Document Type : Research Paper

Authors

1 Department of Climatology, University of Tabriz

2 Department of Physical Geography University researcher ARDABILI

3 Climatology, University of Tabriz

4 Remote sensing and GIS in Tarbiat Modarres University

Abstract

Canola is the world third leading oil seed after soybean and oil palm by producing 15 percent of the global plant oil. Climate, topography and lands capability are the most important environmental factors on which the crop production capability in a region depends. Therefore by evaluating these factors one can identify suitable lands for canola cultivation. In the present study, the climatological data such as temperature, precipitation, growth degree day, relative humidity, freezing days, and sunshine hours were collected from the West Azerbaijan province synoptic and rain gauge stations (since their installation untill 1388) which were associated with the phenologic stages of canola growth. In addition to the climatological data, earth resources like topographic layers, lands capability, soil depth and land-use were analyzed focusing on the climatological and ecological requirements of canola. After generalizing the data and processing by using ArcGIS, their corresponding information layers were derived. In order to prioritize and assess the criteria and information layers in relation to each other, the multi criteria decision method was employed based on analytical hierarchy process. Then, combination and spatial analysis of the information layers using TOPSIS model and GIS capabilities were done and the final capability ecological evaluation layer for canola cultivation was produced. Based on the obtained results, the province lands were divided into four categories of highly suitable (%18.6), suitable (%34.4), moderate (%32.1) and weak (%14.7) lands on the basis of the environmental and climatologocal potentials for canola cultivation.

Keywords

Main Subjects

منابع
ـ آلیاری، هوشنگ؛ شکاری، فریبرز (1379)، «دانه­های روغنی (زراعت و فیزیولوژی»، چاپ اول، تبریز، انتشارات عمیدی.
ـ محمدخورشیددوست، علی؛ حسینی، سیداسعد؛ محمدپور، کاوه (1390)، «تعیین مکان­های مناسب برای کشت کلزا در استان کردستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)» نشریهدانش آب و خاک، ش 21، ، ص 48-37.
ـ دهقانیان، سیاوش؛ کوچکی، عوض؛ کلاهی اهری، علی (1382)، «جغرافیای کشاورزی»، تالیف جاسبرسینگ اس اس دیلون، چاپ سوم، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
ـ رودی، داود؛ رحمانپور، سیامک؛ جاویدفر، فرزاد (1382)، «زراعت کلزا»، چاپ دوم،تهران، دفتر برنامه­ریزی رسانه­های ترویجی.
ـ سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی (1386)، «دستورالعمل کشت کلزا در آذربایجان غربی».
ـ سیدشریفی، رئوف (1387)، «گیاهان صنعتی»، چاپ دوم، اردبیل، انتشارات دانشگاه محقق اردبیلی.
ـ عبیری، صفرعلی (1386)، «تهیه جداول نیازهای اقلیمی و خاکی برای ارزیابی تناسب اراضی کشت کلزا در شرایط ایران بر اساس روش فائو»، دانشکده کشاورزی، گروه خاک­شناسی، دانشگاه تربیت مدرس.
ـ عزیزی، مهدی، سلطانی، افشین، خاوری، سعید (1378)، «کلزا، فیزیولوژی، زراعت به نژادی و تکنولوژی زیستی»، مشهد، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
ـ فرج­زاده، منوچهر (1386)، «تکنیک­های اقلیم­شناسی»، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
ـ قدسی­پور، حسین (1384)، «فرایند تحلیل سلسله­مراتبی (AHP)». چاپ چهارم، تهران، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران).
ـ کافی، محمد؛ گنجعلی، علی؛ نظامی، احمد؛ شریعتمدار، فرهاد (1379)، «آب و هوا و عملکرد گیاهان زراعی»، تالیف جی پیتر، چاپ اول، مشهد، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
کاظمی پشت­مساری، حسین؛ طهماسبی سروستانی، زین­العابدین؛ کامکار، بهنام؛ شتایی، شعبان؛ صادقی، سهراب (1391)، «پهنه­بندی زراعی- بوم­شناختی اراضی کشاورزی استان گلستان جهت کشت کلزا با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)»، مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، جلد پنجم، شماره اول، ص139-123.
ـ نیکمردان علی (1386)، «معرفی نرم­افزار Expert Choice11»، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی امیرکبیر.
ـ همایونی­فر، مسعود؛ ملک­دار، محمد (1385)، «بررسی عوامل موثر بر کشت کلزا در استان مازندران»، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، سال پنجم شماره چهارم، ص114.
Alejandro, C.S., Jorge L.B., (2003), “Delineation of suitable areas for crops using a multi criteria evaluation approach and land use/cover mapping: A case study of central Mexico”, Agricultural systems volume 77, Issue 2, pp.117-136.
- Chen, T., Taso, Y., (2008), “the interval-valued fuzzy TOPSIS method and experimental analysis”, Fuzzy Sets and Systems 159, pp.1410-1428.
- Cercis, I., Beyaz, K. (2007), “Climate Conditions impact on canola cultural plant growing in turkey”. http://web.sakarya.edu.tr/~cikiel/ climatic conditions–impact-on–canola-ciltural-plant-growing-in-turkey.pdf.
- Ghasemipirbaluti, A., Normohammadi, Gh. A., Kamali, Gh., Ayeneh band, A., porhemmat, j., Abdollahi, kh., Aolparvar, A,R., (2008), “Integrating some of the ecological factors in order sustainable canola production using GIS in southwest Iran”, American- Eurasian J .Agric. & Environ. Sci, 4(1), pp. 68-71.
- Ghasemipirbalouti, A., Golparvar, A. (2008), “Evaluating Agro-climatologically variables to Identify Suitable area for rapeseed in different dates of sowing by gis approach”, American Hournal of Agricultural and Biological Sciences 3(4), pp. 656-660.
- Guler, M., Dok, Kara, T. (2005), “Using Geographic Information System (GIS) Techniques to Determine potential rapeseed (brassica napus l), Production area in middle Black Sea region“. http://www.cababstractsplus.org/abstracts/Abstract.aspx?AcNo=20053062662.
- Malczewki, J. (1999), “GIS and Multi Criteria Decision Analysis“, John Wiley & Sons Inc.
- Myer, R.L., (1993), “Determining Amaranth and Canola Suitability in Missouri through Geographical Information Systems analysis“, in: j. Janick and J.E. Simon (eds), New Crops. Wiley, New York, pp.102-105. http://www.hort.purdue.edu/newcrop/proceedings1993/V2-102.html.
- Vernon, L., Van Gool, D., (2006), “Potential Impacts of Climate Change on Agricultural Land Use Suitability Canola”, Resource Management Technical Report 303, http://www.agric.wa.gov.au/ objtwr/imported_assets/content/lwe/cli/tr2006_canola_climate01.pdf.
- Young, J.A., Christensen, B.M., Schaad, M.S., Herdendorf, M.E., Vance, G.F., Munn, L.C., (1999), “A Geographical Information Systems to Identify Areas for Alternative Crops in Northwestern Wyoming“, in: J. Janick (ed)., Perspectives on new crops and new uses”,Ashs Press, Alexandria, va.pp. 176-180.