نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• مسعود جلالی ¹
• وهاب کمریان ²

¹ استادیار آب و هواشناسی - دانشگاه زنجان

² دانش‌آموخته اقلیم‌شناسی سینوپتیک دانشگاه زنجان.

چکیده

بادهای شدید تحت عنوان توفان نامگذاری شده­اند که به شکل­های متفاوت و با سرعت زیاد برای مدتی کوتاه می­وزند و معمولاً با هوای ناپایدار همراه هستند. اگر هوای پایدار رطوبت داشته باشد توفان تندری و اگر خشک باشد توفان گرد­و­خاک ایجاد می­شود. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل نوسان­های زمانی توفان­های تندری در شمال­غرب ایران (استان­های اردبیل، آذربایجان­شرقی و آذربایجان­غربی) با استفاده از تحلیل طیفی (تحلیل همسازه­ها) می­باشد. بدین منظور داده­های روزانه 16 ایستگاه همدید (در قالب داده­های هوای حاضر)، از سازمان هواشناسی کشور طی دوره آماری 1988-2009 استفاده شد. در ادامه کدهای مربوط به توفان­های تندری شامل کد 17، 29، 91 تا 99 استخراج گردید. سپس به­منظور بررسی و تحلیل چرخه­های توفان­های تندری شمال غرب ایران از امکانات برنامه‌نویسی در محیط نرم‌افزارMatlab  و برای انجام عملیات ترسیمی از نرم‌افزار Surfer بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که فراوانی چرخه‌های 2 ساله بیش­تر از بقیه حاکمیت دارد؛ بنابراین از نظر فراوانی تعداد چرخه‌های معنی‌دار، 2 چرخه با فراوانی 5 ایستگاه بیش­ترین نسبت را به­خود اختصاص داده است. ایستگاه­های ماکو و خوی و نواحی مرکزی شامل ایستگاه­های تبریز، مراغه، مهاباد و تکاب، چرخه‌های 6-2 ساله را به­خود اختصاص داده­اند و از حیث احتمال بیش­ترین احتمال وقوع در این نواحی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

• توفان تندری
• تحلیل طیفی
• سری‌های زمانی
• شمال‌غرب ایران

موضوعات

• آب و هواشناسی

عنوان مقاله [English]

Spectral Analysis of Time Series of Thunderstorms in Northwest of Iran

نویسندگان [English]

• masoud jalali ¹
• Vahab Kamariyan ²

¹ academic member of zanjan university

² Student of Synoptic Climatology of Zanjan University.

چکیده [English]

Strong winds have been named as the storms that blow in different shapes and too fast for a short time and are usually associated with unstable weather. If the unstable air have had humidity thunderstorms was happen other case was caused the dust storms. The purpose of this study was the analysis of temporal oscillations of Thunderstorms in the North West of Iran (Ardebil, East Azerbaijan and West Azerbaijan) using spectral analysis. For this purpose, a daily 16-synoptic data (in the form of current weather data) of the Meteorological organization during the period 1988-2009 were used. In the following codes of 17, 29, 91 until 99 related to thunderstorms were identified. In order to analyze the Thunderstorms cycles in North West of Iran were used possibilities of programming in the Matlab software and Surfer software was used for graphical operations. The results showed that the frequency of the 2-year cycles is more than any other state; Therefore, the frequency of significant cycles, 2 cycles of 5 stations with the highest proportion allocated. Maku and Khoy and central stations, including stations of Tabriz, Maragheh, Mahabad and being involved, 6. 2-year cycles, respectively, and in terms of risk is most likely to occur in these areas.