نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• طاهره جلالی ¹
• علی اکبر رسولی ²
• فاطمه سرافروزه ³
• مرضیه اسماعیل پور ¹

¹ دانشجوی دکترای اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز.

² استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز

³ دانشجوی دکترای اقلیم‌شناسی دانشگاه تبریز

چکیده

در تحقیق حاضر به بررسی بارش­های نیسان استان آذربایجانشرقی در طول دوره آماری 1359 تا 1391 پرداخته شد. ابتدا تغییرات روند بارندگی­های نیسان استان با استفاده از آزمون­های ناپارامتری من-کندال و تخمین­گر شیب Sen که جزو متداول­ترین روش­های ناپارامتری به­شمار می­روند، تجزیه و تحلیل شد. سپس برای پیش­بینی تغییرات بارش­های نیسان طی سال­های آتی از مدل سری­های زمانی ARMA استفاده گردید. نتایج مطالعات نشان داد که بر اساس آزمون­های ناپارامتریک، سری زمانی بارش­های نیسانی در دوره مورد مطالعه به­جز ایستگاه آذرشهر در بقیه ایستگاه­ها فاقد روند می­باشد. پس از بررسی الگوهای مختلف مدل ARMA، مدل محاسباتی مناسب در هر ایستگاه بر اساس معیار آگاهی آکائیک انتخاب و بارش­های نیسان استان آذربایجان شرقی برای 10 سال آینده پیش­بینی گردید. در این مطالعه صحت و دقت مدل­ها توسط آزمون نرمال بودن مانده­های مدل و مجذور اختلاف مربعات ریشه تأیید گردید

کلیدواژه‌ها

• بارش‌های نیسان
• روند
• من-کندال
• پیش‌بینی
• مدل ARMA
• آذربایجان شرقی

عنوان مقاله [English]

Survey of Temporal and Special Changes of Nisan Rainfalls and Prediction of Them in East Azarbayjan Province

نویسندگان [English]

• Tahere Jalali Ansaroodi ¹
• Aliakbar Rasouli ²
• Fatemeh Sarafrouzeh ³
• Marzieh Esmaeilpour ¹

¹ Ph.D Student in Climatology, University of Tabriz

² Professor of Climatology, University of Tabriz

³ Ph.D in Climatology, University of Tabriz

چکیده [English]

In this paper, Nisan rainfalls of East Azerbaijan Province in the period of 1980 to 2009 were investigated. Initially changes of Nisan rainfalls trend were analyzed using the non-parametric Mann-Kendall test and Sen's estimator slope that are the most common methods of non-parametric tests. In order to predict changes of Nisan rainfalls in the next years, ARMA time series model was used. The results indicated that according to non-parametric tests in the study period, time series of Nisan rainfalls have no trend in none of the stations except Azarshahr. After reviewing of different patterns of ARMA model, proportional model for each station was selected based on Akaike information criterion (ACI) and, the Nisan rainfalls in East Azerbaijan Province were predicted for next 10 years. The accuracy of models was confirmed based on normality tests for residuals of the model and RMSE

کلیدواژه‌ها [English]

• Nisan rainfalls
• Trend
• Mann-Kenedall
• Prediction
• ARMA model
• East Azerbaijan