نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• میرکامل حسینی ¹
• مجید زاهدی ²
• محمد حسین فتحی ³
• خلیل ولیزاده کامران ²

¹ جغرافیای طبیعی (گرایش اقلیم شناسی) دانشگاه تبریز

² گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز

³ جغرافیای طبیعی (گرایش ژئومورفولوژی) دانشگاه تبریز

چکیده

این تحقیق به منظور مطالعه و شناخت قابلیت­های طبیعی استان آذربایجان غربی برای کشت آفتابگردان به عمل آمد. برای انجام آن از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شد. داده­های عناصر اقلیمی از قبیل حداقل دمای طول دوره رشد (می تا سپتامبر)، بارندگی طول دوره رشد، رطوبت نسبی طول دوره رشد آفتابگردان، 9 ایستگاه موجود در منطقه بین سال­های(1387-1373) به مدت 15 سال تهیه گردید و همچنین شیب، خاک و ارتفاع از جمله داده­هایی بودند که برای تعیین و شناسایی منطقه مساعد کشت آفتابگردان در محدوده مورد مطالعه از آنها استفاده شد. با بهره­گیری از نیاز رویشی (شرایط اقلیمی مطلوب) گیاه زراعی مورد مطالعه، لایه اطلاعاتی تولید و هر سری از داده­ها ارزش­گذاری و طبقه­بندی شدند. به منظور بررسی نقش تاثیر­گذاری هر یک از عناصر اقلیمی و عوامل فیزیکی زمین در پهنه­بندی آگروکلیماتیک کاشت آفتابگردان، داده­های مربوط به مقادیر دما، بارش و رطوبت نسبی با هم ترکیب شدند و سپس با تلفیق تمام داده­های عناصر اقلیمی و عوامل فیزیکی زمین به صورت یکجا، نقشه نهایی که قابلیت اراضی را برای کاشت گیاه زراعی آفتابگردان را نشان می­دهد تهیه شد. نهایتاً این که در هر دو مدل AHP و همپوشانی وزن­دار بیشترین مساحت به منطقه 2، یعنی منطقه مناسب برای کاشت آفتابگردان که قسمت­های شمال­شرق و شرق محدوده مورد مطالعه (شهرستان­های خوی، قره­ضیاالدین، پلدشت و شوط) را شامل می­شود اختصاص یافته است و مناطق بسیار مناسب برای کشت در هر دو مدل، شهرستان­های قره­ضیاالدین و پلدشت تشخیص داده شده­اند.

کلیدواژه‌ها

• پهنه¬بندی
• آگروکلیماتیک
• آفتابگردان
• شمال دریاچه ارومیه

عنوان مقاله [English]

Agroclimatic Zoning of Sunflower in North of Urmia Lake

نویسندگان [English]

• Mirkamel Hosseini ¹
• Majid Zahedi ²
• Mohammad Hossein Fathi ³
• Khalil Valizadeh Kamran ²

¹ Geography (Climatology trend), Tabriz University

² Department of Geography, University of Tabriz

³ Physical Geography (Geomorphology trend), Tabriz University

چکیده [English]

This research aims at studying and understanding the full capabilities of West Azerbaijan province for sunflower cultivation. Geographic information system (GIS) was used to carry out the research. Climate data elements such as the minimum temperature during the growing season (May to September), the rainfall during the growing period, the relative humidity during growth of sunflower, were prepared in 9 stations in the region between the years (1387-1373). Slope, soil and elevation data were included to determine and identify the appropriate area of study in the range of sunflower cultivation.
Using vegetative needs (favorable climatic conditions) of the crop, the production of information and data rate of each series were classified. In order to investigate the influence of each element in the earth's climate and physical factors affecting agro-climatic planting of sunflower, the data on temperature, precipitation and relative humidity were combined and then all data elements in the earth's climate and physical factors together were then integrated. The final map of the land capability for planting of sunflower was produced. Finally, the AHP model, and overlapped data in both weighted area of Zone 2, were used. Sunflower planting area in the north east and eastern parts of the study area (the city of Khoy, Qara Zyaaldyn, Poldasht and Shoot) was specified. The areas suitable for cultivation in both models were chosen to be the city of Qara Zyaaldyn and Poldasht.

کلیدواژه‌ها [English]

• Zonning
• Agro climate
• Sunflower
• North of the Urmia Lake