TY - JOUR ID - 10865 TI - بررسی تأثیر پارامترهای اقلیمی بر میزان افت سطح آبهای زیرزمینی با استفاده از شاخصهای SPI و SWI(مطالعه مورد: آبخوان دشت مرند) JO - جغرافیا و برنامه‌ریزی JA - GP LA - fa SN - 2008-8078 AU - نیکوخصال, یونس AU - رسولی, علی اکبر AU - مختاری, داود AU - ولیزاده کامران, خلیل AD - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران AD - استاد گروه اقلیم، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی – دانشگاه تبریز، دانشکده برنامه ریزی محیطی AD - استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، دانشکده برنامه ریزی محیطی AD - استاد گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه تبریز، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 26 IS - 80 SP - 327 EP - 317 KW - خشکسالی اقلیمی KW - آب زیرزمینی KW - شاخص SPI KW - شاخص SWI KW - دشت مرند DO - N2 - بررسی اثرات خشکسالی بر منابع آب دشت‌های کشور در مدیریت بهینه منابع آب در بخش کشاورزی و منابع طبیعی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش و وقوع خشکسالی-های متوالی اقلیمی بر منابع آب زیرزمینی تاثیر می‌گـذارد. شناخت و آگــاهی از تــاثیر زمــانی بــین دو پدیــده‌ی خشکســالی و خشکسالی آب شناختی، می‌تواند به مدیران و برنامه‌ریـزان بخـش آب کمک زیادی کند. در طول سالیان متمادی، اثر خشکسـالی بـر روی منابع آبهای زیرزمینی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، بدین منظور، در این پژوهش، با استفاده از شاخص استاندارد بارش و شاخص سطح استاندارد آب زیرزمینی تاثیر خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی دشت مرند طی سال‌های آبی81-1380 تا 96-1395 مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، داده‌های مربوط به 8 ایستگاه هواشناسی در دشت مرند مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از شاخص SPI روند خشکسالی در منطقه مورد مطالعه قرار گرفت نتایج نشان داد که در طول مدت مطالعه (1380-1397) سه دوره خشکسالی از زمستان 1384 تا آغاز سال 1388، تابستان 1390 تا پایان سال 1391 و زمستان 1395 تا تابستان 1397 اتفاق افتاده است. مناطق درگیر خشکسالی شامل شرق و مرکز منطقه مورد مطالعه بوده و غرب منطقه شاهد نزولات جوی بیشتری بوده است. برای بررسی وضعیت سطح آب زیرزمینی از شاخص SWI استفاده شد. این شاخص نشان داد از لحاظ زمانی و مکانی، خشکسالی بر اساس این شاخص منطبق بر خشکسالی حاصل از شاخص SPI می‌باشد. نتایج این شاخص نمایانگر افزایش برداشت از سفره های آب زیرزمینی جهت جبران نیاز آبی دشت می‌باشد. بررسی داده‌ها نشان داد که این دو شاخص با فاصله زمانی یک فصل دارای هم‌بستگی در سطح 1 درصد می‌باشند. UR - https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_10865.html L1 - https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_10865_10da443de158cc8b9db231ed5c18422e.pdf ER -