نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه شهرسازی دانشگاه گیلان
2 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری هنر، دانشگاه گیلان ، رشت ، ایران
چکیده
بررسی روند توسعه کشورهای مختلف حاکی از آن است که توسعه بخش کشاورزی به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی برای تحقق توسعه پایدار کشور امری حیاتی است. توسعه روستایی جدا از مسائل شهری نیست زیرا بسیاری از خدمات روستایی و کشاورزی از جمله بازار، توزیع نهاده ها، تجهیزات و ادوات و ... در مراکز شهری قرار دارد. هدف مقاله حاضر بررسی و ارائه راهبردهای توسعه شهر پشتیبان خدمات کشاورزی سنقر است. ایـن پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر چهارچوب در گروه تحقیقات کیفی و کمی قرار می‌گیرد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل واکاوی اسنادی، مشاهده و پرسشنامه هستند. تحقیق از منظر ماهیت و روش جمع آوری داده‌ها، توصیفی-پیمایشی و از منظر هدف کاربردی است. نمونه گیری به شکل غیراحتمالی و قصدی انجام شده که با هدف مطالعه سازگاری دارد. روایی محتوای پرسشنامه با کسب نظرات متخصصان و خبرگان مورد بررسی قرار گرفته و تأیید شد؛ ضریب اعتبار پرسشنامه (آلفای کرونباخ) نیز با استفاده از نرم افزارSPSS عدد 0.983به دست آمده و تایید شد. پس از تعیین اعضای لیست متشکل از 26نفر از خبرگان ، 3مرحله دلفی انجام شد. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در این پژوهش استفاده از ماتریس تحلیل عوامل استراتژیک((SWOT می‌باشد؛ همچنین جهت اولویت‌بندی راهبردها ، از ماتریس Qspm، نیز استفاده شده است؛ بدین صورت که در ابتدا عوامل استراتژیک در قالب ماتریس SWOT مشخص گردید و در نهایت با تشکیل ماتریس QSPM ، راهبردهای "استفاده از ظرفیت برند سازی برای توسعه اقتصادی" با کل نمره جذابیت 6.71 ، "توسعه شبکه ارتباطی برون شهری جهت خروج از انزوای جغرافیایی" و "تکمیل زنجیره تولید در بخش کشاورزی و دامپروری" با کل نمره جذابیت 6.39 و "افزایش مشوق‌ها و ایجاد جاذبه‌ها و بسترهای سرمایه گذاری جهت جذب سرمایه گذاران و اشتغالزایی در بخش خصوصی" با کل نمره جذابیت 6.33 به عنوان مهم‌ترین راهبردهای توسعه شهرسنقر معرفی شدند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Analysis of development strategies of cities supporting agricultural services (Case study: songhor City)
نویسندگان [English]
- AliAkbar Salaripour 1
- Amirmohammad Amjadian 2
1 Assistant Professor of Urban Planning, University of Guilan
2 Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Art, University of Guilan , Rasht , Ian
چکیده [English]
Rural development is not separate from urban issues because many rural and agricultural services are located in urban centers. The purpose of this article is to review and present strategies for the development of the Songhor as a city supporting agricultural service. This research is placed in the group of qualitative and quantitative research in terms of practical purpose and in terms of framework. Data collection tools include document analysis, observation and questionnaire. The research is descriptive-survey from the point of view of the nature and method of data collection and is applied from the point of view of the goal. Sampling was done in a non-probability and intentional way, which is compatible with the purpose of the study. The validity of the content of the questionnaire was examined and confirmed by obtaining the opinions of specialists and experts; The reliability coefficient of the questionnaire (Cronbach's alpha) was obtained and confirmed as 0.983 using SPSS software. After determining the members of the list consisting of 26 experts, 3 Delphi steps were carried out. The method of data analysis in this research is the use of strategic factors analysis matrix. In this way, at the beginning, strategic factors were determined in the form of SWOT matrix, and finally, with the formation of QSPM matrix, the strategies of "Using branding capacity for economic development" with a total attractiveness score of 6.71, "Development of suburban communication network to get out of geographical isolation" and "Completing the production chain in the agriculture and animal husbandry sector" with a total attractiveness score of 6.39 and "Increasing incentives and creating attractions and investment platforms to attract investors and creating jobs in the private sector" with a total attractiveness score of 6.33 are introduced as the most important development strategies of the city of Songhor became
کلیدواژه‌ها [English]
- city development
- agricultural services support city
- Songhor city
- agricultural services
- ابـراهیم زاده، عیسی،طیبی ، نجمه ، شفیعی ، یوسف، (1390) ، تحلیلی کارکردی از نقش اقتصادی شهرهای کوچک در توسعه روستایی، مطالعه موردی: زاهدشهر در بخش شیبکوه فسا، جغرافیــــا و برنامــــه ریــــزی محیطــــی، سال 23، شماره 1، صص 172- 151
- اسدی محل چالی ، مسعود ، پیربابایی ، محمدتقی، (1396) ، راهبردهای توسعه پایدار در مناطق روستایی با استفاده از تکنیک AHP مطالعه موردی: روستاهای واقع در آران و بیدگل، کاشان و نطنز، جغرافیا و توسعه ،سال شانزدهم ، شماره 50، صص 108- 95
- اکبـری، مهنـاز، خـداداد، مهـدی، موسـی زاده، حسـین، رودگر صفاری، وحید، (1395)، ارزیابی تـوان اکولوژیک اسـتان تهران در راسـتای توسـعه اکوتوریسم بـا اسـتفاده از سیسـتم اطلاعـات جغرافیایی(GIS)، مجلـه فضـای گردشـگری، سـال ششـم. شـماره صـص 117-132
- آسایش، حسین، (1385) ، اصول و روش‌های برنامه ریزی روستایی ، انتشارات دانشگاه پیام نور ، چاپ پنجم،تهران،111
- بازیار، احسان و احمدوند، مصطفی، (1396)، تبیین بازدارنده‌های توسعه کشاورزی در روستاهای شهرستان رستم، فصلنامه پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، سال دهم ، شماره 1، پیاپی 37 ، صص 76-65
- پاپلی یزدی، محمدحسین، ابراهیمی، محمدامیر، (1386)، نظریه‌های توسعه روستایی، تهران، انتشارات سمت
- تقیلو، علی اکبر ، عبداللهی ، عبدالله، (1392) ، توسعه کشاورزی با تأکید بر مناسبات شهر وروستا، مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی ، فصلنامه اقتصادفضا و توسعه روستایی ، سال دوم، شماره1 ، صص 50- 29
- تکریمی نیاراد، سیدمحمد، (1396) ، توسعه پایدار استان گیلان با رویکردکشاورزی دانش بنیان ، اولین همایش ملی فرصت‌ها و محدودیت‌های سرمایه گذاری در آستارا
- توحیدلو،شادعلی ، اعظمی،موسی ، احدنژادروشتی،محسن، (1395)، واکاوی راهبردهای منطقه ای توسعه کشاورزی همدان ، فصلنامه پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی ، سال دهم، شماره 4، صص 60-52
- جمعه پور، محمود، (1384)، برنامه ریزی توسعه روستایی: دیدگاه‌ها و روش‌ها، انتشارات سمت، تهران، صص264
- درویشی، یوسف، (1394)، تحلیل بررسی معضلات اقتصاد کشاورزی در شهر کشاورز محور اردبیل، سومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم جغرافیا و برنامهریزی، معماری و شهرسازی، صص 11-1، https://civilica.com/doc/458726
- رضوانی، محمدرضا، (1388)، مقدمه ای بر برنامه ریزی توسعه روستایی در ایران، چاپ سوم، نشر قومس، تهران، صص 289
- رکن الدین افتخاری عبدالرضا, ایزدی خرامه حسن، (1381) ، نقش تبدیل روستا به شهر در افزایش فرصت‌های شغلی و کاهش بیکاری در نواحی روستایی (مورد استان اصفهان) ، همایش دوسالانه اقتصاد ایران ، شماره 2، صص53
- زمانی گرمسیری ، فرشته ، ایلانلو ، مریم، (1396)، برسی و ارزیابی نقش اقتصاد کشاورزی در توسعه شهر میداوود، فصلنامه مدیریت شهری ، شماره 49 ، صص 365-351
- سالاری پور، علی اکبر، علیزاده جورکویه، فرنگیس، فریدی فشتمی، عالیه، یوسفی ماتک، حمیدرضا، عبداللهی حاکی گرمرودی، نیلوفر، حسنلی، امیرحسین، (1400)، برنامه راهبردی توسعه شهرهای مرزی ایران، مطالعه موردی: شهرمرزی بندر آستارا، فصلنامه علوم و فنون مرزی، دوره دهم، شماره2، صص 174-143
- شایان ، محسن، تقدیسی ، احمد، (1395) ، تحلیل ارتباط کشاورزی با توسعه روستایی در شهرستان زرین دشت، فارس ، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی، سال یازدهم، شماره 35، صص 66-51
- شکویی، حسین، دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری، انتشارات سمت، 1385، تهران، 568صفحه
- صدرموسوی، میرستار ، کریمزاده، حسین ، آقایاری هیر، محسن و خالقی، عقیل، (1397)، تحلیل موانع اثربخشی برنامه‌های توسعه روستایی به روش آمیخته، موردمطالعه: شهرستان ورزقان، نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی، سال 24، شماره 22 ، صص 317-293
- ظاهری محمد ، آقایاری هیر، محسن و ذاکری میاب، کلثوم، (1393)، اولویت بندی صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی در شهرستان آذرشهر با روش ترکیبی دلفی و تاپسیس، نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی، سال 19، شماره 51 ، صص246-221
- قدیـری معصـوم، مجتبـی، حجـی پـور، محمـد، (1395) ، آمایـش اکولوژیکـی مکان در راسـتای پیشـبرد توسـعه پایـدار کشـاورزی، مطالعـه مـوردی: کاشـت پسـته در شهرسـتان نهبنـدان، مجلـه آمایـش جغرافیایی فضـا، فصلنامه علمی- پژوهشـی دانشـگاه گلسـتان سال 6، شماره مسلسـل 22
- محمدی، یاسر ، هدایتی نیا ،سعید ، حسنپور کبری ، بیاناتی ،نسرین، (1399)، شناسایی و اولویت بندی راهبردهای توسعه در مناطق روستایی بر مبنای رویکرد برنامه ریزی استراتژیک، مورد مطالعه: شهرستان اسدآباد، استان همدان ، سال هجدهم ، شماره 61 ، صص 204-177
- محمدییگانه، بهروز و حسینزاده، اکبر، (1392)، نقش عملکردی روستاشهرها در توسعه روستاهای پیرامونی، مورد مطالعه، شهر زرین رود، شهرستان خدابنده، فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه ریزی منطقه ای، سال سوم، شماره11، صص 64-56
- مختاریحصاری، آرزو، شعبانعلیفمی، حسین، اسدی، علی و زارعی دستگردی، زهرا، (1390)، تحلیل و سنجش سطح برخورداری مناطق روستایی از خدمات کشاورزی و تعیین روستاهای مرکزی برای خدماترسانی کشاورزی، مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان میانه، فصلنامه روستا و توسعه، سال۱۳، شماره3، صص ۱۰۴-۸۵
- مطیعی لنگرودی، سید حسن، شمسائی، ابراهیم (1386)، توسعه روستایی مبتنی بر تداوم و پایداری کشاورزی مطالعه موردی بخش سجاسرود زنجان، شماره2 ، صص 104-85
- معتمد، محمدکریم ، اللهیاری، محمدصادق و علویون، سید جابر، (1393)، الویت بندی خدمات کشاورزی و شناسایی عوامل مؤثر بر آن در مراکز جهادکشاورزی استان گیلان ، فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، جلد1 ، شماره 4، صص 104-93
- ملور، جان ویلیام، (1383) ، توسعه کشاورزی در ایران: تعامل هدف‌ها و راهبردهـا، فصـلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال ۱۲، شماره 45
- مؤمنی،فرشاد ، دشتبانی،سارا و بانوئی،علی اصغر، (1396)، اهمیت بخش کشاورزی در حفظ تعادل اقتصادی- اجتماعی ساختار شهری و روستایی ایران ، فصلنامه اقتصادفضا و توسعه روستایی ، سال ششم، شماره4 ، صص 46- 17
- نصیری زارع، سعید و ریاحی، وحید، (1399)، تبیین نقش عوامل فضایی در استقرار الگوی بهینه مراکز خدمات روستایی مورد نواحی روستایی شهرستان طارم، نشریه علمی و پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی، سال25، شماره75، صص 278-261
- نوریزمانآبادی، سیدهدایتالله، امینی، عباس، رحیمی، حمزه، (1395)، ارزیابی رابطه کشاورزی پایدار و توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: نواحی روستایی شهرستان فسا)، فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره 7، شماره 4، صص 702-688
- هجرتی، محمدحسن، (1379) ،جغرافیا و توسعه روستایی(بررسی منطقه گناباد)، مرکز فرهنگی آبا، تهران ،4
- Huppert, W. ; Urban, K (1998), Analysing service provision: instruments for development cooperation illustrated by examples from irrigation,103 pp. ref.47
- Jones,J,G,W , Street,P,R, (1990), Systems theory applied to agriculture and the food chain ,
- Doppler ,W, Calatrava , J ,(2000), Technical and Social Systems Approaches for Sustainable Rural Development, Department of Agricultural Economics, C.I.D.A. Granada, Spain
- Yu, D, and Yehua D. W. (2003).Analyzing Regional Inequality in Post-Mao China in GIS Environment. Eurasian Geography and Economics, 44 (7), 514-534.
- Harris, D., Tanaka, D. (2005). Tool for Small Towns, Center for Governmental Services, Auburn University, p 272.
- Swanson B. and Samy M (2002) Developing an Extension Partnership among Public, Private and Non-Governmental Organization. Journal of International Agricultural and Extension Education. 9: 5–10
Marseden, T., & Sonnino, R. (2008). Rural development and the regional state: Denying multifunctional agriculture in the UK. Journal of Rural Studies, 24(4), 422–431. doi: 10.1016/j jrurstud.2008.04.001 - Bielski, S., Marks-Bielska, R., Zielińska-Chmielewska, A., Romaneckas, K., & Šarauskis, E. (2021). Importance of agriculture in creating energy security -A case study of Poland. Energies, Vol. 14, No. 9, pp. 1
- Bahandari, P. (2006). Technology Use in Agriculture and OccupationMobility of Farm. Households in Nepal, Pennsylvania University.
- Vijil, M., M. Huchet‐Bourdon and C. Le Mouël (2011),‘Aid for Trade: A Survey’, French Agency for
- Development WorkingPaper, 110.
- Agénor, P.-R. (2010). A theory of infrastructure-led development. Journal of Economic Dynamics and
- Control, 34(5), 932-950.
- Fedderke, J. W., Perkins, P., & Luiz, J. M. (2006). Infrastructural investment in long-run economic growth:
- South Africa 1875–2001. World Development, 34(6), 1037-1059.
- Aertsens, J., Mondelaers, K., Verbeke, W., Buysse, J., and Huylenbroeck, G. V., (2011). The influence of
subjective and objective knowledge on attitude, motivations and consumption of organic food. British
Food Journal, 113 (11): 1323-1378. - Fozuni, B., Estelajy, A., & Shareat Panahi, M. (2017). The Role of Environmental Factors in Rural Economy Development, Quarterly of New Attitudes in Human Geography, Vol 9, No 3. (in persian)
- Rockström, J., Williams, J., Daily, G., Noble, A., Matthews, N., Gordon, L., & de Fraiture, C. (2017).
Sustainable intensification of agriculture for human prosperity and global sustainability. Ambio,
46(1), 4-17. - Hoseini, S., Pakravan, M., Gilanpoor, O., & Etefaghi, M. (2012). The Effect of Support Policies on
Agricultural Productivity Changes in Iran, Journal of Agricultural Economics and Development,
Vol. 25, No. 4, P. 507-516. (in persian)
)