آمایش سرزمین
بهمن ویسی نبی‌کندی؛ ابوالفضل قنبری
چکیده
در دهه‌های گذشته، تنوع زیستی و کیفیت زیستگاه استان‌های شمالی به دلیل رشد جمعیت، گسترش زمین‌های ساخته شده، تغییرات آب و هوایی و افزایش فعالیت‌های گردشگری دستخوش تغییرات اساسی شده است. در این پژوهش، نقشه‌های LULC شهر آمل برای سال‌های 2000 و 2020 با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست تهیه شد. علاوه بر این، با استفاده از مدل CA-Markov، یک شبیه‌سازی ...
بیشتر
در دهه‌های گذشته، تنوع زیستی و کیفیت زیستگاه استان‌های شمالی به دلیل رشد جمعیت، گسترش زمین‌های ساخته شده، تغییرات آب و هوایی و افزایش فعالیت‌های گردشگری دستخوش تغییرات اساسی شده است. در این پژوهش، نقشه‌های LULC شهر آمل برای سال‌های 2000 و 2020 با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست تهیه شد. علاوه بر این، با استفاده از مدل CA-Markov، یک شبیه‌سازی برای سال 2035 با در اعمال دو سناریو پایه (BAU) و حافظت اکولوژیکی (EP) جهت پیش‌بینی و ارزیابی کیفت و تنوع زیستی منطقه مورد مطالعه در آینده صورت گرفت. برای ارزیابی تغییرات مکانی-زمانی رخ داده در HQ، مدل InVEST-HQ را با مدل CA-Markov یکپارچه کردیم. نتایج نشان می‌دهد که HQ در محدوده‌ی شهر آمل به طور قابل توجه‌ای در طول دوره 2020-2000 کاهش یافته است که عمدتاً متأثر از گسترش شهرنشینی و توسعه کشاورزی است. در طول دوره 2035-2020 بر اساس سناریو BAU الگوی منظر و HQ همچنان روند کاهشی شدید قبلی را حفظ می‌کند، در حالی که سناریو EP نقش کلیدی در تثبیت و حمایت از کیفیت و شاخص زیستگاه منطقه خواهد داشت، که اهمیت حفاظت از فضاهای اکولوژیکی مانند پوشش جنگلی و علفزار را برجسته می‌کند. این تحقیق فراتر از ارائه شواهد مبنی بر اینکه گسترش شهری یک عامل کلیدی در تغییرات فوق‌الذکر است، اهمیت سنجش از دور را در مدل‌سازی اکولوژیکی به‌ویژه در مناطقی همچون ایران که اطلاعات و جمع آوری داده‌ها محدود است را نشان می‌دهد. نتایج این تحقیق با ادغام تصاویر سنجش از دور مربوطه با تکنیک‌های جدید در پایش تغییرات LULC بر تخریب زمین و حتی دستیابی به اهداف توسعه پایدار، اهمیت زیادی برای مدیران محلی و سازمان‌های مربوطه در تعیین راهکارها و استراتژی‌های موثرتری برای حافظت از زیستگاه‌ها دارد.
آب و هواشناسی
شهریار خالدی؛ اسماعیل بخشی؛ محمود احمدی؛ عباسعلی داداشی رودباری
چکیده
از اثرات شهرنشینی، پدیده جزیره حرارتی شهری است که به دنبال آن دمای شهر بالا می رود و تقاضای انرژی برای خنک شدن افزایش می‌یابد. در این پژوهش نقش عوامل محلی در ایجاد و توسعه جزایر حرارتی شهر اهواز در دوره گرم سال از سال 2000 تا 2015 میلادی با به‌کارگیری داده‌های سنجنده‌ی ماهواره لندست 7 و 8 مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارزیابی تغییرات بیوفیزیکی ...
بیشتر
از اثرات شهرنشینی، پدیده جزیره حرارتی شهری است که به دنبال آن دمای شهر بالا می رود و تقاضای انرژی برای خنک شدن افزایش می‌یابد. در این پژوهش نقش عوامل محلی در ایجاد و توسعه جزایر حرارتی شهر اهواز در دوره گرم سال از سال 2000 تا 2015 میلادی با به‌کارگیری داده‌های سنجنده‌ی ماهواره لندست 7 و 8 مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارزیابی تغییرات بیوفیزیکی سطح زمین در شهر اهواز از تغییرات شاخص تفاضل بهنجار شده‌ی پوشش‌گیاهی به روش آستانه‌ای توکانگا - تاگ بهره برده شد. با به‌کارگیری روش کریجینگ و پهنه بندی دمای اهواز افزایش آستانه‌های کمینه و بیشینه دمایی شهر اهواز نمایان شد که استمرار این تغییر می‌تواند منجر به تغییر اقلیم محلی شود. نتایج خودهمبستگی فضایی موران تاییدی آشکار بر رد فرضیه عدم ارتباط فضایی دمای سطح زمین اهواز است. ارزیابی نقشه‌های دمایی نشان داد هرچه از مناطق جنوبی به سمت مناطق شمالی پیش می‌رویم، به دلیل کاهش فضاهای سبز و افزایش زمین های بایر شاهد افزایش دما هستیم. بین مناطق مرکزی و حومه شهر اختلاف حرارتی تند وجود دارد، منطقه‌ی 8 به علت استقرار شرکت‌های صنعتی پایدارترین جزیره حرارتی در این منطقه از شهر را شکل داده است. مناطق مسکونی نسبت به مناطقی با کاربری صنعتی و بایر، تاثیر کم‌تری در ایجاد و گسترش جزایر حرارتی داشته است.
