برنامه ریزی شهری
احد نژادابراهیمی؛ عرفان رحیم پور؛ فاطمه جبارپور مهرآباد
چکیده
محله یکی از مهمترین ارکان شهرهای ایرانیاسلامی است. در شهرهای تاریخی علیالخصوص دوره قاجار هر محله در خود نیازمندیهای روزمره ساکنان را تأمین میکرد. پژوهشهایی برای بازنمایی ساختار اصلی شهرهای تاریخی با بهرهگیری از عناصر اصلی کالبدی انجام یافته است درحالیکه جنبههای کالبدی تنها بعد شکل دهنده ساختار محله نیستند و جنبههای ...
بیشتر
محله یکی از مهمترین ارکان شهرهای ایرانیاسلامی است. در شهرهای تاریخی علیالخصوص دوره قاجار هر محله در خود نیازمندیهای روزمره ساکنان را تأمین میکرد. پژوهشهایی برای بازنمایی ساختار اصلی شهرهای تاریخی با بهرهگیری از عناصر اصلی کالبدی انجام یافته است درحالیکه جنبههای کالبدی تنها بعد شکل دهنده ساختار محله نیستند و جنبههای غیرکالبدی نیز تاثیر بسزایی در شکلگیری محلات سنتی داشتهاند. محلهها در شهرهای سنتی به طور معمول ماحصل تعامل اجتماعی میان افراد نزدیک به یکدیگر هستند. هدف پژوهش، شناسایی عوامل کالبدی و غیرکالبدی تاثیرگذار در ساختار محلههای تاریخی، شناسایی و بازخوانی نظام ساختاری محلههای شهر ارومیه در دوره قاجار است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است و به منظور دسترسی به دادههای مورد نیاز از منابع کتابخانهای و بررسی اسناد مکتوب و مصور تاریخی و همچنین نقشههای بازسازی شده، منابع شفاهی و شواهد و مستندات میدانی بهره گرفته شده است. دادههای بـه دست آمده از منابع مختلف به روش تفسیری مورد واکاوی قرار گرفته و در نهایت نتایج نشان میدهند محلات شهر ارومیه دارای مرز و قلمرو مشخص بوده که در عین ارتباط با دیگر محلات، موجب حفظ کلیت هر محله میشد. هر محله دارای یک دروازه اختصاصی در حصار شهر و چندین معابر و گذر اصلی بود که اصلی ترین گذر همان معبر مواصلاتی بین دروازه و بازار بود. در محل تلاقی گذرهای اصلی مرکز محله مسجد به عنوان کاربری مذهبی و دیگرکاربریها شکل میگرفت. نیازهای ساکنین هر محله به سبب کاربریهای خدماتی داخل محله تامین میشد و محلهها دارای پیوستگی اجتماعی و فرهنگی بودهاند به طوریکه موجب تمایز با سایر محلات میشد.
برنامه ریزی شهری
وحید پاسبان عیسی لو؛ عیسی ابراهیم زاده؛ نادر زالی
چکیده
توسعه شهری دانشبنیان الگویی جدید از توسعه است که به دلیل اتکا بر دانش، بهعنوان منبع انرژی بیپایان، رهیافتی نو از توسعه پایدار شهری محسوب میشود که در بستر شهرها شکلگرفته، پویایی یافته و به ثمر مینشیند. هدف اصلی این پژوهش درک الگوی پراکنش فضایی کاربریهای دانشبنیان، شناسایی هسته مرکزی شکلگیری و مسیر توسعه آن در سطح مناطق ...
بیشتر
توسعه شهری دانشبنیان الگویی جدید از توسعه است که به دلیل اتکا بر دانش، بهعنوان منبع انرژی بیپایان، رهیافتی نو از توسعه پایدار شهری محسوب میشود که در بستر شهرها شکلگرفته، پویایی یافته و به ثمر مینشیند. هدف اصلی این پژوهش درک الگوی پراکنش فضایی کاربریهای دانشبنیان، شناسایی هسته مرکزی شکلگیری و مسیر توسعه آن در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران است. برای این منظور اطلاعات آماری و فضایی 2700 مورد از مهمترین کاربریهای دانشبنیانی که بهصورت رسمی توسط دفتر کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکتها و مؤسسات دانشبنیان تائید و ثبتشده و هماکنون در حال فعالیت هستند مورداستفاده قرارگرفته است. روش پژوهش توصیفی و مبتنی بر مطالعات میدانی و کتابخانهای است. برای بررسی و تحلیل فضایی کاربریهای دانشبنیان از ابزارهای آماره فضایی موجود در محیط نرمافزار Arc GIS استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که الگوی پراکنش فضایی کاربریهای دانشبنیان شهر تهران خوشهای میباشد که بالاترین تراکم آن در شمال تهران و مربوط به مناطق 2، 3 و 6 بوده و مناطق عمدتاً جنوبی این شهر سهم قابلتوجهی از این نوع کاربریها ندارند. همچنین مشخص شد که شرکت دانشبنیان "توسعه دانشبنیان سینا" که در حدفاصل بین منطقه 3 و 4 واقعشده است از لحاظ موقعیت نسبی بهعنوان هسته مرکزی این کاربریها محسوب میشود. جهت توزیع جغرافیایی کاربریها نیز نشان داد که این کاربریها به شکل بیضوی و با مقدار 87 درجه از سمت شرق تهران به سمت غرب این شهر در حال گسترش هستند. در پایان نیز با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر این نوع پراکنش مورد شناسایی قرار گرفته و نهایتا پیشنهاداتی بهمنظور توسعه کمی و کیفی این کاربریها و مدیریت مطلوب آن ارائه شد.
برنامه ریزی شهری
باب اله حیاتی؛ هانیه رزاقی؛ قادر دشتی؛ مریم حق جو
چکیده
امروزه علارغم اهمیت گردشگری در زمینه اشتغال و اقتصاد پایدار، چالشهایی نظیر تنزل اصول اخلاقی، نابودی زیستگاههای طبیعی، آلودگی آبهای زیرزمینی، بهخطر افتادن بهداشت و سلامتی ناشی از شبکههای ناکافی دفع زباله و فاضلاب روبروست. لذا سنجش سطح پایداری مناطق گردشگری، تبیین معیارها و شاخصهای مختلف، از جمله شاخصهای زیستمحیطی، ...
بیشتر
امروزه علارغم اهمیت گردشگری در زمینه اشتغال و اقتصاد پایدار، چالشهایی نظیر تنزل اصول اخلاقی، نابودی زیستگاههای طبیعی، آلودگی آبهای زیرزمینی، بهخطر افتادن بهداشت و سلامتی ناشی از شبکههای ناکافی دفع زباله و فاضلاب روبروست. لذا سنجش سطح پایداری مناطق گردشگری، تبیین معیارها و شاخصهای مختلف، از جمله شاخصهای زیستمحیطی، اقتصادی در جهت دستیابی به توسعه پایدار گردشگری مورد تأکید است. تفرجگاه عون بن علی(عینالی) بزرگترین تفرجگاه کوهستانی کشور به شمار میرود که بهطور میانگین یک میلیون نفر در سال بازدید کننده دارد. با توجه به محدودیتهای طبیعی منطقه، فشار روزافزون گردشگر منجر به تخریب ارزشهای طبیعی و در نتیجه نابودی قابلیتهای گردشگری میشود که لزوم توجه به پایداری گردشگری را نشان میدهد. این مطالعه باهدف ارزیابی پایداری گردشگری منطقه عون بن علی شهر تبریز انجام شد. دادههای مورد نیاز از طریق مصاحبه با کارشناسان و گردشگران این منطقه در قالب پرسشنامه در سال 1399 جمعآوری شدند. ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی بهعنوان معیارهای تصمیمگیری ارزیابی پایداری و برای هر یک از این ابعاد شاخصهایی در نظر گرفته شد. ارزش وزنی ابعاد و شاخصها به روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) محاسبه شد. نتایج مطالعه نشان داد که بعد زیستمحیطی با وزن 520/0بیشترین و بعد اجتماعی با وزن 220/0کمترین تأثیر را در پایداری گردشگری دارند. در بعد اقتصادی، شاخصهای «میزان اشتغال ایجاد شده» و «وجود ارتباطات آنلاین در منطقه» و در بعد اجتماعی، شاخصهای «رضایت گردشگر از امنیت منطقه» و «وضعیت سرویسهای بهداشتی» به ترتیب دارای بیشترین اهمیت بودند. شاخصهای «کیفیت آب» و «بهداشت محیط» نیز به ترتیب دارای بیشترین تأثیر روی پایداری گردشگری در بعد زیستمحیطی بودند. براساس نتایج ،جهت دستیابی به سطوح بالاتر پایداری گردشگری، سیاستهای لازم باید در جهت افزایش شاخصهای تأثیرگذار بر پایداری اتخاذ گردد که مهمترین آنها تأکید بر حفظ چهره طبیعی منطقه عون بن علی و کاهش عملیات ساخت و ساز در آن منطقه میباشد.
برنامه ریزی شهری
سید کریم موسوی؛ مهسا فرامرزی؛ نظم فر حسین
چکیده
مفهوم کیفیت فضا محصول شرایط و متغیرهای مختلفی است که همین عوامل در واقع عناصر تاثیرگذار در فضا – مکان جغرافیایی است. ابژکتیویسم فضا ، در هر شهری نقش پررنگی دارد و با وضعیت های بحرانی مانند زلزله روابط متقابلی برقرار می کند. در این مقاله کیفیت فضا، به مثابه منفعت یا کالایی عمومی در نظر گرفته شده است که دارای ابعاد کارکردی، ادراکی ...
بیشتر
مفهوم کیفیت فضا محصول شرایط و متغیرهای مختلفی است که همین عوامل در واقع عناصر تاثیرگذار در فضا – مکان جغرافیایی است. ابژکتیویسم فضا ، در هر شهری نقش پررنگی دارد و با وضعیت های بحرانی مانند زلزله روابط متقابلی برقرار می کند. در این مقاله کیفیت فضا، به مثابه منفعت یا کالایی عمومی در نظر گرفته شده است که دارای ابعاد کارکردی، ادراکی و کالبدی است. منفعت عمومی صرفا به معنای مرسوم خدمات شهری و توزیع برابر آن ها نگریسته نمی شود بلکه منفعت و کالایی عمومی است. هدف تحقیق بررسی میدانی تاثیر کیفیت فضا و بهره مندی از کالاهای عمومی بر کاهش آسیب های ناشی از زلزله در منقه یک شهرداری تبرزی است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. تعداد 120 نفر به صورت تصادفی از ساکنان منطقه1 شهرداری تبریز مورد پرسشگری قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که کیفیت فضا در کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله تاثیر معنی داری دارد. ........ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . / / / / / . . . . . .. . . .. . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . .. . . . .. . . . . . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . .. . . .. . . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . . . . . . . . .. . . . . ..
آب و هواشناسی
محسن حمیدیان پور
چکیده
شهر مشهد با جمعیتی بیش از 3 میلیون نفر دومین کلان شهر ایران محسوب میشود و جهت افزایش تابآوری آن نسبت به مخاطرات محیطی نیاز به فنآوریهای جدید بیشتر احساس میشود. در روز 26 اردیبهشت 1403 طی بارش 48 دقیقهای در اثر تشکیل یک ابر کومولونیمبوس و تقویت شرایط صعودی آن توسط ناوهای بر گسترهی آن، در شهر مشهد سیل جاری شد و منجر به خسارت مالی ...
بیشتر
شهر مشهد با جمعیتی بیش از 3 میلیون نفر دومین کلان شهر ایران محسوب میشود و جهت افزایش تابآوری آن نسبت به مخاطرات محیطی نیاز به فنآوریهای جدید بیشتر احساس میشود. در روز 26 اردیبهشت 1403 طی بارش 48 دقیقهای در اثر تشکیل یک ابر کومولونیمبوس و تقویت شرایط صعودی آن توسط ناوهای بر گسترهی آن، در شهر مشهد سیل جاری شد و منجر به خسارت مالی و جانی سنگین در مناطق مختلف گردید. این مطالعه سعی دارد با رعایت اصل کلنگر دلایل طبیعی و انسانی آن را تشریح نماید. در این راستا جهت بررسی دلایل هواشناسی سینوپتیک از دادههای شبکه ERA-5 و ترسیم نقشههای آن در گردس (GRADS) استفاده شد. علاوه بر آن از تصاویر ماهوارهای لندست (LANDSAT) و دادههای ارتفاع رقومی منطقه جهت استخراج آبراههها و مسیل بهره گرفته شد. همزمان از نرمافزار گوگل ارث و همچنین GEEجهت ارزیابی تغییرات نیز استفاده شد. نتایج نشان داد بارش مدنظر از لحاظ شدت و مدت بارندگی جزو بارشهای بیسابقه بوده، ولی به لحاظ میزان بارندگی در دستۀ بارندگیهای فرین (بالاتر از صدک 95 درصد) محسوب میشود. نتایج این مطالعه به وضوح نمایانگر آن است که دخل و تصرفهای انسانی، به ویژه در ساخت و سازهای شهری و گسترش جادهها و اتوبانهای شهری عمود بر بستر رودخانههای فصلی و خشک شهر، به شدت بر روی الگوی جریان آب تأثیر گذاشته و موجب افزایش خطر سیلابهای شهری شده است. بیتوجهی به ژئومورفولوژی شهر از جمله تخریب مسیلها، ایجاد موانع در برابر جریانهای آب (مانند منطقه سیدی) و گسترش جادههای عمود بر این آبراههها، منجر به تشدید حوادث سیلاب در مناطق مختلف شهر مشهد شد.
آب و هواشناسی
مریم تیموری؛ برومند صلاجی؛ محمدعلی نصر اصفهانی
چکیده
در این مطالعه بهمنظور بررسی وضعیت چرخندزایی در فازهای مختلف مادن-جولیان در منطقه مدیترانه در دوره سرد سال از دادههای شاخص مادن-جولیان (MJO) و دادههای فشار تراز دریا مربوط به مرکز پیشبینی میانمدت جو اروپا بخش ERA5 بین سالهای 1989 تا 2020 در دوره سرد سال استفاده شده است. ویژگیهای چرخندزایی در سه بخش فراوانی، عمق و ردیابی چرخندها از ...
بیشتر
در این مطالعه بهمنظور بررسی وضعیت چرخندزایی در فازهای مختلف مادن-جولیان در منطقه مدیترانه در دوره سرد سال از دادههای شاخص مادن-جولیان (MJO) و دادههای فشار تراز دریا مربوط به مرکز پیشبینی میانمدت جو اروپا بخش ERA5 بین سالهای 1989 تا 2020 در دوره سرد سال استفاده شده است. ویژگیهای چرخندزایی در سه بخش فراوانی، عمق و ردیابی چرخندها از الگوریتم تشخیص و مسیریابی چرخند دانشگاه ملبورن در چرخههای کامل رخداد MJO در دوره مورد مطالعه به دست آمده و تحلیل شدند. نتایج نشان داد قویترین چرخندهای منطقه به ترتیب در فازهای 8، 6 و 7 با فشاری کمتر از 994 هکتوپاسکال تشکیل شدهاند. از نظر فراوانی چرخندها در منطقه بیشترین و کمترین مقدار چرخندزایی به ترتیب مربوط به فاز 7 و فاز 1 رخداد MJO میباشد. نتایج حاصل از عمق فشار مرکزی چرخندها نشان داد دو فاز 6 و 7 دارای قویترین و فازهای 1، 3 و 5 دارای ضعیفترین چرخندها در طی فازهای مادن-جولیان میباشند. فاز 2 کمترین مقدار فشار مرکزی را در هستههای چرخندی به خود اختصاص داده و بیشترین میانگین فشار نیز در چرخندهای تولید شده در منطقه مربوط به فاز 5 است. مسیریابی چرخندهای تشکیل شده در منطقه مدیترانه نشان داد که عمده مسیرهای ختم شده به مناطق غربی ایران در دو فاز 2 و 8 بوده و در سایر فازها مسیری جنوب غرب به شمال شرق به خود گرفته که این وضعیت در فازهای 3، 4، 6 و 7 سبب شده تا عمده چرخندهای تشکیل شده در دوره سرد سال بیشتر مناطق شمال غرب ایران را متأثر سازد.
آب و هواشناسی
یعقوب دین پژوه؛ ساینا وکیلی آذر
چکیده
چکیده
در این مطالعه، الگوی رگبارهای تاریخی در سه ایستگاه باراننگار ثبات استان گیلان تحلیل و در هر ایستگاه رگبارها از نظر مدت تداوم به سه کلاس متمایز شامل الف) 6-0 ساعت، ب) 12-6 ساعت و ج) بیش از 12 ساعت تفکیک شدند. تحلیلها برای هر کلاس جداگانه صورت گرفت. منحنی های هاف هر کلاس رسم و از دیدگاه چارکها الگوی بارشی ایستگاهها مشخص شد. ...
بیشتر
چکیده
در این مطالعه، الگوی رگبارهای تاریخی در سه ایستگاه باراننگار ثبات استان گیلان تحلیل و در هر ایستگاه رگبارها از نظر مدت تداوم به سه کلاس متمایز شامل الف) 6-0 ساعت، ب) 12-6 ساعت و ج) بیش از 12 ساعت تفکیک شدند. تحلیلها برای هر کلاس جداگانه صورت گرفت. منحنی های هاف هر کلاس رسم و از دیدگاه چارکها الگوی بارشی ایستگاهها مشخص شد. از روش جدیدبر مبنای فاصله قائم دو منحنی هاف 90 و 10 درصد و منحنیهاف50 درصد (d50) در 25، 50 و 75 درصد زمان بارش بود، برای مطالعه تیپ رگبارها استفاده شد. نتایج نشان داد که اغلب رگبارها در کلاسهای بارشی مختلف از نوع چارک دومی بودند. در کلاسهای بارشی کمتر از 12 ساعت، ایستگاه هشتپر در هر 25، 50 و 75 درصد زمانی بارش دارای مقادیر V بیشتری نسبت به دو ایستگاه دیگر بود. این نشان میدهد که میزان تغییر پذیری رگبارها در این ایستگاه نسبت به دو ایستگاه دیگر بیشتر است. در کلاس بیش از 12 ساعت، در 25 و 50 درصد زمان بارش ایستگاه خرجگیل و در 75 درصد زمانی بارشی ایستگاه قلعه رودخان دارای مقدار V بیشتری نسبت به سایر ایستگاهها بودند. همچنین، در کلاس بارشی 6-0 ساعت، ایستگاه خرجگیل در هر سه مقطع زمانی 25، 50 و 75 درصد، دارای مقادیر d50 بیشتری نسبت به سایر ایستگاهها بود. این امر حاکی از آن است که شدت بارشها در ایستگاه خرجگیل نسبت به دو ایستگاه دیگر بیشتر بود. در کلاس بارشی 12-6 ساعت، مقدار d50 در 25 درصد زمان بارش در ایستگاه خرجگیل و در 50 و 75 درصد زمان بارش در ایستگاه قلعهرودخان بیشتر بود. در کلاس بارشی بیش از 12 ساعت نیز در 25 و 50 درصد زمان بارش، ایستگاه خرجگیل و در 75 درصد زمان بارش ایستگاه هشتپر دارای بیشترین مقدار d50 بودند.
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
اکبر رحیمی؛ مهناز مهربانی؛ حسین کریم زاده
چکیده
در این تحقیق، با توجه به اسناد کتابخانهای و مروری بر ادبیات تخصصی مرتبط با موضوع، به شناسایی شاخصهای مناظر روستایی مطلوب و در گام بعدی با استفاده از فرآیند بازدید میدانی یا مشاهده، به ارزیابی عناصر و شاخص های موجود در منظر روستایی منطقه مورد مطالعه پرداخته شد. با توجه به شاخص-های مؤثر و اصلی، پرسشنامه طراحی شد. روایی پرسشنامه توسط ...
بیشتر
در این تحقیق، با توجه به اسناد کتابخانهای و مروری بر ادبیات تخصصی مرتبط با موضوع، به شناسایی شاخصهای مناظر روستایی مطلوب و در گام بعدی با استفاده از فرآیند بازدید میدانی یا مشاهده، به ارزیابی عناصر و شاخص های موجود در منظر روستایی منطقه مورد مطالعه پرداخته شد. با توجه به شاخص-های مؤثر و اصلی، پرسشنامه طراحی شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 817/0 برآورد گردید. حجم نمونه بر اساس فرمول میترا لنکفورد، محاسبه گردید و در بین 300 نفر از افرادی که از دهکده چوبین بازدید نمودند، توزیع شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار Spss و آزمونهای همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی چندگانه صورت گرفت.
نتایج این پژوهش، ابتدا مجموعهای از شاخصهای مناظر روستایی با رویکرد توسعه گردشگری را نمایان ساخت. همچنین نتایج نشان داد که بین شاخصهای منظر روستایی و شاخصهای توسعه گردشگری، رابطهای معنادار برقرار است. علاوه بر آن، در بین شاخصهای منظر روستایی، شاخص اکولوژیکی، بیشترین تأثیر را بر توسعه گردشگری در دهکده چوبین دارد و گردشگران بازدیدکننده از دهکده چوبین معیارهای مرتبط با شاخص اکولوژیکی را مؤثرترین عامل جهت جذب به این منطقه میپنداشتند.
بنابراین جهت تحقق توسعه گردشگری در مناطق روستایی، درک مؤلفههای مناظر روستایی مطلوب و استفاده از آنها در طراحی این مناظر و همچنین توجه به انتظارات و دیدگاههای گردشگران میتواند در ارتقاء کیفیت مناطق روستایی و توسعه گردشگری نیز نقشی اساسی داشته باشد.
برنامه ریزی شهری
رضا مطهر؛ سید عبدالهادی دانشپور؛ محمدصالح شکوهی بیدهندی
چکیده
حل بسیاری از مسائل شهر که در نتیجه منجر به تحقق عدالت فضایی میگردد بر عهده نظام برنامهریزی شهری است. برخی از تصمیمات برنامهریزان برای ارتقاء این مهم موفقیت آمیز نبوده است. بهنظر میرسد یکی از مهمترین مشکلات حال حاضر در برنامهریزی شهر تهران ضعف سازوکارها و الگوهای ارائه شده برای تعدیل نابرابریهای فضایی موجود است. هدف پژوهش ...
بیشتر
حل بسیاری از مسائل شهر که در نتیجه منجر به تحقق عدالت فضایی میگردد بر عهده نظام برنامهریزی شهری است. برخی از تصمیمات برنامهریزان برای ارتقاء این مهم موفقیت آمیز نبوده است. بهنظر میرسد یکی از مهمترین مشکلات حال حاضر در برنامهریزی شهر تهران ضعف سازوکارها و الگوهای ارائه شده برای تعدیل نابرابریهای فضایی موجود است. هدف پژوهش حاضر تبیین چارچوب مفهومی عدالت فضایی با تاکید بر جایگاه گردشگری پایدار شهر تهران است. این پژوهش با بهرهگیری از پارادایم تفسیری و انتقادی، بهمنظور دستیابی به هدف خود از منطقهای استقرایی، قیاسی و استفهامی بهره میبرد؛ پژوهش بنیادی و از نوع کیفی میباشد. راهبرد گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و میدانی بوده و روش آن استدلال منطقی و تحلیلی میباشد. مفاهیم و میعارهای عدالت فضایی با تاکید بر گردشگری پایدار در قالب چارچوب مفهومی تبیین شده و با بهرهگیری از تکنیک دلفی دو مرحلهای، اجماع خبرگان درخصوص تایید روایی چارچوب مفهومی انجام شده است. نتایج نشان میدهد برخی از معیارهای مستخرج از این دو مفهوم با یکدیگر قرابت معنایی دارند که این معیارها، در یک دسته قرار گرفته و درنهایت به عنوان مضامین عدالت فضایی در گردشگری شهری مدنظر قرار گرفت. پس از تبیین چارچوب مفهومی، برای هر یک از این معیارها که عبارتند از شرایط محیطزیستی، مراکز خدماتی، دسترسی و جابجایی، منفعت عمومی، امکانات و تسهیلات، میزان سرمایهگذاری، تنوع، آزادی، مشارکت و امنیت، تعریف خودمختار پژوهشگر براساس مقتضیات اسلامی و شرایط بومی شهر تهران بیان شد. توسعه صنعت گردشگری شهری، راهبردی موثر برای کاهش عدم توازن سرمایههای شهری و بهمنظور نیل به عدالت فضایی، ضرورتی اساسی بهشمار میرود. بهمنظور استفاده موثر از ظرفیتهای صنعت گردشگری برای نیل به اهداف برنامهریزی شهر تهران از جمله توسعه متوازن مناطق شهری و ارتقاء عدالت فضایی، موضوعاتی از جمله تنظیم روابط فضایی، نحوهی آرایش فضایی خدمات و کنترل پیامدهای رشد این صنعت ضرورت پیدا میکند.
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
سید اسدالله حجازی؛ محمدحسین رضایی مقدم؛ سیف الدین مریخی
چکیده
از بین انواع شاخههای گردشگری، ژئوتوریسم در سالهای اخیر موردتوجه زیادی قرارگرفته است و دلیل توجه به ژئوتوریسم ضمن حفاظت از ویژگیهای جغرافیایی یک ناحیه از قبیل محیط و میراث فرهنگی توجه به نیاز گردشگران را تأمین میکند و سبب بهبود زندگی ساکنان محلی میشود. هدف این پژوهش ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی دهستان بناجوش شمالی شهرستان ...
بیشتر
از بین انواع شاخههای گردشگری، ژئوتوریسم در سالهای اخیر موردتوجه زیادی قرارگرفته است و دلیل توجه به ژئوتوریسم ضمن حفاظت از ویژگیهای جغرافیایی یک ناحیه از قبیل محیط و میراث فرهنگی توجه به نیاز گردشگران را تأمین میکند و سبب بهبود زندگی ساکنان محلی میشود. هدف این پژوهش ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی دهستان بناجوش شمالی شهرستان بناب میباشد موقعیت جغرافیایی دهستان بناجوی شمالی در عرض جغرافیایی 37 درجه 35 دقیقه تا 37 درجه 53 دقیقه و طول جغرافیایی 45 درجه 54 دقیقه تا 46 درجه 20 دقیقه در بخش مرکزی شهرستان بناب در سمت جنوب غربی آذربایجان شرقی قرار دارد حدود شمالی آن را شهرستان عجب شیر و شرق آن را شهرستان مراغه میپوشاند و از سمت غرب به دریاچه ارومیه منتهی میشود. این تحقیق از نظر روش و ماهیت توصیفی - تحلیلی بوده و از لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. روش گردآوری دادهها و اطلاعات در این پژوهش، روش کتابخانهای و روش میدانی است. جامعه آماری این تحقیق شامل متخصصان توریسم (متخصصین توریسم در سازمانهای استان و اساتید طبیعتگردی و افراد بومی) میباشد. حجم نمونه انتخابی نیز 30 مورد میباشد. برای تجزیهوتحلیل فرضیات پژوهش از مدل فاسولاس و ترسیم نقشه از طریق ARC GIS 10.6 و تجزیهوتحلیلهای آماری با استفاده از نرمافزارهای EXCEL انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل مدل فاسولاس بیانگر آن است که بر اساس ارزش علمی و گردشگری ژئو سایتها بالاترین ارزش به میزان 88/18 مربوط به غارهای دست کند روستای صور، رتبه دوم مربوط به توران دره سی و چشمهای آن با 26/18، رتبه سوم سد دوش با 18/14، رتبه چهارم مربوط به غار شاهعباسی با 06/14 میباشد. غار تنور قره با 07/11 در رتبه آخر ارزشهای مربوط به علمی و گردشگری قرار دارد.
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
رحیم حیدری چیانه؛ فریدون بابایی اقدم؛ حسین پناه القلندیس
چکیده
هدف تحقیق حاضر بررسی چالشهای توسعه و برنامهریزی گردشگری شهری کلانشهر تبریز، با تاکید بر شخصیت مقصد و برندسازی کلان شهر تبریز و ارائه راهبردهای بهبود مدیریت تصویر مقصد بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و عملی و از نظر ماهیت و روش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش گردشگران ورودی به کلانشهر تبریز در سال 1403 بوده و حجم نمونه آماری ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر بررسی چالشهای توسعه و برنامهریزی گردشگری شهری کلانشهر تبریز، با تاکید بر شخصیت مقصد و برندسازی کلان شهر تبریز و ارائه راهبردهای بهبود مدیریت تصویر مقصد بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و عملی و از نظر ماهیت و روش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش گردشگران ورودی به کلانشهر تبریز در سال 1403 بوده و حجم نمونه آماری پژوهش نیز با استفاده از فرمول کوکران 200 نفر برآورد گردید.
یافتههای تحقیق نشان داد بهجز ترافیک شهری و دسترسی مناسب به سرویسهای بهداشتی در اغلب نقاط شهر تبریز، شهر تبریز برای گردشگری در اغلب موارد ذکرشده دارای قابلیت هست و میتوان از این ظرفیتها در راستای تبدیل شدن تبریز بهعنوان مقصد مطرح گردشگری استفاده کرد. هم-چنین نتایج نشانگر آن بود که از دیدگاه افراد مورد مطالعه چالشهای موقعیت جغرافیایی دور تبریز (فقدان موقعیت مرکزی) و عدم مجاورت با سایر شهرها و استانهای مرکزی ایران با میانگین 65/3، فصلی بودن مسافرت به تبریز با میانگین 4 و چالشهای ارتباط با جامعه میزبان (شهروندان تبریزی) با میانگین 25/3 ازجمله چالشهای اساسی و مهم توسعه گردشگری و شکل نگرفتن شخصیت مقصد مطرح تبریز میباشند.
اساس یافتههای پژوهش، شهر تبریز دارای ظرفیتهای گردشگری مناسبی است و میتواند به عنوان یک مقصد مطرح گردشگری معرفی شود. با این حال، چالشهایی همچون موقعیت جغرافیایی دور از مرکز، فصلی بودن مسافرت به تبریز و ارتباط با جامعه میزبان، به عنوان موانع اساسی توسعه گردشگری و شکلگیری شخصیت مقصد تبریز شناسایی شدهاند.
آب و هواشناسی
مهناز صابر؛ برومند صلاجی
چکیده
در این پژوهش به بررسی وضعیت خشکسالی حوضه ارس در شرایط تغییر اقلیم پرداخته شده است. برای این منظور، از داده بارش شبیهسازیشده مدل CNRM-CM6-1-HR با توان تفکیک افقی بالا (10 کیلومتر) تحت سناریوی SSP585 طی 76 سال و 912 ماه از دوره آینده (2025-2100) استفاده شد و شاخص SPI بهعنوان معیار ارزیابی وضعیت خشکسالی تعیین گردید. بررسی ماهانه خشکسالی آینده تحت ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی وضعیت خشکسالی حوضه ارس در شرایط تغییر اقلیم پرداخته شده است. برای این منظور، از داده بارش شبیهسازیشده مدل CNRM-CM6-1-HR با توان تفکیک افقی بالا (10 کیلومتر) تحت سناریوی SSP585 طی 76 سال و 912 ماه از دوره آینده (2025-2100) استفاده شد و شاخص SPI بهعنوان معیار ارزیابی وضعیت خشکسالی تعیین گردید. بررسی ماهانه خشکسالی آینده تحت سناریوی SSP585 با شاخص SPI نشان داد که روند خشکسالی در همه ایستگاهها بهجز ایستگاه جلفا نزولی است. تحت سناریوی SSP585، شدیدترین خشکسالی دوره در اردبیل و اهر در آوریل 2094، در جلفا در آوریل 2094، در پارسآباد در فوریه 2028، در خوی در سپتامبر 2078 و در ماکو در می 2080 شبیهسازی شد. در مقیاس سالانه، فراوانی خشکسالی در ماکو، جلفا، پارسآباد، خوی و اردبیل بهترتیب 42، 41، 39، 36 و 34 سال محاسبه شد. توزیع فضایی آنومالیهای بارش سالانه حوضه ارس نشان داد بیشینه خشکسالی خیلی شدید و کمینه ترسالی خیلی شدید در جنوب شرقی حوضه (ایستگاه اردبیل) قرار گرفته درحالیکه هسته بیشینه ترسالی خیلی شدید و هسته کمینه خشکسالی خیلی شدید در جنوب غربی حوضه متمرکز است. در مقیاس ماهانه نیز هسته بیشینه و کمینه فراوانی آنومالیهای مثبت عمدتاً در نیمه غربی حوضه قرار دارد. در مقیاس سالانه، بیشترین درصد افزایش آنومالیهای بارشی مثبت برآورد شده مربوط به اردبیل، پارسآباد و اهر و بیشترین کاهش آنومالیهای منفی مربوط به اهر، خوی و اردبیل بوده است. در مقیاس ماهانه، حداکثر میزان کاهش آنومالی منفی مربوط به پارسآباد و حداکثر درصد افزایش آنومالی مثبت مربوط به جلفا است.
آب و هواشناسی
وحید صفریان؛ احمد فتاحی اردکانی
چکیده
هدف پژوهش حاضر برآورد تغییر اقلیم ایران براساس گزارش CMIP6 با رویکرد دادههای ماهوارهای با استفاده از عناصر اقلیمی (کمینه دما، بیشینه دما و بارش) تا سال 2100 بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل روشهای نوآورانه الگوریتم، کدنویسی و دادههای ناسا بود. به منظور ارزیابی و پیشبینی عناصر اقلیمی مذکور از دو سناریوی حدوسط (SSP2_4.5) ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر برآورد تغییر اقلیم ایران براساس گزارش CMIP6 با رویکرد دادههای ماهوارهای با استفاده از عناصر اقلیمی (کمینه دما، بیشینه دما و بارش) تا سال 2100 بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل روشهای نوآورانه الگوریتم، کدنویسی و دادههای ناسا بود. به منظور ارزیابی و پیشبینی عناصر اقلیمی مذکور از دو سناریوی حدوسط (SSP2_4.5) و سناریوی خیلی بدبینانه (SSP5_8.5) مدل CanESM5 کانادا مبتنی بر انتشار گازهای گلخانهای که به عنوان مسیرهای اجتماعی - اقتصادی مشترک (SSPs) بود، استفاده شد. برای تحلیل، بررسی و مقایسه بهتر تغییرات اقلیمی آینده ایران، بازه زمانی مورد مطالعه 80 ساله، به دو دوره آینده نزدیک (2060- 2021) و آینده دور (2100- 2061) تقسیم شد. نتایج نشان داد که در دوره 40 ساله اول (2060-2021) براساس سناریوی SSP2_4.5 تغییر روند عناصر اقلیمی به صورت کمینه دمای 91/1 سانتیگراد، بیشینه دمای 41/1 سانتیگراد و مقدار بیشینه بارش 22/15 میلیمتر برای سالهای آتی گزارش شد. همچنین برای دوره 40 ساله دوم (2100- 2061) براساس سناریوی SSP2_4.5 تغییر روند عناصر اقلیمی با کمینه دمای 71/1 سانتیگراد، بیشینه دمای 17/1 سانتیگراد و مقدار بیشینه بارش 25/22 میلیمتر برای سالهای آینده پیشبینی شدند. با توجه به یافتههای به دست آمده از CMIP6 و به کمک سناریویهای SSP2_4.5 و SSP5_8.5 در پیشبینی عناصر اقلیمی، نتایج نشان دادند که مقدار عناصر اقلیمی کمینه و بیشینه دما، با مقیاس افزایشی همراه بود و این افزایش در سناریوی SSP5_8.5 نسبت به سناریوی SSP2_4.5 بیشتر بود، همچنین پیشبینی مقدار پارامتر اقلیمی بارش براساس سناریوی SSP2_4.5 در دوره آینده نزدیک (2060- 2021) نسبت به دوره آینده دور (2100- 2061) کمتر خواهد بود و مقدار بارش در سناریوی SSP5_8.5 به نسبت سناریوی SSP2_4.5 روند کاهشی خواهد داشت.
ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
عباس مرادی؛ مرضیه رضایی؛ محمد زارعی؛ زلینا زیتون ابراهیم
چکیده
تالاب بینالمللی جزیره مرجانی شیدور از مهمترین پناهگاههای حیات وحش در خلیجفارس است که اخیرا مورد توجه فعالیتهای توریستی بیشتری قرار گرفته است. تحقیق حاضر بهمنظور ارزیابی پایداری اکوتوریسم در سواحل جزیره شیدور انجام شد. سه منطقه معرف، با توجه به وجود امکانات تفریحی و طبیعی مناطق ناپایدار با فشار گردشگری شدید، پایداری ...
بیشتر
تالاب بینالمللی جزیره مرجانی شیدور از مهمترین پناهگاههای حیات وحش در خلیجفارس است که اخیرا مورد توجه فعالیتهای توریستی بیشتری قرار گرفته است. تحقیق حاضر بهمنظور ارزیابی پایداری اکوتوریسم در سواحل جزیره شیدور انجام شد. سه منطقه معرف، با توجه به وجود امکانات تفریحی و طبیعی مناطق ناپایدار با فشار گردشگری شدید، پایداری متوسط و پایداری کم یا بدون فشار گردشگر انتخاب شد. سپس به منظور بررسی پوشش گیاهی شامل ارتفاع، تراکم، درصد پوشش، درصد ترکیب و درصد فراوانی در هر منطقه معرف، تعداد 8 عدد ترانسکت ایجاد گردید. روی هر ترانسکت تعداد 10 عدد پلات، در نظر گرفته شد. تعداد پلات در هر منطقه معرف 80 عدد بود. بدین صورت بررسی فاکتورهای پوشش گیاهی به روش سیستماتیک تصادفی انجام گرفت. نتایج بررسی عوامل اندازهگیری شده خاک، نشان داد که سه منطقه مورد بررسی فقط در میزان کربن آلی در سطح احتمال 95 درصد با هم اختلاف داشتند. میزان ارتفاع، تراکم، درصد پوشش، درصد ترکیب و درصد فراوانی گونههای مورد بررسی در سه منطقه گردشگری اختلاف معنیدار آماری نشان داد. یافته ها نشان داد درصد پوشش گیاهی در منطقه بدون فشار گردشگران 6/91 درصد بود، در مناطق با فشار متوسط گردشگران (3/72 درصد) و با فشار زیاد گردشگران (6/62 درصد) به ترتیب 3/19 و 7/28 درصد کاهش نشان دادند. یافته ها نشان داد در مناطقی که تخریب پوشش گیاهی با سوزاندن گیاهان و شکستن شاخ و برگ آنها ایجاد شده همچنین مواد آلی در لایه سطحی خاک کاهش یافته است، جز مناطق پرفشار گردشگر و کمترین پایداری اکوتوریستی است. مناطق دارای سواحل بالا آمده در تالاب بین المللی شیدور، به دلیل صخره ای بودن و بالاآمدگی سواحل و عدم اسکان گردشگر، پوشش گیاهی و خاک سطحی آن حفظ شده و از بالاترین پایداری برخوردار بود.
برنامه ریزی شهری
مجید گودرزی؛ هنگامه دالوند
چکیده
توجه به رشد روزافزون جمعیت و افزایش استفاده از خودروهای شخصی، مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ازجمله اهواز به معضلی جدی تبدیل شده است. هوش مصنوعی بهعنوان یک فناوری نوظهور، پتانسیل بالایی برای حل این چالشها دارد. هوش مصنوعی بهعنوان یکی از فناوریهای پیشرفته، بهطور فزایندهای در صنعت حملونقل موردتوجه قرار گرفته ...
بیشتر
توجه به رشد روزافزون جمعیت و افزایش استفاده از خودروهای شخصی، مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ازجمله اهواز به معضلی جدی تبدیل شده است. هوش مصنوعی بهعنوان یک فناوری نوظهور، پتانسیل بالایی برای حل این چالشها دارد. هوش مصنوعی بهعنوان یکی از فناوریهای پیشرفته، بهطور فزایندهای در صنعت حملونقل موردتوجه قرار گرفته است. این فناوری با قابلیتهای خود در تحلیل دادهها، پیشبینی رفتارها و بهینهسازی فرآیندها، میتواند تحولی اساسی در نحوه مدیریت و عملکرد سیستمهای حملونقل ایجاد کند. به همین منظور پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش هوش مصنوعی در بهبود سیستم حملونقل شهری اهواز انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و ابزار پرسشنامه، دادههای موردنیاز جمعآوری و سپس با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری و نرمافزارهای Spss وAmos، روابط بین متغیرهای مختلف موردبررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهند که شاخص ایمنی و نظارت با بار عاملی 87/0 مؤثرترین نقش را در توسعه حملونقل در شهر اهواز ایفا میکند و پسازآن شاخصهای لجستیک و مدیریت ناوگان، بهینهسازی مسیر، مدیریت ترافیک هوشمند و وسیله نقلیه خودران به ترتیب مؤثرترین عوامل هستند. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای فناوری اطلاعات، آموزش نیروی انسانی متخصص و ایجاد هماهنگی بین سازمانهای مختلف درگیر در حملونقل شهری، ازجمله اقدامات ضروری برای پیادهسازی موفق هوش مصنوعی در حملونقل شهری اهواز است.
برنامه ریزی شهری
مرضیه صداقت کیش؛ حمیدرضا وارثی؛ امیررضا خاوریان
چکیده
مقدمه: بلندمرتبهسازی به عنوان ابزاری برای مهار توسعه شهری مطرح شده است اما برخورد انتزاعی به این ابزار، تبعات منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیستمحیطی و سیاسی – مدیریتی را بههمراه داشته است. پژوهش حاضر به وضعیت بلندمرتبهسازی در مناطق شمالی شهر اصفهان بر اساس شاخصهای توسعه پایدار برای رسیدن به ساختمانهای ...
بیشتر
مقدمه: بلندمرتبهسازی به عنوان ابزاری برای مهار توسعه شهری مطرح شده است اما برخورد انتزاعی به این ابزار، تبعات منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیستمحیطی و سیاسی – مدیریتی را بههمراه داشته است. پژوهش حاضر به وضعیت بلندمرتبهسازی در مناطق شمالی شهر اصفهان بر اساس شاخصهای توسعه پایدار برای رسیدن به ساختمانهای بلند پایدار میپردازد.
روش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی میباشد. اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه و میدانی به کمک ابزار پرسشنامه گرداوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل متخصصین حوزه مربوطه در مناطق شمالی اصفهان یعنی مناطق: 7، 8، 10، 12 و 14 میباشد که به روش تصادفی ساده و به صورت دلفی دو مرحلهای، 75 نفر (سهم هر منطقه 15 نفر) به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. دادههای گردآوری شده با استفاده از آزمونهای آماری تی تکنمونهای، رگرسیون گام به گام و تکنیک تصمیمگیری Swara مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: نتایج تحقیق نشان داد بلندمرتبهسازی در تمامی مناطق شمالی شهر اصفهان در شاخصهای پایداری شهری وضعیت مطلوبی ندارند. به گونهای که منطقه 8 در سطح اول وضغیت و منطقه 14 در سطح آخر قرار دارد. از طرفی دیگر مؤلفه کالبدی-زیرساختی با بتای 443/0 بیشترین تأثیر را بر پایدار کردن بلندمرتبهسازی دارد. همپچنین مؤلفه مدیریتی با وزن نهائی 279/0 در جایگاه اول و مؤلفه اجتماعی و فرهنگی با وزن 137/0 دارای کمترین وزن و در جایگاه آخر قرار گرفته است.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج حاصله میتوان گفت مدیریت شهری نقش بهسزایی در بلندمرتبهسازی در زمینه ساخت و ساز و نظارت و ...دارد
برنامه ریزی شهری
عیسی پیری؛ مینا عباسی؛ هادی نعیمی؛ علیرضا نواریان
چکیده
شهر از زمان یونان باستان بیشتر از یک کالبد فیزیکی و حامل امر سیاسی – حقوقی بوده است از اینرو بافت های شهری بستر مهم خوانش امر حقوقی و قانونی است. به عبارت دیگر فرماسیون مناسبت های رخداده در بستر شهر حکایت از وضعیت "امر حقوقی" در ابعاد مختلف آن دارد. هم از بعد حق سیاسی و اجتماعی و حقوق مدنی و هم بعد حق بر شهر لوفوری. وضعیت تخلفات ساختمانی ...
بیشتر
شهر از زمان یونان باستان بیشتر از یک کالبد فیزیکی و حامل امر سیاسی – حقوقی بوده است از اینرو بافت های شهری بستر مهم خوانش امر حقوقی و قانونی است. به عبارت دیگر فرماسیون مناسبت های رخداده در بستر شهر حکایت از وضعیت "امر حقوقی" در ابعاد مختلف آن دارد. هم از بعد حق سیاسی و اجتماعی و حقوق مدنی و هم بعد حق بر شهر لوفوری. وضعیت تخلفات ساختمانی شاخص سنجنده مهم این خوانش است. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است و شاخص های مورد مطالعه در دو منطقه شهری کارمندان و اسلام اباد در شهر زنجان مورد مداقه قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از این است که تخلفات ساختمانی می تواند از عوامل متعددی همچون مسائل اقتصادی، اجتماعی،کالبدی، مدیریتی و قوانین و مقررات نشأت بگیرد. با توجه به نتایج تحقیق، می توان چنین نتیجه گرفت که همهی این عوامل در بروز تخلفات ساختمانی در شهر زنجان دخیل هستند، اما تأثیر عوامل مدیریتی در شکلگیری تخلفات ساختمانی بیشتر از عوامل دیگر است. لذا می توان چنین بیان کرد که تخلفات ساختمانی همواره در شهرهایی که مدیریت ضعیف و سودجویی را دارند بیشتر خواهد بود.
کلید واژه: حق بر شهر، حقوق بشر، تخلفات ساختمانی، بافت شهری
برنامه ریزی شهری
زهرا نوبر؛ اکبر رحیمی؛ یورگن بروست
چکیده
ادیبل پارکها بهعنوان راهکاری نوآورانه برای احیای اراضی کشاورزی شهری و توسعه پایدار شهرها می باشد. چراکه بهعنوان زیرساختهای سبز چندمنظوره، قادر به بهبود کیفیت هوا، کاهش اثرات جزایر گرمایی شهری، و ارتقای امنیت غذایی از طریق تولید مواد غذایی محلی و تقویت مشارکتهای اجتماعی دارد ، این فضاها به ایجاد تابآوری شهری در برابر چالشهای ...
بیشتر
ادیبل پارکها بهعنوان راهکاری نوآورانه برای احیای اراضی کشاورزی شهری و توسعه پایدار شهرها می باشد. چراکه بهعنوان زیرساختهای سبز چندمنظوره، قادر به بهبود کیفیت هوا، کاهش اثرات جزایر گرمایی شهری، و ارتقای امنیت غذایی از طریق تولید مواد غذایی محلی و تقویت مشارکتهای اجتماعی دارد ، این فضاها به ایجاد تابآوری شهری در برابر چالشهای زیستمحیطی و اقتصادی کمک میکنند.
این مطالعه با استفاده از شبیه سازی میکرواقلیمی در نرمافزار ENVI-MET، با طراحی سه سناریو شامل زمین خالی از پوششگیاهی، اراضی کشاورزی، و ترکیب درختان با محصولات زراعی در پارک بزرگ ، محل اراضی کشاورزی شهری حکم آباد، به مدت 8 ساعت(10:00تا18:00) در تاریخ 10 تیرماه سال99به عنوان گرمترین روز سال صورت گرفت است. یافتهها نشان میدهد که رویکرد ادیبل در این پارک با حفظ ساختار منطقه مورد مطالعه از طریق کاهش چشمگیر غلظت دیاکسید کربن در شبیهسازی اراضی کشاورزی 0.115 ppm و در سناریوی ترکیب درختان و محصولات زراعی 2.69 ppm را سبب شده است در این میان کشت محصولات زراعی به طور میانگین سبب کاهش 1.33 درجه ضریب تابشی و ترکیب درختان و محصولات زراعی موجب کاهش 10.26 درجهای این ضریب نسبت به زمینهای بدون پوشش گیاهی شده که گامی در جهت بهبود اقلیم شهری می باشد. علاوه بر این، افزایش پوشش گیاهی در این فضاها نقش بسزایی در کاهش آلایندههای زیستمحیطی و ارتقای کیفیت هوای شهری دارد.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که ادغام کشاورزی شهری و توسعه ادیبل پارکها، فراتر از تأمین نیازهای غذایی، ابزار مؤثری برای بهبود شرایط زیستمحیطی و اقتصادی شهرها است. ادیبل پارکها نه تنها به عنوان راهکاری برای کاهش اثرات منفی شهرنشینی عمل میکنند، بلکه به عنوان نیروی محرکهای برای توسعه پایدار شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان، میتوانند الگوی موثری برای سایر شهرها باشند.
برنامه ریزی شهری
میلاد بابائی الیاسی؛ شهرام کرمی پالنگری؛ سمیرا نخجوانی؛ صابر محمدپور
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی شکوفایی شهری بر زیست پذیری شهری در کلانشهر رشت میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی میباشد. جامعة آماری این پژوهش شامل کلیة شهروندان ساکن در شهر رشت است که تعداد آنها براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۶۷۹۹۹۵ نفر بوده است که با استفاده از فرمول کوکران حجم ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی شکوفایی شهری بر زیست پذیری شهری در کلانشهر رشت میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی میباشد. جامعة آماری این پژوهش شامل کلیة شهروندان ساکن در شهر رشت است که تعداد آنها براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۶۷۹۹۹۵ نفر بوده است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونة مورد نیاز ۳۸۴ نفر تعیین شد. پس از تکمیل پرسشنامهها و دادههای گردآوری شده، با استفاده از نرم افزارهای SPSS و EXCEL و آزمونهای آماری T تک نمونهای و رگرسیون چند متغیره جهت بررسی اثرات شکوفایی شهری بر زیست پذیری شهری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونهای نشان میدهد، شهر رشت از نظر وضعیت شاخصهای شکوفایی شهری و زیست پذیری در وضعیت مناسبی قرار ندارد. به گونهای که از شش شاخص شکوفایی، فقط یک شاخص کیفیت زندگی با میانگین ۰۱/۳ دارای وضعیت مطلوب است و مابقی شاخصها در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. همچنین از میان شاخصهای زیست پذیری فقط سه شاخص بالاتر از میانگین است که شامل آموزش عمومی، کیفیت فضای عمومی و کیفیت چشمانداز طبیعی و خوب است و سایر شاخصها کمتر از میانگین است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که بین اثرات شکوفایی و زیست پذیری با توجه به سطح معنی (۰۰۱/۰) رابطه معنیداری وجود دارد؛ که در این بین شاخص کیفیت زندگی با مقدار بتای ۵۳۴/۰ بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری شهر رشت و شاخص پایداری زیست محیطی با ضریب بتای ۱۰۲/۰ کمترین تاثیر را بر زیست پذیری شهر رشت داشته است.
