جغرافیا و برنامه‌ریزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

اطاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

بررسی تغییرات زمانی و مکانی بارش‌های نیسان و پیش‌بینی آن در استان آذربایجان-شرقی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز.

2 استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز

3 دانشجوی دکترای اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز

چکیده

در تحقیق حاضر به بررسی بارش­های نیسان استان آذربایجانشرقی در طول دوره آماری 1359 تا 1391 پرداخته شد. ابتدا تغییرات روند بارندگی­های نیسان استان با استفاده از آزمون­های ناپارامتری من-کندال و تخمین­گر شیب Sen که جزو متداول­ترین روش­های ناپارامتری به­شمار می­روند، تجزیه و تحلیل شد. سپس برای پیش­بینی تغییرات بارش­های نیسان طی سال­های آتی از مدل سری­های زمانی ARMA استفاده گردید. نتایج مطالعات نشان داد که بر اساس آزمون­های ناپارامتریک، سری زمانی بارش­های نیسانی در دوره مورد مطالعه به­جز ایستگاه آذرشهر در بقیه ایستگاه­ها فاقد روند می­باشد. پس از بررسی الگوهای مختلف مدل ARMA، مدل محاسباتی مناسب در هر ایستگاه بر اساس معیار آگاهی آکائیک انتخاب و بارش­های نیسان استان آذربایجان شرقی برای 10 سال آینده پیش­بینی گردید. در این مطالعه صحت و دقت مدل­ها توسط آزمون نرمال بودن مانده­های مدل و مجذور اختلاف مربعات ریشه تأیید گردید

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Survey of Temporal and Special Changes of Nisan Rainfalls and Prediction of Them in East Azarbayjan Province

نویسندگان [English]

  • Tahere Jalali Ansaroodi 1
  • Aliakbar Rasouli 2
  • Fatemeh Sarafrouzeh 3
  • Marzieh Esmaeilpour 1

1 Ph.D Student in Climatology, University of Tabriz

2 Professor of Climatology, University of Tabriz

3 Ph.D in Climatology, University of Tabriz

چکیده [English]

In this paper, Nisan rainfalls of East Azerbaijan Province in the period of 1980 to 2009 were investigated. Initially changes of Nisan rainfalls trend were analyzed using the non-parametric Mann-Kendall test and Sen's estimator slope that are the most common methods of non-parametric tests. In order to predict changes of Nisan rainfalls in the next years, ARMA time series model was used. The results indicated that according to non-parametric tests in the study period, time series of Nisan rainfalls have no trend in none of the stations except Azarshahr. After reviewing of different patterns of ARMA model, proportional model for each station was selected based on Akaike information criterion (ACI) and, the Nisan rainfalls in East Azerbaijan Province were predicted for next 10 years. The accuracy of models was confirmed based on normality tests for residuals of the model and RMSE

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nisan rainfalls
  • Trend
  • Mann-Kenedall
  • Prediction
  • ARMA model
  • East Azerbaijan
مراجع
1ـ بنی­واهب، علیرضا و بهلول علیجانی (1382)، «بررسی خشکسالی، ترسالی و پیش­بینی تغییرات اقلیم منطقه بیرجند با استفاده از مدل­های آماری»، مجله پژوهش­های جغرافیایی، دوره 37، شماره 1.
2ـ ترابی، سیما (1380)، «بررسی و پیش بینی تغییرات دما و بارش در ایران»، رساله دکتری، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
3ـ جلالی، اروج و سیامک خنجر (1388)، «بررسی نوسانات دمایی با استفاده از مدل سری­های زمانی و توزیع احتمالاتی مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه»، مجله فضای جغرافیایی، شماره 27.
4ـ حجام، س.؛ خوشخو، ی. و شمس­الدین وندی، ر. (1387)، «تحلیل روند تغییرات بارندگی های فصلی و سالانه چند ایستگاه منتخب در حوزه مرکزی ایران با استفاده از روش­های ناپارامتری»، پژوهش­های جغرافیایی، شماره 64.
5ـ  خلیلی، ع. و بذرافشان، ج. (1383)، «تحلیل روند تغییرات بارندگی­های سالانه، فصلی و ماهانه پنج ایستگاه قدیمی ایران در یکصد و شانزده سال گذشته»، بیابان، شماره 1، جلد نهم.
6ـ رمضانی، نبی­ا... (1380)، «تحلیل و پیش­بینی خشکسالی­ها و ترسالی­های استان مازندران»، پایان­نامه کارشناسی ارشد،  دانشگاه تربیت معلم.
7ـ شهابفر، علیرضا و همکاران (1380)، «ارزیابی و روش­های نیکوئی برازش توابع توزیع­های آماری و استفاده از سری­های زمانی جهت پیش­بینی بارندگی سالانه شهر مشهد»، مجموعهمقالاتاولینکنفرانسملیبررسی راهکارهایومقابلهبابحرانآب، دانشگاه زابل، جلد سوم.
8ـ ضرغامی، م،؛ حسن­زاده، ی. (1390)، «مطالعه تغییر اقلیم و اثرات آن بر رواناب حوضه­های منتخب استان آذربایجان­شرقی»، طرح تحقیقات کاربردی شرکت سهامی آب منطقه­ای استان آذربایجان­شرقی.
9ـ قاسمی دستگردی، احمدرضا (1391)، «مدل­سازی تغییرات زمانی و مکانی پوشش ابری با تأکید بر روزهای بارش در ایران»، رساله دکتری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
10ـ کاویانی، م. و عساکره، ح. (1382)، «بررسی آماری روند بلندمدت بارش سالانه اصفهان»، سومین کنفرانس منطقه­ای تغییر اقلیم، اصفهان.
11ـ کتیرایی بروجردی، پ.، حجام، س. و ایران نژاد، پ. (1384)، «بررسی روند تغییرات بارندگی در ایران طی دوره 1960 الی 2001»، رساله دکتری هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
12ـ کمالی، غلامعلی (1375)، «تغییرات شدید بارندگی در نقاط مختلف کشور در ده سال اخیر»، اولین کنفرانس منطقه­ای تغییر اقلیم، تهران.
13ـ مشکاتی، محمدرضا (1371)، «تحلیل سری­های زمانی پیش­بینی و کنترل»، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
14ـ نیرومند، حسینعلی (1388)، «تحلیل آماری چندمتغیره کاربردی»، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
15- Box, G.E.P.; Jenkins, G.M.; Reinsel, G.C. (1994), “Time Series Analysis: Forecasting and Control 3rd Edition”, San Francisco, Holden Day.
16- Currie, R.G. (1989), “Comments on power spectra and Coherence of Drought in the Interior Plains”, International Journal of Climatology, 9: 91-100.
17- Gangully, A.R. (2002), “Farecasting Rainfall and Floods”, Advances and Way Orward, P.32.
18- Kendall, M.G. (1975), “Rank Correlation Methods,” Charles Griffin, London.
19- Hamed, K.H. (2008), “Trend Detection in Hydrologic Data: The Mann-Kendall Trend Test under the Scaling Hypothesis”, Journal of Hydrology, 349: 350-363.
20- Kumar S.; Merwade V.; Kam J; Thurner, K. (2009), “Sreamflow Trends in Indiana: Effects of Long Term Persistence Precipitation and Subsurface Drains”, Journal of Hydrology, 374:171-183.
21- Mourato, S.; Moreira, M.; Corte-Real, J. (2009), “International Variability of Precipitation Fistribution in Southern Portugal, International Journal of Climatology, 30: 1784-1794.
22- Partal, P.; Kahya, E. (2006), “Trend Analysis in Turkish Precipitation Data, Hydrological Processes 20: 2011-2026.
23- Serrano, A.; Mateos, V.L.; Garcia, J.A., (1999), “Trend Analysis of Monthly Precipitation over the Iberian Peninsula for the Period 1921-1995. Phys”, Chem. Earth(B),VOL.24, No. 1-2: 85-90.
24- Tabari, H.; Hosseinzadeh Talaee, P. (2011), “Temporal Variability of Precipitation over Iran: 1966-2005, Journal of Hydrology, 396: 313-320.
25- Zhang, Q.; Xu, C.Y.; Zhang, Z.; Chen, Y.D.; Liu, C.L. (2009), “Spatial and Temporal Variability of Precipitation over China, 1951-2005, Theoretical and Applied Climatology 95: 53-68.
جغرافیا و برنامه‌ریزی
دوره 19، شماره 51 - شماره پیاپی 51
فروردین 1394
صفحه 171-191
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار