نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تبریز

2 مدرس دانشگاه

3 دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

این تحقیق سعی بر آن دارد رابطه پایگاه اقتصادی- اجتماعی مناطق شهری و جدایی‌گزینی فضایی در شهر تکاب را موردمطالعه قرار دهد و در همین راستا به بررسی رابطه بین متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی و متغیر منطقه شهری می‌پردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن به‌صورت پیمایشی می‌باشد. روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات هم بدین گونه بوده است که در ابتدا جداول توافقی جهت سنجش پایگاه اقتصادی- اجتماعی و اجزای مختلف آن به تفکیک مناطق مختلف شهری تکاب به‌کاررفته و سپس برای بررسی رابطه بین متغیرها در راستای پاسخ به سؤال تحقیق از آزمون خی دو و ضرایب همبستگی کرامر، گودمن و کروسکال، لامبدا و درنهایت ضریب عدم اطمینان استفاده‌شده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی مناطق شهری و جدایی‌گزینی فضایی در شهر تکاب رابطه علی و معلولی وجود دارد و به‌عبارت‌دیگر می‌توان گفت پایگاه اقتصادی- اجتماعی، جدایی‌گزینی فضایی در شهر تکاب را موجب شده است. به همین دلیل، ساکنان منطقه 1 در بخش شرقی و جنوب شرقی شهر و ساکنان منطقه 2 در بخش غربی شهر کاملاً از یکدیگر به‌صورت تفکیک‌شده سکنی گزیده‌اند. از سوی دیگر منطقه 3 در بخش مرکزی شهر و منطقه 4 در قسمت‌های شمالی و جنوب غربی شهر نیز شکل دیگری از جدایی‌گزینی فضایی (با شدت تفکیک کمتر) را به وجود آورده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study of the relationship between Socio-Economic Status of urban zones and Spatial Segregation in Takab City

نویسندگان [English]

  • fereydon babaei 1
  • Abozar Motidoost 2
  • Mohammadamin Attar 2
  • somayeh roshan roodi 3

چکیده [English]

This research is followed to study relationship between Socio-Economic Status of urban zones and Spatial Segregation in Takab City. In this way to study the relationship between variable of socio-economic status and variable of urban zone. The research is as kind of applied studies and research method is survey. The qualitative analysis and statistical tests are used to answer the research questions. Excel and SPSS softwares are used for data analysis. Cross tabulation and Pearson Chi-Square test and Cramer's correlation coefficient and Lambda correlation coefficient and Goodman and Kruskal tau correlation coefficient and uncertainty coefficient are used to determining relationship between variables. Takab city has provided an appropriate field for spatial segregation phenomenon. So that immigration and move of Kurd race from rural areas to the city during the past decades and its entrance mainly from the western side of this city, has caused a tissue with quite residential segregation in his city. The results of this study indicate that there is a significant relationship between variable of socio-economic status and variable of urban zone. In one word, socio-economic status has caused spatial segregation of urban zones in Takab city. Spatial segregation is observed between zone 1 (east and southeast of the city) and zone 2 (the western part of the city) with high density and between zone 3 (the city center) and zone 4 (north and southwest of the city) with a lower density.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial Segregation
  • Socio-Economic Status
  • Urban Zone
  • Takab City
- بابایی اقدم، فریدون و عطار، محمدامین و روشن رودی، سمیه و مطیع دوست، ابوذر (1394)، «سنجش جدایی گزینی اکولوژیکی شهری با استفاده از شاخص‌های اندازه‌گیری تک گروهی نمونه موردی: شهر تکاب»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 47، ش 3، صص 491-477.
- تقوایی، علی‌اکبر و رفیعیان، مجتبی و سلمانی، حسن (1393)، «سنجش و بررسی کیفیت زندگی ذهنی بر اساس ادراک ساکنان (نمونه موردی محله هاشمی در منطقه 10 تهران»، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، دوره 18، شماره 50، صص 105-89.
- روستایی، شهریور و احدنژاد، محسن و اصغری زمانی، اکبر و زنگنه، علیرضا و سعیدی، شهرام (1394)، «ارزیابی فقر شهری در محلات اسکان غیررسمی شهر کرمانشاه با استفاده از مدل تحلیل عاملی (نمونه موردی محله دولت‌آباد و شاطر آباد سال 1385)»، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، دوره 19، شماره 53، صص 166-137.
- متقی، افشین (1394)، « خاستگاه‌ آراء در نهمین دوره‌ انتخابات مجلس در شهرستان کازرون بر پایه‌‌ دیدگاه‌های اینگلهارت، پییا نوریس و مکتب شیکاگو»، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، دوره 20، شماره 57، صص 254-237.
- مرکز آمار ایران (1390)، گزارش جمعیت و خانوار شهرهای کشور به تفکیک استان.
- مهندسان مشاور نقش محیط (1390)، طرح جامع شهر تکاب، وزارت راه و شهرسازی، سازمان راه و شهرسازی استان آذربایجان غربی.
- Bolt, Gideon (2009), Combating residential segregation of ethnic minorities in European cities, Journal of Housing and the Built Environment, Volume 24, Pages 397-405.
- Chan, Tak Wing & Birkelund, Gunn Elisabeth & Aas, Arne Kristian & Wiborg, Qyvind (2011), Social Status in Norway, Eur Sociol Rev, Volume 27, No. 4, Pages 451-468.
- Chan, Tak Wing & Goldthorpe, John H. (2007), Class and Status: The Conceptual  Distinction and its Empirical Relevance, American Sociological Review, Volume 72, No. 4, Pages 512-532.
- Clark, William A.V. (2015), Residential Segregation: Recent Trends, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition), Pages 549-554.
- Corvalan, Alejandro & Vargas, Miguel (2015), Segregation and conflict: An empirical analysis, Journal of Development Economics, Volume 116, Pages 212-222.
- Feldmeyer, Ben & Harris, Casey T., & Scroggins, Jennifer (2015), Enclaves of opportunity or “ghettos of last resort?” Assessing the effects of immigrant segregation on violent crime rates, Social Science Research, Volume 52, Pages 1-17.
- Glitz, Albrecht (2014), Ethnic segregation in Germany, Labour Economics, Volume 29, Pages 28-40.
- Khattab, Nabil & Johnston, Ron & Sirkeci, Ibrahim & Modood, Tariq (2012), Returns on education amongst men in England and Wales: The impact of residential segregation and ethno-religious background, Research in Social Stratification and Mobility, Volume 30, Issue 3, Pages 296-309.
- Lambert, Paul S., & Bihagen, Erik (2014), Using occupation-based social classifications, Work Employment & Society, Volume 28, No. 3, Pages 481-494.
- Liu, Yafei & Dijst, Martin & Geertman, Stan (2015), Residential segregation and well-being inequality over time: A study on the local and migrant elderly people in Shanghai, Cities, Volume 49, Pages 1-13.
- Lynn, Michael & Williams, Jerome (2012), Black–white differences in beliefs about the U.S. restaurant tipping norm: Moderated by socio-economic status?, International Journal of Hospitality Management, Volume 31, Issue 3, Pages 1033-1035.
- Maheswaran, Hendramoorthy & Kupek, Emil & Petrou, Stavros (2015), Self-reported health and socio-economic inequalities in England, 1996–2009: Repeated national cross-sectional study, Social Science & Medicine, Volumes 136–137, Pages 135-146.
- Mwanga, Joseph R., & Lwambo, Nicholas J.S., & Rumisha, Susan F., & Vounatsou, Penelope & Utzinger, Jurg (2013), Dynamics of people's socio-economic status in the face of schistosomiasis control interventions in Ukerewe district, Tanzania, Acta Tropica, Volume 128, Issue 2, Pages 399-406.
- Reeves, Aaron (2015), Neither Class nor Status: Arts Participation and the Social Strata, Sociology, Volume 49, No. 4, Pages 624-642.
- Schnell, Izhak & Diab, Ahmed Abu Baker & Benenson, Itzhak (2015), A global index for measuring socio-spatial segregation versus integration, Applied Geography, Volume 58, Pages 179-188.
- Selim, Gehan (2015), The landscape of differences: Contact and segregation in the everyday encounters, Cities, Volume 46, Pages 16-25.
- Sethi, Rajiv & Somanathan, Rohini (2009), Racial Inequality and Segregation Measures: Some Evidence from the 2000 Census, The Review of Black Political Economy, Volume 36, Pages 79-91.
- Smith, Susan J. (2015), Residential Segregation: Geographic Aspects, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition), Pages 544-548.
- Sweeting, Helen & Hunt, Kate (2014), Adolescent socio-economic and school-based social status, health and well-being, Social Science & Medicine, Volume 121, Pages 39-47.
- Wu, Qiyan & Cheng, Jianquan & Chen, Guo & Hammel, Daniel J. & Wu, Xiaohui (2014), Socio-spatial differentiation and residential segregation in the Chinese city based on the 2000 community-level census data: A case study of the inner city of Nanjing, Cities, Volume 39, Pages 109-119.
- Yang, Shangguang & Wang, Mark Y.L., & Wang, Chunlan (2015), Socio-spatial restructuring in Shanghai: Sorting out where you live by affordability and social status, Cities, Volume 47, Pages 23-34.