ژئومورفولوژی
غلام حسن جعفری؛ مهدی عباسی
دوره 22، شماره 65 ، آبان 1397، ، صفحه 117-139
چکیده
بررسی پادگانهها از عمدهترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانهای میباشد. آن‌ها سطوح با شیب کم هستند که به‌موازات محور درهی رودخانه، در سطوح بالاتر از بستر امروزی درنتیجه‌ی برش بستر، توسط رودخانه و در انعکاس پاسخ به تغییرات عوامل خارجی مانند آب‌وهوا، تکتونیک و سطح اساس ایجادشده‌اند. رودخانهی قزلاوزن به‌عنوان ...
بیشتر
بررسی پادگانهها از عمدهترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانهای میباشد. آن‌ها سطوح با شیب کم هستند که به‌موازات محور درهی رودخانه، در سطوح بالاتر از بستر امروزی درنتیجه‌ی برش بستر، توسط رودخانه و در انعکاس پاسخ به تغییرات عوامل خارجی مانند آب‌وهوا، تکتونیک و سطح اساس ایجادشده‌اند. رودخانهی قزلاوزن به‌عنوان یکی از طویلترین سیستمهای رودخانهای، به تغییرات عوامل خارجی (آب‌وهوا، تکتونیک و سطح اساس) به‌خوبی پاسخ داده است. به این منظور، پس از تقسیمبندی مسیر رودخانه به نه بازه، نیمرخهایی بر روی پادگانههای مجاور گسلها رسم گردید تا ازنظر تغییر ارتفاع سطوح و تقارن بررسی شوند. همچنین برای ﺑﺮرﺳﻲ میزان تأثیر فعالیتهای ﺗﻜﺘﻮﻧﻴﻜﻲ بر حوضهی آبریز قزلاوزن، چهار زیر حوضهی دیواندره، زنجان‌رود، قرنقوچای و هشتچین- طارم، به ترتیب از سر آب به پایاب، به کمک دو شاخص، ﮔﺮادﻳﺎن ﻃﻮل رودﺧﺎﻧﻪ (SL) و ﻧﺴﺒﺖ ﭘﻬﻨﺎی ﻛﻒ دره ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع دره (Vf) با مقاطع مشخص، بررسی شدند. نتایج بررسیها نشان‌دهنده‌ی ارتباط ساختمان پادگانهها با عامل زمینساخت بوده است. به این معنی که فرم پادگانهها در پایاب رودخانه بیشتر انعکاسی از اثرات نئوتکتونیک و زمینساخت است درصورتی‌که در سر آب، بیشتر اثرات زمینساخت اولیه را منعکس کرده‌اند. بازخورد چنین فعالیت‌هایی در پایاب حوضه به‌صورت مخروط‌افکنه‌های متداخل و جداره قائم پادگانهها در سنگ‌بستر و در سر آب به شکل پادگانههای متداخل در رسوبات آبرفتی با کناره‌هایی کم شیب است.
