نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، رشت، دانشگاه گیلان

10.22034/gp.2024.61172.3249

چکیده

توسعه شهری دانش‌بنیان الگویی جدید از توسعه است که به دلیل اتکا بر دانش، به‌عنوان منبع انرژی بی‌پایان، رهیافتی نو از توسعه پایدار شهری محسوب می‌شود که در بستر شهرها شکل‌گرفته، پویایی یافته و به ثمر می‌نشیند. هدف اصلی این پژوهش درک الگوی پراکنش فضایی کاربری‌های دانش‌بنیان، شناسایی هسته مرکزی شکل‌گیری و مسیر توسعه آن در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران است. برای این منظور اطلاعات آماری و فضایی 2700 مورد از مهم‌ترین کاربری‌های دانش‌بنیانی که به‌صورت رسمی توسط دفتر کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان تائید و ثبت‌شده و هم‌اکنون در حال فعالیت هستند مورداستفاده قرارگرفته است. روش پژوهش توصیفی و مبتنی بر مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای است. برای بررسی و تحلیل فضایی کاربری‌های دانش‌بنیان از ابزارهای آماره فضایی موجود در محیط نرم‌افزار Arc GIS استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که الگوی پراکنش فضایی کاربری‌های دانش‌بنیان شهر تهران خوشه‌ای می‌باشد که بالاترین تراکم آن در شمال تهران و مربوط به مناطق 2، 3 و 6 بوده و مناطق عمدتاً جنوبی این شهر سهم قابل‌توجهی از این نوع کاربری‌ها ندارند. همچنین مشخص شد که شرکت دانش‌بنیان "توسعه دانش‌بنیان سینا" که در حدفاصل بین منطقه 3 و 4 واقع‌شده است از لحاظ موقعیت نسبی به‌عنوان هسته مرکزی این کاربری‌ها محسوب می‌شود. جهت توزیع جغرافیایی کاربری‌ها نیز نشان داد که این کاربری‌ها به شکل بیضوی و با مقدار 87 درجه از سمت شرق تهران به سمت غرب این شهر در حال گسترش هستند. در پایان نیز با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر این نوع پراکنش مورد شناسایی قرار گرفته و نهایتا پیشنهاد‌اتی به‌منظور توسعه کمی و کیفی این کاربری‌ها و مدیریت مطلوب آن ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An analysis of the spatial distribution of knowledge-based applications using the spatial statistics method Case study: 22 districts of Tehran

نویسندگان [English]

  • Vahid Pasban 1
  • essa ebrahimzade 2
  • nader zali 3

1 PhD student of Sistan and Baluchistan University

2 Member of the Faculty of Sistan and Baluchistan University

3 Department of Urban Planning, Faculty of Art and Architecture, Rasht, Gilan University

چکیده [English]

Knowledge-based urban development is a new model of development that, due to the reliance on knowledge as an endless source of energy, is considered a new approach to sustainable urban development that is formed, dynamic and fruitful in the context of cities. Due to its human nature, this type of development has spread rapidly in recent years in different countries, especially in big cities. In Iran, the city of Tehran, as the political, economic and demographic center of the country, has been one of the main platforms for the expansion of this type of development, which has housed various uses related to this area from 1389 to 1402. The main goal of this research is to understand the spatial distribution pattern of knowledge-based uses, to identify the central core of its formation and its development path at the level 22 districts of Tehran. the statistical and spatial information 2700 of the most important knowledge-based applications, which have been officially approved and registered by the office of the evaluation and recognition of competence of knowledge-based companies and institutions and are currently operating, have been used. The research method is descriptive and based on field and library studies. Spatial statistics tools available in GIS software environment were used for spatial analysis of knowledge-based uses. The results of the research indicated that the spatial distribution pattern of knowledge-based uses in the city of Tehran is a cluster, the highest density of which is in the north of Tehran and related to areas 2, 3 and 6, and the mainly southern areas of this city do not have a significant share of this type of uses. It was also found that the knowledge-based company . At the end suggestions were made for the quantitative and qualitative development of these uses and their optimal management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge-based City
  • spatial analysis
  • Tehran
  • Arc GIS