فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل محیطی در دنیا بوده که عامل مهم بروز خسارات بزرگ اقتصادی و تهدید جدی برای توسعه پایدار محسوب میشود. در مقیاس حوضهای، عوامل متعددی در زمینهسازی و تشدید فرسایش دخیل هستند. در فرسایش خاک توسط روانابها عوامل داخل حوضهای مانند خاک، توپوگرافی، تراکم زهکشی والگوی کاربری نقش مهمی ایفا میکنند. ...
بیشتر
فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل محیطی در دنیا بوده که عامل مهم بروز خسارات بزرگ اقتصادی و تهدید جدی برای توسعه پایدار محسوب میشود. در مقیاس حوضهای، عوامل متعددی در زمینهسازی و تشدید فرسایش دخیل هستند. در فرسایش خاک توسط روانابها عوامل داخل حوضهای مانند خاک، توپوگرافی، تراکم زهکشی والگوی کاربری نقش مهمی ایفا میکنند. در مناطق نیمهخشک وضعیت فرسایش خاک در محیطهای کوهستانی و در سطح زمینهای شیبدار که در معرض بارندگی سنگین هستند بهمراتب بحرانیتر است. محدوده مورد مطالعه بهعنوان یک منطقه کوهستانی نیمهخشک واقع در دامنههای شرقی کوهشتان سهند (شمال غرب ایران) خاک تحت فرسایش شدید آبی قرار گرفته است. در این محدوده- بهعنوان یک محدوده کشاورزی و دامپروی مهم کشور- آثار این فرسایش بهصورت خندقها و شیارها در بخشهای مختلف مشاهده میشود. برای بررسی علل و عوامل فرسایش آبی و برآورد و پیشبینی محدودههای تحت خطر فرسایش از مدل USLE استفاده و از تکنیک GIS بهرهگیری شده است. در این مدل که اساس آن پارامترهای توپوگرافی، کاربری، بارندگی و نوع خاک است، ترکیب پارامترهای مورد ذکر در فرسایش آبی مورد تحلیل قرارگرفته است و در نهایت محدودههای تحت خطر پهنهبندی شده است. نتایج این بررسیها نشان میدهد که در بین عوامل مورد بررسی، طول وشیب دامنه بهعنوان عوامل توپوگرافی، نقش اصلی در فرایند فرسایش ایفا میکنند. در محدوده مورد مطالعه، طول دامنه، نوع و الگوی فرسایش را تعیین میکند. در بخشهایی که طول دامنه افزایش یافته، دخندق های عمیق تشکیل گردیده است. در این محدودهها اگر در خاک درصد سیلت نیز یابد، فرسایش خطی تشدید شده است. نقشه پهنهبندی خظرفرسایش نشان میدهد که شیبهای منتهی به دشتهای سیلابی از پتانسیل بالایی برای فرسایش آبی برخوردارند.
