقلیه افزوده می‌شود و به‌تبع آن محیط‌های شهری و حمل‌ونقل از انسان‌محوری به‌سوی محوریت خودرو سوق می‌یابد. وابستگی به ماشین، تهدیدی برای پایداری شهرهاست. ازاین‌رو در چهار دهه اخیر توجه خاصی به تغییر نوع حمل و نقل و نیز طراحی و برنامه‌ریزی شهرها صورت گرفته است. به‌طوری‌که ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
مطالعه چالش‌های برنامه ریزی فضایی کلان شهرهای ایران با محوریت نظام اقتصادی نوین (نمونه موردی کلان شهر تبریز)

ولی رضاپور؛ میر سعید موسوی؛ بهمن هادیلی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 113-127

https://doi.org/10.22034/gp.2021.41370.2686

چکیده
  چکیده هدف این مقاله بررسی میزان تأثیر پذیری رویکرد سازماندهی فضایی شهری و منطقه‌ای کلان شهرهای ایران بر اساس تغییرات ساختارهای اقتصادی عصر جدید با تاکید بر کلان شهر تبریز است. زیرا به نظر می‌رسد در شرایط عدم تطابق ساختار فضایی کلان شهرها، که عامل رشد اقتصادهای ملی و ارتقاء دهنده جایگاه بین المللی و جهانی کشورها هستند، با نقش و عملکرد ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
واکاوی سطح پایداری در تئوری توسعه و برنامه‌ریزی محلات (موردمطالعه: محلات منطقه سه شهر گرگان)

کرامت الله زیاری؛ نوشا همقدم

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 141-158

https://doi.org/10.22034/gp.2021.41057.2669

چکیده
  شهرها از یک سو به عنوان کانون‌های توسعة اجتماعی، اقتصادی و فضایی به شمار می‌روند و از سوی دیگر مناسب‌ترین مکان‌ها برای بروز مسائل و مشکلات می‌باشند. لذا، مظاهر اصلی توسعه و دست آوردهای اعم از منفی و مثبت آن، عمدتا در شهرها اتفاق می‌افتد و یکی از وظایف جوامع امروزی، خلق شهرها و محلات پایدار در زمینه‌های اقتصادی، محیطی و به ویژه ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
شبیه ‏سازی رفتار رانندگان در میادین چراغ‏دار با رویکرد مدیریت ترافیک شهری (مطالعه موردی میدان ۱۳ آبان شهر همدان)

محمدرضا الیاسی؛ سید فرزین فائزی؛ مرتضی پذیره

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 215-231

https://doi.org/10.22034/gp.2020.40452.2641

چکیده
  با افزایش روزافزون وسایل‏نقلیه، شاهد تداخل در عملکرد تقاطع‌ها شهری به ‌ویژه میادین هستیم. معابر مشکل زیادی بر سر راه ترافیک ایجاد نمی‌کنند، بلکه این تقاطع‌ها هستند که به‌ دلیل ایجاد تداخل در جریان پیوسته و تبدیل آن به جریان منقطع، باعث ازدحام در شبکه می‌شوند. در این تحقیق تلاش بر این است که با تعیین رفتار رانندگان و اعمال پارامترهای ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
آینده‌پژوهی عوامل موثر بر شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در کلانشهر تبریز با استفاده از رویکرد سناریونویسی و ماتریس تاثیرات متقاطع

رسول قربانی؛ شهریور روستایی؛ سونیا کرمی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 233-248

https://doi.org/10.22034/gp.2020.40751.2652

چکیده
  آینده‌پژوهی مسکن به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای برنامه‌ریزی و مدیریت شهری جهت شناخت مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر کیفیت مسکن و تطبیق مسکن بر نیازهای افراد و خانوارها می‌باشد. لذا هدف از انجام این ‌پژوهش، بررسی وضعیت شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهر تبریز و مقایسه تطبیقی آن با نقاط شهری استان و کشور، تعیین مهم‌ترین فاکتورهای ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی تاثیر شاخص‌های فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی کیفیت زندگی بر میزان رضایت شهروندان شهرکرد

پژمان محمدی ده چشمه

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 249-259

https://doi.org/10.22034/gp.2021.39756.2619

چکیده
  کیفیت زندگی به عنوان مفهومی ‌برای نشان دادن میزان رضایتمندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه‌ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهمترین حوزه‌های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی کیفیت زندگی شهری در شهر شهرکرد می‌باشد. روش این پژوهش، از نظر ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر پیشران های موثر بر الگوی مطلوب توسعه میان افزا و مدیریت اراضی قهوه ای (موردی: کلانشهر تبریز)

وحید مستوفی؛ مهسا فرامرزی؛ رسول درسخوان

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 279-289

https://doi.org/10.22034/gp.2021.41163.2670

چکیده
  توسعه میان افزا، سرمایه گذاری برای تجدید حیات مراکز شهرها را افزایش داده و از همه ظرفیت های موجود در شهر برای توسعه شهر و ایجاد کاربری های مختلط استفاده می کند. از طرفی، بازآفرینی اراضی قهوه ای به عنوان یکی از مفاهیم توسعه درونی و استفاده از ظرفیت های داخلی شهر در دستیابی به توسعه میان افزای شهری محسوب می شود. لذا، تبیین و تعریف الگوی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی مغایرت کارکردی کاربری های شهری در ارتباط با ارزش زمین (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر تبریز)

اکبر اصغری زمانی؛ حسین کریم زاده؛ عذرا فضائلی کلوانق

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12781

چکیده
  رشد ‌‌‌شهرها و افزایش جمعیت آن در دهه‌های اخیر، زمین شهری را به کالایی ارزشمند از جهت اقتصادی و کمیاب تبدیل کرده است. این روند رو به رشد، موجب تقویت هرچه بیشتر نظریه استفاده از زمین در جهت منافع عمومی شهروندان شده و نقش برنامه‌ریزی کاربری اراضی را پررنگ‌‌تر کرده است.با این وجود گسترش مناسبات سرمایه­­­داری در شهرها، اقتصاد ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل فضایی مناطق آسیب پذیر در هنگام بحران با تاکید بر پدافند غیرعامل در زیرساخت های شهری تبریز

محمدرضا پورمحمدی؛ علی اکبر تقی پور؛ حسین رستمی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 65-75

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12782

چکیده
  بحران­های مختلف با منشا انسانی و طبیعی بیشترین تلفات و خسارت­ها را در شهر ایجاد می­کنند. در این بین آسیب پذیری کاربری­های مختلف شهری و بخصوص زیرساخت­های حیاتی و حساس می­تواند میزان خسارت­ها را افزایش دهد. پدافند غیرعامل و بکارگیری اصول آن در مورد زیرساخت­ها می­تواند از عوامل مهم در کاهش خسارت­های مالی و جانی در شهرها ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تدوین اصول طراحی محله‌ی دوستدار کودک با رویکرد تقویت حس اجتماعی کودکان (نمونه‌ی موردی: محله‌ی رشدیه تبریز)

مینا پیران هریس؛ اکبر عبدالله زاده طرف

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 77-89

https://doi.org/10.22034/gp.2020.39369.2604

چکیده
  رشد اجتماعی و شکل‌گیری حس اجتماعی در کنار سایر ابعاد رشد اجتماعی کودکان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. فرآیند اجتماعی شدن در کودکان به صورت واضح از هم بازی شدن با هم‌سالان خود در عرصه‌های عمومی محیط‌های مسکونی شروع به شکل‌گیری می‌کند. هدف این پژوهش تدوین اصول طراحی محله‌ی دوستدار کودک براساس تقویت حس اجتماعی در آنها است. جهت ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر مفهوم توسعۀ شهری دانش‏ بنیان با تأکید بر عامل شکاف دیجیتال در کلانشهرهای ایران (مورد: تبریز 2018)

شهریور روستایی؛ بهزاد رنجبرنیا؛ محمدرضا پورمحمدی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 157-170

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10824

چکیده
  مفهوم توسعۀ شهری دانش‏بنیان در برنامه‏ریزی شهری، به عنوان پارادایمی در حال تکوین مطرح است و از آن به عنوان یکی از مهم‏ترین نظریه‏های توسعۀ شهری قرن 21 یاد می‏شود. در این راستا، شهرها جهت ایجاد رقابت و توانمند‏سازی خود و افزایش کیفیت زندگی شهروندان نیازمند قرار گرفتن در این مسیر از توسعه هستند. در راه نیل به این هدف، چالش‏هایی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل تبعات محیط‌زیستی توسعه شهر سردرود و الحاق آن به مادرشهر تبریز با رویکرد آینده‌نگاری

حسن محمودزاده؛ ابولفضل نعیمی پیوستی؛ حسن مسعودی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 207-222

https://doi.org/10.22034/gp.2021.40159.2624

چکیده
  توسعه‌ی شهری فرآیندی اجتناب‌ناپذیر و ناشی از عوامل متعددی می‌باشد که پیامد آن به وجود آمدن بسیاری از مشکلات و تغییرات زیست‌محیطی و اقتصادی- اجتماعی در مقیاس‌های مختلف به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه شده است. جهان معاصر عرصه تحولات شگرف و پویایی شتابنده است؛ لذا تنها رویکرد و سیاستی که احتمال کسب موفقیت‌های بیشتر در این محیط سرشار ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر اولویت بندی شاخص های موثر بر توسعه محیط مسکونی پایدار با کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و مدل آنتروپی (مطالعه موردی : شهر تبریز)

صمد مدادی هریس؛ محمدرضا پور محمدی؛ میرستار صدر موسوی؛ شهریور روستایی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 245-260

https://doi.org/10.22034/gp.2021.12790

چکیده
  در آستانه ورود به هزاره سوم، تحولات بسیار سریعی در جوامع بشری صورت گرفت که جدا از منافع، آسیب هایی جدی نیز به همراه داشته است. اسناد و شواهد موجود نشان می­دهد که موتور اصلی این تحولات  انقلاب صنعتی و تاثیرات ناشی از آن بوده است. در این بین یکی از   رویکرد­های اساسی جهت مقابله با  نابسامانی­ها در دهه­های اخیر، رویکرد ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی مولفه های کالبدی برالگوها ی رفتاری شهروندان خیابان سی‌تیر شهر تهران

اسماعیل نصیری هنده خاله؛ پرستو محمدی بالینی

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 279-292

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10779

چکیده
  بیشترین تاثیر را بر الگوهای رفتاری شهروندان دارد؟. متغیرهای مستقل این تحقیق (براساس نظریه بنتلی)شامل شاخص‌های تنوع، انعطاف‌پذیری، نفوذ‌‌پذیری، تناسب بصری، خوانایی، غنای حسی ومتغیر وابسته الگوهای رفتاری شهروندان است. رویکرد این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات این پزوهش از طریق مطالعات میدانی انجام شد و داده‌های به دست آمده در ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی تفکیک اراضی مسکونی و تجاری از منظر شاخص های تفکیک زمین و ذینفعان عرصه زمین؛ مطالعه موردی: منطقه یک و سه شهر تبریز

اکبر اصغری زمانی؛ شهریور روستایی؛ محمدعلی کوشش وطن

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 13-28

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10793

چکیده
  اکثر فعالیت‌های بشر بر روی زمین شکل می‌گیرد، و عاملی موثر در حیات بشری می‌باشد. بر این اساس هدف اصلی پژوهش، ارزیابی تفکیک اراضی مسکونی و تجاری از منظر شاخص‌های تفکیک زمین در منطقه یک و سه شهر تبریز می‌باشد. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت کاربردی می‌باشد، که جهت جمع‌آوری داده از روش میدانی با ابزار پرسشنامه بهره‌گرفته شده است. ساخت پایگاه ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تبیین الگوی بازآفرینی بافت تاریخی با رویکرد توسعه‌ی گردشگری (مطالعه‌ی موردی: شهر تبریز)

احمد پوراحمد؛ رحمت اله فرهودی؛ سعید زنگنه شهرکی؛ طهورا شفاعت قراملکی

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 43-60

https://doi.org/10.22034/gp.2021.11052

چکیده
  بازآفرینی شهری با هدف پایداری فضاهای شهری به دنبال رفع مشکلات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و زیست‌محیطی بافت‌های ناکارآمد می‌باشد. از طرفی بازآفرینی شهری با محوریت گردشگری به عنوان رویکردی جهت حفاظت از ارزش‌های بافت تاریخی و حل مشکلات آن‌ مطرح بوده است. بافت تاریخی تبریز علی‌رغم برخورداری از ارزش‌های فراوان فرهنگی و هویتی، ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی توسعه پایدار شهری با تأکید بر رویکرد تاب‌آوری در سکونتگاه-های غیررسمی (مورد مطالعه سکونتگاه‌های غیررسمی شهر سنندج )

اصغر ضرابی؛ شایسته عباسی؛ ابوالفضل مشکینی

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 119-133

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10776

چکیده
  سکونتگاه‌های غیررسمی محل سکونت حدود یک میلیارد نفر از جمعیت جهان هستند. پیدایش این سکونتگاه‌ها گویای وجود موانع ساختاری و ناکارآمدی سیاست‌های کنونی در تأمین مسکن و خدمات-رسانی لازم مرتبط با آن برای اقشار کم درآمد شهری در سطح کلان است. امروزه تلاقی بحران‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و رشد سکونتگاه‌های خودانگیخته شهری در مقیاس ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
سنجش و ارزیابی بعد ذهنی زیست پذیری در بافت های شهری کلانشهر تبریز

سید علی عارف حسینی؛ علی پناهی؛ علی آذر؛ رضا ولی زاده

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 135-151

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10755

چکیده
  مساله عدم‌توجه به قابلیت‌زندگی در بافت‌های‌شهری دغدغۀ‌‌اصلی در جغرافیا و سیاست‌شهری است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی زیست‌پذیری بافت‌های‌‌شهری تبریز گام به عرصۀ ‌تحقیق نهاده است. این تحقیق به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی بوده و به حیث روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. ابزار‌سنجش پرسشنامه بوده است. جامعۀ‌آماری پژوهش بر اساس ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی عوامل مؤثر بر استقرار سیستمهای هوشمند حمل‏ ونقل بار و کالا درون‏شهری با توجه به معیارهای توسعه پایدار

سید فرزین فائزی؛ امید شانیان

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 165-179

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10900

چکیده
  ناوگان حمل‏ ونقل بار درون‏شهری با اینکه فقط 20 درصد از خودروهایی که درون شبکه شهری تردد میکنند را شامل میشود، 40 درصد از انتشار آلایندهها و آلودگی صوتی و 35 درصد از تصادفات را به خود اختصاص داده است. یکی از راه‏کارهای مدیریت و ارتقا سطح کیفیت سیستم حمل‏ونقل بار و کالا، به‏کارگیری ابزار و سامانه های هوشمند در سیستم حمل‏ ونقل بار ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی رشد فرم فضایی – کالبدی شهر با استفاده از مدلهای کمی مطالعه موردی: شهر سردرود

رسول قربانی؛ مهدیه طاهونی

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 181-195

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10827

چکیده
  رشد شهری در نفس خود خصلتی سرکش دارد. لذا نیازمند مهار و هدایت است سیاست‌گذاری رشد شهری مسئولیتی خطیر است؛ زیرا ازیک‌ طرف باید به زدودن نابسامانی‌های بپردازد و از طرف دیگر با هدایت عقلایی ساخت‌وسازها از بروز و پیدایش ناهنجاری‌ها به‌ویژه از ابعاد کالبدی آن جلوگیری نماید. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق شهر سردرود و روش تحقیق تحلیلی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
مدل سازی توسعه فیزیکی شهر با ترکیب قابلیت‌های گوگل ارث انجین (GEE) و شبکه عصبی مصنوعی (MLP) مطالعه موردی: شهر تبریز

حسن محمودزاده؛ مصطفی مهدوی‌ فرد؛ مجید عزیز مرادی؛ ملیحه زنجانی ثانی

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 215-232

https://doi.org/10.22034/gp.2021.10780

چکیده
  امروزه ارزیابی توسعه فیزیکی شهری با استفاده از تکنیک‌های نوین سنجش از دور می‌تواند اطلاعات پایه ای را در اختیار برنامه ریزان قرار دهد و از این طریق نقشی مؤثر در مدیریت و بهبود کاربری اراضی شهر ایفا کند. هدف از این پژوهش، پایش و ارزیابی توسعه فیزیکی شهر تبریز در دوره 42 ساله (2014-1972) با استفاده از سامانه جدید (GEE) Google Earth Engine و پیش بینی تغییرات ...  بیشتر