برنامه ریزی شهری
ارزیابی وضعیت اماکن و کاربری های ورزشی (مطالعه موردی: شهرایذه)

عباس معروف نژاد؛ ابراهیم امیری؛ ولی کاووسی قافی

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 233-247

https://doi.org/10.22034/gp.2021.38084.2551

چکیده
  کاربری ورزشی در زمره‌ی کاربری‌هایی است که از اهمیت بالایی برخوردار بوده و لزوم توجه به آن در فضای شهرها بسیار حائز اهمیت است. استقرار مناسب فضاهای ورزشی و ایجاد آنها متضمن سلامت افراد جامعه و همچنین در دسترس بودن این فضاها برای همه شهروندان به عنوان یک ضرورت اساسی به شمار می رود. تحقیق حاضر به تحلیل وضعیت اماکن و کاربریهای‌ ورزشی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل میزان رضایت شهروندان از گسترش بلندمرتبه‌سازی و توسعه فشرده شهری (مورد مطالعه: منطقه یک شهرداری شهر ارومیه)

علی موحد؛ امین شهسوار

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 249-261

https://doi.org/10.22034/gp.2021.17279.1977

چکیده
  در جهان امروز که به سبب رشد و انفجار جمعیت، فرایند توسعه شهرها و ایجاد شهرهای جدید با سرعت ناشی از تحول در صنعت و فن‌آوری ادامه دارد، لزوم حفاظت از اراضی منابع طبیعی و کشاورزی و نیز یادمان‎های تاریخی؛ گسترش بلندمرتبه‎سازی و رشد عمودی و فشرده شهرها را در سرلوحه استراتژی‏ها و سیاست‎های شهرسازی و توسعه شهری قرار داده است. هدف این ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی اثرات فضایی - عملکردی باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی- فرهنگی بر توسعه‌ی توریسم شهری (مطالعه‌ی موردی: کلان‌شهر تبریز)

علیرضا نوین؛ کریم حسین زاده دلیر؛ محمدرضا پور محمدی

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 263-274

https://doi.org/10.22034/gp.2021.16429.1953

چکیده
  بافت تاریخی شهرها به عنوان یک میراث گران‌بها و با ارزش می‌تواند در زمینه‌ی توسعه‌ی آینده‌ی شهر خصوصاً از لحاظ گردشگری و جذب گردشگر دارای اهمیت فراوان باشد؛ که این امر نیازمند ساماندهی و احیای این مراکز تاریخی به خصوص در شاخص‌های فضایی – عملکردی به منظور ارتقای کیفی فضاهای مربوطه و تجهیز مناسب آن‌ها می‌باشد. با توجه به اهمیت ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تاثیر فاکتورهای زیست پذیری شهری بروضع موجود با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری باروش حداقل مربعات جزئی (مطالعه موردی: مناطق دهگانه کلانشهر تبریز)

الهام آسیابانی پور؛ علی پناهی؛ حسن احمدزاده

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 23-46

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10798

چکیده
  مفهوم یک شهر زیست پذیر به معنای «مناسب بودن برای زندگی» یا «قابل سکونت» می باشدکه امروزه با گسترش و تشدید مشکلات جوامع انسانی و افت کیفیت زندگی ساکنان، بسیار قوت گرفته است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مدل مناسب زیست پذیری شهری گام به عرصۀ تحقیق نهاده است. این تحقیق به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی بوده و به حیث روش، توصیفی- تحلیلی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بازآفرینی پایدار سکونتگاه‌های فرودست شهری با رهیافت نوین آینده‌نگاری مطالعه موردی: سکونتگاه‌های فرودست شهری سنندج

محمدرضا پورمحمدی؛ فریدون بابائی اقدم؛ کیومرث نعیمی

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 67-93

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10822

چکیده
  این پژوهش با بهره‌گیری از پایه فکری آینده‌نگاری، جهت تبیین برنامه ریزی با رهیافت نوین آینده‌نگاری در این حوزه، به شناسایی عوامل کلیدی موثر، تبیین وضعیت‌های محتمل این عوامل و در نهایت تدوین سناریوهای احتمالی و شناسایی سناریوهای مطلوب موثر در وضعیت آینده سکونتگاه‌های فرودست شهری در شهر سنندج می‌پردازد. روش تحقیق از لحاظ هدف بنیادی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی الگوی رشد شهرهای پیرامون کلان‌شهر تهران با تأکید بر سیاست‌های دولت بر زمین شهری؛ نمونه موردی: شهر دماوند

اکرم تفکری؛ حمیدرضا وارثی

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 95-120

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10863

چکیده
  یکی از تغییرات عمده در ساختار فضایی شهرها که بعد از انقلاب صنعتی رخ داد ، ظهور مناطق کلانشهری بود که دارای الگوی خاص خود از نظر رشد شهری، نظام اسکان، اندازه شهر، ساختار فضایی بودند. امروزه این مناطق به الگوی غالب شهرنشینی بویژه در حوزه کشورهای جنوب محسوب می‌شوند. از میان مسائل کلیدی مرتبط با این مناطق نحوه استفاده از زمین و رشد فیزیکی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
پایش زیست‌پذیری اجتماعی در مناطق فرسوده شهر با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی؛ بافت فرسودة بخش مرکزی شهر زنجان)

محمد تقی حیدری؛ علیرضا انبارلو؛ مریم رحمانی؛ حسین طهماسبی مقدم

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 121-155

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10782

چکیده
  امروزه زیست پذیری شهری گفتمانی نیرومند را در توسعه شهری و طراحی شهری بازتاب می‌دهد که در پیشینه‌ی برنامه‌ریزی شهری بر توسعه فضای شهری سایه افکنده است. چنین گفتمانی در بافتهای فرسوده شهری به عنوان یکی از ارکان اصلی شهرها با درون مایه های عظیم اجتماعی و فرهنگی؛ می تواند راهگشای پیاده کردن اصول توسعه پایدار در مقیاس شهر قلمداد شود. ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیلی بر توزیع فضایی میزان برخورداری مناطق شهر تبریز از شاخص‌های رشد هوشمند شهری

محمد حسین خدابخش؛ پرویز نوروزی ثانی؛ کریم حسین زاده دلیر

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 157-180

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10860

چکیده
  هدف اصلی این تحقیق بررسی میزان برخورداری از شاخص‌های رشد هوشمند در سطح مناطق شهر تبریز است تا با شناسایی کمبودها و نابرابریها در سطح شهر، مدیریت شهری را در برنامه ریزی آینده و ارائه خدمات عمومی برای کاهش اثرات مضر رشد پراکنده شهری از جمله ترافیک، آلودگی و کاهش بی‌عدالتی‌ها و افزایش برخورداری شهروندان در شهر کمک نماید. برای رتبه ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی و تحلیل شاخص‌های شهر خلاق در کلانشهرها: مطالعه موردی منطقه 1 کلانشهر تبریز

مجید داداش پور مقدم؛ رضا ولی زاده

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 181-198

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10797

چکیده
  این پژوهش به ارزیابی و تحلیل شاخص‌های شهر خلاق در کلانشهرها: مطالعه موردی منطقه 1 کلانشهر تبریز می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان داد منطقه 1 شهر تبریز با مسائل و مشکلاتی زیادی در زمینه شهر شاخص‌های شهر خلاق مواجه است. منطقه 1 شهر تبریز به دلیل مهاجرت‌های بی رویه، رشد فزاینده جمعیت شهری، تغییرات توسعه شهری، وجود خرده فرهنگ‌های مختلف، نبود ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی رابطه تراکم جمعیت و پایداری اجتماعی نمونه مورد مطالعه: شهر ارومیه

شهریور روستایی؛ اسماعیل علی اکبری؛ رباب حسین زاده

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 219-235

https://doi.org/10.22034/gp.2020.11234

چکیده
  رشد سریع جمعیت شهری در کشورهای جهان، بالاخص در جهان در حال توسعه، شهرها را با مسایل جدیدی مواجه ساخته و با رشد پراکنده و بی برنامه شهرها، پایداری آنها را مورد تهدید قرار داده است. از بین الگوهای رشد شهری، رشد فشرده به عنوان الگوی پایدار توسعه شهر مطرح شده است ولی علیرغم مقبولیت آن در سطح جهان، هنوز در محافل علمی جای بحث و تردید دارد ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
برنامه‌ریزی راهبردی توسعه یکپارچه حمل‌و‌نقل منطقه‌ای (مطالعه موردی استان کرمان)

صابر محمدپور؛ نادر زالی؛ سارا امیری

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 277-303

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10849

چکیده
  برنامه‌ریزی راهبردی شامل استراتژی‌ها و اهدافی است که به ‌منظور مدیریت، نگهداری و تأمین مالی سیستم حمل‌ونقل به روش‌هایی خلاقانه و پایدار عمل می‌کند. هدف برنامه راهبردی ترویج سیستم حمل‌ونقل متوازن و متعادلی است که انتخاب‌هایی پایدار را ارائه می‌دهد. از طرفی هم این موضوع پرداختن به رویکردهایی که حمل‌ونقل را به سمت پایداری اجتماعی، ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
محاسبه دمای سطح زمین و استخراج جزایر حرارتی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست8 و الگوریتم پنجره مجزا در شهر ارومیه

حسن محمودزاده؛ آذر پویان جم؛ فاطمه امان زاده

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 325-348

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10794

چکیده
  وضعیت پراکندگی تابش‌های حرارتی و ارتباط آن با نوع کاربری‌های موجود در شناخت میکروکلیمای نواحی شهری دارای اهمیت زیادی می‌باشد. دمای سطح زمین یکی از پارامترهای مهم در مطالعات مربوط به تغییر اقلیم و برآورد بیلان تابش در مطالعات توازن انرژی می‌باشد. آگاهی از درجه حرارت سطح زمین جهت انجام فعالیت‌ها و مطالعات علوم زمین، از قبیل تغییرات ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
مدل‌سازی زمانی-مکانی روند توسعه شهرها با تأکید بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل Markov-Ca (مطالعه موردی: شهر پارس‌آباد مغان)

مهدی موذنی؛ محمد رضا پورمحمدی

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 349-377

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10821

چکیده
  سطوح زمین طی سالیان اخیر توسط بشر به‌ویژه از طریق شهرسازی، جنگل‌زدایی، کشاورزی و فعالیت‌های دیگر دستخوش تغییرات زیادی شده است. مدل‌های فضایی ابزار بسیار مناسبی برای مدل‌سازی زمانی-مکانی و نشان دادن توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در آینده می‌باشند که در این پژوهش نیز برای مطالعه این توسعه و تغییرات در محدوده موردمطالعه یعنی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل فضایی شاخص‌های گردشگـری و توسعة شهـری با رویکـرد شهر شـاد (مطالعه موردی: کلانشهر شیراز)

سارا میرزایی؛ علی زنگی‌آبادی

دوره 24، شماره 73 ، آبان 1399، ، صفحه 379-404

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10785

چکیده
  وجود امکانات و زیرساخت‌های شهری از جمله عوامل مؤثر در ایجاد شهر شاد است؛ چراکه بدون داشتن فضاهایی برای گذران اوقات فراغت، فضاهای عمومی که مردم در آن حضور یابند و ارتباطات افزایش یابد و بدون وجود امکانات و خدمات فرهنگی، آموزشی، ورزشی، درمانی و ... به‌عنوان نیازهای اولیة شهروندان، نمی‌توان به دنبال ایجاد شهر شاد بود. گردشگری نیز یکی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی ارتباط بین شاخص‌های کمّی مسکن و سلامت‌روانی شهروندان مطالعه موردی: محله مرداویج- اصفهان

سیدرضا آزاده؛ جمال محمدی سیداحمدیانی؛ حمیدطاهر نشاط دوست

دوره 24، شماره 72 ، شهریور 1399، ، صفحه 1-33

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10777

چکیده
  هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی رابطه متقابل شاخص‌های کمّی مسکن و سلامت‌روانی شهروندان است. در این راستا متغیرهای مستقل ش65 امل انواع الگوهای مسکن، تراکم ساختمانی، سرانه مسکن، تراکم خانوار در واحد مسکونی و تراکم نفر در اتاق است. افسردگی و استرس درک­ شده نیز متغیرهای وابسته پژوهش هستند. برای سنجش میزان استرس افراد، از پرسشنامه ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی نقش توسعه میان افزا دراصلاح بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: محله حکم آباد تبریز)

مهسا خوش سیمای سردرود؛ اکبر اصغری زمانی؛ شهریور روستایی

دوره 24، شماره 72 ، شهریور 1399، ، صفحه 183-204

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10834

چکیده
  شهرهای جدید لجام گسیخته در گوشه و کنار شهرهای بزرگ ایجاد می­شوند. این امر باعث توسعه پراکنده، افزایش هزینه­های شهری و در نهایت بزرگی بی حد و حصر شهری شده و مدیریت شهری را با پیچیدگی و مشکل مواجه می­سازد، و ایجاد شهرهای جدید نه تنها به مهم­ترین هدف خود که جذب سرریز جمعیت مادر شهرها هستند، دست نمی­یابند، بلکه در اغلب موارد بعد ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی ارتباط بین تاب آوری منطقه‌ای و آسیب‌پذیری محیطی در منطقه کرانه شرقی دریاچه ارومیه با استفاده از GIS

ابوالفضل قنبری

دوره 24، شماره 72 ، شهریور 1399، ، صفحه 319-356

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10853

چکیده
  تبیین تاب آوری در برابر تهدیدات، در واقع شناخت نحوه تأثیرگذاری ظرفیت­های اجتماعی، اقتصادی، نهادی، سیاسی و اجرایی در افزایش تاب آوری و شناسایی ابعاد مختلف تاب­آوری در جوامع انسانی است. در این میان نوع نگرش به مقوله تاب­آوری و نحوه تحلیل آن، از یک طرف در چگونگی شناخت تاب­آوری وضع موجود و علل آن نقش کلیدی دارد و از طرف دیگر در کاربست ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی تاثیر معیارهای کاربری مسکونی در کاهش جرم خیزی در کلا‌نشهر تبریز

سیده پرستو باهرنیا؛ حسین نظم فر؛ بلال محسن زاده

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 23-43

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10529

چکیده
  قاله حاضر با هدف بررسی تاثیر معیارهای کاربری مسکونی در کاهش جرم خیزی در کلانشهر تبریز انجام شد. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری شامل کارشناسان در حوزه الگوهای مسکن در کاهش جرم خیزی در سال 1396 بود که با استناد از دادگستری تبریز60 نفر بصورت تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. چارچوب نظری تحقیق نظریه انجمن بین‌المللی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی تغییرات فضاهای سبزشهری تبریز از سال 1355 تا 1395 با استفاده از تصاویر ماهواره ای و پیش بینی تغییرات با شبکه های عصبی مصنوعی

اکبر رحیمی

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 67-82

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10531

چکیده
  شد و توسعه شهرنشینی در چند دهه اخیر و در کنار آن تغییرات کاربری اراضی  پیرامون شهرها و مخصوصا شهرهای بزرگ بعنوان یکی از اساسی ترین چالشهای مهم توسعه پایدار جهانی مطرح بوده است. افزایش تمایل به شهرنشینی و مهاجرتهای روستا- شهری و مدیریت نامناسب در توسعه شهری باعث گردیده است که فضاهای سبز و باغات پیرامون و داخل شهرها به کاربریهای سودآور ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی اثرات فضایی – کالبدی کلانشهر تبریز بر شهرهای پیرامونی نمونه‌ی موردی: شهر سردرود

رسول قربانی؛ مهدیه طاهونی؛ ناصر قادری

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 83-103

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10532

چکیده
  حدوده‌ی موردمطالعه در این پژوهش شهر سردرود هست نوع تحقیق کاربردی – توسعه‌ای و روش تحقیق تحلیلی – تطبیقی است که داده‌ها و اطلاعات موردنیاز به‌صورت اسنادی و میدانی تهیه گردیده است. در این تحقیق که باهدف ارزیابی تأثیرات کلانشهر تبریز بر ساختار فضایی–کالبدی شهر سردرود هست، از مدل‌های کمی در جهت تحول فرم فضایی–کالبدی شهر ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
سنجش عدالت فضایی خدمات عمومی در بین شهرستان های استان آذربایجان غربی

شهریور روستایی؛ شیوا علیزاده یوالاری

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 151-171

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10535

چکیده
  کی از مهم‌ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهه‌های اخیر از هم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدمات شهری بوده که زمینه‌ساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. در این میان، موضوع خدمات‌رسانی و برخورداری نامناسب و گاه متناقض مناطق مختلف شهرها از خدمات عمومی، با مفهوم عدالت فضایی در تضاد است، به طوری که کاستی‌های ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی تطبیقی محلات انسان محور با تاکید بر مولفه های پیاده محوری و اختلاط کاربری اراضی (نمونه موردی بافت های سنتی، مدرن، خودرو کلانشهر تبریز)

عطاءاله زرفشان؛ محمدرضا پورمحمدی؛ اسماعیل نصیری؛ سیدمهدی موسی کاظمی

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 173-199

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10536

چکیده
  حولات شهرنشینی پس از انقلاب صنعتی و­ ظهور مدرنیسم در شهرسازی موجب از بین رفتن عناصر و ساختارهای سنتی شهرها گردیده و منطقه­بندی عملکردی جای نظام ارگانیک و تنوع عملکردی شهرها و محلات شهری را گرفت. اما از نیمه دوم قرن بیستم با انتقاد از شهرسازی مدرن، رویکر پست- مدرن ظهور کرد که اعتقاد به بازگشت به آنچه که از نظر مدرنیست­ها کهنه و ...  بیشتر

آب و هواشناسی
بررسی آلودگی هوای شهر تبریز با استفاده از برآورد های دی اکسید نیتروژن سنجنده اُمی

عاطفه شاهمحمدی؛ علی بیات؛ سعید مشهدی‌زاده ملکی

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 201-219

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10537

چکیده
  لودگی هوا یکی از مهم­ترین مشکلات شهرهای بزرگ است که می­تواند برای سلامت انسان­ها و محیط ­زیست زیان­آور باشد. دی­اکسید نیتروژن، یکی از آلاینده­های مهم آلودگی هوا است که با استفاده از ایستگاه­های زمینی و برآورد­های ماهواره­ای پایش می­شود. در این مطالعه، داده­های دی­اکسید نیتروژن برآورد شده توسط سنجنده اُمی و ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
سنجش و ارزیابی الگوی رشد فضایی- کالبدی کلانشهر تبریز

مهدی عبداله زاده؛ محمد رحیم رهنما؛ محمد اجزاء شکوهی

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 245-271

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10539

چکیده
  گاهی از فرم فضایی و شکل شهر یکی از عوامل مهم تأثیرگذار در میزان موفقیت برنامه­ریزان و دست اندرکاران شهری می­باشد و به بهبود محیط­های شهری کمک شایانی می­نماید. در پژوهش حاضر، در تلاشیم تا با استفاده از روش­های کمی، الگوی رشد فضایی- کالبدی کلانشهر تبریز را ارزیابی کنیم. پژوهش حاضر، از نظر ماهیت و روش، دارای رویکرد توصیفی-  ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
رتبه بندی شاخص‌های کمی و کیفی مسکن با استفاده از مدل تصمیم گیری ELECTRE III (نمونه مورد مطالعه محلات شهرکرج)

سمیه علیپور؛ ابوالفضل مشکینی؛ محسن احدنژاد روشتی

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 273-295

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10540

چکیده
  فهوم مسکن مناسب را نه تنها در ابعاد فیزیکی و کالبدی، بلکه در قالب نیازهای زیستی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی آن باید جستجو نمود. نیاز به مسکن دو بعد کمی و کیفی دارد، در بعد کمی؛ شناخت پدیده‌ها و اموری که به فقدان سرپناه و دسترسی مربوط بوده در بعد کیفی نیز با بی­مسکنی و تنگ مسکنی مرتبط می‌باشد. هدف پژوهش بررسی شاخص‌های کمی و ...  بیشتر