نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز
3 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز
چکیده
امروزه شهرها با چالش‌های بسیاری زیادی در زمینه اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی مواجه شده‌اند. بر این اساس زیست‌پذیری یکی از مفاهیم و تئوری‌های مهم اخیر در برنامه‌ریزی شهری می‌باشد که مارا به سوی داشتن شهری مطلوب برای زندگی هدایت می‌کند. بنابراین هدف اصلی این پژوهش، مقایسه تطبیقی زیست‌پذیری فضاهای شهری در مناطق نوساز و قدیمی شهر تبریز، نمونه موردی محلات اهراب و ولیعصر می‌باشد. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت از نوع پژوهش‌های کاربردی است و به لحاظ روش تحلیلی - توصیفی می‌باشد. در این پژوهش ابتدا با مطالعات صورت گرفته عوامل موثر بر زیست‌پذیری شهری در محلات مورد مطالعه در بعد مکانی بررسی شده و سپس معیارهایی در6 بعد مسکن، سرانه، دسترسی، محیط‌زیست، زیرساخت و جمعیت تعیین گردید. بعد از تعیین معیارها برای بدست آوردن لایه‌های اطلاعاتی از طرح توسعه و عمران (جامع) شهر تبریز، سالنامه آماری کشور، سالنامه آماری استان آذربایجان‌شرقی، بلوک‌های آماری شهرستان تبریز، تصاویر ماهواره‌ای لندست 9 و داده‌های آزمایشگاه شیمی دانشگاه تبریز استفاده شده است. در مرحله بعدی داده‌های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارArcGIS 10.8.2 تحلیل گردیده و نتایج حاصل در قالب نقشه و جداول ارائه شد است. یافته‌های پژوهش نشان داد که سطح شاخص‌های زیست‌پذیری با توجه به معیارها در دو محله تفاوت چندانی به جز در مواردی با یکدیگر ندارند در آخر نیز برای وزن‌دهی و نتیجه‌گیری نهایی از تکنیک تاپسیس استفاده شده است که نتایج حاصل نشان می‌دهد محله ولیعصر با وزن 59/0 درصد زیست‌پذیر تر از محله اهراب با وزن 41/0 درصد می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Comparative study of the livability of urban spaces in the renovator and old zones of Tabriz city (case study: Valiasr and Ahrab neighborhoods)
نویسندگان [English]
- Asghari Zamani Akbar 1
- Iraj Teimouri 2
- Mir Ali Seyed Mosaffayi 3
1 Professor of Geography & Urban Planning, Tabriz University, Tabriz, Iran.
2 Associate Professor of Geography & Urban Planning, Tabriz University, Tabriz, Iran.
3 Master of Geography and Urban Planning, Tabriz University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]
Today, cities are facing many economic, social, environmental and physical challenges. Based on this, livability is one of the most important recent concepts and theories in urban planning, which leads us to having a city that is suitable for living. Therefore, the main goal of this research is to compare the livability of urban spaces in new and old areas of Tabriz city, a case study of Ahrab and Valiasr neighborhoods. In terms of nature, the current research is of the type of applied research; And in terms of analytical-descriptive method. In this research, the factors affecting urban livability in the studied localities have been investigated in the spatial dimension through studies, and then criteria have been determined in 6 dimensions including housing, per capita, accessibility, environment, infrastructure and population. After determining the criteria, the development and construction (comprehensive) plan of Tabriz city, the statistical yearbook of the country, the statistical yearbook of East Azarbaijan province, the statistical blocks of Tabriz city, Landsat 9 satellite images and the data of the chemistry laboratory of Tabriz University have been used to obtain information layers. In the next step, the collected data were analyzed using ArcGIS software and the results were presented in the form of maps and tables. The findings of the research showed that the level of livability indicators in the two neighborhoods do not differ much, except in some cases, according to the criteria, in the end, the TOPSIS technique was used for weighting and final conclusions, and the results show that Valiasr neighborhood with a weight of 0.59 The percentage is more livable than Ahrab neighborhood with a weight of 0.41%.
کلیدواژه‌ها [English]
- "
- Livability, accessibility, TDS index, Topsis. Ahrab neighborhood, Valiasr neighborhood"
)