نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسنده
عضو هیات علمی/ دانشگاه شهیدبهشتی و مشاور مرکز مطالعات شهرداری تهران و رپیس موسسه جهانشهر پایدار
چکیده
با ورود به هزاره سوم میلادی، شهرها در اثر رشد جمعیت و شهرنشینی، با چالشهای گستردهای ناشی از رشدی فراتر از ظرفیتهای پاسخگو مواجه شده اند که نمود عینی آن را در مسائلی چون فقر شهری، کمبود زیرساختها، اسکان غیررسمی، رشد آلودگیها، کاهش کیفیت زندگی و در مجموع، رشد ناپایداریها میتوان مشاهده نمود. در چنین وضعیتی، یافتن راهکارهای جدید و کم هزینه در جهت دستیابی به پایداری، بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. براین اساس، پژوهش حاضر استدلال میکند که هوشمندسازی، با بهره گیری از شاخصهایی همچون حکمروایی هوشمند، محیط زیست هوشمند، اقتصاد هوشمند، تحرک هوشمند، زندگی هوشمند و مردم هوشمند، رویکرد موثری در جهت نیل به پایداری (در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی) محسوب میگردد. روش تحقیق مبتنی بر روش همبستگی است، بدین معنی که ارتباط معناداری بین هوشمندسازی و پایداری شهری وجود دارد. گردآوری دادهها به روشهای کتابخانهای و میدانی (با ابزارهای پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه) انجام شده است. در تحلیل دادهها نیز از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی (شامل رگرسیون چندمتغیره، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونهای، تحلیل واریانس، و ضریب بتا) استفاده شده است. جامعه آماری شامل محلههای منطقه 6 کلانشهر تهران است که بنا به تقسیمات اداری شهرداری منطقه، از 18محله تشکیل شده است. پایایی شاخصها به کمک آلفای کرونباخ و روایی آنها براساس روش صوری انجام شده است. نتایج تحقیق بیانگر وجود ارتباط مستقیم بین سطح هوشمندسازی و پایداری شهری است، به طوری که با افزایش سطح هوشمندی محلهها، بر میزان پایداری آنها نیز افزوده میشود. محلههای آرژانتین- ساعی و دانشگاه تهران که از بیشترین سطح هوشمندی برخوردار هستند، دارای بالاترین میزان پایداری نسبت به سایر محلهها میباشند و محلههای قزل قلعه، گاندی و عباس آباد که از کمترین سطح هوشمندی برخوردارند، تقریباً دارای پایینترین میزان پایداری نیز هستند.
با ورود به هزاره سوم میلادی، شهرها در اثر رشد جمعیت و شهرنشینی، با چالشهای گستردهای ناشی از رشدی فراتر از ظرفیتهای پاسخگو مواجه شده اند که نمود عینی آن را در مسائلی چون فقر شهری، کمبود زیرساختها، اسکان غیررسمی، رشد آلودگیها، کاهش کیفیت زندگی و در مجموع، رشد ناپایداریها میتوان مشاهده نمود. در چنین وضعیتی، یافتن راهکارهای جدید و کم هزینه در جهت دستیابی به پایداری، بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. براین اساس، پژوهش حاضر استدلال میکند که هوشمندسازی، با بهره گیری از شاخصهایی همچون حکمروایی هوشمند، محیط زیست هوشمند، اقتصاد هوشمند، تحرک هوشمند، زندگی هوشمند و مردم هوشمند، رویکرد موثری در جهت نیل به پایداری (در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی) محسوب میگردد. روش تحقیق مبتنی بر روش همبستگی است، بدین معنی که ارتباط معناداری بین هوشمندسازی و پایداری شهری وجود دارد. گردآوری دادهها به روشهای کتابخانهای و میدانی (با ابزارهای پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه) انجام شده است. در تحلیل دادهها نیز از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی (شامل رگرسیون چندمتغیره، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونهای، تحلیل واریانس، و ضریب بتا) استفاده شده است. جامعه آماری شامل محلههای منطقه 6 کلانشهر تهران است که بنا به تقسیمات اداری شهرداری منطقه، از 18محله تشکیل شده است. پایایی شاخصها به کمک آلفای کرونباخ و روایی آنها براساس روش صوری انجام شده است. نتایج تحقیق بیانگر وجود ارتباط مستقیم بین سطح هوشمندسازی و پایداری شهری است، به طوری که با افزایش سطح هوشمندی محلهها، بر میزان پایداری آنها نیز افزوده میشود. محلههای آرژانتین- ساعی و دانشگاه تهران که از بیشترین سطح هوشمندی برخوردار هستند، دارای بالاترین میزان پایداری نسبت به سایر محلهها میباشند و محلههای قزل قلعه، گاندی و عباس آباد که از کمترین سطح هوشمندی برخوردارند، تقریباً دارای پایینترین میزان پایداری نیز هستند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Analyzing Spatial Relationship between Smart- Making and Sustainability in Urban Spaces (Case Study: Zone 6 of Tehran City)
نویسنده [English]
- hassan esmaeilzadeh
scientific group membership/ shahid beheshti university
چکیده [English]
In beginning of third millennium era, cities because of population growth and urbanization have been faced by increasing challenges such as urban poverty, lack of infrastructures, informal settlements, growth of pollutions, reduction of life quality, and finally growth of unsustainability. In this situation, finding new and less- cost solutions are more necessary for attaining sustainability. Therefore, this research reasons that smart- making, by having indicators of smart governance, smart environment, smart economy, smart mobility, smart living, and smart people, is effective approach for attaining sustainability (in economic, social, environmental and physical dimensions). Research method is correlation method, namely there is a logical relationship between smart- making and urban sustainability. Data gathering has been done using library and survey methods (by questionnaire, observation and interview tools). Information has been analyzed using descriptive and deductive tests (includes of multinomial Regression, Pearson correlation, One sample T-test, ANOVA Varian's, and Beta Coefficient). Case study is neighborhoods of zone 6 Tehran city, which are 18 neighborhoods according to municipality dividing's. Indicators reliability has been done using Cronbach's alpha, and their validity has been done using Face validity. Results show that there is a direct relationship between smart- making and sustainability that sustainability of nighbourhoods increases by growth of smart- making. Nighbourhoods of Arzhantin- Saei and Daneshgahe Tehran that have the most smart- making scale, simultaneous have the highest sustainability level, and Nighbourhoods of Ghezel Ghale, Gandi and Abbas Abad that have the least smart- making scale, simultaneous have the lowest sustainability level.
کلیدواژه‌ها [English]
- Smart City
- Urban Sustainability
- Tehran
- Zone 6
)