TY - JOUR ID - 10537 TI - بررسی آلودگی هوای شهر تبریز با استفاده از برآورد های دی اکسید نیتروژن سنجنده اُمی JO - جغرافیا و برنامه‌ریزی JA - GP LA - fa SN - 2008-8078 AU - شاهمحمدی, عاطفه AU - بیات, علی AU - مشهدی‌زاده ملکی, سعید AD - کارشناسی ارشد فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان AD - استادیارگروه فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران AD - دانشجوی دکترای، نقشه‌برداری، دانشکده عمران، دانشگاه اصفهان Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 24 IS - 71 SP - 201 EP - 219 KW - دی اکسید نیتروژن KW - ‌ آنالیز طیفی کمترین مربعات KW - سنجنده اُمی KW - پارامترهای هواشناسی KW - ‌ تبریز DO - 10.22034/gp.2020.10537 N2 - لودگی هوا یکی از مهم­ترین مشکلات شهرهای بزرگ است که می­تواند برای سلامت انسان­ها و محیط ­زیست زیان­آور باشد. دی­اکسید نیتروژن، یکی از آلاینده­های مهم آلودگی هوا است که با استفاده از ایستگاه­های زمینی و برآورد­های ماهواره­ای پایش می­شود. در این مطالعه، داده­های دی­اکسید نیتروژن برآورد شده توسط سنجنده اُمی و داده­های باد، دمای سطحی و دید افقی   اندازه­گیری شده توسط ایستگاه­ سینوپتیک شهر تبریز طی سال­های 2004 تا 2016 جهت بررسی آلودگی هوای شهر تبریز مورد بررسی قرار گرفته است. مقدار میانگین دی­اکسید نیتروژن در   فصل­های بهار،‌ تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب برابر 142.13أ—1015"> ،‌ 141.90أ—1015"> ، 143.88أ—1015">  و 14 5.36أ—1015">  و مقدار میانگین آن برابر 14 ">   142.84أ—1015">  مولکول بر سانتی­متر مربع در بازه اندازه­گیری است. همچنین بیشترین مقدار انحراف معیار دی­اکسید نیتروژن در فصل زمستان، 144.10أ—1015">  و کمترین مقدار آن در فصل تابستان،‌ 140.97أ—1015">  رخ داده است. ضریب همبستگی دی­اکسید نیتروژن با باد و دما به ترتیب 14-0.49">  و 14-0.32">  بدست آمد که اهمیت بیشتر باد را در تغییرات این آلاینده نشان می­دهد. با استفاده از آنالیز طیفی کمترین مربعات دوره­های تناوب چهار، شش و دوازده ماهه مشاهده شد که از نظر آماری نیز معنی­دار شناخته شدند. پس از حذف مولفه­های معنی­دار از سری زمانی میانگین ماهانه دی­اکسید نیتروژن، مقدار روند دی­اکسید نیتروژن در هر سال برای شهر تبریز 141.05أ—1014">  مولکول بر سانتی­متر مربع بدست آمد. UR - https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_10537.html L1 - https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_10537_7d7744986efef18f38f3837aa333f1e6.pdf ER -