سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
فرزاد ویسی
دوره 23، شماره 70 ، اسفند 1398، ، صفحه 299-327
چکیده
مهاجرت یکی از چهار عامل اصلی تغییرات جمعیتی است مهاجرت فصلی و چرخشی نیروی کار روستایی به شهر یکی از منابع درآمدی خانوارهای روستایی در برخی نواحی روستایی می باشد. این پژوهش در نظر دارد الگوهای مهاجرت فصلی و دوره ای نیروی کار روستایی به شهر را تحلیل نماید. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش انجام توصیفی- تحلیلی می باشد. حمع آوری ...
بیشتر
مهاجرت یکی از چهار عامل اصلی تغییرات جمعیتی است مهاجرت فصلی و چرخشی نیروی کار روستایی به شهر یکی از منابع درآمدی خانوارهای روستایی در برخی نواحی روستایی می باشد. این پژوهش در نظر دارد الگوهای مهاجرت فصلی و دوره ای نیروی کار روستایی به شهر را تحلیل نماید. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش انجام توصیفی- تحلیلی می باشد. حمع آوری دادهها بر اساس مطالعات اسنادی و روش میدانی است که در روش میدانی از پرسشنامه و مشاهده استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق تمام سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان سروآباد را شامل می شود. روایی پرسنامه از طریق ارائه به اساتید و کارشناسان که سابقه پژوهشهای مشابه را داشتند تایید گردید و پایایی پرسشنامه نیز با محاسبه آلفای کرونباخ ( میانگین81. برای تمام شاخصها) انجام پذیرفت و با توجه به تعداد کل خانوارهای روستایی شهرستان تعداد 324 نفر به عنوان نمونه بر اساس فرمول کوکران انتخاب گردیده اند و از کل 60 روستای موجود 13 روستا( 20 درصد روستاهای شهرستان) به صورت تصادفی انتخاب شده اند در هر روستا نیز به تعداد مساوی پرسشنامه از سرپرستان خانوار تکمیل شد. با مقایسه وضعیت 5 نوع دارایی خانوار در دو قسمت مهاجران و غیر مهاجران مشخص شد در 3 نوع سرمایه فیزیکی(مهاجرین: 4.56غیر مهاجرین: 4.42) و مالی( مهاجرین: 3.28غیر مهاجرین:2.91 ) و انسانی(مهاجرین:3.51 غیر مهاجرین:3.02 ) وضعیت مهاجران بهتر از غیر مهاجران است و در 2 سرمایه اجتماعی( مهاجرین: 3.39غیر مهاجرین: 3.78) و طبیعی( مهاجرین:1.63 غیر مهاجرین:2.73 ) وضعیت غیر مهاجران مناسب تر است. همچنین در سرمایه کلی (مهاجر:3.51 غیر مهاجر: 3.19)وضعیت مهاجران بهتر بوده و در سرمایه عینی یعنی سرمایه فیزیکی(4.56) و طبیعی(4.42) نیز غیر مهاجران وضعیت مناسب تری دارند. با توجه به نتایج بدست آمده می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که وضعیت مهاجران فصلی و چرخشی که به طور منظم و سالانه اقدام به مهاجرت می نمایند در دو الگوی ذکر شده یعنی مهاجرت از روی ناچاری و مهاجرت انباشتی، در الگوی مهاجرت انباشتی قرار می گیرد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
هاشم داداش پور؛ نوشین سخندان اصل
دوره 23، شماره 69 ، آذر 1398، ، صفحه 65-86
چکیده
خوشههای صنعتی تمرکز پیوندیافتهی شرکتهای کوچک و متوسط در یک فضای جغرافیایی است که با ارتقاء ظرفیتهای یادگیری به تقویت توسعه منطقه ای کمک می کنند. این نوع توسعه از طریق همجواری فضایی در مناطق صنعتی رخ می دهد. نتایج مطالعات مختلف نشان می دهد که شبکه ای شدن صنعتی در در چهارچوب همجواری شناختی، اجتماعی، نهادی و سازمانی، ...
بیشتر
خوشههای صنعتی تمرکز پیوندیافتهی شرکتهای کوچک و متوسط در یک فضای جغرافیایی است که با ارتقاء ظرفیتهای یادگیری به تقویت توسعه منطقه ای کمک می کنند. این نوع توسعه از طریق همجواری فضایی در مناطق صنعتی رخ می دهد. نتایج مطالعات مختلف نشان می دهد که شبکه ای شدن صنعتی در در چهارچوب همجواری شناختی، اجتماعی، نهادی و سازمانی، پیش نیاز اساسی ایجاد جریان یادگیری منطقه ای محسوب می شود. هدف اصلی مقاله حاضر، ارزیابی تاثیر ساختار شبکهای شدن صنعتی بر ارتقاء یادگیری در منطقه صنعتی قزوین و استان مرکزی می باشد. روش تحقیق مقاله کمی و رویکرد مقاله توصیفی، تحلیلی-تطبیقی است، که در آن نمونهگیری بر اساس روش سیستماتیک طبقهای و جمعآوری دادهها از طریق مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. نتایج حاکی از آن است که بین متغیرهای شبکهبندی و شدت روابط میان بنگاهها ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین بررسی مولفههای شبکهبندی صنعتی تأثیرگذار بر یادگیری و نیز رابطه توپولوژی شبکه بر یادگیری نشان میدهد ارتباط معناداری میان ساختار شبکه و یادگیری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی چندگانه جهت استخراج تاثیر همزمان متغیرهای مستقل مرکزیت و شدت شبکه و نیز مولفههای شبکه بندی بر متغیر وابسته یادگیری نشان میدهد برای متغیرهای شبکه بندی و شدت ارتباط میان بنگاه ها ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین مقایسه یافته ها نشان می دهد که صنایع ماشین سازی استان مرکزی ساختار شبکه ای تری نسبت به صنایع ماشین سازی منطقه قزوین در محدوده مورد مطالعه دارند. نتایج بیانگر آن است که شدت یادگیری در صنایع ماشین سازی استان مرکزی نسبت به استان قزوین بیشتر می باشد و این امر موید مثبت بودن ارتباط شبکه ای شدن صنعتی و یادگیری می باشد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
علیرضا دربان آستانه؛ مصطفی هرائینی
دوره 23، شماره 68 ، شهریور 1398، ، صفحه 91-111
چکیده
امروزه، تابآوری راهی برای تقویت جوامع محلی با استفاده از ظرفیتهای آنها نسبت به سوانح طبیعی مطرح میشود. در این راستا، هدف این پژوهش تحلیل و ارزیابی ابعاد و مؤلفههای تابآوری اجتماعی - اقتصادی اجتماعات محلی بخش آفتاب است. روش تحقیق در این بررسی توصیفی- تحلیلی بوده که آمار و اطلاعات آن با استفاده از پرسشنامه بهدستآمده ...
بیشتر
امروزه، تابآوری راهی برای تقویت جوامع محلی با استفاده از ظرفیتهای آنها نسبت به سوانح طبیعی مطرح میشود. در این راستا، هدف این پژوهش تحلیل و ارزیابی ابعاد و مؤلفههای تابآوری اجتماعی - اقتصادی اجتماعات محلی بخش آفتاب است. روش تحقیق در این بررسی توصیفی- تحلیلی بوده که آمار و اطلاعات آن با استفاده از پرسشنامه بهدستآمده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 7811 خانوار ساکن در دو دهستان خلازیر و آفتاب است که با استفاده از فرمول کوکران، نمونهای به حجم 216 نفر از بین آنها با روش نمونهگیری تصادفی انتخاب گردید. در این پژوهش بهمنظور وزن دهی شاخصها از تکنیک دلفی و بهمنظور تحلیل دادهها در راستای سطحبندی سکونتگاههای روستایی از تکنیک پرامیتی استفاده گردیده است. بر اساس یافتههای تحقیق تنها شاخص شرایط شغلی و درآمدی با میانگین 3.41 بالاتر از حد متوسط سطح تابآوری قرار دارد. و ویژگیهای جمعیتی، آگاهی و دانش نسبت به بلایای طبیعی در شرایط متوسطی از سطح تابآوری هستند و شاخصهای پیوند و همکاریهای اجتماعی و ظرفیت جبران خسارات مالی در پایینتر از سطح متوسط تابآوری قرارگرفتهاند. نتایج پرامیتی نشان داد روستاهای نعمتآباد، صالحآباد و مرتضی گرد در رتبههای اول تا سوم هستند. همچنین نتایج تحلیل کریجینگ نشان داد وضعیت تابآوری اجتماعی اقتصادی در منطقه موردمطالعه در نواحی مرکز و شمال بخش در وضعیت نامناسب و در مناطق جنوبی و شمال غربی در وضعیت بهتری قرار دارند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
فاطمه علی نژاد چمازکتی؛ سعیده میرحق جو لنگرودی
دوره 23، شماره 68 ، شهریور 1398، ، صفحه 307-323
چکیده
گسترش روزافزون تعداد و شمارگان نشریههای علمی از یک سو و استقبال، استفاده و وابستگی وسیع جامعه علمی به آنها از سویی دیگر، بررسی کمی و کیفی نشریههای ادواری را به یکی از مهمترین مسایل ارزیابی این نوع منابع تبدیل کرده است. این پژوهش با هدف ارزیابی و سنجش تولیدات علمی نویسندگان نشریه جغرافیا و برنامهریزی در سالهای 1394-1396 صورت ...
بیشتر
گسترش روزافزون تعداد و شمارگان نشریههای علمی از یک سو و استقبال، استفاده و وابستگی وسیع جامعه علمی به آنها از سویی دیگر، بررسی کمی و کیفی نشریههای ادواری را به یکی از مهمترین مسایل ارزیابی این نوع منابع تبدیل کرده است. این پژوهش با هدف ارزیابی و سنجش تولیدات علمی نویسندگان نشریه جغرافیا و برنامهریزی در سالهای 1394-1396 صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد که در این سه سال 186 مقاله به چاپ رسیده است. حدود 55 درصد مقالات توسط اعضای هیات علمی دانشگاهها و با مشارکت و همکاری گروهی انجام شده است. یافتهها نشان میدهد میانگین ضریب مشارکت در این سه سال 59/0 بوده است که نشان دهنده میزان همکاری گروهی بین نویسندگان این نشریه میباشد. همچنین تعداد 97 مقاله با مشارکت نویسندگان همکار از یک دانشگاه تالیف شده و در 69 مقاله، نویسندگانی از دانشگاههای مختلف همکاری نمودند و این نشان میدهد نویسندگان این نشریه بیشتر به مشارکت درون موسسهای گرایش دارند. دانشگاه تبریز، دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه پیام نور بیشترین همکاری را در تولید مقاله این نشریه دارند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
مهدی کرمی دهکردی؛ حسین کوهستانی؛ حسین یادآور؛ رامین روشندل
دوره 22، شماره 66 ، بهمن 1397، ، صفحه 207-229
چکیده
هدف کلی از پژوهش حاضر واکاوی کیفی عوامل بازدارنده استفاده از انرژیهای تجدید پذیر در روستاهای مستعد انرژیهای تجدید پذیر استان چهارمحال و بختیاری هست. مطالعه حاضر ازلحاظ پارادایم، جز تحقیقات کیفی بوده و بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها، از تئوری بنیانی استفاده شد. جامعه موردمطالعه تحقیق شامل سه دسته مطلعان روستایی، ...
بیشتر
هدف کلی از پژوهش حاضر واکاوی کیفی عوامل بازدارنده استفاده از انرژیهای تجدید پذیر در روستاهای مستعد انرژیهای تجدید پذیر استان چهارمحال و بختیاری هست. مطالعه حاضر ازلحاظ پارادایم، جز تحقیقات کیفی بوده و بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها، از تئوری بنیانی استفاده شد. جامعه موردمطالعه تحقیق شامل سه دسته مطلعان روستایی، ذینفعان (ساکنین روستای کاهکش) و متخصصان مربوط به حوزه انرژی بودند. روش نمونهگیری بهصورت کاملاً هدفمند (روش گلوله برفی) بوده که پس از انجام مصاحبههای عمیق، مصاحبه متمرکز، مصاحبه ساختاریافته و نیمه ساختاریافته و درنهایت رسیدن به اشباع تئوری، اطلاعات؛ جمعآوریشده و سپس در مراحل کدگذاری و تحلیل دادهها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد عامل آگاهی - اطلاعرسانی و فرهنگی با 10 گویه، عامل سیاستگذاری – اداری (جایگاه قانونی) با 8 گویه، عامل آموزش- پژوهش و برنامه ریزی با 6 گویه، عوامل هزینه – سرمایهگذاری (منابع مالی) و منابع انسانی هر یک با 4 گویه و درنهایت عامل فناوری با در برگرفتن 3 گویه به ترتیب ذکرشده اولویتها را به خود اختصاص دادهاند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
اباذر اسمعلی عوری؛ محمد گلشن
دوره 22، شماره 65 ، آبان 1397، ، صفحه 1-18
چکیده
مناطق ساحلی از لحاظ ذخائر آب زیرزمینی حائز اهمیت زیادی میباشند که برای مدیریت و برنامهریزی صحیح در این مناطق لازم است تا وضعیت سفرههای آب زیرزمینی مطالعه شود. در این تحقیق حد تداخل آب شور و شیرین در آبخوان ساحلی نور بررسی شد، برای اینمنظور خط ساحلی به طول 3000 متر انتخاب و در امتداد آن 3 مقطع مطالعاتی عمود بر خط ساحلی به فاصله 1500 ...
بیشتر
مناطق ساحلی از لحاظ ذخائر آب زیرزمینی حائز اهمیت زیادی میباشند که برای مدیریت و برنامهریزی صحیح در این مناطق لازم است تا وضعیت سفرههای آب زیرزمینی مطالعه شود. در این تحقیق حد تداخل آب شور و شیرین در آبخوان ساحلی نور بررسی شد، برای اینمنظور خط ساحلی به طول 3000 متر انتخاب و در امتداد آن 3 مقطع مطالعاتی عمود بر خط ساحلی به فاصله 1500 متر تعیین شدند. در هر 3 مقطع در فاصله 500 متری ساحل دریا 10 نقطه مطالعاتی به فاصله 50 متر انتخاب شد سپس در فاصلههای 600، 800، 1100و 1500 متری نقاط مطالعاتی انتخاب شدند. در هر یک از نقاط مطالعاتی برای تعیین حد تداخل آب شور و شیرین از روابط وروریچ، ژئوالکتریک، ژئوالکترومغناطیسی و اطلاعات مشاهداتی استفاده شد. برای اجرای رابطه وروریچ پارامترهای لازم برای مقاطع مطالعاتی تهیه شدند و عمق آب شیرین و آب شور در ماههای اردیبهشت و مرداد سال 1394 با استفاده از این رابطه تعیین شد. مطالعات ژئوالکتریک نیز با استفاده از اطلاعات شرکت آب منطقهای مازندران و چاههای اکتشافی موجود بررسی شد. برای تهیه اطلاعات حدتداخل آب شور و شیرین با استفاده از دستگاه ژئوالکترومغناطیسی اقدام به نمونهبرداری میدانی حدتداخل در نقاط مطالعاتی شد و مقادیر اندازهگیری شده ثبت شد. برای بررسی میزان صحت نتایج حاصل از روشهای فوق، از اطلاعات مشاهداتی موجود در برخی نقاط استفاده شد. عمق تداخل در مقاطع مطالعاتی با استفاده از روشهای وروریچ، ژئوالکترومغناطیس و ژئوالکتریک بهترتیب بین 8/40 تا 26/209، 45 تا 163 و 80 تا 130 متر میباشد. با توجه به دادههای مشاهداتی روش ژئوالکترومغناطیسی نسبت به سایر روشهای مطالعاتی از دقت بالاتری برخوردار است.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
فریدون بابایی اقدم؛ ابوذر مطیع دوست کومله؛ محمد امین عطار؛ سمیه روشن رودی
دوره 22، شماره 65 ، آبان 1397، ، صفحه 63-81
چکیده
این تحقیق سعی بر آن دارد رابطه پایگاه اقتصادی- اجتماعی مناطق شهری و جداییگزینی فضایی در شهر تکاب را موردمطالعه قرار دهد و در همین راستا به بررسی رابطه بین متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی و متغیر منطقه شهری میپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن بهصورت پیمایشی میباشد. روش تجزیهوتحلیل اطلاعات هم بدین گونه بوده است که ...
بیشتر
این تحقیق سعی بر آن دارد رابطه پایگاه اقتصادی- اجتماعی مناطق شهری و جداییگزینی فضایی در شهر تکاب را موردمطالعه قرار دهد و در همین راستا به بررسی رابطه بین متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی و متغیر منطقه شهری میپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن بهصورت پیمایشی میباشد. روش تجزیهوتحلیل اطلاعات هم بدین گونه بوده است که در ابتدا جداول توافقی جهت سنجش پایگاه اقتصادی- اجتماعی و اجزای مختلف آن به تفکیک مناطق مختلف شهری تکاب بهکاررفته و سپس برای بررسی رابطه بین متغیرها در راستای پاسخ به سؤال تحقیق از آزمون خی دو و ضرایب همبستگی کرامر، گودمن و کروسکال، لامبدا و درنهایت ضریب عدم اطمینان استفادهشده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی مناطق شهری و جداییگزینی فضایی در شهر تکاب رابطه علی و معلولی وجود دارد و بهعبارتدیگر میتوان گفت پایگاه اقتصادی- اجتماعی، جداییگزینی فضایی در شهر تکاب را موجب شده است. به همین دلیل، ساکنان منطقه 1 در بخش شرقی و جنوب شرقی شهر و ساکنان منطقه 2 در بخش غربی شهر کاملاً از یکدیگر بهصورت تفکیکشده سکنی گزیدهاند. از سوی دیگر منطقه 3 در بخش مرکزی شهر و منطقه 4 در قسمتهای شمالی و جنوب غربی شهر نیز شکل دیگری از جداییگزینی فضایی (با شدت تفکیک کمتر) را به وجود آوردهاند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
احمد حامی
دوره 22، شماره 65 ، آبان 1397، ، صفحه 101-116
چکیده
مدتهاست که ارتباط بین الگوهای کاشت گیاهان وادراک امنیت در مناطق مسکونی در بین طراحان منظر مورد بحث واقع شده است واین درحالی است که اثر گیاهان در امنیت پارکهای شهری ،یا بطور جدی و کافی مورد بررسی علمی قرار نگرفته و یا تحقیقات انجام شده در این زمینه در دسترس نمی باشد. بنابراین، یک مطالعه میدانی با استفاده از پرسشنامه حاوی ...
بیشتر
مدتهاست که ارتباط بین الگوهای کاشت گیاهان وادراک امنیت در مناطق مسکونی در بین طراحان منظر مورد بحث واقع شده است واین درحالی است که اثر گیاهان در امنیت پارکهای شهری ،یا بطور جدی و کافی مورد بررسی علمی قرار نگرفته و یا تحقیقات انجام شده در این زمینه در دسترس نمی باشد. بنابراین، یک مطالعه میدانی با استفاده از پرسشنامه حاوی تصاویر الگوهای مختلف کاشت ،در پارکهای شهری برای سنجش احساس امنیت استفاده کنندگان در گیاهکاریهای با زمینه متفاوت در بین 296 شرکت کننده در پارکهای شهری تبریز در سال 1391 انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که الگوهای کاشت با تراکم متوسط و دارای دسترسی فیزیکی مناسب امن تر از الگوهای کاشت پر تراکم با دید بصری مسدود شده میباشند. هم چنین نتایج تحقیق نشان داد که کاشتهای بدون چمن و مناظر آب ،احساس امنیت کمتری نسبت به گیاه کاریهای همراه با چمن و مناظر آب به بینندگان القا می کنند. علاوه بر این، گیاهکاری حاوی تنوع زیاد گونه ها در مقایسه با مناظر دارای تنوع گونه ای کمتر در پارکها ناامن تراحساس شدند.این مطالعه اثبات کرد که عناصر فضای سبز پارکها شامل چمن، گیاهان پوششی سبز، و مناظر آب باعث افزایش احساس امنیت در پارکها می شوند. (همچنین طراحان و معماران منظر لازم است از طراحی مناظر با گیاهان با تراکم بالا دوری کنند که این کار باعث مسدود شدن دید و در نتیجه کاهش احساس امنیت در پارک میشود. همچنین از کاشت گیاهان کوتاه قد از قبیل درختچه ها با تاج پایین در فاصله بین درختان جلوگیری شود.) نتایج این تحقیق کاربرد تئوری "فعالیت روتین" را در مناظر پارکهای شهری در تبریز را گسترش میدهد جایی که شرایط کاشت گیاهان بایستی طوری باشد که باعث افزایش نیروی کنترل اجتماعی در راستای جلوگیری از وقوع رفتارهای ناهنجار اجتماعی باشد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
سجاد باقری سیدشکری؛ عباس علی پور؛ سامان معروف پور؛ سیدمصطفی هاشمی
چکیده
یکی از عوامل مهم توسعه در هر منطقه فراهم بودن منابع آب مناسب میباشد. در این راستا عـلاوه بـر کمیـت، توجـه بـه وضع کیفی آن نیز از اهمیت شایانی برخوردار است. هدف از این تحقیق کاربرد مدلهای ANN، ANFIS-GP، ANFIS-SC و GEP در مدلسازی شاخص EC آب رودخانهها با استفاده از ترکیب ورودیهای مختلف است. به این منظور از اطلاعات و دادههای 5 متغیر شامل TDS، ...
بیشتر
یکی از عوامل مهم توسعه در هر منطقه فراهم بودن منابع آب مناسب میباشد. در این راستا عـلاوه بـر کمیـت، توجـه بـه وضع کیفی آن نیز از اهمیت شایانی برخوردار است. هدف از این تحقیق کاربرد مدلهای ANN، ANFIS-GP، ANFIS-SC و GEP در مدلسازی شاخص EC آب رودخانهها با استفاده از ترکیب ورودیهای مختلف است. به این منظور از اطلاعات و دادههای 5 متغیر شامل TDS، SAR، PH، کلر و دبی آب رودخانه نساء (استان کرمان) در طول آماری 21 ساله (1390-1370) بهعنوان شاخصهای مؤثر بر شوری آب استفاده شد. کارایی مدلها توسط معیارهای آماری ضریب همبستگی (R)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین خطای مطلق (MAE) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل GEP با سه ورودی دبی، TDS و PH با داشتن کمترین RMSE (679/19 میکروموس بر سانتیمتر) و MAE (736/10 میکروموس بر سانتیمتر) و بیشترین R2 (926/0) مناسبترین مدل جهت پیشبینی EC و بهعنوان تکنیکی برتـر جهت پژوهشهای بعدی و جایگزین مطالعات میدانی بـرای شـبیهسـازی تغییـرات شاخص EC آب رودخانهها میباشد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
فرامرز بریمانی؛ مهدی رمضان زاده لسبوئی؛ نازنین تبریزی؛ سهند نوذراصل
چکیده
امروزه افزایش تمایل مصرف کنندگان به شیوهی زندگی سالمتر، منجر به تغییری در راستای درمان بیماریها و بهبود اختلالها از طریق روشهای طبیعی شده است. بنابراین، صنعت گردشگری سلامت و تندرستی در سراسر جهان به سرعت رشد روز افزونی داشته و این موجب پویا شدن مقاصد چشمههای آبگرم و معدنی طبیعی با مناظر بکر و متنوع شده است. هدف این مطالعه ...
بیشتر
امروزه افزایش تمایل مصرف کنندگان به شیوهی زندگی سالمتر، منجر به تغییری در راستای درمان بیماریها و بهبود اختلالها از طریق روشهای طبیعی شده است. بنابراین، صنعت گردشگری سلامت و تندرستی در سراسر جهان به سرعت رشد روز افزونی داشته و این موجب پویا شدن مقاصد چشمههای آبگرم و معدنی طبیعی با مناظر بکر و متنوع شده است. هدف این مطالعه ارزیابی مقاصد چشمههای آبگرم بر اساس منابع و جاذبههای محوری شهرستان رامسر میباشد. در زمینه رقابت پذیری مقصد کراچ و ریچی 5 عامل، عوامل و منابع پشتیبان، منابع و جاذبههای محوری، مدیریت مقصد، خط مشی برنامه ریزی و توسعه مقصد و مشخصههای کیفی (عوامل تعدیل کننده و تقویت کننده) را عنوان کرده است. در این مقاله عامل دوم بومی گرایی شده و در مقصد مورد بررسی قرار گرفته است. در 5 چشمه آبگرم در شهرستان رامسر 394 پرسشنامه به صورت تصادفی در دسترس توزیع ومورد بررسی قرار گرفت. در بخش تحلیل داده ها، از آزمونهای کای اسکوئر و کرامر، کروسکال والیس، پیرسون، رگرسیون و... استفاده شد. نتایج نشان داد منابع و جاذبههای محوری با رشد و توسعه گردشگری سلامت رابطه معکوس دارد و همچنین در مقاصد گردشگری سلامت رامسردو عنصر فرهنگ و تاریخ و جاذبههای محیطی در توسعه و رقابت پذیری مقاصد گردشگری سلامت نسبت به دیگر عناصر اثر گذاری بیشتری دارند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
دوره 21، شماره 60 ، شهریور 1396، ، صفحه 299-350
چکیده
A
هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل نقش معیارهای مؤثر در توسعه فیزیکی ناموزون شهر پیرانشهر و اثرات زیست محیطی آن بر نواحی پیرامونی بر شکلگیری سکونتگاههای غیررسمی در مناطق حاشیه شهر است که با بررسی الگوهای فضایی ـ زمانی و فرآیندهای رشد شهری پیرانشهر از سالهای 63 تا 93 میباشد. بنابراین با استفاده از تصاویر ماهوارهای ...
بیشتر
A
هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل نقش معیارهای مؤثر در توسعه فیزیکی ناموزون شهر پیرانشهر و اثرات زیست محیطی آن بر نواحی پیرامونی بر شکلگیری سکونتگاههای غیررسمی در مناطق حاشیه شهر است که با بررسی الگوهای فضایی ـ زمانی و فرآیندهای رشد شهری پیرانشهر از سالهای 63 تا 93 میباشد. بنابراین با استفاده از تصاویر ماهوارهای سنجش از راه دور، GIS، معیارهای فضایی و مدل رگرسیون لجستیک در نرمافزار ادریسی بهمنظور بررسی مجموعهای از 13 معیار انتخاب شده جهت آشکار ساختن الگوهای پویایی رشد شهری در منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. در واقع تحقیق حاضر در جهت پاسخ به این فرضیه که تغییرات کاربری اراضی کشاورزی روستای شینآباد و الحاق آن متأثر از گسترش کالبدی فضایی پیرانشهر بوده، شکل گرفته است. در نهایت یافتهها نشانگر آن است که اگر چه روستای "شینآباد" به شهر پیوسته است و اکنون یکی از نواحی آن محسوب میشود، اما شهر رشد اسپرال نداشته است و گسترش شهر عمدتاً هماهنگ با افزایش جمعیت شهری ناشی از مهاجرتهای پی در پی در طول چند دهه اخیر بوده است؛ اما سکونتگاههای غیررسمی زیادی در حواشی اتصال بین شهر روستا شکل گرفتهاند.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
نوید هوشنگی؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
ایران در کمربند خورشیدی زمین و نواحی پرتابش آن واقعشده است؛ از این رو در بسیاری از نقاط کشور میتوان انرژی مورد نیاز را از طریق خورشید تأمین نمود. عوامل متعددی از جمله میزان تابش کلی خورشیدی، زیرساختهای منطقهای، شبکههای انتقال نیرو در انتخاب مکان بهینه تأثیرگذارند. این تحقیق با استفاده از سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره، ...
بیشتر
ایران در کمربند خورشیدی زمین و نواحی پرتابش آن واقعشده است؛ از این رو در بسیاری از نقاط کشور میتوان انرژی مورد نیاز را از طریق خورشید تأمین نمود. عوامل متعددی از جمله میزان تابش کلی خورشیدی، زیرساختهای منطقهای، شبکههای انتقال نیرو در انتخاب مکان بهینه تأثیرگذارند. این تحقیق با استفاده از سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره، مبانی فازیسازی و بهرهگیری از ابزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به تلفیق عوامل مؤثر در احداث نیروگاههای خورشیدی فتوولتائیک در مقیاس کشوری میپردازد تا پتانسیل مناطق مختلف کشور ایران در ایجاد این نیروگاهها تعیین شود. جهت تعیین مناطق مساعد روشهای تاپسیس (TOPSIS)، فازی تاپسیس (Fuzzy TOPSIS) و فازی سوگنو (Fuzzy Sugeno) اجرا و قابلیت آنها مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. پس از اخذ نظرات کارشناسی، پتانسیلسنجی در دو مرحله اصلی اجرا شد: کسر مناطق غیرممکن (قیود) و محاسبه پتانسیل مناطق با استفاده از آنالیزهای مکانی در قالب سه روش مذکور. نتایج نشان داد که روش فازی تاپسیس از منظر پیوستگی نقشه و دخالت دادن دادهها حالت میانه بین دو روش تاپسیس و فازی سوگنو دارد و در قیاس با دو روش دیگر حساسیت معقولی به دقت وزنهای ورودی نشان میدهد. روش تاپسیس 71/14% و فازی تاپسیس 33/18% و روش سوگنو 52/20% از کل کشور را برای احداث نیروگاه خورشیدی مناسب دانستهاند. در راستای اولویتدهی به مناطق مختلف کشور، هر سه روش با ضریب همبستگی متوسط 85/0 نتایجی مشابه داشتند. اولویتهای اصلی کشور برای نیروگاههای خورشیدی با اختلافی ناچیز بخشهای نرمانشیر، نوبندگان، فرجهی، بمپور، شیبکوه و گاوبندی معرفی شدند
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
چکیده
Iran is located on the world’s Sun Belt; therefore the required energy of many parts of the country can be generated through photovoltaic systems. Nowadays, with the increasing growth of energy consumption, the tendency to use renewable energy and specifically solar powers is rising. Within 2000 to 2007, world energy production increased 10.3 percent per capita (Department of Energy, Iran).This consumption increase in 2030 reaches over 48% and even 60% in 2000. However, disadvantages of fossil energy led international community to use new types of renewable energy. Among the renewable ...
بیشتر
Iran is located on the world’s Sun Belt; therefore the required energy of many parts of the country can be generated through photovoltaic systems. Nowadays, with the increasing growth of energy consumption, the tendency to use renewable energy and specifically solar powers is rising. Within 2000 to 2007, world energy production increased 10.3 percent per capita (Department of Energy, Iran).This consumption increase in 2030 reaches over 48% and even 60% in 2000. However, disadvantages of fossil energy led international community to use new types of renewable energy. Among the renewable energy forms, solar energy tends to be the cleanest energy and considering potentials of the selected sites, is can be deemed economical, as well.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
چکیده
Analysis of the Location of Urban Fire Stations Case Study: Piranshahr City I. Ebrahimzadeh[1] D. Kashefidoost[2] A. Hosseini[3] 1. Introduction The first key point in order to allocate city facilities and proper use of them especially during the crisis, is choosing (selecting) the optimum location (place) regarding to different and sometimes contradictory conditions. This becomes more important when significant factors such as human life to be considered. Locating fire station and its arrangement is one of the decisions that each fire boss (chief) and crisis management may face with (encounter) ...
بیشتر
Analysis of the Location of Urban Fire Stations Case Study: Piranshahr City I. Ebrahimzadeh[1] D. Kashefidoost[2] A. Hosseini[3] 1. Introduction The first key point in order to allocate city facilities and proper use of them especially during the crisis, is choosing (selecting) the optimum location (place) regarding to different and sometimes contradictory conditions. This becomes more important when significant factors such as human life to be considered. Locating fire station and its arrangement is one of the decisions that each fire boss (chief) and crisis management may face with (encounter) it. Therefore, locating appropriate fire stations can have many benefits. According to this, proper construction of these stations increases efficiency and productivity. Therefore it would require a comprehensive study. The main aim of this study is optimized locating of fire stations of PIRANSHAHR city using geography information system (GIS) in order to reduce casualties and damage caused by the crisis. Accordingly, current study would be aimed to answer this question whether available fire stations are deployed optimally to manage crisis? And how many fire stations will be required and where they should be located. 2. Research Methodology This research is based on descriptive-analytic method and it is an applied study. Information needed for this research are obtained through the detailed results of the General Census of Population and Housing, comprehensive and detailed plans of PIRANSHAHER, map of current status of the city, and also through documents, magazines, and books related to this subject. The results of this study are collected through Super Decision, ARC GIS, AUTOCAD software, using network analysis model, TOPSIS, AHP, and ANP to locate fire stations. [1]- Associate Professor in Urban planning Geography, University of Sistan and Baluchestan [2]- M. Sc in Urban Planning Geography, University of Sistan and Baluchestan [3]- Ph.D Candidet in Urban Planning Geography, University of Sistan and aluches
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
موسی عابدینی؛ خلیل ولیزاده کامران؛ نادر سرمستی
چکیده
گسترش کلانشهر تبریز در حریم گسل، احتمال بروز خطرات زمینلرزه را افزایش داده است. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش سعی دارد با استفاده از فنآوری سنجش از دور و GIS به ارزیابی فعالیت و توان لرزهزایی گسل تبریز و برآورد تلفات انسانی در کلانشهر تبریز بپردازد. برای دستیابی به هدف، تصویر ماهوارهای سنجنده ASTER در محیط نرمافزار ...
بیشتر
گسترش کلانشهر تبریز در حریم گسل، احتمال بروز خطرات زمینلرزه را افزایش داده است. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش سعی دارد با استفاده از فنآوری سنجش از دور و GIS به ارزیابی فعالیت و توان لرزهزایی گسل تبریز و برآورد تلفات انسانی در کلانشهر تبریز بپردازد. برای دستیابی به هدف، تصویر ماهوارهای سنجنده ASTER در محیط نرمافزار ENVI5.3 پردازش و شواهد فعالیت گسل تبریز بررسی شد. توان لرزهزایی گسل تبریز با مدلهای تجربی تعیین شد. تلفات انسانی کلانشهر تبریز به روش متناسب با شرایط لرزهخیزی و بافت عناصر شهری کشورمان برآورد شد. انحراف آبراهه آجیچای، پرتگاه گسل، پشتههای فشاری و پدیده عدسی شکل مهمترین شواهدی هستند که در تفسیر فعالیت گسل تبریز بر روی تصویر ماهوارهای مورد توجه قرار گرفتند. بر اساس نتایج مدلهای تجربی، گسل تبریز توان ایجاد زمینلرزههایی به بزرگی میانگین 8/6 ریشتر را دارد. با فرض وقوع زمینلرزهای مطابق سناریوی فعالیت لرزهای گسل تبریز، از کل جمعیت 1605884 نفری کلانشهر تبریز (سرشماری سال 1390) به تعداد تقریبی 1252589 نفر تلفات شبهنگام شامل 658412 نفر مردگان و 594177 نفر مجروحان در شرایط تخریبی کامل ساختمانها برآورد شد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
افشین متقی
چکیده
از طریق انتخابات، شهروندان ضمن نظارت بر عملکرد منتخبان خود، به حکومتِ حاکمان مشروعیت میبخشند. در حقیقت، انتخابات مناسبترین ابزاری است که بهوسیله آن میتوان اراده شهروندان را در انتخاب متصدیان امور کشور مداخله داد. بهدلیل چنین اهمیتی، جغرافیدانان سیاسی با بررسی روشمند و علمی رابطه میان انتخابات و محیط جغرافیایی، ...
بیشتر
از طریق انتخابات، شهروندان ضمن نظارت بر عملکرد منتخبان خود، به حکومتِ حاکمان مشروعیت میبخشند. در حقیقت، انتخابات مناسبترین ابزاری است که بهوسیله آن میتوان اراده شهروندان را در انتخاب متصدیان امور کشور مداخله داد. بهدلیل چنین اهمیتی، جغرافیدانان سیاسی با بررسی روشمند و علمی رابطه میان انتخابات و محیط جغرافیایی، حرکتی فراسوی شمارش آراء را آغاز کردهاند تا جغرافیای انتخابات را بهسوی تشریح الگوهای کلی سیاسی و روندشناسی تشکیل حکومتها به پیش برند. در این مقاله به بررسی و تبیین الگوهای رفتاری تأثیرگذار در رأیآوری نماینده شهرستان کازرون در نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداخته شده است. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی بهشمار میرود که در گردآوری اطلاعات نیز از روش کتابخانهای و کار میدانی (مصاحبه حضوری) استفاده شده است. نتیجه این تحقیق نشان میدهد که از میان خاستگاههای مختلف رای، ترکیب سه نظریه اینگلهارت، پییانوریس و مکتب شیکاگو، الگویی جغرافیایی برای مطالعه رفتار رایدهی بهعنوان یک کنش سیاسی- مکانی فراهم میآورد و در سه چارچوب «جغرافیای سیاسی محلی»، «جغرافیای اقتصادی» و «جغرافیای قدرت»، الگوی رایآوری و رایدهی را مشخص میسازد. بر این اساس، در جغرافیای انتخابات شهرستان کازرون، سه خاستگاه تجربهی انباشتهی سیاسی گذشته، پایگاه اقتصادی- اجتماعی و طرحواره نظام سیاسی در چارچوب بسترهای مکانی و بنیادهای زیستی، در رأیآوری نماینده این شهرستان نقش ایفا کرده است.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
چکیده
Geo-tourism is a combination of geography and tourism. In this sense, geo-tourism encompasses biodiversity, cultural diversity, beautification, community-based tourism, and even local food movement, and homogeny and similarity are considered its enemies. Geo-tourism is a form of tourism which is defined to ensure the establishment and improvement of geographical features such as the environment, culture, landmarks and legacies and well-being of residents. With this approach, Deira catchment area in Gilangharb Township located in 215 km of Kermanshah, was chosen because of its natural resources ...
بیشتر
Geo-tourism is a combination of geography and tourism. In this sense, geo-tourism encompasses biodiversity, cultural diversity, beautification, community-based tourism, and even local food movement, and homogeny and similarity are considered its enemies. Geo-tourism is a form of tourism which is defined to ensure the establishment and improvement of geographical features such as the environment, culture, landmarks and legacies and well-being of residents. With this approach, Deira catchment area in Gilangharb Township located in 215 km of Kermanshah, was chosen because of its natural resources for Geo-tourism assessment and was analyzed according to obtained data from library and literature studies and field studies using Pereira. Although the region attracts hordes of tourism annually, yet its economic position in tourism industry is not founded. In this research we try to assess Geo-tourism capabilities related to available landforms in the region in addition to identify geomorphological shapes and forms in the region and explore its features. The results of this study showed that the geomorphic location of Galin has high capability in the field of tourism attraction with 345/5 geomorphology value and managerial value of 5 in Deira catchment area. The geomorphological shapes and forms of the region have high capability in the field of tourism due to high ability in the field of geosciences education, and feature and attributes such as beauty, ease of access, and natural and cultural attractions.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
سعید جهانبخش اصل؛ مهدی اسدی؛ الهه اکبری
دوره 20، شماره 56 ، مرداد 1395، ، صفحه 55-72
چکیده
در این پژوهش جهت پتانسیلسنجی احداث نیروگاه بادی در استانهای خراسان رضوی و شمالی، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مدنظر قرار گرفته است. برای فازیسازی معیارها براساس نظرات کارشناسی و بررسی تحقیقات صورت گرفته، نقاط کنترل و نوع تابع فازی برای هر یک از لایهها براساس درجهبندی عضویت آنها در محدوده صفر و یک در نرمافزار ...
بیشتر
در این پژوهش جهت پتانسیلسنجی احداث نیروگاه بادی در استانهای خراسان رضوی و شمالی، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مدنظر قرار گرفته است. برای فازیسازی معیارها براساس نظرات کارشناسی و بررسی تحقیقات صورت گرفته، نقاط کنترل و نوع تابع فازی برای هر یک از لایهها براساس درجهبندی عضویت آنها در محدوده صفر و یک در نرمافزار IDRISI مشخص گردید. سپس با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای وزندهی به لایهها انتخاب و بهکمک نرمافزار Expert choice پیادهسازی گردید. سپس از نرمافزار ArcGIS، بهمنظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایهها استفاده شد و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات، استانهای خراسان رضوی و شمالی از نظر قابلیت احداث نیروگاه بادی به چهار سطح عالی، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم گردیدند. در نهایت نتایج حاصله نشانگر آن است که مناطق عالی جهت احداث نیروگاه بادی در منطقه مورد بررسی، در محدوده جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه در ایستگاه تربتجام با مساحتی معادل 97/222565 هکتار (018/0 درصد) قرار دارد. علاوه بر این، مناطق خوب با مساحتی بالغ بر 81/1817573 هکتار (17/0 درصد) شامل ایستگاههای حوالی تایباد و خواف، گلمکان، سرخس، رشتخوار، بردسکن، نیشابور، سبزوار، بجنورد، جاجرم و فردوس میباشند. میتوان در آینده با احداث نیروگاه بادی در این مکانها از انرژی تجدیدپذیر باد که عاری از هرگونه آلودگی میباشد، نهایت استفاده را برد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
مسعود صفایی پور؛ هادی علیزاده
دوره 20، شماره 56 ، مرداد 1395، ، صفحه 193-217
چکیده
پژوهش حاضر با روششناسی «توصیفی-تحلیلی» با هدف تحلیل شاخصهای مؤثر در ارزیابی توان توسعه شهری در حوضه آبریز غفار در استان خوزستان به انجام رسیده است. شاخصهای مؤثر در توان توسعه شهری حوضه، با توجه به منابع و دادههای در دسترس در 12 شاخص توپوگرافی، پوشش گیاهی، درجه شیب، جهت زمین، وضعیت خاک، ارتفاع، توان کاربری، راههای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با روششناسی «توصیفی-تحلیلی» با هدف تحلیل شاخصهای مؤثر در ارزیابی توان توسعه شهری در حوضه آبریز غفار در استان خوزستان به انجام رسیده است. شاخصهای مؤثر در توان توسعه شهری حوضه، با توجه به منابع و دادههای در دسترس در 12 شاخص توپوگرافی، پوشش گیاهی، درجه شیب، جهت زمین، وضعیت خاک، ارتفاع، توان کاربری، راههای ارتباطی منطقه، هیدرولوژی منطقه، پهنه اقتصادی و اجتماعی منطقه، وضعیت کاربری زمین و وضعیت گسلهای موجود در منطقه دستهبندی شده است. جهت تشکیل پایگاه داده و تهیه لایههای مورد نیاز، از نقشههای پایه موجود در سازمان منابع طبیعی استان خوزستان استفاده شده است. برای دستیابی به وضعیت توان توسعه شهری در حوضه آبریز غفار لایههای تبدیل و تولید شده در محیط نرمافزار ArcGIS 10 با توجه به توابع عضویت فازی به نقشههای فازی شده تبدیل و جهت تحلیل وضعیت آنها و مدلسازی نهایی ارزیابی توان توسعه شهری حوضه آبریز غفار از عملگر گامای فازی (Fuzzy Gama) بـهره برده شـده است. تـلفیق نقشههای تـولید شـده در محیط نـرمافـزار 10 ArcGIS و فرایند فازیسازی و تحلیل فازی لایهها در قالب شاخصهای منتخب پژوهش نشان میدهد که حدود 67/0 از سطح حوضه مستعد برای توسعه شهری نمیباشد. آزمایش حد آستانههای 7/0، 8/0 و 9/0 برای تحلیل گاما نشان میدهد که تحلیل گامای فازی با آستانه 7/0 متناسب با شرایط موجود منطقه بوده و مطابق خروجی آن به غیر از قسمتهای محدودی از جنوب شرقی و نوار مرزی شرق حوضه بقیه نواحی حوضه مستعد برای توسعه شهری اشد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
عباس امینی؛ طیبه زاهدی
چکیده
چکیده توسعه اقتصاد روستایی از اهداف مهم در برنامهریزی مناطق روستایی است و شناخت توانهای بالقوه و بالفعل هر منطقهای ضرورتی تام در این رابطه دارد. پرورش گل محمدی بهعنوان یکی از زیربخشهای کشاورزی نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمدزایی در جامعه روستایی لالهزار استان کرمان داشته و امرار معاش بسیاری از روستاییان این منطقه وابسته ...
بیشتر
چکیده توسعه اقتصاد روستایی از اهداف مهم در برنامهریزی مناطق روستایی است و شناخت توانهای بالقوه و بالفعل هر منطقهای ضرورتی تام در این رابطه دارد. پرورش گل محمدی بهعنوان یکی از زیربخشهای کشاورزی نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمدزایی در جامعه روستایی لالهزار استان کرمان داشته و امرار معاش بسیاری از روستاییان این منطقه وابسته به آن میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش این فعالیت در توسعه اقتصادی روستاهای این منطقه صورت گرفته است. روش تحقیق از نوع توصیفی و پیمایشی بوده و جمعآوری اطلاعات از طریق عملیات میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری را خانوارهای روستایی دهستان تشکیل میدهند که از بین آنها نمونهای به حجم 250 نفر انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. سنجش پایایی پرسشنامه از طریق مطالعه مقدماتی و آزمون آلفای کرونباخ صورت گرفت. نتایج نشان داد پرورش گل فعالیتی با مزیت اقتصادی در منطقه است که توانسته با جلب مشارکت بالای زنان روستایی، علاوه بر ارتقاء منزلت اجتماعی و اقتصادی، توان بالقوه آنان را در تأمین بخشی از درآمد و تقویت اقتصاد خانوار به فعلیت برساند. همچنین با توجه به ارگانیک بودن پرورش و تولید این محصول، توانسته است فرهنگ پایداری را به سیستم کشاورزی منطقه وارد کند و اثرات محیطی و اقتصادی مثبتی را بر جا بگذارد. ایجاد زمینههای مناسب برای اشتغال و درآمد از طریق فعالیتهای جانبی و تقویت انگیزه ماندگاری جمعیت در روستاها، از جمله اثرات دیگر این فعالیت در منطقه بوده است. دورنمای تداوم و گسترش این فعالیت در آینده نیز با توجه به ویژگیهای منطقه امیدبخش بهنظر میرسد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
یعقوب دین پژوه
چکیده
چکیده هدف این مطالعه تحلیل روند کیفیت آب رودخانههای استان آذربایجانشرقی با روشهای ناپارامتری میباشد. بدین منظور، از اطلاعات دادههای غلظت یونهایCa ،Mg، Cl، Na، HCo3، pH، SO4، TDS، EC،SAR ، درصدسدیم، مجموع آنیونها، مجموع کاتیونهادرده ایستگاه آبسنجی (1387-1362) استفاده شد. برای آزمون روند از روش من-کندال پس از حذف اثر ضرایب خودهمبستگی ...
بیشتر
چکیده هدف این مطالعه تحلیل روند کیفیت آب رودخانههای استان آذربایجانشرقی با روشهای ناپارامتری میباشد. بدین منظور، از اطلاعات دادههای غلظت یونهایCa ،Mg، Cl، Na، HCo3، pH، SO4، TDS، EC،SAR ، درصدسدیم، مجموع آنیونها، مجموع کاتیونهادرده ایستگاه آبسنجی (1387-1362) استفاده شد. برای آزمون روند از روش من-کندال پس از حذف اثر ضرایب خودهمبستگی معنیدار استفاده شد. بهمنظور تخمین شیب خط روند از روش تخمینگر Sen استفاده شد. نتایج نشان داد که در اغلب ایستگاههای مورد بررسی غلظت یونهای مثبت و EC دارای روند افزایشی بود. در ایستگاههایی که میزان رواناب آنها روند منفی معنیدار داشته است روند تغییرات غلظت اغلب عناصر شیمیایی موجود در آبهای سطحی مثبت و معنیدار بود. بررسی کیفیت آب رودخانهها با روش ویلکاکسن نیز نشان داد که کیفیت آب رودخانهها نسبت به دهههای گذشته افت کرده است. دلیل این افت به کاهش دبی رودخانهها و تخلیه آلایندههای مختلف به رودخانهها نسبت داده شد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
اصغر اصغری مقدم؛ میرسجاد فخری؛ مرتضی نجیب
دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 19-41
چکیده
چکیده
این تحقیق با هدف پهنهبندی آسیبپذیری آبخوان مرند با استفاده از روشهای DRASTIC، AVI و مقایسه پهنهبندی در سه روش مذکور انجام شده است. روش DRASTIC از ترکیب هفت مشخصه هیدروژئولوژیک قابل اندازهگیری و مؤثر در انتقال آلودگی به آبهای زیرزمینی تشکیل شده است. روش AVIنیز دارای دو مشخصه است. نتایج حاصل از روش DRASTIC تقریباً کاملترین ...
بیشتر
چکیده
این تحقیق با هدف پهنهبندی آسیبپذیری آبخوان مرند با استفاده از روشهای DRASTIC، AVI و مقایسه پهنهبندی در سه روش مذکور انجام شده است. روش DRASTIC از ترکیب هفت مشخصه هیدروژئولوژیک قابل اندازهگیری و مؤثر در انتقال آلودگی به آبهای زیرزمینی تشکیل شده است. روش AVIنیز دارای دو مشخصه است. نتایج حاصل از روش DRASTIC تقریباً کاملترین شاخص برای ارزیابی میزان آسیبپذیری آبهای زیرزمینی است که محدوده آسیبپذیری متوسط را 4/50 درصد، زیاد را 9/32 و خیلی زیاد را 7/16 درصد برای آبخوان دشت مرند برآورد کرده است. نتایج روش AVI نیز نشان میدهد که آبخوان دارای آسیبپذیری متوسط، زیاد و خیلیزیاد بهترتیب با 13/39، 5/6 و 37/54درصد میباشد. همچنین در هر دو روش، میزان آسیبپذیری در قسمتهای شرق، جنوب شرقی و شمال شرقی دشت بیشتر از بخشهای مرکزی و غربی دشت است ولی حدود گسترش محدودههای آسیبپذیری متفاوت است. مدل DRASTIC بهطور دقیق تری محدوده های مختلف آسیبپذیری را مشخص کرده است. دلیل آن مشخصههای بیشتر و وزندهی متفاوت مشخصهها براساس نقش آنها در تعیین آلودگی است.
Purpose of this study is zoning of Marand aquifer vulnerability mapping using DRASTIC, AVI and methods and comparing their susceptibility adopted from these methods. The DRASTIC method is a combination of seven measurable hydro-geological characteristics that are effective on transportation of contaminant into groundwater. The GODS and AVI methods combine four and have two properties respectively. The DRASTIC method results is the most complete index for assessing groundwater vulnerability, which has been estimated the vulnerability for the study area as moderate 50.4 percent, high 32.9 percent and very high16.7 percent. The GODS method results suggest three classes for the Marand aquifer vulnerability including moderate, high and very high with 43.8, 5.16 and 51.04 percent, respectively. Also the AVI method results indicate that the aquifer has a vulnerability of moderate, high and very high with 39.13, 6.5 and 54.37 percent, respectively. In all three methods, the degree of vulnerability in the East, Southeast and Northeast parts of the pain is more than the central and western parts of the pain. DRASTIC model is determined the vulnerability areas more accurately due to having more features and different weighting of the features based on their role in pollution.
این تحقیق با هدف پهنهبندی آسیبپذیری آبخوان مرند با استفاده از روشهای DRASTIC، GODS و AVI و مقایسه پهنهبندی در سه روش مذکور انجام شده است. روش DRASTIC از ترکیب هفت مشخصه هیدروژئولوژیک قابل اندازهگیری و مؤثر در انتقال آلودگی به آبهای زیرزمینی تشکیل شده است. روش GODS از ترکیب چهار مشخصه و روش AVIنیز دارای دو مشخصه است. نتایج حاصل از روش DRASTIC تقریباً کاملترین شاخص برای ارزیابی میزان آسیبپذیری آبهای زیرزمینی است، محدوده آسیبپذیری متوسط را 4/50 درصد، زیاد را 9/32 و خیلی زیاد را 7/16 درصد برآورد کرده است. نتایج روش GODS، حاکی از آن است که آبخوان مرند در سه کلاس آسیبپذیری متوسط، زیاد و خیلی زیاد بهترتیب با 8/43درصد، 16/5درصد و 04/51 درصد قرار دارد. نتایج روش AVI نیز نشان میدهد که از آبخوان دارای آسیبپذیری متوسط، زیاد و خیلیزیاد بهترتیب با 13/39، 5/6 و 37/54درصد میباشد. همچنین در هر سه آبهای زیزمینی، آسیب پذیری، دشت روش، میزان آسیبپذیری در قسمتهای شرق، جنوب شرقی و شمال شرقی دشت بیشتر از بخشهای مرکزی و غربی دشت است ولی حدود گسترش محدودههای آسیبپذیری متفاوت است و مدل DRASTIC بهطور دقیقتری محدودههای مختلف آسیبپذیری را مشخص کرده است. دلیل آن مشخصههای بیشتر و وزندهی متفاوت مشخصهها براساس نقش آنها در تعیین آلودگی است.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
داود بهبودی؛ اسماعیل برزگری دینآباد
دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 43-60
چکیده
واکنش دوسویه رشد اقتصادی و کیفیت محیطزیست به همدیگر، موضوع بحثبرانگیزی است که از دهه 1990 مورد توجه قرار گرفته است. فشار بر محیطزیست بهواسطه فعالیتهای بشری نه تنها از جنبه زیستمحیطی اهمیت دارد، بلکه از نظر اقتصادی نیز مهم است. در ایران بهدلیل وجود منابع انرژی فراوان در استفاده از آنها برای انجام فعالیتهای اقتصادی اتلاف ...
بیشتر
واکنش دوسویه رشد اقتصادی و کیفیت محیطزیست به همدیگر، موضوع بحثبرانگیزی است که از دهه 1990 مورد توجه قرار گرفته است. فشار بر محیطزیست بهواسطه فعالیتهای بشری نه تنها از جنبه زیستمحیطی اهمیت دارد، بلکه از نظر اقتصادی نیز مهم است. در ایران بهدلیل وجود منابع انرژی فراوان در استفاده از آنها برای انجام فعالیتهای اقتصادی اتلاف و اسراف وجود دارد که این امر منجر به افزایش آلودگیهای زیستمحیطی میشود و از طرفی استفاده بیش از حد از منابع انرژی خود نوعی فشار بر منابع طبیعی و محیطزیست بهحساب میآید. در این مطالعه رابطه بین مصرف انرژی بهعنوان شاخصی برای فشار زیستمحیطی و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخصی برای فعالیتهای اقتصادی در قالب فرضیه زیستمحیطی کوزنتس با استفاده از دادههای سالهای 1388-1346 ایران بهروش هم انباشتگی جوهانسن- جوسلیوس مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که رابطه بین فشارهای زیستمحیطی تولید ناخالص داخلی سرانه در ایران بهصورتU وارون است و در دوره مورد بررسی در منطقه ابتدایی منحنی زیستمحیطی کوزنتس و قبل از سطح آستانه قرار دارد. از این رو توصیه سیاستی این مقاله اتخاذ سیاستهای رشد سریع اقتصادی است که هم به افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه منجر میشود و هم با عبور از سطح آستانه، در آینده کاهش آلودگیهای زیستمحیطی را سبب میشود. البته تا زمانی که اقتصاد هنوز در منطقه اولیه منحنی زیستمحیطی کوزنتس قرار دارد سیاستگذاران بایستی در کوتاهمدت سیاستهایی اتخاذ کنند که پیامدهای خارجی منفی را کاهش دهد.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
صادق صالحی؛ کریم سلیمانی؛ زهرا پازکی نژاد
دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 171-187
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل شناخت دانشجویان نسبت به تغییرات اقلیمی و عوامل اجتماعی موثر بر آن میباشد. برای انجام این پژوهش، از روش پیمایش استفاده شده و در آن، تعداد 187 نفر از دانشجویان دانشگاههای دولتی استان مازندران، با روش نمونهگیری طبقهای، برای تحقیق انتخاب گردیدند. دادههای لازم، از طریق پرسشنامه گردآوری و سپس با استفاده ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل شناخت دانشجویان نسبت به تغییرات اقلیمی و عوامل اجتماعی موثر بر آن میباشد. برای انجام این پژوهش، از روش پیمایش استفاده شده و در آن، تعداد 187 نفر از دانشجویان دانشگاههای دولتی استان مازندران، با روش نمونهگیری طبقهای، برای تحقیق انتخاب گردیدند. دادههای لازم، از طریق پرسشنامه گردآوری و سپس با استفاده از نرمافزار آماری SPSS پردازش شد. نتایج تحقیق نشان داد که سطح دانش نظری و کاربردی دانشجویان نسبت به تغییرات اقلیم بالا بوده و بین منابع اطلاعاتی و کارایی شخصی و دانش تغییر اقلیم دانشجویان رابطه وجود داشته است. یافتههای تحقیق نشان داد که تفاوت معنیداری بین سطح شناخت و جنسیت و محل سکونت دانشجویان وجود نداشته و دانش تغییر اقلیم دانشجویان برحسب دانشکده نیز متفاوت بوده است. بدین ترتیب، یافتههای تحقیق بیانگر ضرورت ارایه آموزش زیستمحیطی با تأکید بر تغییرات اقلیم) به دانشجویان بوده و بر این اساس، پیشنهاد شده است تا در برنامه درسی کلیه رشتههای غیرمرتبط نیز، مسائل مربوط به تغییر اقلیم و شیوههای مقابله با آن گنجانده شود.
سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
فاطمه علی نژاد چمازکتی؛ سعیده میرحق جو لنگرودی
دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 329-344
چکیده
ظرفیت علمی هر کشور، یکی از شاخصهای اصلی توسعه پایدار آن کشور بهشمار میآید. پیشرفت و ارتقای این توان مستلزم بهبود وضعیت تولیدات و انتشارات علمی آن کشور است. این نوشتار به بررسی وضعیت انتشارات علمی مجله جغرافیا و برنامهریزی در سالهای 1389-1393 میپردازد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و بهروش پیمایشی انجام گرفته است. یافتههای ...
بیشتر
ظرفیت علمی هر کشور، یکی از شاخصهای اصلی توسعه پایدار آن کشور بهشمار میآید. پیشرفت و ارتقای این توان مستلزم بهبود وضعیت تولیدات و انتشارات علمی آن کشور است. این نوشتار به بررسی وضعیت انتشارات علمی مجله جغرافیا و برنامهریزی در سالهای 1389-1393 میپردازد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و بهروش پیمایشی انجام گرفته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که در پنج سال مورد بررسی 201 مقاله به چاپ رسیده که از این تعداد 87 درصد مقالات به صورت چند نویسندگی است و مشارکت نویسندگان بیشتر بهصورت درونموسسهای میباشد. میانگین درجه همکاری نویسندگان 87/0 و میانگین شاخص همکاری 53/2 است و نشان میدهد روابط همتالیفی بین نویسندگان مجله بسیار قوی است که در این میان بیشترین درصد همکاری بین دو و سه نویسنده دیده میشود. دانشگاه تبریز با 97 مقاله حدود 50 درصد مقالات مجله را به خود اختصاص داده و پرکارترین موسسه شناخته شده است.