Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor, Department of Architecture and Urban Planning

2 Assistant Professor, Department of Architecture and Urban Planning, Maragheh Branch, Islamic Azad University, Maragheh, Iran.

3 Master of Geography and Rural Planning, University of Tabriz, Iran

10.22034/gp.2021.39176.2597

Abstract

Introduction
 
One of the emerging phenomena of modern urbanization that has had a significant impact on various problems in metropolitan areas is the reverse migration from urban to villages locating in the suburbs of the cities. The continuation of reverse migration has reduced life quality and doubled the pressure on the rural environment. The rapid physical growth of Tabriz (called Urban Creep) has caused the uncontrollable development of rural settlements and has created a kind of new marginalization. Currently, the growth and development rate in the villages connecting to Tabriz is very high, so that the area of these villages has multiplied in recent years, and their population is several times more than that of Tabriz city. It should be noted that the average national growth rate is increasing. However, many of the areas built in these villages are outside the legal boundaries. Due to the lack of a local urban plan, illegal constructions and marginalization in these villages occur with an upward trend. If the trend of reverse migration in these areas continues, a turbulent and organic fabric will emerge in the next few years.
 
Data and Method
 
This study aims to determine the effect of various factors on migration from Tabriz to the surrounding villages and explain the rapid development of these villages. A descriptive-analytical research method has been used in the study. The documentary-library tools and field studies, including questionnaire, was used to collect the information. The statistical population of this study includes the migrants returned from Tabriz to the seven studied villages. In the new comprehensive plan of Tabriz, the villages of Anakhaton, Alvar Olia, Kojovar, Sahlan, Oghli, Khilijan, Konduro (Kondrud), which were previously outside the city limits, have entered the city limits. Subsequently, the research questionnaires were completed from the seven villages connecting to Tabriz city. The components of reverse migration are physical, socio-cultural, economic, and environmental factors, of which 114 were selected using the convenience sampling method. Cronbach's alpha coefficient was used to determine the reliability of the questionnaires, and the obtained mean reliability was 0.7.
 
 
Results and Discussion
        The average growth of the country's rural population during the last ten years (2006-2016) was 69.0%, while it was +43.83% for the studied villages in this period. This growth indicates that rapid physical development has increased in recent years in the villages surrounding Tabriz due to the high cost of land and housing in the Tabriz. The population of the studied villages in 2006 was 25892 people, which has increased to 37249 people in 2016. Furthermore, the area of other villages in 2006 was 284.61 hectares, which has increased to 552 hectares in 2016 and have grown 93.94%.
 
Conclusion
Based on the field studies and the data analysis results, in terms of population growth and population attraction, the highest population growth was related to Anakhaton village. According to the factor analysis model, twelve factors were involved in reverse migration to the villages connecting to Tabriz. In the economic and housing factor, the high cost of living in the city with a correlation coefficient of 0.731; in the ecological factor, healthy drinking water with a correlation coefficient of 0.813; in the recreational-tourism factor, the natural tourism spaces with correlation coefficient 0.8; in the entrepreneurship and employment factor, establishment of an industrial workshop in the village with a correlation coefficient of 0.705; in uniformity of social class factor, matching the village with the social class with a correlation coefficient of 0.739; in the urban pollution factor, pollution of the cities with correlation coefficient of 0.820;  in village enthusiasm factor; the existence of a happy rural life with a correlation coefficient of 0.774; in the job opportunities factor, the job potentials with correlation coefficient of 0.827; in the security and spatial affiliation, the village security with a correlation coefficient of 0.715; in the high density of the city, urban population density with a correlation coefficient of 0.704; in the cultural-behavioral factors and government support, the factor of government support from the villagers in the form of equity shares and subsidies with a correlation coefficient of 0.858 were the most important variables in reverse migration from Tabriz to the connected villages. Moreover, according to the factor analysis model, the economic and housing factor (Eigenvalue=9.61) determined more than twenty-six percent of reverse migration variance and was the most important reason for the reverse migration to the surrounding villages of Tabriz. The high cost of living in the city, low income, high land prices in the city, low purchase and rental prices in the village were among the economic factors affecting the reverse migration.

Keywords

Main Subjects

-        ابراهیم­زاده، حسین آسمین؛ اشتری مهرجردی، اباذر؛ اسلامی، ایمان (1398)، مهاجرت معکوس روستایی با تغییر سبک زندگی شهری، فصلنامه علمی پژوهشی نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، سال دوازدهم، شماره اول، صص  186-169.
-        احدنژاد روشتی، محسن؛ نجفی، سعید (1398)، بررسی تطبیقی نابرابری‌های کیفیت زندگی در نواحی شهری(نمونه موردی : محلات کارمندان و اسلام‌آباد شهر زنجان)، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه­ریزی، (انتشار انلاین).
-       احمدی، شیرکو؛ توکلی، مرتضی (1394)، «تحلیل حرکات مکانی جمعیت در سکونتگاه­های روستایی (مطالعه موردی بخش مرکزی شهرشتان سردشت)، فصلنامه مطالعات برنامه­ریزی سکونت­گاه­های روستایی، شماره 33، صص 58-41.
-       امانی، مهدی (1380)، جمعیت‌شناسی عمومی، تهران، انتشارات سمت.
-       پورمحمدی، محمدرضا (1395)، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، تهران، انتشارت سمت.
-        جلالیان، حمید؛ محمدی یگانه، بهروز (1386)، تحلیل عوامل جغرافیایی موثر در مهاجرت­های روستایی شهرستان زنجان از سال 1355 تا 1375، فصلنامه پژوهش­های جغرافیایی، شماره 61، صص 99 -89.
-       دانشپور، ذهره (1385)، تحلیل نابرابری فضایی در محیط­های پیرا – شهری، کوششی در استفاده از رهیافت برنامه ریزی و مدیریت راهبردی در تهران ، نشریه هنرهای زیبا، شماره 28، صص 14-5.
-       زنجانی، حبیب ا... (1380)، مهاجرت، تهران، انتشارات سمت.
-       سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395، مرکز آمار ایران.
-       ضرغامی، حسین (1388، نگاهی به تحولات شهرنشینی و مهاجرت در ایران، مجموعه مقالات پنجمین همایش جمعیت با عنوان «مهاجرت در ایران»، تهران: مرکز آمار ایران.
-       طاهرخانی، مهدی (1380)، تحلیلی بر عوامل موثر در مهاجرت های روستایی- شهری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 16، شماره 3، شکاره مسلسل 62، صص 93-67.
-        طرح جامع شهر تبریز(1396)، مهندسین مشاوره نقش محیط، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
-        ظاهری، محمد؛ کاگر، ناهید (1395)، بررسی سیر تحول روستاهای خوابگاهی در شرق کلانشهر تبریز، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه­ریزی، سال 20، شماره 55، صص 181-161.
-        عظیمی، ناصر (1381)، پویش شهرنشینی و مبانی نظام شهری، تهران: نشر نیکا.
-        علی­بابایی، مجتبی؛ جمعه­پور، محمود (1395)، فرآیند و الگوی مهاجرت معکوس روستایی و عوامل مؤثّر بر آن (مطالعه موردی: دهستان حاجیلو- شهرستان کبودرآهنگ)، پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال 5، شماره 16، صص 105-91.
-       غلامی­باغی، سعید (1384)، ارزیابی آثار اقتصادی و اجتماعی مهاجرت روستایی و مهاجرت معکوس (بررسی موردی طرح بازگشت مهاجران روستایی استان همدان طی سال­های  1379-1382 ، پایان­نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر ابراهیم عباسی، دانشگاه تهران.
-       قاسمی، مریم؛ جوان، جعفر؛ صابری، زهرا (1393)، تحلیلی بر علل شکل­گیری مهاجرت­های معکوس در نواحی روستایی شهرستان بینالود، فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شماره 16، صص 37-15.
-       کریمی، رامین (1394)، راهنمای آسان تحلیل آماری با SPSS، انتشارات هنگام، تهران.
-        محمودزاده، حسن؛ غلام­نیا، خلیل؛ موسوی، سیدمحمد (1397)، رویکرد سناریو محور در مدلسازی توسعه شهری (مطالعه موردی شهر ساری)، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه­ریزی، سال 22، شماره 64، صص 287-267.
-       مهاجرانی، علی اصغر؛ روستا، زهرا (1393) در پژوهشی با عنوان تاثیر مهاجرت معکوس بر توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در روستاهای شهرستانهای تنکابن و رامسر، فصنامه مطالعات جامعه شناختی شهر( مطالعات شهری)، دوره 5، شماره 13، صص 194-167.
-        میرفلاح نصیری،سید نعمت‌اله، دل عظیمی، فریده و شهلا صباغی (1395)، آیا مهاجرت معکوس در کشور در حال تحقق است،  دوماهنامه پژوهشی تحلیلی آمار، شماره 4، صص 20-14.
-        نظریان، اصغر (1389)، پویایی نظام شهرنشینی در ایران، جلدو دوم، انتشارات مبتکران، تهران.
-        یعقوبی، جعفر؛ زبیدی، طاهره (1397)، بررسی انگیزه­های مهاجرت معکوس و پیامدهای آن در روستاهای شهرستان ایجرود- استان زنجان، فصلنامه پژوهش­های روستایی، دوره 9، شماره 2،  صص209-196.
-        Pumain, Denise (2006). The Urbanizationpresses, in Demography : analysis and synthesis : a treatise in populationstudies / Graziella Caselli, Jacques Vallin, and Guillaume Wunsch ; withcontributions by Daniel Courgeau . . . [et al.].Volume 2, London: AcademicPress.
-        Berry, Brian J.L. (1980). "Urbanization and Counterurbanization in the United States". The Annals of the American Academy of Political and Social Science. 451: 13–20. doi:10.1177/000271628045100103.
-        Mitchell, Clare J.A.(2004). "Making sense of counterurbanization". Journal of Rural Studies. 20 (1): 15–34.
-        Nefedova, T.G. (May 2016). "Urbanization, Counterurbanization, and Rural-Urban Communities Facing Growing Horizontal Mobility". Sociological Research. 55 (3): 195-210.
-        Kirk, M.(2004b), Ensuring Efficient Land Management in Peri-urban Areas, (PPT) World Bank Group – LandPolicy & Administration, www.inweb18.worldbank.org/ESSD/essdext.nsf, accessed in 2005/11/15.
-        https://www.un.org/2020/en/ Development/desa/ News/ ecosos/ cities for sustainable future.html. 
-        https://www.un.org/Development/desa/en/news/population/2018-revision-of-world-urbanization-prospects.html