جغرافیا و برنامه‌ریزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

اطاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

آیا دشت جلفا- هادیشهر مکان ژئومورفولوژیک (ژئومورفوسایت) است؟ نگرشی نو در مدیریت مناطق گردشگری

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز

چکیده

دشت جلفا - هادیشهر واقع در شمال غرب ایران، در دهه­های اخیر به عنوان مقصد گردشگری یا معبر گردشگران برای مسافرت به مکان­های گردشکری پیرامون دشت مطرح شده است. این مقاله سعی دارد تا با معرفی این دشت به عنوان مکانی ژئومورفولوژیک از یک­سو توجه برنامه­ریزان را به آسیب­پذیری گردشگران از مخاطرات ژئومورفولوژیکی و از سوی دیگر آسیب­پذیری میراث زمین از فعالیت­های گردشگری، جلب نماید. فرایند پژوهش بر پایه تحقیق و تحلیل داده­ها در چند مرحله صورت گرفته است: 1) توصیف ویژگی­های عمومی منطقه مورد مطالعه، 2) تشخیص و شناسایی واحدهای ژئومورفولوژیک، 3) شناسایـی پدیده­های ژئومورفولوژیکی و عـناصر زمین محیطی که می­تواند در توانمندی یا آسیب­پذیری گردشگری منطقه نقش داشته باشد، و 4) تعریف سناریوهای خطر احتمالی در منطقه. بر اساس نتایج این پژوهش، دشت جلفا - هادیشهر یک مکان ژئومورفولوژیک است که ویژگی­های آن در جدولی با عنوان کارت شناسایی مکان ژئومورفولوژیک تنظیم گردیده است. افزایش روز افزون تراکم جمعیت ساکن و گردشگر در این مکان، آن را در برابر چالشی مهم به نام تهدید پایداری محیطی قرار داده است. به نظر می­رسد این مسأله با درک و فهمی درست از چشم­انداز و مخاطرات تهدیدکننده آن براحتی قابل حل است و می­توان با تهیه نقشه­های ژئومورفولوژی، تهیه کارت­های شناسایی و ارائه اطلاعات به مسئولین و برنامه­ریزان جهت لحاظ در برنامه­های توسعه از یک طرف و القاء این اطلاعات به گردشگران از طریق همین نقشه­ها از طرف دیگر به این مهم دست یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Is the Jolfa-Hadishahr Plain (Northwest of Iran) a Geomorphosite: A New Domain of Tourism Sites Management?

نویسنده [English]

  • Davod Mokhtari

Department of Geography, University of Tabriz

چکیده [English]

Jolfa-Hadishahr plain existing in the Aras free industrial and trade zone (northwest of Iran) are used by tourists for trekking or as pathways to other tourist sites and neighbor countries around the plain. The aim of this paper is to introduce the plain as a geomorphosite and to define vulnerability of geoheritage which draws attention to the geological and geomorphological elements of nature, to planners. The research was based on the following survey and data processing phases: a) definition of general characteristics of study area, b) survey of geomorphological units, 3) survey of the geomorphological features and the geoenvironmental elements that may affect vulnerability, d) definition of possible risk scenarios. In conclusion, the Jolfa-Hadishahr plain is a geomorphosite and its characteristics are showed in a table as geomorphosite description card. Increasing people and tourists on the site threats environmental stability of the plain. The data collected on this geomorphological environment could be made available to a wider public, ranging from the individual visitor, to plain agency departments and staff, in the form of thematic geotourist maps and geomorphosite description card and in turn, plain agencies could utilize these maps as support for plain area planning and management with the aim of safeguarding both the plain and the plain visitors and dwellers, while also valorising the environment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism zone management
  • Geomorphosite
  • Geomorphological hazards
  • Geotourism
  • Jolfa-Hadishahr plain
  • Northwest of Iran
مراجع
1ـ رجایی، عبدالحمید (1382)، «کاربرد ژئومورفولوژی در آمایش سرزمین و مدیریت محیط» (چاپ دوم)، نشر قومس.
2ـ کیا، عبدالرحیم (1349)، «دیباچه­ای بر فرهنگ کشاورزی شهرستان مرند»، انتشارات بنیاد فرهنگی، تبریز.
3ـ مختاری، داود (1386)، «تحلیل اثرات برخی از سیستم­های مورفوژنتیک در دامنه شمالی کیامکی داغ به منظور برنامه­ریزی محیطی (اکوتوریسم)»، مثال موردی: منطقه آسیاب خرابه،» گزارش طرح تحقیقاتی، دانشگاه آزاد اسلامی مرند.
4ـ مختاری، داود (1389الف)، «ارزیابی توانمندی اکوتوریستی مکان­های ژئومورفیکی حوضه آبریز آسیاب­خرابه در شمال غرب ایران به روش پرالونگ (Pralong)»، جغرافیا و توسعه ، شماره 18، صص 27-53. 
5ـ مختاری، داود (1389ب)، «پژوهشی در ژئومورفولوژی دشت جلفا- هادیشهر با تأکید بر مورفودینامیک»، گزارش طرح تحقیقاتی، دانشگاه آزاد اسلامی مرند.
6ـ نجف­زاده، عادل؛ راحلی، حسین و رقاقیدر، جواد (1388)، «مطالعه و تعیین پتانسیل اکوتوریسم و ژئوتوریسم در منطقه آزاد ارس»، سازمان منطقه آزاد ارس.
7- Alcantara-Ayala, I., (2002), "Geomorphology, Natural Hazards, Vulnerability and Prevention of Natural Disasters in Developing Countries, Geomorphology, 47, pp.107-124.
8- Andreas, M.; Allan, A., (2007), "Incorporating Geology and Geomorphology in Land Management Decisions in Developing Countries: A Case Study in Southern Costa Rica, Geomorphology, June 2007, Pages 68-89.
9- Bellmann, K., (2000), "Towards to a System Analytical and Modeling Approach for Integration of Ecological", Hydrological, Economical and Social Components of Disturbed Regions, Landscape Urban Plan, 51 2-4 (2000), pp. 75-87.
10- Blair, T.C. and Mcpherson. J.G., (1994), Alluvial Fan Processes and Forms, In: A.D. Abrahams and A.J. Parsons(eds.). Geomorphology of Desert Environment, Chapman & Hall, London.
11- Bryan, B.A., Crossman, N.D., (2008), "Systematic Landscape Planning for Multiple Objective Natural Resource Management, Journal of Environment Management, 88: 1175-1189.
12- Carton, A., Cavallin, A., Francavilla, F., Mantovani, F., Panizza, M., Pellegrini, G. G., Tellini, C., (1994), "Ricerche Ambientali per l’individuazione e la Valutazione dei Beni Geomorfologici-metodi ed Esempi", Il Quaternario 7(1): 365-372.
13- Cendero, A., (2001), Geosite Evaluation; Can We Measure Intangible Values? Workshop on “Geomorphological Sites: Assessment and Mapping”, International Association of Geomorphologists (IAG).
14- Chang, S.E., (2000), "Disasters and Transport Systems: Loss, Recovery and Competition at the Port of Kobe After the 1995 Earthquake", Journal of Transport Geography, 8 (2000), pp. 53-65.
15- Chen, B., Huang, G., Li, J., Li, Y.R., and Li, Y.F., (2001), Integration of GIS with Pesticides Losses Runoff Model, In: Proceedings of DMGIS & Geoinformatics 2001 Conference, ISPRS, Vol. XXXIV, Part 2W2, May 25-28, 2001, Bangkok, Thailand, pp.37-44.
16- Coratza P., Giusti C., (2005), "A Method for the Evaluation of Impacts on Scientific Quality of Geomorphosites", Il Quaternario, 18 (1), Volume Speciale, 306-312.
17- Crichton, D., (2001), "The Implications of Climate Change for the Insurance Industry", Building Research Establishment, Watford, England.
18- Dai, F.C., Lee, C.F., (2002), "Landslide Characteristics and Slope Instability Modeling Using GIS", Geomorphology, 42(3-4): 213-228.
19- Daneshfar, B., Benn, K., (2002), Spatial Relationships between Natural Seismicity and Faults, Southeastern Ontario and North–central New York Dtate, Tectonophysics, 353, pp. 31-44.
20- Grandgirard, V., (1997), "Géomorphologie, Protection de la Nature et Gestion du Paysage", Thèse de Doctorat, Université de Fribourg.
21- Hooke, J.M., (1994), "Strategies for Conserving and Sustaining Dynamic Geomorphological Sites. In: O’halloran", D. et al.(eds.): Geological and Landscape Conservation, Geological Society, London: 191-195.
22- http://geotourism.gsi.ir/Main/Lang_fa/Page_52.
23- Lynden, G.W.J.V., Mantel, S., (2001), "The Role of GIS and Remote Sensing in Land Degradation Assessment and Conservation Mapping: Some User Experiences and Expectations", International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 3 (1) (2001), pp. 61–68.
24- Martini, G. (1994) (ed.), "Actes du Premier Symposium International Sur la Protection du Patrimoine Géologique", Mémoires de la Société Géologique de France 165.
25- Panizza M., (2001), "Geomorphosites: Concepts, Methods and Example of Geomorphological Survey, Chinese Science Bulletin, 46, Suppl. Bd, 4-6.
26- Panizza M., (2001), "Geomorphosites: Concepts, Methods and Example of Geomorphological Survey", Chinese Science Bulletin, 46, Suppl. Bd, 4-6.
27- Panizza, M., Piacente, S., (1993), "Geomorphological Assets Evaluation", - In: Zeitschrift Für Geomorphologie, N.F. Suppl, Bd 87: 13-18.
28- Pereira, P., Pereira, D., Caetano Alves, M. I., (2007), Geomorphosite Assessment in MontesinhoNaturalPark (Portugal), Geographica Helvetica: 3.
29- Pilpayeh, A., Sadeghi, H., Fahmi, H., Musavi Jahromi, H., (2010), "An Optimizing Operational Model for Multi Objective Serial Reservoirs (Case study of Aras River Basin, Northwestern Iran", World Applied Sciences Journal, 10(2): 234-241.
30- Pralong, J.-P., (2005), "A Method for Assessing the Tourist Potential and Use of Geomorphological Sites", Géomorphologie, Relief, Processus, Environnement, 3: 189-196.
31- Reynard, E., Fontana, G., Kozlik, L., Scapozza, C., (2007), "A Method for Assessing Scientific and Additional Values of Geomorphosites", Geographica Helvetica, Jg. 62, Heft 3, p. 148-158.
32- Reynard, E., Coratza, P., (2007), "Geomorphosites and Geodiversity: A New Domain of Research", Geographica Helvetica, 62, pp. 138-139.
33- Reynard, E., Panizza, M., (2005), "Geomorphosites: Definition, Assessment and Mapping", Géomorphologie: Relief, Processus, Environnement, Nnuméro 3.
34- Ritter, D.F., Kochel, R.C., Miller, J.R., (1995), "Process Geomorphology", WCB Pub. 544 p.
35- Rivas, V., Rix, K., Frances, E., Cenderero, A., Brunsden, D., (1997), "Geomorphological Indicators for Environmental Impact Assessment: Consumable and Non-Consumable Geomorphological Resources, Geomorphology, 18: 169-182.
36- Serrano, E., Gonzalez Trueba, J.J., (2005), "Assessment of Geomorphosites in Natural Protected Areas: the Picos de Europa National Park (Spain)", Géomorphologie. Formes, Processus, Environnement 3: 197-208.
37- Süzen, M.L., Doyuran, V., A., (2004), "Comparison of the GIS Based Landslide Susceptibility Assessment Methods: Multivariate Versus Bivariate", Environmental Geology, 45, p.665-679.
38- UNDP/GEF, (2007), "Kura-Aras River Basin Transboundary Diagnostic Analysis", Project Report.
جغرافیا و برنامه‌ریزی
دوره 17، شماره 43 - شماره پیاپی 43
خرداد 1392
صفحه 275-305
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار