نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

گروه پژوهش های جغرافیایی دانشگاه تبریز

10.22034/gp.2023.55486.3105

چکیده

شهرستان تبریز در استان آذربایجان شرقی نیز با پتانسیل بالایی که از لحاظ دارا بودن جاذبه های طبیعی و شرایط اقلیمی مناسب بخوردار است در این پژوهش به منظور به ارزیابی تناسب مکانی اکوتوریستی مناسب با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و با استفاده از روش (OWa) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) ابتدا با توجه به وضعیت منطقه مورد مطالعه و نظرات کارشناسان گردشگری طبیعت و ارزیابی گزسنه های موثر در ارزیابی تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم بررسی صورت گرفت و تمامی گزینه ها به لایه های اطلاعاتی تبدیل شدند و در نهایت با استفاده از تکنیک AHP FUZZY با روش OWA در محیط GIS با ترکیب 16 لایه اطلاعاتی نقشه تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه تهیه شد. براساس نتایج به دست آمده از نقشه تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه 8/52493 هکتار و یا به عبارتی 48/23 درصد از منطقه در سطح بسیار مطلوب، 8/50017 هکتار یا 38/22 درصد از منطقه مورد مطالعه مطلوب و 1/51709 و یا به عبارتی 13/23 در سطح متوسط قرار دارد. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد نامناسب ترین مناطق از جهت توسعه اکوتوریسم 3/24659 و یا به عبارتی 03/11 درصد کل محدوده را در بر میگیرد. منطقه مرکزی شهرستان تبریز توان اکوتوریستی بالایی برخوردار می باشند. این پهنه به لحاظ معیارهای تحقیق در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد. به‌طوری از نظر مهم‌ترین معیارها اول یعنی فاصله از چشم‌اندازهای طبیعی، فاصله از جاذبه‌های تاریخی، مذهبی و باستانی و فاصله از امکانات و خدمات دارای به علت نزدیکی به شهرهای هم‌جوار از جمله خود تبریز به‌عنوان مرکز استان دارای وضعیت مناسبی نسبت به سایر نقاط شهرستان تبریز است؛ از نظر فاصله از راه‌های ارتباطی این پهنه مستعد به دلیل قرارگیری چهارراه ارتباطی راه‌آهن و تراکم جاده‌ای اطراف شهر تبریز به‌عنوان مهم‌ترین شهر و مرکز استان بسیار محسوس است؛

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation and analysis of spatial fit of ecotourism development in Tabriz city using OWA method and fuzzy quantifiers

نویسنده [English]

  • Maryam Bayati Khatibi

Geographical Research Group, University of Tabriz

چکیده [English]

Tabriz city in East Azarbaijan province also has a high potential in terms of having natural attractions and suitable climatic conditions. In this research, in order to evaluate the suitability of a suitable ecotourism location using the Analytical Hierarchy Process (AHP) and using the method (OWa) and Geographical Information System (GIS) were first examined according to the situation of the study area and the opinions of nature tourism experts and the evaluation of effective options in evaluating the spatial suitability of ecotourism development and all the options were converted into information layers and finally Using the AHP FUZZY technique with the OWA method in the GIS environment with the combination of 16 layers of information, the spatial compatibility map of the ecotourism development of the study area was prepared. Based on the results obtained from the spatial suitability map of ecotourism development in the study area, 52493.8 hectares or in other words 23.48% of the area is at a very favorable level, 50017.8 hectares or 22.38% of the study area is favorable and 1 51709/ or in other words 23/13 is at the average level. Also, the results of this research showed that the most unsuitable areas for the development of ecotourism include 24659.3 or in other words 11.03% of the entire area. The central region of Tabriz has a high potential for ecotourism. This area is in a very favorable condition in terms of research criteria. Thus, in terms of the most important criteria, i.e. distance from natural landscapes, distance from historical, religious and ancient attractions, and distance from facilities and services, due to its proximity to neighboring cities, including Tabriz itself, as the capital of the province, it has a good status compared to other parts of Tabriz city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ecotourism
  • spatial correlation
  • multi-criteria evaluation
  • OWA
  • AHP
  • Tabriz city