بررسی چرخندزایی در بادپناه کوهستان زاگرس (دوره 1999 ـ 2005)

سعید جهانبخش؛ علی محمد خورشیددوست؛ حمید میرهاشمی

دوره 24، شماره 72 ، شهریور 1399، ، صفحه 105-128

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10818

چکیده
  دامنه بادپناه کوهستان‌های میان مقیاس و بزرگ مقیاس مکان‌های مناسبی برای چرخندزایی بادپناه محسوب می‌شوند. این پژوهش با توجه به هندسه، جهت‌گیری و موقعیت کوهستان زاگرس، جهت بررسی گونه‌ای از چرخندزایی در بادپناه آن انجام گرفته است. بدین منظور از متغیرهای دما، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت باد در راستای مداری و نصف‌النهاری، تاوایی پتانسیل ...  بیشتر

بررسی تغییرات مجرا و فـرسایش کناره ای در رودخانه گاماسیاب از سال 1334 تا 1389

محمدحسین رضائی مقدم؛ نوشین پیروزی نژاد

دوره 18، شماره 47 ، فروردین 1393، ، صفحه 109-132

چکیده
  تغییرات مجرای رودخانه، فرسایش کناره­ای و رسوبگذاری کناره­ای فرایندهای طبیعی رودخانه­های آبرفتی هستند. این مقاله با هدف بررسی جابه­جایی مئاندر و تغییرات الگوی رودخانه و تأثیر آن بر وضعیت فرسایش و رسوبگذاری رودخانه گاماسیاب در استان کرمانشاه انجام شده است. در این مطالعه از عکس­های هوایی سال­های 1334، 1348، 1382 و تصاویر ماهواره­ای ...  بیشتر

ارزیابی ارتباط خشکسالی هواشناسی با افت سطح آب¬های زیرزمینی دشت تبریز

فریبا کرمی

دوره 16، شماره 37 ، آبان 1390، ، صفحه 111-131

چکیده
  دشت تبریز در΄15­˚­46­-­΄­30­˚­45 ­طول شرقی و΄­17­­˚­38-­΄56­­˚­37 عرض شمالی و در شرق دریاچه ارومیه واقع شده است. در دهه­های اخیر، بطور منطقه­ای و در دشت تبریز خشکسالی­های متناوب و گاهی مستمر و شدیدی رخ داده است. همزمان سطح آب زیرزمینی دشت کاهش چشمگیری نشان می­دهد. از این­رو به نظر می­رسد، بین وقوع خشکسالی­های ...  بیشتر

مدت زمان انتظار رخداد بارش در استان کردستان

محمد دارند؛ بهروز ابراهیمی

دوره 21، شماره 60 ، شهریور 1396، ، صفحه 1-25

https://doi.org/34

چکیده
  برای انجام این پژوهش داده­های روزانه­ بارش 162 پیمونگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی بر روی پهنه­ استان کردستان و 26 پیمونگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی خارج از مرز استان مربوط به تحقیقات آب و سازمان هواشناسی طی بازه­ زمانی 1/1/1340 تا  11/10/1391(21/3/1961 تا31/12/2012) استفاده شد. به­ کمک روش زمین­آماری کریگینگ مقادیر بارش روزانه بر روی یاخته­های6×6 ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل و ارزیابی شاخص‌هایِ راهبرد توسعه شهری ملارد با استفاده از مدل کوداس

مصطفی خزایی؛ فرزانه ساسان پور

دوره 27، شماره 84 ، شهریور 1402، ، صفحه 57-70

https://doi.org/10.22034/gp.2022.50103.2966

چکیده
  چکیدهطرح‌های CDS و برنامه‌ریزی‌های راهبردی آخرین مرحله از تکامل برنامه‌ریزی شهری می‌باشند که با رویکرد انعطاف‌پذیر و مشارکت جویانه درصدد ایجاد اجماع در بین شهروندان برای خلق چشم‌انداز آتی توسعه شهر هستند. تأکید راهبرد توسعه شهری بیشتر بر تقویت رقابت اقتصادی است، ولی کاهش فقر، بهبود ساختار مدیریت شهری و همچنین افزایش کیفیت جنبه‌های ...  بیشتر

ارزیابی اثرات تغییرات جهانی اقلیم بر عناصر اقلیمی دما و بارش در نواحی مختلف آب و هوایی ایران با استفاده از سناریوهای RCP

یوسف زارعی؛ دکتر علی محمدخورشیددوست؛ مجید رضایی بنفشه؛ هاشم رستم زاده

دوره 27، شماره 83 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 63-71

https://doi.org/10.22034/gp.2023.10791

چکیده
  تغییرات اقلیمی یکی از اصلی‌ترین معضل کره زمین در عصر حاضر است بنابراین پیش‌بینی این تغییرات در آینده و اثرات آن بر منابع آب، محیط طبیعی، کشاورزی و اثرات زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به همین دلیل در پژوهش حاضر اثرات تغییر اقلیم جهانی بر نواحی مختلف آب‌وهوایی کشور در نواحی 12 گانه اقلیمی مورد بررسی ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تحلیل تاثیر عوامل کالبدی-فضایی بر میزان پیاده‌روی شهروندان ، مورد مطالعه: محلات شهر قائن

سعید حسین آبادی

دوره 25، شماره 76 ، تیر 1400، ، صفحه 69-86

https://doi.org/10.22034/gp.2020.40195.2626

چکیده
  امروزه به‌سرعت بر میزان خودروها و اتکای انسان به این وسیله نقلیه افزوده می‌شود و به‌تبع آن محیط‌های شهری و حمل‌ونقل از انسان‌محوری به‌سوی محوریت خودرو سوق می‌یابد. وابستگی به ماشین، تهدیدی برای پایداری شهرهاست. ازاین‌رو در چهار دهه اخیر توجه خاصی به تغییر نوع حمل و نقل و نیز طراحی و برنامه‌ریزی شهرها صورت گرفته است. به‌طوری‌که ...  بیشتر

سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
تبیین سناریو های محتمل و عوامل کلیدی موثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت پسماند شهری (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)

باقر خوشنواز؛ میر سعید موسوی؛ شبنم اکبری نامدار

دوره 27، شماره 85 ، مهر 1402، ، صفحه 69-81

https://doi.org/10.22034/gp.2023.55163.3100

چکیده
  مدیریت پسماند بدون در نظر گرفتن نقش مردم که تولید کننده اصلی پسماند هستند،‌ غیر ممکن خواهد بود. در کشور ما بحث مدیریت پسماند و امر جمع آوری، دفع، بازیافت با توجه به نوع و کیفیت پسماند با سایر کشورهای جهان تفاوت دارد و از ماهیتی متفاوت برخوردار بوده و بکارگیری هرگونه روش و تکنولوژی بدون بررسی و شناخت مواد و سازگاری عوامل محلی خصوصاً ...  بیشتر

آب و هواشناسی
شناسایی الگو های غیر فضایی تغییرات سه ساعته دما، دمای شبانه و دمای روزانه ایستگاه سینوپتیک تبریز در مقیاس فصلی و سالانه

هاشم رستم زاده؛ مجید رضایی بنفشه؛ اکبر حسین نژاد

دوره 24، شماره 74 ، بهمن 1399، ، صفحه 73-87

https://doi.org/10.22034/gp.2020.30384.2410

چکیده
  در این پژوهش به منظور تعیین روند و شدت تغییرات دما، آماره سینوپ های سه ساعته در طول روز و شب در مقیاس فصلی و سالانه برای ایستگاه سینوپتیک تبریز(با 195768 برداشت داده) طی دوره آماری (1951-2017) استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. سری های زمانی دما برای هرکدام از سینوپ ها در مقیاس فصلی و سالانه تهیه گردید. سپس جهت تهیه سری های زمانی دمای شبانه و روزانه ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تدوین اصول طراحی محله‌ی دوستدار کودک با رویکرد تقویت حس اجتماعی کودکان (نمونه‌ی موردی: محله‌ی رشدیه تبریز)

مینا پیران هریس؛ اکبر عبدالله زاده طرف

دوره 25، شماره 75 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 77-89

https://doi.org/10.22034/gp.2020.39369.2604

چکیده
  رشد اجتماعی و شکل‌گیری حس اجتماعی در کنار سایر ابعاد رشد اجتماعی کودکان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. فرآیند اجتماعی شدن در کودکان به صورت واضح از هم بازی شدن با هم‌سالان خود در عرصه‌های عمومی محیط‌های مسکونی شروع به شکل‌گیری می‌کند. هدف این پژوهش تدوین اصول طراحی محله‌ی دوستدار کودک براساس تقویت حس اجتماعی در آنها است. جهت ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی توسعه فیزیکی شهر ارومیه به منظور حفظ پوشش گیاهی و اراضی کشاورزی

احمد پوراحمد؛ حیدر صالحی-میشانی؛ لیلا وثوقی راد؛ احمد رومیانی

دوره 19، شماره 54 ، بهمن 1394، ، صفحه 83-103

چکیده
  در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری هم­چون کاهش پوشش گیاهی، افزایش دمای محیط و تخریب زمین­های مرغوب کشاورزی شده است. در این رابطه یکی از راهبردهایی که سبب بهینه­سازی بافت فیزیکی شهری و کاهش خسارت­ها زیست محیطی ...  بیشتر

آب و هواشناسی
توان های اقلیمی ایران برای کشت سویا

حسن ذوالفقاری؛ بهمن فرهادی؛ حمید رحیمی

دوره 20، شماره 56 ، مرداد 1395، ، صفحه 89-105

چکیده
  بررسی شرایط محیطی به­ویژه شرایط اقلیمی محصولات زراعی از جمله سویا که ارزش غذایی و اقتصادی فراوانی برای کشور دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. در همین راستا برای تعیین توان اقلیمی کشت سویا در ایران، محدوده­های نهایی که دارای حداقل­های اقلیمی مورد نیاز کشت این گیاه هستند، مشخص شد. با انتخاب یک  دوره آماری 20 ساله از سال 1989 تا ...  بیشتر

ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
تأثیرپذیری انواع مختلف گردشگری از یکدیگر در منطقه آزاد ارس: کاربرد رهیافت مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM)

اسماعیل پیش بهار؛ رقیه پرچم؛ حسین یادآور

دوره 21، شماره 61 ، آذر 1396، ، صفحه 93-110

https://doi.org/2-7

چکیده
  این پژوهش باهدف بررسی تأثیرپذیری انواع مختلف گردشگری از یکدیگر در منطقه آزاد ارس انجام شده است. ابزار تحقیق پرسشنامه است که بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده، اطلاعات 70 نفر از گردشگران این منطقه جمع‌آوری و با رهیافت مدل‌یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که رابطه‌ دوسویه‌ای بین گردشگری تاریخی ...  بیشتر

برنامه ریزی روستایی
بررسی و تحلیل عوامل جغرافیایی مؤثر بر امنیت غذایی مناطق روستایی شهرستان‌های هریس و بستان‌آباد

حسین کریم زاده؛ محسن آقایاری هیر؛ محمد محسن زاده

دوره 27، شماره 86 ، بهمن 1402، ، صفحه 93-111

https://doi.org/10.22034/gp.2022.50495.2974

چکیده
  امنیت غذایی و تغذیه از محورهای اصلی توسعه‌ی ملی است که در سال‌های اخیر نگرش‌ها، ضرورت‌ها و اولویت‌های تازه‌ای را در سطح سیاست‌گذاری نمایان و به یکی از چالش‌های قرن 21 میلادی تبدیل شده است. لذا، پژوهش حاضر کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی و تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و ...  بیشتر

ارزیابی میزان سازگاری کاربری های پیرامونی آثار تاریخی با توسعه گردشگری شهری نمونه موردی: منطقه تاریخی - فرهنگی تبریز

کریم حسین زاده دلیر؛ هانیه یوسفی شهیر

دوره 18، شماره 48 ، تیر 1393، ، صفحه 97-121

چکیده
  در مبحث گردشگری فرهنگی- تاریخی، کاربری­های همجوار آثار تاریخی از حیث تعامل گردشگر با فضا اهمیت دارد، در اغلب موارد کاربری­های پیرامون اماکن تاریخی سازگاری اندکی با فضاهای تاریخی داشته و مکان­های ارزشمند تاریخی به نقاطی منفک و فارغ از فضاهای متصل به آن­ها به­ویژه به لحاظ عملکرد فضایی می­گردند. مبنای نوشتار حاضر ارزیابی ...  بیشتر

ژئومورفولوژی
تشخیص واکنش‌های ژئومورفیک مخروط افکنه‌های جنوب دشت بیرجند به فعالیت‌های تکتونیکی و تغییرات آب و هوایی با استفاده از داده‌های میدانی

مهدی ثقفی؛ ابوالقاسم امیراحمدی؛ مریم ربیعی

دوره 20، شماره 57 ، آذر 1395، ، صفحه 97-114

https://doi.org/2

چکیده
  مخروط افکنه­ها به‌عنوان یکی از اشکال ژئومورفولوژیکی مهم در تأمین آب اهمیت بسیار زیادی دارند. قسمت اعظم مراکز شهری و روستایی ایران به‌ویژه در بخش‌های مرکزی و شرقی بر روی مخروط افکنه­ها استقراریافته‌اند. آن‌ها ازجمله اشکال ژئومورفولوژیکی هستند که فعالیت‌های تکتونیکی در کنار تغییرات آب و هوایی مهم‌ترین عامل کنترل‌کننده آن‌ها ...  بیشتر

ژئوتوریسم، اکوتوریسم و گردشگری
تحلیل عوامل مؤثر بر پیشبرد فرهنگ مشارکت محلی در برنامه ریزی توسعه گردشگری (مطالعة موردی، منطقة آزاد ماکو)

محمدرحیم رهنما؛ مهدی عبداله زاده

دوره 21، شماره 62 ، اسفند 1396، ، صفحه 97-115

https://doi.org/3-13

چکیده
    در این پژوهش، عوامل مؤثر بر پیشبرد فرهنگ مشارکت محلی در برنامه­ریزی توسعة گردشگری در منطقة آزاد ماکو مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر، از نوع پژوهش­های توصیفی- تحلیلی و کاربردی است، جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش نیز، مردم ساکن در محدودة منطقة آزاد ماکو، به تعداد 183453نفر می باشند که از میان آنها بر اساس فرمول ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بررسی آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله با استفاده از مدل MIHWP (مطالعه موردی منطقه 10 تبریز)

کیومرث حبیبی؛ محمد عزتی؛ کمال ترابی؛ بختیار عزت پناه

دوره 20، شماره 58 ، بهمن 1395، ، صفحه 101-118

https://doi.org/2

چکیده
  باتوجه به تراکم بالای جمعیتی و ساختمانی، سازه‌های کم‌دوام، عرض کم معابر و درجه محصوریت بالا در شهرها، انجام مطالعات و برنامه‌ریزی‌های دقیق در راستای به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از این رویداد طبیعی ضروری است. برای این منظور یکی از مهم‌ترین اقدامات می­تواند شناسایی عوامل مؤثر در کاهش آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله باشد. شناخت ...  بیشتر

سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
ارتباط بین الگوهای کاشت گیاهان وادراک امنیت در پارکهای شهری ( مطالعه موردی تبریز، ایران)

احمد حامی

دوره 22، شماره 65 ، آبان 1397، ، صفحه 101-116

چکیده
  مدتهاست که ارتباط بین الگوهای کاشت گیاهان وادراک امنیت در مناطق مسکونی در بین طراحان منظر مورد بحث واقع  شده است  واین درحالی است که اثر گیاهان در امنیت پارک­های شهری ،یا بطور جدی و کافی مورد بررسی علمی قرار نگرفته و یا تحقیقات انجام شده در این زمینه در دسترس نمی باشد.  بنابراین، یک مطالعه میدانی با استفاده از پرسشنامه حاوی ...  بیشتر

سایر زمینه هایی مطالعاتی جغرافیایی و بین رشته ای
تحلیل روند کیفیت شیمیایی آب رودخانه‌های استان آذربایجان‌شرقی

یعقوب دین پژوه

دوره 20، شماره 55 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 105-124

https://doi.org/2

چکیده
  چکیده هدف این مطالعه تحلیل روند کیفیت آب رودخانه­های استان آذربایجان­شرقی با روش­های ناپارامتری می­باشد. بدین منظور، از اطلاعات داده­های غلظت یون­هایCa ،Mg، Cl، Na، HCo3، pH، SO4، TDS، EC،SAR ، درصدسدیم، مجموع آنیون­ها، مجموع کاتیون­هادرده ایستگاه آب­سنجی (1387-1362) استفاده شد. برای آزمون روند از روش من-کندال پس از حذف اثر ضرایب خودهمبستگی ...  بیشتر

برنامه ریزی روستایی
عوامل و مؤلفه‌های تأثیرگذار بر افزایش تعلق مکانی و ماندگاری جوانان در محیط‌های روستایی (مطالعة موردی: دهستان فضل شهرستان نیشابور)

حمدالله سجاسی قیداری؛ ریحانه سعادتی

دوره 23، شماره 69 ، آذر 1398، ، صفحه 105-126

چکیده
  مهاجرت جوانان روستایی می­تواند زمینه­ساز بحران­های اقتصادی، اجتماعی، اکولوژیکی و فرهنگی متعددی در مقصد و مبدأهای مهاجرت باشد. یکی از راه­های کاهش مهاجرت جوانان، افزایش رضایت­مندی آنان از زندگی می­باشد. بر این اساس پژوهش حاضر، با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار بر ماندگاری و تعلق مکانی جوانان در روستا انجام شد. برای رسیدن به ...  بیشتر

آب و هواشناسی
واکاوی سینوپتیکی الگوهای فشار مرتبط با بلاکینگ های مؤثر بر رخداد بارش های مداوم و سنگین تبریز (طی سال های 1951 تا 2013)

مجید رضایی بنفشه؛ فاطمه جعفری شندی؛ فرشته حسینعلی پور جزی

دوره 24، شماره 71 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 105-123

https://doi.org/10.22034/gp.2020.10533

چکیده
  ماهیت بارش سنگین و پیامدهای ناشی از آن سبب شده که این پدیده اهمیت ویژه­ای در برنامه ریزی­های محیطی و مدیریت منابع آب داشته باشد. در این پژوهش به منظور واکاوی سامانه­ی بلاکینگ مؤثر بر بارش­های سنگین تبریز در 1379 مورد روز بارشی، نقشه­های فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، مؤلفه­های باد، همگرایی شار رطوبت ...  بیشتر

تحلیل روند و تخمین دوره های بازگشت دما و بارش های حدی در تبریز

سعید جهانبخش اصل؛ علی محمدخورشیددوست؛ یعقوب دین پژوه؛ فاطمه سرافروزه

دوره 18، شماره 50 ، بهمن 1393، ، صفحه 107-133

چکیده
  روند تغییرات 27 شاخص مرتبط با درجه حرارت و بارش­های حدی در تبریز، طی دوره آماری 2011-1961 با استفاده از آزمون­های ناپارامتریک من-کندال و تخمینگر شیب sen مورد بررسی قرار گرفت. همچنین توزیع مقادیر کرانه­ای تعمیم­یافته به رویدادهای حدی مشاهداتی برازش داده شد و مقادیر چندک متغیرها به ازای دوره­های بازگشت مختلف تخمین زده شد. نتایج نشان ...  بیشتر

تحلیل همدید ـ ترمودینامیک بارش‌های ابرسنگین شمال‌غرب ایران (استان آذربایجان شرقی)

سعید جهانبخش اصل؛ حمید میرهاشمی؛ معصومه تدینی

دوره 19، شماره 51 ، فروردین 1394، ، صفحه 107-125

چکیده
  در این مطالعه به منظور شناسایی الگوهای همدید موجد بارش‌های ابرسنگین استان آذربایجان شرقی از رویکرد محیطی به گردشی بهره گرفته شد. بدین منظور نخست با استفاد از روش آماری حد نهای تیپ یک با دوره بازگشت ده هزار ساله، شاخص بارش برای 9 ایستگاه سینوپتیکی و کلیماتولوژی واقع در سطح استان تعیین و با در نظرگیری شرط فراگیر بودن این بارش‌ها، 25 ...  بیشتر

پژوهشی آماری پیرامون تحلیل نوسانات و پیش¬بینی سری زمانی دماهای فرین بالای تهران

یوسف قویدل رحیمی

دوره 16، شماره 39 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 109-127

چکیده
  در این پژوهش داده­های بیشینه سالانه دماهای روزانه ایستگاه سینوپتیک مهرآباد تهران طی بازه آماری 1951 تا 2010 میلادی به مدت 60 سال مورد تحلیل قرار داده شده است. از روش تحلیل رگرسیون و آماره من- کندال برای آزمون معناداری روندهای تغییرات سری­های دمایی استفاده شده است. با توجه به متوسط دماهای فرین بیشینه بلندمدت و مقایسه آن با متوسط 6 دهه ...  بیشتر