نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایرانگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 کارشـناس ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

کاربری‌ اراضی شهری را از نظر کارکرد و اثرات فضایی می‌توان به دو نوع سازگار و ناسازگار تقسیم کرد. یکی ‌از اصول و ‌اهداف‌‌ برنامه‌ریزی کاربری زمین شهری، جانمایی مناسب کاربری‌ها و جداسازی کاربری‌های ناسازگار و سازگار از یکدیگر است. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، اثر مستقیم و غیرمستقیم زندان اوین به‌ عنوان یکی از کاربری‌های ناسازگار در توسعه فضایی محله اوین بررسی شده است. داده و اطلاعات این پژوهش به دو روش کتابخانه‌ای (اسنادی) و پیمایشی جمع‌آوری گردید. در روش مطالعات اسنادی، از اسناد طرح جامع و تفصیلی شهر تهران و برنامه راهبردی توسعه محله اوین، و در مطالعات میدانی از روش پرسشگری از خانوارهای ساکن در محله اوین استفاده شده است. برای نمونه‌گیری این جامعه آماری، از روش نمونه‌گیری منظم (سیستماتیک) استفاده شده است. داده و اطلاعات تحقیق حاضر با استفاده از آزمون T-Test، ضریب همبستگی، ﻧ‌ﺮم‌اﻓ‌ﺰار spss و آمار توصیفی پردازش شد. بر اساس نتایج این پژوهش، زندان اوین به‌واسطه وضع ضوابط و مقررات طرح‌های جامع و تفصیلی و ایجاد محدودیت در نوع کاربری و میزان تراکم ساختمانی (به‌صورت مستقیم) و کارکرد انتظامی و اثرات اجتماعی و روانی ناشی از آن (به‌صورت غیرمستقیم)، موجب کاهش تقاضای سکونت، قیمت زمین و مسکن و سرمایه‌گذاری ساختمانی در محله اوین شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The role of prison in limiting the spatial development of Even neighborhood in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mousa Kamanroudi Kojouri 1
  • Taher parizadi 2
  • Soraya Bagheri Palmi 3

1 Department of geography and urban planning, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

2 Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Geographical Sciences, kharazmi University, Tehran, Iran

3 Department of Geography and urban planning, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction
     Land uses are divided into two "compatible" and "incompatible" types in terms of function and spatial effects. This division is done because each user has the most positive and synergistic relationship with other uses in urban development. Therefore, one of the objectives of land use planning is to locate appropriately and isolate compatible and incompatible land uses from each other (Jankowski, 1995). Incompatible uses in residential textures often include a variety of factories, barracks, slaughterhouses, and prisons (Afradi, 2013). Prisons in Iran are considered one of the administrative and police uses with a transurban scale and have incompatible uses (Supreme Council of Urbanism and Architecture of Iran, 2010). The creation or development of this land use is prohibited within the inner limits of cities (Ziari, 2002: 177).   
     The Evin Prison, located in the Evin neighborhood in Tehran's District 1, has many positive and negative effects on its adjacent spaces. This study aimed to identify the effect of incompatible use of the Evin prison on spatial development (physical, social, and economic) of the Evin neighborhood. The main question of this article is what effect has the incompatible use of the prison on the spatial development of the Evin neighborhood?
 
Data and Methods
    The Evin Neighborhood Development Plan information was collected from the comprehensive and detailed plan, the strategic document for the development of the neighborhood, and the municipality of District 1. Other data and information were collected by the questioning method. The statistical population of this study was 1158 families living in the Evin neighborhood, and the sample size was 288 families, which was calculated using Cochrane's formula. Six real estates with a history located in the Evin neighborhood were also interviewed purposefully about the impact of the prison on the price of lands and properties in this neighborhood. T-test and the correlation coefficient were used to process the data. The criteria and variables of this research are: A. Physical development (area, ratio, and per capita land use, occupancy level, density percentage, and the number of building floors). B. Social development (percentage of feeling safe and percentage of citizen participation in neighborhood affairs). C. Economic development (the amount of housing prices, the amount of housing rent, and the amount of private-public investment).
 
Results and Discussion

The role of the prison in physical development: By reducing the density and height of the building through urban development plans, the prison has imposed and institutionalized restrictions on the physical development of the Evin neighborhood (officially formal). This restriction was more in the adjacent and immediate contexts of the prison. According to the terms and conditions of the detailed plan (2012) and the map of the land use zones of the Evin neighborhood, the neighborhood is located in the residence (R), activity (S), Protection (G), and mixed (M) zones. The number of authorized building floors in the residential area is at least two and maximum of four stories with an occupancy level of 30-60%.
The role of the prison in social development: 43.8% of 126 families in the first zone, 30.9% of 89 households in the second zone, and 25.3% of 73 households in the Evin neighborhood felt safe in this study. Accordingly, the law enforcement-security function of the prison has increased the sense of public safety in the Evin neighborhood, especially in its immediate area. On the other hand, urban development plans limit the density of buildings and reduce the transactional value of land and housing in the first zone of the Evin neighborhood, which negatively impact the motivation and demand for living and activity in this neighborhood and play a role in the migration of residents out of it. In addition to changing the proportion of indigenous and immigrant residents in the neighborhood, this trend has also reduced their participation in the Public Affairs Department (cooperation with the council).
The role of the prison in economic development: Urban development plans play a role in reducing the transactional value of land and housing, especially in its immediate zone, by limiting land use and building density to ensure prison security. This trend has reduced the participation and investment of citizens and private investors in the neighborhood.

 
Conclusion
     Through comprehensive and detailed plans, the prison influenced physical development (area, ratio, and per capita usage and density, the number of floors, and the level of building occupancy) and informally affected social development (sense of public safety and citizen participation in neighborhood affairs) and economic development (price and rent of land and housing and public investment of citizens and private sector) in the Evin neighborhood. To secure the prison, the density and number of floors and the height of the building in the Evin neighborhood in the vicinity of the prison are lower than the medium and farther zones. These restrictions play a role in reducing the trading value of the neighborhood's land and housing. These physical constraints and the consequences of the land and housing economy have had a negative impact on reducing motivation and demand for housing and activity as well as willingness to participate and invest by citizens and the private sector in the Evin neighborhood.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Even Neighborhood
  • Even Prison
  • Adaptive Use
  • Incompatible Use
  • اصغری زمانی، اکبر؛ حسین کریم‌زاده و عذرا فضائلی کلوانق (1400). بررسی مغایرت کارکردی کاربری‌های شهری در ارتباط با ارزش زمین (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر تبریز). مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی، 25(75): 16-1.
  • افرادی، کاظم (1392). ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻈﺎم ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ وﺳﯿﻊ اﺳﺘﺤﺼﺎل‌ﺷﺪه ﻧﺎﺷﯽ از اﻧﺘﻘﺎل ﮐﺎرﺑﺮی‌ﻫﺎی ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر-ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: ﭘﺎدﮔﺎن ﻗﻠﻌﻪ‌ﻣﺮﻏﯽ. فصلنامه ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎرﺑﺮدی ﻋﻠﻮم ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ، 92: 135-115.
  • ﭘﻮرﻣﺤﻤﺪی، محمدرضا (1382). ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮی. ﭼﺎپ اول، تهران: اﻧﺘﺸﺎرات ﺳﻤﺖ.
  • توکلی‌نیا، جمیله و منصور استادی سیسی (1388). تحلیل پایداری محله‌های کلانشهر تهران با تأکید بر عملکرد شورایاری‌ها-نمونه موردی: محله‌های اوین، درکه و ولنجک. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 70: 43-29.
  • جهانشاهی، مریم (1394). نقش برنامه‌های تربیتی زندان در اصلاح افکار مجرمین-مطالعه موردی: زندان اوین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، استاد راهنما: مجید کاشانی.
  • رضویان، محمدتقی (1381). برنامه‌ریزی کاربری اراضی. چاپ اول، تهران: انتشارات منشی.
  • روزنامه رسمی (1388). آئین‎نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور. شماره۱۲۴۴۰/۸۴/۱ مصوب 20/09/1384، تاریخ انتشار روزنامه رسمی: 19/08/1388، شماره روزنامه رسمی: 18821.
  • زﯾﺎری، کرامت‌الله (1381). ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﯾﺰی ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮی. ﭼﺎپ اول، یزد: اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﯾﺰد.
  • سلطان‌زاده، اکبر (1392). ارزیابی اثر بخشی عملکرد سرای محله به منظور ارائه الگوی متناسب با ویژگی‌های مناطق و محلات-مطالعه موردی: سرای محله‌های اوین، تجریش و نیاوران منطقه یک شهرداری تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: زهره فنی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.
  • سیف‌الدینی، فرانک (1381). مبانی برنامه‌ریزی شهری. چاپ اول، تهران: انتشارات آییژ.
  • شعیبی، پیرایه (1394). چارچوب طراحی شهری اوین با تأکید بر شبکه‌های اکولوژیک محله. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: کورش گلکار و علی غفاری، گروه برنامه‌ریزی و طراحی مجتمع زیستی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی.
  • شماعی، علی و بابک لطفی مقدم (1395). بررسی شاخص سازگاری در برنامه‌زیر ی کاربری زمین شهری به‌منظور ی پاداری اقتصادی شهر، مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران. مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی، 20(57): 198-175.
  • شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1386). طرح راهبردی ـ ساختاری (جامع) توسعه و عمران شهر تهران (سند اصلی). مصوب آذرماه 1386.
  • شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1389). تعریف و مفاهیم کاربری‌های شهری و تعیین سرانه آن‌ها. مصوب 10/03/1389.
  • شهرداری تهران (1391). ضوابط و مقررات طرح تفضیلی جدید شهر تهران. معاونت شهرسازی و معماری: اداره کل شهرسازی و طرح‌های شهری، نسخه نهایی.
  • شهرداری مشهد (1397). توسعه درونی شهر. معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری (امور شهری). https://planning.mashhad.ir/articles/10562
  • شهرداری منطقه یک شهر تهران (1385). سند راهبردی محلات 26 گانه منطقه یک: محله اوین.
  • ﺷﯿﻌﻪ، اسماعیل (1385). ﻣﻘﺪﻣﻪ‌ای ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﯾﺰی ﺷﻬﺮی. ﭼﺎپ ﻫﻔﺪﻫﻢ، ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ اﯾﺮان.
  • عابدین درکوش، سعید (1382). درآمدی به اقتصاد شهری. چاپ پنجم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • غلامی، محمد و عقیل حیاتی (1392). بررسی تأثیر هویت کالبدی بر انسجام اجتماعی مطالعه موردی؛ محله اوین شهر تهران. فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 30: 150-131.
  • کریمی، سرگل و جمیله توکلی‌نیا (1388). جایگاه توسعه در مقیاس خرد و محله‌ای در توسعه پایدار شهری-نمونه موردی: محله اوین. فصلنامه پژوهشی جغرافیای انسانی، سال اول، 3: 92-82.
  • گروه علمی مؤسسه آموزش عالی آزاد چتر دانش (1397). مجموعه قوانین و مقررات زندان ها و امور زندانیان. چاپ اول، تهران: انتشارات چتر دانش.
  • مشکینی، ابوالفضل و کرامت‌الله زیاری (1394). ارزیابی هویت اجتماعی در محله‌های شهری-مطالعه موردی: محله اوین شهر تهران، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 4: 607-589.
  • مهدی‌زاده، جواد؛ محمدحسین پیرزاده‌ نهوجی؛ مهین‌دوخت امیری؛ محمدحسین جهانشاهی؛ محمدتقی تقی‌زاده مطلق و هایده صراف‌زاده (1385). ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﯾﺰی راﻫﺒﺮدی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی (ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت اﺧﯿﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﺟﺎﯾﮕﺎه آن در اﯾﺮان). چاپ اول، تهران: اﻧﺘﺸﺎرات وزارت ﻣﺴﮑﻦ و ﺷﻬﺮﺳﺎزی.
  • مهندسین مشاور آتک (1370الف). طرح حفظ و ساماندهی شهر تهران. گزارش مرحله اول، جلد پنجم.
  • مهندسین مشاور آتک (1370ب). طرح حفظ و ساماندهی شهر تهران. طرح پیشنهادی (گزارش)‌
  • مهندسین مشاور آتک (1371). طرح جامع شهر تهران. ضوابط و مقررات اجرایی (گزارش).
  • مهندسین مشاور بافت شهر (1384). الگوی توسعه منطقه یک شهر تهران. ویرایش نهایی.
  • مهندسین مشاور بافت شهر (1386). طرح تفصیلی منطقه یک شهر تهران (خلاصه گزارش). ویرایش نهایی.
  • Cheniki, K., Baziz, A., & Boudiaf, B. (2019). Evaluating Relationship between Mixed-land Use and Land-use Compatibility in Algiers Bay. International Journal of Environmental and Science Education-IJESE, 14(7): 389-404.
  • Jankowski, P. (1995(. Integrating Geographical Information Systems and Multiple Criteria Decision-Making Methods. Geographical Information Systems, 9(3): 251-273·
  • Fasihi, H. & Parizadi, T. (2020). Analysis of spatial equity and access to urban parks in Ilam, Iran. Journal of environmental management, DOI: 10.1016/j.jenvman.2020.110122.
  • Ioja, C. I., & Tudor, C. A. (2012). Temporal analysis of incompatible land-use and land-cover: the proximity between residential areas and gas stations in Bucharest Suburban Area. Procedia Environmental Sciences, 14: 49-58.
  • Taleshi, M., & Ghobadi, A. (2012). Urban land-use sustainability assessment through evaluation of compatibility matrix case study: Karaj City. International Journal of Sustainable Development, 3(1): 57-64.
  • Vaezi, S., Mesgari, M. S., & Kaviary, F. (2015). Evaluation of Affecting Parameters on Optimum Arrangement of Urban Land Uses and Assessment of Their Compatibility Using Adjacency Matrix. The International Archives of Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 40(1): 725-726.