نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، ژئومورفولوژی و آمایش محیط، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 استاد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش‌ازدور، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

5 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل

10.22034/gp.2024.60399.3232

چکیده

صنعت گردشگری بر پایه ژئو‌توریسم و مقاصد ژئومورفولوژیک در سال‌های اخیر تبدیل به یکی از کانون‌های توریسمی و مسافرتی شده است. بنابراین با توجه به توسعه صنعت گردشگری، ارزیابی کانون‌های ژئوتوریسمی به لحاظ کارایی و رقابت‌پذیری امری ضروری است. هدف از پژوهش حاضر توان سنجی پتانسیل‌های مقاصد ژئومورفولوژیکی و ژئوتوریسم شهر خلخال بخش شاهرود است. در این پژوهش از دو مدل کوبالیکوا و پاوولوا و هم‌چنین برای تبدیل نتایج به نقشه از نرم‌افزار GIS استفاده‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده در مدل کوبالیکوا نشان‌دهنده این است که دهستان شال با کسب 11 امتیاز به دلیل تنوع بالای پدیده‌های ژئومورفیک و زمین‌شناسی دارای پتانسیل بالا در بخش ژئوتوریسمی و مقاصد ژئومورفیک دارد و هم‌چنین دهستان‌های شاهرود و پلنگا نیز به ترتیب با کسب 8 و 7 امتیاز در رده‌های پایین‌تر قرار دارند. نتایج مبتنی بر ماتریس مثبت و منفی در مدل پاوولوا نیز نشان می‌دهد که دهستان شال با کسب امتیاز 71/1 به خاطر داشتن سایت‌های چینه‌ای، غارها و سایت‌های هیدرولوژیکی متنوع بیش‌ترین رقابت‌پذیری را دارد و در رتبه عالی به لحاظ رقابت‌پذیری قرارگرفته است. دهستان‌های شاهرود و پلنگا نیز به ترتیب با امتیاز 61/1 و 53/1 به علت تنوع پایین پدیده‌ها و امکانات خدماتی در رتبه‌های خیلی خوب قرار دارند اما هر سه از دهستان‌های بخش شاهرود در معیار کسری بودجه دارای مقادیر پایینی هستند که نشان از عدم برنامه‌ریزی راهبردی در بخش گردشگری در این منطقه است. هم‌چنین تحلیل نقشه‌های توان‌سنجی نیز نشان‌دهنده این است که مدل پاوولوا به خاطر پارامترهای زیاد در ارزیابی نسبت به مدل کوبالیکوا دارای دقت و اعتبار بالایی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating the potentials of geomorphological and geotourism destinations in Khalkhal City using Geotourism models (case study: Shahroud section)

نویسندگان [English]

  • mehrdad vahabzadeh 1
  • Fariba Esfandiari Dorabad 2
  • zohreh sheikhlar 3
  • Behrouz Nezafat takle 4
  • Oveys Vahabzadeh zargari 5

1 Master's student, Geomorphology and Environmental Management, Faculty of Social Sciences University of Mohaghegh Ardabili. Ardabil, Iran

2 Professor of Geomorphology, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

3 Master's student in remote sensing, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

4 Phd student of geomorphology, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

5 Graduated with a master degree, Law, Faculty of Humanities, University of Islamic Azad Universit, Ardabil

چکیده [English]

Therefore, considering the development of the tourism industry, it is necessary to evaluate tourism centers in terms of efficiency and competitiveness. The aim of the current research is to assess the potential of geomorphological and geotourism destinations in Khalkhal City, Shahrood district.

Methods: In this research, two models, Kubalikova and Pavolová, were used, along with the conversion of the results into a map using the geographic information system.

Results: The results obtained from the Kubalikova model indicate that the Shahrood district, with 11 points due to the high diversity of stratigraphic and geological phenomena, has high potential in the geotourism sector and stratigraphic destinations. Additionally, the Shahrood and Palanga districts scored 8 and 7 points, respectively. Below are the results based on the positive and negative matrix in Pavolová's model. It also shows that Dehistan Shahrood, with a score of 1.71, has the highest competitiveness due to its stratigraphic sites, caves, and various hydrological sites, ranking at the top in terms of competitiveness. Shahrood and Palanga districts are also ranked well with 1.61 and 1.53 points, respectively, due to the low variety of phenomena and service facilities. However, all three districts in the Shahrood sector have low values in terms of budget deficit.

Conclusions: According to the results obtained from both models for measuring the potentials of geomorphological and geotourism destinations, it is concluded that Shal village has a higher potential than Shahrood and Palanga districts, as well as the output results of the map of the potentials of geomorphological and geotourism destinations in the Pavlova model. It has a higher accuracy, which is due to more parameters of the matrices, also the Kubalikova model has a general model and has a lower accuracy than the Pavolová model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "
  • geotourism"
  • Competitiveness"
  • Khalkhal city"
  • ، "
  • GIS"