نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی تهران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران

10.22034/gp.2020.10857

چکیده

حقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر تهیه برنامه چشم انداز توسعه در ناحیه روستایی هزارجریب می پردازد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس روش، توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری مورد مطالعه، خبرگان ناحیه روستایی هزارجریب و خبرگان دستگاه­های اجرایی مرتبط با امور روستایی هستند. خبرگان محلی(دهیاران و شوراها) 152 روستا به تعداد 152 نفر و خبرگان دستگاه­های اجرایی  35 نفر هستند که با روش تعیین حجم نمونه با جامعه نامعلوم تعیین شده اند. برای انتخاب نمونه­ها از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها واطلاعات از روش کتابخانه‌ای و میدانی، از فن پرسشگری و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون­های دوربین واتسون(بررسی استقلال خطاها از یکدیگر)، رگرسیون، تحلیل مسیر و همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS بهره گیری شده است. مبتنی بر یافته­های پژوهش این نتیجه حاصل شده است که عوامل مؤثر در تهیه برنامه چشم انداز توسعه روستایی در دو گروه ظرفیت­ها و موانع شناسایی شدند که ظرفیت­ها شامل جاذبه­های گردشگری روستایی، توانمندی­های بخش کشاورزی و سرمایه انسانی و موانع شامل محدودیت­های ساختاری و برنامه ریزی، ناکارآمدی نهادی، ضعف مدیریت محلی و سازمانی، ضعف قوانین، غفلت از بخش کشاورزی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی می باشند. با تعمق در ماهیت این عوامل و روابط مستقیم و غیر مستقیم، این نکته کلیدی مشخص شده است که محدودیت­های ساختاری ـ برنامه ریزی، ناکارآمدی نهادی، ضعف مدیریت محلی ـ سازمانی و ضعف قوانین، موانع کلیدی تهیه برنامه چشم انداز توسعه در ناحیه روستایی هزار جریب می باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effective Factors in Providing a development visioning plan in the Hezarjarib rural Area

نویسندگان [English]

  • vahid riahi 1
  • Farhad Azizpour 1
  • zari ghasemian 2

1 Faculty of Geographical Science, University of Khuarazmi, Tehran, Iran.

2 Ph.D. student of Geography and Rural Planning, University of Khعarazmi, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction:
In each country, Development in rural areas requires coherent planning and coordination that Derived from the dominant ideology and accepted by the Stakeholders of development.  Studies have shown that in many countries, particularly in developed and even developing countries visioning has been an initial step for planning. The purpose of visioning development is to focus on potential, opportunities and rural issues. Indeed, every community has its own unique history, geography, and development trajectory. Vision is an activity that citizens and stakeholders decide to create a common vision of the future of their community and also that is interactive and participatory process. Successful rural community development demands an integrated and comprehensive approach to identify opportunities, constraints and social expectations. In the Hazarjarib rural area, Diversity of environment is dominant; therefore, achieving development is a comprehensive understanding of the local level. Despite of its capacities and resources, it has not succeeded in stabilizing its true status in the country's economy. it moves on the path to non-development, in which the acceleration of poverty overcomes development. So this study is aimed to identify effective factors in providing a development visioning plan. Key question in this project: what are effective Factors in providing a development visioning plan in the Hazarjarib rural Area?
 
 
Methodology
the Present study surveys Effective Factors in providing a development visioning plan Hazarjarib rural Area. This is an applied research and uses descriptive-analytical method. Data were collected through fieldwork and library study, Questionnaires and interviews. The statistical population has included of 2 groups, the councils of 152 villages with 10605 households and experts 35 people. Sampling is done in two parts. The first part, Questionnaires, interview with the local expert and stakeholders, the total number is counted. In the experts part; use purposive sampling. In data analysis, Durbin- Watson tests, Regression, path analysis and Pearson correlation were used in SPSS software.
Results and Discussion
A) Effective Factors in providing a development visioning plan
The results showed that the factors were identified in two categories: capacities and Barriers. Capacities include rural tourism attractions, agricultural sector capabilities and human capital and Barriers include Structural and planning constraints, institutional and administrative constraints, the weakness of local and institutional management, the weakness of the law, neglect of the agricultural sector, and economic and social problems.
B) Effective mechanism in providing a development visioning plan
Among the set of effective factors, obstacles including Institutional inefficiency, neglect of agricultural sector, planning and structural constraints and economic problems with impact factor        -0.597, 0.413, 0.346 and -23.3, have The most direct and significant effective on providing a development visioning plan. Also Lack of local and institutional management, weaknesses in laws and social problems has indirect effects. Among these factors, agricultural capabilities and rural tourism attractions has a direct impact on the rural development program with impact factor -0.395 and -0.300. Mentioned factors, in addition to direct effectiveness, they are indirectly affected in providing a development visioning plan. Due to High number of obstacles, they have shown their direct effects negatively. This means that, without removing the barriers, capacities can also have a diminishing and negative effect on the preparation of visioning plan. Capacities and capabilities will play a positive role in providing development visioning plan, As long as, Constraints of structural planning system, local management and agricultural sector problems and issues related to them to be solved.
Conclusion
Existence of a development vision program based on local participation and using existing ecological talents and abilities, it causes indigenous development. Also neglected to prepare the program, it led to Unequal Development, Economic and social injustice, migration, and so on. , As long as these barriers are not resolved in the preparation of a vision plan, any planning and preparation of a program for development and long-term goals will be inefficient and ineffective.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • rural area
  • program
  • visioning development
  • Eastern Mazandaran
  • Hezarjarib area
-برندگی، بدری و تعمتی، داریوش، (1391)،" گردشگری خلاق؛ راهی به سوی توسعه"، اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران زمین، 17 اسفند 1391.
-پاپلی یزدی، محمدحسین و ابراهیمی، محمد امیر، ( 1387)، نظریه­های توسعه روستایی، انتشارات سمت، چاپ چهارم.
-پورطاهری و همکاران، مهدی، (1390)، راهبردها و سیاست­های توسعه کالبدی سکونتگاه روستایی( با تاکید بر تجربیات جهانی)، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، چاپ دوم.
-رضوانی، محمدرضا و همکاران، ( 1393)، پارادایم­های نوین توسعه روستایی: سیاست­ها و حکمروایی ها، سازمان همکاری­های اقتصادی و توسعه(OECD). نشر داخوین اصفهان. چاپ دوم.
-رضوانی، محمد رضا، (1390)، برنامه ریزی توسعه روستایی در ایران، چاپ چهارم، انتشارات قومس.
-سریع القلم، محمود، (1386)، عقلانیت و آینده توسعه یافتگی ایران، مرکز پژوهش­های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، چاپ پنجم.
-شیرازیان، احمد، (1375)، "توسعه یکپارچگی نواحی روستایی"، ماهنامه مسکن و انقلاب، شماره66، ص25.
-صیدایی، سید اسکندر، (1387)،برنامه ریزی روستایی در ایران، انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان، چاپ اول.
-عزمی، آئیژ و رضوانی، محمدرضا، (1387)، تحلیلسندچشماندازتوسعهکشور مالزیدربخشروستاییوکشاورزی، بررسی­های بازرگانی، شماره33، صص: 84-76.
-فرجی، راد و کاظمیان، غلامرضا، (1391)، توسعه محلی و منطقه ای از منظر رویکرد نهادی، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول.
-فیروزنیا، قدیر و همکاران، (1393)، چشم انداز و نظام مدیریت برنامه ریزی توسعه کالبدی نواحی روستایی ایران، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، چاپ دوم.
-فیروزنیا، قدیر، ( 1388)، "تدوین چشم‌انداز توسعه کالبدی روستایی"، اولین همایش ملی مسکن و توسعه کالبدی روستایی، دانشگاه زاهدان.
-فیروزنیا، قدیر،1389؛ چشم انداز روستا مبنایی برای توسعه روستایی، اولین کنفرانس بین المللی سکونتگاه روستایی. بنیاد مسکن، تهران.
-فیروزنیا، قدیر و تیموریان، رویا، (1394)، تحلیل نقش ویژگی­های مهارتی مدیران محلی در توسعه روستایی(مطالعه موردی بخش مرکزی شهرستان ایلام)، مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی، شماره1، صص:73-69.
-قدمی، محسن و آفتاب آذری، میترا، (1389)، ارائه الگوی مدیریت توسعه فرهنگی در راستای سند چشم انداز 1404،نشریه مدیریت فرهنگی، شماره7، صص: 139-123.
-مردوخی، بایزید، (1395)، روش شناسی آینده نگری، چاپ سوم. انتشارات پردیس دانش.
-میرشاه ولایتی، فرزانه، (1390)، راهنمای تدوین چشم انداز، چاپ اول، انتشارات مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
-هرمزی، محمد، (1395)، بررسی تطبیقی بین ایران و امارات متحده عربی و قطر با توجه به سند چشم انداز توسعه وشاخص­های موثر بر ایجاد تغییر وتحول در رشد و توسعه کشور، کنفرانس بین المللی مدیریت تغییر و تحول.
-یاسوری، مجید و جوان، فرهاد، (1394)، "تحلیل محدودیتهای تنوع بخشی اقتصاد روستایی-مورد: دهستان اشکور علیافصلنامهاقتصادفضاوتوسعهروستایی، شماره 13، صص: 37-19.
 
-Bennis Warren and Nanus, B. 1985. Leaders; N. Y; Harper and Row.
-Clarke. H. E. 1988. Summers L.R.; New Webster Dictionary of the English Language; U.S.A.; Surjeet Publication.
-Cyprian Ehen. Onyenekenwa, 2011. Nigeria’s Vision 20:2020-Issues, Challenges and Implications for Development Management. Asian Journal of Rural Development, 1: 21-40.
-European Communities, 2006, The Leader approach: a basic guide. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
-Green, Gary; Haines, Anna, & Halebsky, Stephen. (2000). Building Our Future: A Guide To Community Visioning, Wisconsin County, Extension Office, 286 Pages.
-Higgins, B, D, and Savoie, J. (1997). Regional Development, Theoriesand Theirapplication.
-Anthony Hogan, Jen Cleary, Stewart Lockie,Michelle Young, Katherine Daniell, and Mark Hickman, 2012, Localism and the socio-economic viability of rural and regional Australia, The Australian National University, Canberra. The University of South Australia. The Department of Employment and Industry Development, Queensland.
-Liang, T. C., Peng, S. H. (2017). Using Analytic Hierarchy Process to Examine the Success Factors of Autonomous Landscape Development in Rural Communities, Sustainability . Volume 9, , lssue 5, pp 1- 17.
-Mirza B. Baig & Nowshad Khan. (2006). Rural Development in Pakistan: From Vision to Action, Department of Agricultural Extension and Rural Society.
-Milton Green, 2000, Three Elements of Preparing a Rural Community for Value Added Development: Attitudes, Leadership, and Visioning, Area Economic Development Agent Utah State University and College of Eastern Utah. Sep 28, 2000.
-Mendel J.S .and Gerjuoy H. G. (1984). Anticipatory Management or Visionary Leadership: a Debate; in Timple a dale`s; Leadership; from Managerial Planning, 1984; 33(3).
-Myers, Dowell, Kitsuse, Alicia. (2000). Constructing the Future in Planning: A Survey of Theories and Tools, School of Policy, Planning and Development University of Southern California, Paper prepared for publication in the Journal of Planning Education and Research 29: 221-31.
-McCall, T. (2003). Institutional Design for Community Economic Development Models: Issue of Opportunity and Capacity, Community Development Journal, Vol 38, No.2.
-Muspp. (2007). Municipal Special Planning Support Programmers, Making Better Cities Together, Leaflet, Available At: Www.Rrota.Com.
-Oxford advanced learner Dictionary, 2004.
-Pike, A., Rodriguez-Pose, A., and Tomaney, J. (2006). Local and Regional Development, Routledge.
-Poister, T. (2005). Elements of Strategic Planning and Management in Municipal Government: Status after Two Decades .65:45-56.
-Robins, L. (2008). Perspective on capacity Building to Guide Policy and Program Development and Delivery, Environmental Science and Policy II.
-Sashkin, M.; visionary Leader. (1989). In J.A. Conger and Etal; Charismatic Leadership: the Elvsive Factor in Organizational Effectiveness; San Fransisco.; Jossey – Bass.
-Stimson, R., Stough, R. R. and Salazar, M.(2009). Leadership and Institutions in Regional Endogenous Development, Edward Elgar.
-Shipley, Robert & John. Michele. (2006). Can Vision Motivate Planning Action? Planning, Practice & Research, Vol. 21, No. 2, pp. 223 – 244.
-Swaffield, Simon, 2008, SUSTAINING THE COUNTRY: Ideals, opportunities and imperatives for future rural landscapes (Rural New Zealand). at: https://www.researchgate.net/publication/ 43235229.
-Warden, McKenzie. (2017). Imagining the Future: A Qualitative Study of Community Visioning Processes in Rural Oregon Counties.  MPP Essay Submitted to Oregon State University In partial fulfillment of The requirements for the degree of Master of Public Policy.
-Westley F.R. And Mintzberg H. (1989). Profiles on Strategic Vision: Leves Que and Iacoeca; in Conger And Etal ; Charismatics Leadership , the Elusive Factor in Organizational Effectiveness; San Francisco, Jossey Bass pubs.
-UNDP. (1998). Capacity Assessment and Development in a Systems and Strategic Management Context, United Nations Development programmers, New York.