مقاله علمی پژوهشی
اکبر اصغری زمانی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 1-16
چکیده
فضاهای باز نقش مهمی در کاهش وسعت، میزان عمل و نتایج اکثر حوادث طبیعی و مصنوعی دارند. از عمده‌ترین عملکردهای آن در هنگام بروز زلزله، جدا ساختن یک منطقه دارای پتانسیل خطر از دیگری و بدین ترتیب متمرکز کردن فعالیت نیروهای مخرب و جلوگیری از توسعه زنجیره‌ای وقایع میباشد. بررسیهای این پژوهش نشان میدهد که فضاهای باز شهری در محدوده ...
بیشتر
فضاهای باز نقش مهمی در کاهش وسعت، میزان عمل و نتایج اکثر حوادث طبیعی و مصنوعی دارند. از عمده‌ترین عملکردهای آن در هنگام بروز زلزله، جدا ساختن یک منطقه دارای پتانسیل خطر از دیگری و بدین ترتیب متمرکز کردن فعالیت نیروهای مخرب و جلوگیری از توسعه زنجیره‌ای وقایع میباشد. بررسیهای این پژوهش نشان میدهد که فضاهای باز شهری در محدوده شهر تبریز را میتوان به چهار دسته اصلی فضاهای سبز عمومی شهری، اراضی بایر شهری، باغات موجود در محدوده شهر و زمین‌های زراعی و مزارع موجود در محدوده شهر تقسیم نمود که هر کدام می‌توانند بهعنوان فضاهای باز موثر در کاهش تلفات ناشی از زمینلرزه و مدیریت بهینه بحران در مراحل مختلف بروز بحران ناشی از زلزله نقش مهمی ایفا کنند. مساحت کلیه فضاهای باز شهری شامل 4 دسته کاربری مذکور حدود 11722 هکتار میباشد که این سطح معادل 47٪ از سطح کل محدوده شهر تبریز میباشد. نتایج نشان میدهد که اولاً، هر چند این مقدار در مقایسه با شهرهای دیگر از منظر کمی بیش از حد معمول فضاهای باز به نظر میرسد، اما بایستی توجه داشت که نحوه توزیع این فضاها در مناطق مختلف تبریز بهصورت بسیار ناهمگن میباشد و دوم آنکه بخش عمدهای از سطوح مذکور شامل زمین‌های بایر (7158 هکتار) و اراضی زراعی (3592 هکتار) میباشد که در مناطق حاشیه‌ای شهر قرار گرفته‌اند.
مقاله علمی پژوهشی
مهری اکبری؛ حسین محمدی؛ علی اکبر شمسی پور
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 17-36
چکیده
این پژوهش به بررسی ناهنجاریهای دینامیکی و ترمودینامیکی بزرگ مقیاس بارشهای سیلآسا ناشی از فرآیندهای چرخندزایی در دریای مدیترانه، و استقرار کمفشار حرارتی سودانی پرداخته است. پنج نمونه از بارشهای سیلابی در فاصله زمانی 2008-1998 در حوضه آبریز کارون بزرگ، انتخاب و با استفاده از دادههای جوی دوباره پردازش شده 25 ساله ژاپن ...
بیشتر
این پژوهش به بررسی ناهنجاریهای دینامیکی و ترمودینامیکی بزرگ مقیاس بارشهای سیلآسا ناشی از فرآیندهای چرخندزایی در دریای مدیترانه، و استقرار کمفشار حرارتی سودانی پرداخته است. پنج نمونه از بارشهای سیلابی در فاصله زمانی 2008-1998 در حوضه آبریز کارون بزرگ، انتخاب و با استفاده از دادههای جوی دوباره پردازش شده 25 ساله ژاپن (JRA25) و تحلیلهای آماری از دو روز پیش از رخداد بارش تا خاتمه بارش، مورد بررسی قرار گرفتند. شاخصهای دینامیک منتخب در این پژوهش عبارتند از تاوایی پتانسیل، همگرایی و واگرایی، سرعت قائم، فرارفت تاوایی مطلق و شاخصهای ترمودینامیکی شامل نمویژه، شار نمویژه، دمای پتانسیل و دمای پتانسیل معادل هستند. بر اساس نتایج این پژوهش و مقایسه با مقادیر بارش 6 ساعته ایستگاههای بارانسنج ثبات منطقه، مشاهده گردید که پیش از شروع رخداد بارش، ارتفاع ژئوپتانسیلی در منطقه مورد مطالعه بهطور محسوسی شروع به کاهش نموده و در هنگام رخداد بیشینه بارش به کمترین مقدار رسیده و با خاتمه بارش رو به افزایش میگذارد و بالعکس پارامترهای متناظر با همگرایی و حرکات صعودی، همچون تاوایی پتانسیلی، جریان تلاطمی رطوبت، همگرایی جریان رطوبت و مقدار نمویژه هم روندی مشابه با تغییرات مقدار بارش از زمان شروع تا خاتمه دارند. بدیهی است که هیچیک از این شاخصها به تنهایی نمیتوانند مؤید رخداد یک بارش سیلآسا باشند، ولی با بررسی روند تغییرات شاخصها و تغییرات اندازه بارش، به نظر میرسد که در میان شاخصهای منتخب، بین تغییرات بارش با ارتفاع ژئوپتانسیلی، جریان تلاطمی رطوبت و تاوایی نسبی رابطه معناداری وجود دارد که میتواند در پیش آگاهی رخداد بارش در آینده مورد استفاده قرار بگیرد. بهمنظور اعتبارسنجی اطلاعات بهدست آمده از رخدادهای مرجع، تعداد دو روز بدون بارش که دستکم دو روز قبل و بعد از آن هم، در منطقه بارش وجود نداشته هم مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاصل، مؤید تغییرات قابل ملاحظه شاخصهای دینامیکی و ترمودینامیکی منتخب در مقایسه با روزهای فاقد بارندگی در منطقه است.
مقاله علمی پژوهشی
علیرضا ایلدرمی؛ حبیبه روزبهانی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 37-60
چکیده
حرکات تودهای یکی از مخاطرات طبیعی است که از نظر فراوانی و شدت وقوع موجب خسارتهای مستقیم از قبیل انسداد راهها و مسیر آبراههها، تخریب مناطق مسکونی و تأسیسات خدماتی و خسارتهای غیرمستقیم مانند اثرات مخرب زیست محیطی، هدر رفتن خاک، افزایش رسوبات و کاهش ظرفیت مخازن سدها میشود در این تحقیق حوضه سد کلان ملایر در زاگرس همدان ...
بیشتر
حرکات تودهای یکی از مخاطرات طبیعی است که از نظر فراوانی و شدت وقوع موجب خسارتهای مستقیم از قبیل انسداد راهها و مسیر آبراههها، تخریب مناطق مسکونی و تأسیسات خدماتی و خسارتهای غیرمستقیم مانند اثرات مخرب زیست محیطی، هدر رفتن خاک، افزایش رسوبات و کاهش ظرفیت مخازن سدها میشود در این تحقیق حوضه سد کلان ملایر در زاگرس همدان با هدف بررسی عوامل مؤثر و شناسایی نواحی مستعد حرکات تودهای و تعیین میزان نقش این عوامل در وقوع حرکات تودهای تعیین حدود گردیده و در این رابطه عوامل مؤثر در وقوع حرکات تودهای همچون لیتولوژی، فاصله از گسل، شیب، سطوح ارتفاعی و میزان بارش انتخاب گردید. سپس با استفاده از نقشههای زمینشناسی، توپوگرافی و عکسهای هوایی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشههای لایهبندی تهیه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت از طریق بررسی متغیرهای مؤثر و با استفاده از مدل LNRF[1] بهعنوان ابزار مفهومی با شیوه وزندهی و همپوشانی لایههای مختلف عوامل مؤثر شناسایی شدند در نهایت با جمع جبری آنها نقشه پهنهبندی خطر حرکات تودهای با همپوشانی نمودن لایههای مختلف تهیه گردید نتایج حاصله نشان داد که در بین عوامل موثر به ترتیب عامل لیتولوژی، فاصله از گسل، شیبهای با 20 تا 30% و ارتفاع 200 تا 2300 متری بیشترین نقش را در وقوع حرکات تودهای منطقه دارند بهعلاوه بررسیها نشان میدهد که مدل LNRF کارایی خوبی برای بررسی دادهها و پهنهبندی حرکات تودهای در حوضه سد کلان دارد. که این موضوع با بررسیهای میدانی گسترده نیز بهخوبی مورد تائید قرار گرفته است.
3- Landslide nominical risk factor
مقاله علمی پژوهشی
مسعود تقوایی؛ آسیه حسنی نژاد؛ خدیجه طالبی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 61-80
چکیده
بررسی و شناخت نواحی روستائی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامهریزی توسعه روستائی اهمیت به سزائی دارد و امروزه آگاهی از امکانات و تنگناهای نواحی روستائی جهت ارائه طرحها و برنامههای توسعه نوعی ضرورت محسوب میشود. تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستائی در زمینههای مختلف با استفاده از روشهای ...
بیشتر
بررسی و شناخت نواحی روستائی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامهریزی توسعه روستائی اهمیت به سزائی دارد و امروزه آگاهی از امکانات و تنگناهای نواحی روستائی جهت ارائه طرحها و برنامههای توسعه نوعی ضرورت محسوب میشود. تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستائی در زمینههای مختلف با استفاده از روشهای کمی نقش مهمی در این فرایند دارد. در این مقاله با بهرهگیری از "مدلهای شاخص مرکزیت" و "پرستون" و استفاده از 45 شاخص در زمینههای (اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی و کشاورزی) به تعیین و تحلیل سطوح برخورداری دهستانهای استان زنجان پرداخته شده است. امکانات محیطی، مجاورت و فاصله نزدیک با مراکز شهری، کانونها و محورهای توسعه، محدودههای صنعتی و شبکههای زیربنائی عمده نقش موثری در سطوح برخورداری نواحی روستائی استان دارد. نتایج نشان میدهدکه این دهستانها، از لحاظ میزان برخورداری، در هر یک از ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی - درمانی و کشاورزی) با یکدیگر تفاوتهای قابل ملاحظهای دارند؛ بهطوریکه 9 دهستان از مجموع 46 دهستان در همه زمینههای اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی- درمانی و کشاورزی در سطح محروم و تنها یک دهستان در سطح بسیار برخوردار قرار دارد. این تفاوتها لزوم تهیه و اجرای برنامهها و طرحهای هدفمند را برای توسعه یکپارچه و متوازن نواحی روستائی ایجاب میکند.
مقاله علمی پژوهشی
سعید جهانبخش اصل؛ رقیه روشنی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 81-96
چکیده
در این تحقیق به بررسی وارونگی دمای شهر تبریز با استفاده از اطلاعات رادیوسوند، نقشه اسکیوتی و نقشههای سینوپتیک، طی دوره زمانی 2008- 2004 در مقیاس روزانه، ماهانه و فصلی پرداخته شد. پس از بررسی دادهها، ابتدا روزهایی با شرایط وارونگی دمای ضعیف، متوسط، شدید و بسیار شدید مشخص شد و سپس الگوی سینوپتیکی نمونههای بسیار شدید، مربوط به یک ...
بیشتر
در این تحقیق به بررسی وارونگی دمای شهر تبریز با استفاده از اطلاعات رادیوسوند، نقشه اسکیوتی و نقشههای سینوپتیک، طی دوره زمانی 2008- 2004 در مقیاس روزانه، ماهانه و فصلی پرداخته شد. پس از بررسی دادهها، ابتدا روزهایی با شرایط وارونگی دمای ضعیف، متوسط، شدید و بسیار شدید مشخص شد و سپس الگوی سینوپتیکی نمونههای بسیار شدید، مربوط به یک روز قبل و یک روز بعد از اوج شدت وارونگی با استفاده از نقشههای سینوپتیک سطح زمین، 850 و 700 هکتوپاسکالی تحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان داد که میان وقوع سیستمهای پرفشار و وارونگی دمای بسیار شدید همبستگی معناداری وجود دارد. بدین معنا که شدت وارونگی دما ارتباط مستقیمی با شرایط الگوی سینوپتیکی بهویژه استقرار سیستمهای پرفشار در منطقه دارد. زمانی که سیستم پرفشاری به صورت مداوم در مقطع چند روزه در منطقه متمرکز میشود، شدّت وارونگی دما به اوج خود میرسد. بهدنبال آن با ورود یک سیستم کمفشار، وارونگی از بین میرود. بهعبارتی، عامل اصلی تقویتکننده وارونگیهای دمای بسیار شدید، ناشی از تداوم سیستمهای پرفشار است. سامانه پرفشار سیبری، پرفشار شبهجزیره عربستان و ریزش هوای سرد مدیترانه سامانههای عمدهای هستند که منجر به وقوع وارونگی دما میشوند. نتایج نشان میدهد که با بررسی سیستمهای سینوپتیکی که منجر به بروز پدیده وارونگی دما میشوند و از طریق شناسایی الگوهای حاکم بر آن میتوان وقوع وارونگیهای دمای بسیار شدید را پیشبینی و الگوهای منجر به آلودگی هوا را شناسایی کرد.
مقاله علمی پژوهشی
کریم حسین زاده دلیر؛ هانیه یوسفی شهیر
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 97-121
چکیده
در مبحث گردشگری فرهنگی- تاریخی، کاربریهای همجوار آثار تاریخی از حیث تعامل گردشگر با فضا اهمیت دارد، در اغلب موارد کاربریهای پیرامون اماکن تاریخی سازگاری اندکی با فضاهای تاریخی داشته و مکانهای ارزشمند تاریخی به نقاطی منفک و فارغ از فضاهای متصل به آنها بهویژه به لحاظ عملکرد فضایی میگردند. مبنای نوشتار حاضر ارزیابی ...
بیشتر
در مبحث گردشگری فرهنگی- تاریخی، کاربریهای همجوار آثار تاریخی از حیث تعامل گردشگر با فضا اهمیت دارد، در اغلب موارد کاربریهای پیرامون اماکن تاریخی سازگاری اندکی با فضاهای تاریخی داشته و مکانهای ارزشمند تاریخی به نقاطی منفک و فارغ از فضاهای متصل به آنها بهویژه به لحاظ عملکرد فضایی میگردند. مبنای نوشتار حاضر ارزیابی میزان سازگاری کاربریهای پیرامون آثار تاریخی در منطقه تاریخی - فرهنگی تبریز در راستای جذب گردشگر میباشد. برای انجام این ارزیابی، دادههای مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از جمعیت گردشگر جمعآوری شده و پس از استخراج نتایج پرسشنامهها، با استفاده از نرمافزار SPSS در قالب آزمونهای کی 2 و دو جملهای جهت یافتن رابطه میان متغیرها، محاسبات آماری انجام گرفته است. نتایج نشان میدهد: تغییر الگوی کاربری اراضی پیرامون آثار تاریخی در راستای جذب گردشگر، تمایل گردشگران را برای صرف زمان بیشتر جهت بازدید از آثار موجود افزایش میدهد، بنابراین باید برنامهریزی موثری جهت ایجاد فضاهای پشتیبان و خدمات رفاهی در فضاهای پیرامون آثار تاریخی انجام گیرد، از طرف دیگر در نظر گیری مسیرهای گردشگری و طراحی رینگهای ارتباطی پیاده در حدفاصل فضاهای واجد ارزش تاریخی، همراه با توقفگاهها و تسهیلات ویژه برای گردشگران یک انگیزش قوی برای زایش فضاهای جدید در بافت تاریخی را ایجاد کرده و پویایی و حیات را در درون بافت تاریخی جارپی میسازد.
مقاله علمی پژوهشی
اسماعیل دویران؛ جمیله توکلی نیا؛ سعید غلامی؛ مهرداد دانش دوست
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 123-148
چکیده
امروزه بهدنبال نارسایی و انتقادات وارده به روند برنامهریزی شهری قبل از دهه 1950 (چون طرحهای شـهری کالبد محور) شاهد ورود و کاربست مـفهوم مشارکت و برنامهریـزی مشارکتی در ادبـیات برنامهریـزی، ابتدا در کـشورهای توسـعهیافته و سپس نشر و نمو آن در کـشورهای در حال توسـعه میباشیم. آگاهی از ظرفیت مشارکتپذیری ساکنان بافتهای ...
بیشتر
امروزه بهدنبال نارسایی و انتقادات وارده به روند برنامهریزی شهری قبل از دهه 1950 (چون طرحهای شـهری کالبد محور) شاهد ورود و کاربست مـفهوم مشارکت و برنامهریـزی مشارکتی در ادبـیات برنامهریـزی، ابتدا در کـشورهای توسـعهیافته و سپس نشر و نمو آن در کـشورهای در حال توسـعه میباشیم. آگاهی از ظرفیت مشارکتپذیری ساکنان بافتهای مختلف شهری برای تحقق برنامهها و رسیدن به اهداف برنامهریزی امری ضروری است. از این رو شناخت ابعاد مختلف مشارکت و سنجش آن در محلات شهری منجر به درک درست تفاوتهای موجود عناصر سیستم شهری (محلات شهری) شده و فرایند برنامهریزی شهری را متناسب با تفاوتهای موجود، نظام داده و عملیاتی میکند. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کمی، در چارچوب مدل تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) و تحلیل همبستگی سعی نموده است به مقایسه تطبیقی ظرفیت مشارکت مردم در بافتهای فرسوده و جدید شهری با نمونه موردی محله حسینیه (بافت قدیم ) وکوی قائم (بافت جدید) شهر زنجان بپردازد. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که با وجود مشکلات عدیده در بافتهای فرسوده ظرفیت مشارکتپذیری ساکنان آن در ارتقا محیط محل بالاتر از بافتهای جدید است.
مقاله علمی پژوهشی
رسول ربانی خوراسگانی؛ حمیدرضا وارثی؛ محسن اخوان مهدوی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 149-176
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش و جایگاه ICT به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری اصفهان میباشد. روش تحقیق این پژوهش، بر اساس هدف تحقیق از نوع کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری دادهها از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، کلیه شهروندان 20 تا 49 ساله ساکن در شهر اصفهان و برای حجم نمونه تعداد 384 نفر با استفاده از فرمول ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش و جایگاه ICT به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری اصفهان میباشد. روش تحقیق این پژوهش، بر اساس هدف تحقیق از نوع کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری دادهها از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، کلیه شهروندان 20 تا 49 ساله ساکن در شهر اصفهان و برای حجم نمونه تعداد 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردیدهاند. ضریب پایایی گویهها برای تمامی متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق مقدار بالای 7/0 را نشان میدهند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مشارکت الکترونیکی شهروندان بسیار پایین است. در مدل معادله ساختاری تأثیر هر سه عامل مزایای الکترونیکشدن، اعتماد الکترونیکی و سواد اطلاعاتی بر مشارکت الکترونیکی معنادار بودند. در این میان ضریب تأثیر مزایای الکترونیک شدن منفی و ضعیف و ضریب دو عامل دیگر مثبت و متوسط بودند. سواد اطلاعاتی با 57 درصد بیشترین تأثیر را بر مشارکت الکترونیکی داشت. کلیه شاخصهای کلی و جزئی مدل در سطح قابل قبول قرار داشتند؛ لذا دادههای جمعآوری شده تا حد زیادی مدل نظری تدوین شده را حمایت کردند. در مجموع نقش ICT بر مشارکت شهروندان با توجه به پیشبینی 48 درصدی مشارکت الکترونیکی و تبیین 23 درصد واریانس متغیر وابسته توسط عوامل مورد استفاده در تحقیق مناسب بوده است؛ اما جایگاه ICT در امر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و در قالب مشارکت الکترونیکی وضعیت مناسبی را نشان نمیدهد.
مقاله علمی پژوهشی
اصغر ضرابی؛ جبّار علیزاده اصل؛ عیسی بهاری
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 177-210
چکیده
اکوتوریسم شاخه‌ای از گردشگری است که میتواند توان بالقوه طبیعی و ویژگی‌های فرهنگی را به سرمایه‌های بالفعل تبدیل کند. بدیهی است بدون آگاهی و شناخت پتانسیل‌ها و توان‌های بالقوه و بالفعل هر منطقه، امکان برنامهریزی و پیشبینی وجود نخواهد داشت. بر این اساس در این پژوهش به شناسایی نقاط قوّت، ضعف، فرصت‌ها، تهدیدها و راهکارهای ...
بیشتر
اکوتوریسم شاخه‌ای از گردشگری است که میتواند توان بالقوه طبیعی و ویژگی‌های فرهنگی را به سرمایه‌های بالفعل تبدیل کند. بدیهی است بدون آگاهی و شناخت پتانسیل‌ها و توان‌های بالقوه و بالفعل هر منطقه، امکان برنامهریزی و پیشبینی وجود نخواهد داشت. بر این اساس در این پژوهش به شناسایی نقاط قوّت، ضعف، فرصت‌ها، تهدیدها و راهکارهای توسعه اکوتوریسم در بند ارومیه پرداخته شده است. هدف این پژوهش علاوهبر معرفی روستای بند بهعنوان یکی از مناطق توریستی استان، بررسی مشکلات و تنگناها از نظر امکانات و زیرساخت‌های گردشگری، پتانسیل‌های اکوتوریسم و ارائه راهکارهایی در رابطه با رفع موانع اکوتوریسم در آن میباشد. رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی، تحلیلی و علّی و با توجه به هدف نوع تحقیق کاربردی است. دادههای آن از طریق پرسشنامه تهیه شده و جامعه آماری پژوهش حاضر گردشگرانی که در تابستان 1388 به بند سفر کرده‌اند، میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیات از نرمافزار SPSS و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده و جهت ترسیم نقشه از نرمافزار Arc/GISبهره گرفته شده است. همچنین جهت ارزیابی پتانسیل‌ها و قابلیت‌های اکوتوریستی از مدل SWOT در راستای تقویت نقاط قوّت و فرصت و کاهش تهدید و ضعف‌ها استفاده شده است. نتایج بهدست آمده نشان میدهد: هر چه میزان تبلیغات افزایش یابد به همان اندازه میزان گردشگران ورودی افزایش پیدا میکند. که نتیجه بهدست آمده از این رابطه 41/0درصد است و بیانگر یک رابطه قابل قبول و متوسط به بالا میباشد. هر چه میزان امکانات و خدمات و تسهیلات مکانهای گردشگری بیشتر باشد به همان اندازه میزان رضایت گردشگران افزایش می‌یابد. که در بند ارومیه رابطه بین رضایت گردشگران از امکانات و خدمات ارائه شده 36/0 بوده که یک رابطه متوسط به پایین میباشد. ارزیابی منطقه با مدل SWOT ، نشان‌دهنده 35 نقطه ضعف و تهدید در مقابل 25 نقطه قوت و فرصت است؛ که نیازمند توجه جدّی مدیران و برنامه‌ریزی‌های منسجم و کلان در جهت تبدیل نقاط ضعف و تهدید به نقاط قوّت و استفاده از فرصت‌ها در راستای توسعه اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه است.
مقاله علمی پژوهشی
ابوالفضل قنبری
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 211-243
چکیده
هدف از این مقاله، بررسی تأثیر فضای شهری بر میزان مشارکت شهروندان در محلات شهر تبریز است. روش تحقیق پژوهش حاضر، اسنادی و پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه و مطالعات کتابخانهای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر خانوارهای ساکن شهر تبریز در سال 1385 و تعداد نمونه آماری 450 خانوار بوده که بر اساس فرمول کوکران ...
بیشتر
هدف از این مقاله، بررسی تأثیر فضای شهری بر میزان مشارکت شهروندان در محلات شهر تبریز است. روش تحقیق پژوهش حاضر، اسنادی و پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه و مطالعات کتابخانهای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر خانوارهای ساکن شهر تبریز در سال 1385 و تعداد نمونه آماری 450 خانوار بوده که بر اساس فرمول کوکران برآورد شده است. همچنین در این تحقیق از روش نمونهبرداری طبقههای متناسب توأم با تصادفی سیستماتیک استفاده شده است و نمونهها از مناطق با ارزش منطقه‌ای متفاوت و بافتهای قدیمی و جدید با فرهنگهای مختلف نظیر مناطق ولیعصر، محدوده مرکزی شهر، باغمیشه، یاغچیان، شهرک امام و سیلاب قوشخانه انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده از آمارهای توصیفی و تحلیلی موجود در نرمافزارهای SPSS و Lisrel استفاده شده است. لازم به ذکر است که بر اساس محاسبه آلفای کرونباخ، میتوان گفت میزان پایایی ابزار تحقیق 81/ بوده است.
نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان میدهد که میزان مشارکت شهروندان در اداره امور شهری متوسط به بالا بوده است. اما این میزان نسبت به محلات مختلف در نوسان بوده و بالاترین آن اختصاص به شهرک امام و پایینترین آن به محدوده مرکزی شهر اختصاص دارد. همچنین متغیرهای جنس، نوع مالکیت، منطقه سکونت، تحصیلات، قدمت سکونت و احساس تعلق میزان مشارکت شهروندان را تحت تأثیر قرار میدهد. از میان این عوامل، احساس تعلق، تحصیلات و قدمت سکونت مهمترین عوامل اثرگذار بر مشارکت شهروندان محسوب میشود.
مقاله علمی پژوهشی
رحمت محمدزاده
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 245-278
چکیده
این مقاله به بررسی جایگاه طبیعت در نظام مدرن و چالشهای رودروی آن میپردازد. اگر در گذشته، انسان و طبیعت با برقراری رابطه متقابل روح واحد داشتند و در طی قرون متمادی میتوانستند بهطور مسالمتآمیز به حیات خود ادامه دهند در دوره معاصر این ارتباط با کشف عقل جدید یک سویه شده و با ابژه تلقی شدن طبیعت، نگرش بدان بر اساس میزان بهرهوری ...
بیشتر
این مقاله به بررسی جایگاه طبیعت در نظام مدرن و چالشهای رودروی آن میپردازد. اگر در گذشته، انسان و طبیعت با برقراری رابطه متقابل روح واحد داشتند و در طی قرون متمادی میتوانستند بهطور مسالمتآمیز به حیات خود ادامه دهند در دوره معاصر این ارتباط با کشف عقل جدید یک سویه شده و با ابژه تلقی شدن طبیعت، نگرش بدان بر اساس میزان بهرهوری و منافع اقتصادی صورت میگیرد. برایند این نگرش همچنان که تجارب موجود نشان میدهد آسیبپذیری منابع طبیعی و تهدید جدی محیط زیست بوده است. طبیعی است که با این روند، سلسلهمراتب چرخه حیات و بافتهای زنده و غیرزنده در معرض خطر جدی قرار میگیرند. براستی معما یا راز و رمز این مساله در چیست؛ از چه عواملی متأثر است؛ چرا با وجود افزایش آگاهی بشر از پیامدهای تخریب محیط زیست، او بیش از هر وقت دیگر حریصانه به تخریب آن میپردازد؛ بین تفکر عقلانی و تخریب محیط زیست چه رابطهای وجود دارد؛ آیا در نهایت با تفکر منطقی میتوان با این بحران مقابله نمود؟ مقاله حاضر با استفاده از منابع موجود درصدد بررسی تحلیلی این سوالات با تأکید بر شهرهای ایران میباشد.
مقاله علمی پژوهشی
جمال محمدی؛ حسین پورقیومی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 279-298
چکیده
یکی از مراکز خدماتی که نقش عمدهای در شهر دارد و ضامن ایمنی بیشتر برای حیات بشری است مراکز آتش نشانی است. آنچه در رابطه با ایستگاههای آتش نشانی دارای اهمیت است دسترسی سریع و بهموقع به محل وقوع حادثه میباشد که این دسترسی سریع و بهموقع به توزیع بهینه ایستگاههای آتشنشانی بازمیگردد. این پژوهش با ارائه الگوی مناسب به ...
بیشتر
یکی از مراکز خدماتی که نقش عمدهای در شهر دارد و ضامن ایمنی بیشتر برای حیات بشری است مراکز آتش نشانی است. آنچه در رابطه با ایستگاههای آتش نشانی دارای اهمیت است دسترسی سریع و بهموقع به محل وقوع حادثه میباشد که این دسترسی سریع و بهموقع به توزیع بهینه ایستگاههای آتشنشانی بازمیگردد. این پژوهش با ارائه الگوی مناسب به دنبال مکانیابی و توزیع بهینه مراکز آتشنشانی در شهر نورآباد میباشد. به منظور ارزیابی وضع موجود ایستگاههای آتش نشانی در رابطه با سوانح آتشسوزی، شهر نورآباد بهعنوان مطالعه موردی در این تحقیق انتخاب شد، سپس با استفاده از تجزیه و تحلیلهای GIS، تحلیل شبکه و تحلیل چند ضلعیهای تیسن وضع موجود ایستگاههای آتشنشانی شهر نورآباد مورد بررسی قرار گرفت و پس از پی بردن به توزیع نامناسب این ایستگاهها به کمک مدل AHP و همپوشانی شاخصها در محیط نرمافزار GIS با استفاده از لایههای اطلاعاتی مکانهای مستعد آتشسوزی، شیب، شبکه ارتباطی اصلی، کاربری اراضی مناسب، تراکم جمعیت، فاصله از کاربریهای ناسازگار، فاصله از ایستگاههای موجود و فاصله از خیابانهای پرترافیک مکانهای مناسب برای ایستگاههای آتشنشانی شهر نورآباد مشخص گردید. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مشاهده میدانی، مطالعه طرحهای صورت گرفته در رابطه با شهر نورآباد و نقشه 5000/1 این شهر بهدست آمده است.
مقاله علمی پژوهشی
دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، صفحه 1-312
چکیده
Abstract
بیشتر
Abstract
