نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• یعقوب دین پژوه ¹
• ساینا وکیلی آذر ²

¹ گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

² گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز

چکیده

چکیده

در این مطالعه، الگوی رگبارهای تاریخی در سه ایستگاه‌ باران‌نگار ثبات استان گیلان تحلیل و در هر ایستگاه رگبارها از نظر مدت تداوم به سه کلاس متمایز شامل الف) 6-0 ساعت، ب) 12-6 ساعت و ج) بیش از 12 ساعت تفکیک شدند. تحلیل‌ها برای هر کلاس جداگانه صورت گرفت. منحنی های هاف هر کلاس رسم و از دیدگاه چارک‌ها الگوی بارشی ایستگاه‌ها مشخص شد. از روش‌ جدیدبر مبنای فاصله قائم دو منحنی هاف 90 و 10 درصد و منحنی‌هاف50 درصد (d50) در 25، 50 و 75 درصد زمان بارش بود، برای مطالعه تیپ رگبارها استفاده شد. نتایج نشان داد که اغلب رگبارها در کلاس‌های بارشی مختلف از نوع چارک دومی بودند. در کلاس‌های بارشی کمتر از 12 ساعت، ایستگاه هشتپر در هر 25، 50 و 75 درصد زمانی بارش دارای مقادیر V بیشتری نسبت به دو ایستگاه دیگر بود. این نشان می‌دهد که میزان تغییر پذیری رگبارها در این ایستگاه نسبت به دو ایستگاه دیگر بیشتر است. در کلاس بیش از 12 ساعت، در 25 و 50 درصد زمان بارش ایستگاه خرجگیل و در 75 درصد زمانی بارشی ایستگاه قلعه رودخان دارای مقدار V بیشتری نسبت به سایر ایستگاه‌ها بودند. همچنین، در کلاس بارشی 6-0 ساعت، ایستگاه خرجگیل در هر سه مقطع زمانی 25، 50 و 75 درصد، دارای مقادیر d50 بیشتری نسبت به سایر ایستگاه‌ها بود. این امر حاکی از آن است که شدت بارش‌ها در ایستگاه خرجگیل نسبت به دو ایستگاه دیگر بیشتر بود. در کلاس بارشی 12-6 ساعت، مقدار d50 در 25 درصد زمان بارش در ایستگاه خرجگیل و در 50 و 75 درصد زمان بارش در ایستگاه قلعه‌رودخان بیشتر بود. در کلاس بارشی بیش از 12 ساعت نیز در 25 و 50 درصد زمان بارش، ایستگاه خرجگیل و در 75 درصد زمان بارش ایستگاه هشتپر دارای بیشترین مقدار d50 بودند.

کلیدواژه‌ها

• رگبار
• منحنی هاف
• روش چارکی
• استان گیلان

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

Presentation of innovative method for study of storms variability (case study: Gilan Province)

نویسندگان [English]

• Yagob Dinpashoh ¹
• Saina Vakili Azar ²

¹ Water Eng. Dept., University of Tabriz

² Water Eng. Dept. University of Tabriz

چکیده [English]

In this study, storm patterns were analyzed in three rain gauge stations in Gilan province. All the storms were divided into the three distinct classes which are: i) 0-6 hrs, ii) 6-12 hrs, and iii) >12hrs. Analysis performed separately for each of the classes. Huff curves were plotted and the pattern of rainfall identified using the quartile approach. The pattern of storms obtained using an innovation method based on vertical distances of 90 and 10 percent Huff curves and 50% Huff curve (d50) at 25, 50 and 75% of duration. Results showed that most of patterns were the second quartile type. Comparing the V-values, it was found that the V-value of Hashtpar in the less than 12 hours classes was high in all the three durations (i.e. 25, 50 and 75 percent). This indicates that the storms variability in Hashtpar was more than others. In more than 12-hours class, the station Kharajgil at 25 and 50 percent duration shows large value of V. However,, in the station Galeh Rudkhan, the large V observed at 75% time duration. Moreover, results showed that the station Kharajgil had large value of d50 at 25, 50 and 75 percent of durations in the class of 0-6 hours comparing the two other stations. This implies that rainfall intensities at station Kharajgil were more than the two other stations. In the class of 6-12 hours, the large value of d50 at 25 percent of time at station Kharajgil was observed. However, the large value of d50 observed at 50 and 75 percent of duration at station Galeh Rudkhan. At the class of more than 12 hours, the station Kharajgil showed large d50 values in 25 and 50 percent durations. The value of d50 for station Hashtpar in 75 percent duration was large among all the stations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Storm
• Huff curve
• Quartile method
• Gilan province