نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور تهران - ایران
2 کارشناسی ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان،ایران.
چکیده
دسترسی به فضاهای باز محلات شهر یکی از اصول مهم دیدگاه پدافند غیر عامل می‌باشد. چرا که میزان زیادی از تلفات مربوط به بعد از بحران، بیشتر به دلیل عدم توانایی در دسترسی به فضای باز و همچنین توان گریز از منطقه خطر می‌باشد.
پژوهش حاضر با هدف بررسی و قابلیت دسترسی فضاهای باز محلات شهری در موقع اضطراری از منظر پدافند غیرعامل منطقه ۱کلان شهر تبریز می باشد. به همین منظور در این پژوهش برای پهنه بندی فضاهای مختلف بر مبنای آسیب پذیری و نیز تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای مرتبط مانند ARC GIS و Auto cadو نرم افزار Excel استفاده شده است.
نتایج و یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که 3/67 درصد، منطقه 1 شهر تبریز از نظر دسترسی به فضای باز از منظر پدافند غیر عامل در برابر بحرانهای وضعیتی مناسبی قرار دارد. اما برای بالابردن کیفیت و کمیت این شرایط به حد مطلبوب، بهبود وضع کارکردی فضاهای باز (فضای سبز و محصور) و افزایش عرض خیابانها و کوچه‌هایی منتهی به فضای باز، به گونه‌ای که امکان دسترسی سریع و آسان برای ارگان‌هایی مانند آتشفشانی و ... در مواقع بحران را فراهم نماید. از اهمیت خاصی برخوردار است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Measuring and evaluating the accessibility of open spaces of urban neighborhoods from the perspective of passive defense (Case study: Region 1 of Tabriz metropolis)
نویسندگان [English]
- Yousef Darvishi 1
- omid hosseini 2
1 Department of Geography and Urban Planning Payame Noor University (PNU), Tehran- Iran
2 M.Sc. Department of Geography and Urban Planning, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran.
چکیده [English]
Introduction
Access to open spaces in urban areas is one of the important principles of passive defense. This is because of the large number of post-crisis casualties, mostly due to the inability to access outdoor space as well as the ability to escape the danger zone.
Data and Method
The aim of this study is to investigate and accessibility of open spaces of urban areas in case of emergency from the perspective of passive defense of region 1 of Tabriz. For this purpose, in this research, related software such as 10 ARC GIS, Auto cad and Excel software have been used to zoning different spaces based on vulnerability and also to analyze information.
Results and Discussion
The results and findings of the study indicate that 67.3% of Tabriz Region 1 is in a good position in terms of access to open space in terms of passive defense against crises. But to increase the quality and quantity of these conditions to the desired level, improve the functional condition of open spaces (green and enclosed space) and increase the width of streets and alleys leading to the open space.
Conclusion
so that quick and easy access to the organ is possible. Provides things like volcanism, etc. in times of crisis, is of particular importance.
کلیدواژه‌ها [English]
- : Outdoor
- passive defense
- accessibility
- Tabriz
- ابراهیمی، فرزانه؛ مبین رهنی، محمد حسین، (1389)، برنامه ریزی و طراحی فضاهای باز شهری با رویکرد پدافند غیر عامل (با تاکید بر خیابانها)، اولین کنفرانس پدافند غیر عامل و سازههای مقاوم، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل.
- اخباری، محمد، احمدی مقدم، محمدعلی، (1393)، بررسی پدافند غیرعامل در مدیریت شهری، فصلنامه ژئوپولیتیک، سال دهم، شماره دوم، صص 69-9،
- توکلی، علیرضا؛ شمشیر بند، مصطفی، حسین پور، سید علی،(1389) ، بررسی روند کاهش فضاهای باز شهری در فرین توسعه شهری با تاکید بر مدیرت بحران، نمونه موردی، کلان شهر تهران، فصلنامه آرمان شهر، شماره 5. ص 141.
- جعفری، یونس؛ حسامی، امید، (1392)، نقش طراحی و تجهیز فضاهای باز شهری در کاهش آسیبپذیری این فضاها در مواقع بحرانی با تاکید بر پدافند غیر عامل (مطالعه موردی: منطقه 12 در بخش مرکزی تهران)، همایش ملی معماری پایدار و توسعه شهری، بوکان.
- حسینزاده دلیر، کریم، (1374)، تبریز بزرگ: یک منطقه شهری برای برنامهریزی و طراحی، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشکده تبریز، سال 1، شماره 2، زمستان
- داعی نژاد، فرامرز، (1385)، اصول و رهنمودهای طراحی و تجهیز فضای باز مجموعههای مسکونی به منظور پدافند غیر عامل، تهران، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان، مسکن و شهرسازی، 258ص.
- درویشی یوسف،قاسمی رضا،صفری عباس، (1398)،پدافند غیر عامل شهر،انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران.
- سازمان پدافند غیر عامل، (1385)، مبانی و اصول پدافند غیر عامل، انتشارات سازمان پدافند غیر عامل.
- طرح جامع شهر تبریز، (1385)
- طیاری، حمید، 1368، پدافند غیر عامل در 31 کشور جهان، کتاب شماره 15، معاونت فنی و اجرایی و امور جنگ، دفتر سازههای امن، انتشارات وزارت مسکن و شهرسازی
- فرزام شاد، مصطفی؛ عراقی زاده، مجتبی، (1391)، مبانی برنامه ریزی و طراحی شهر امن از منظر پدافند غیرعامل، انتشارات اهنگ آفرین، 208ص.
- کوپر مارکوس، کلر؛ فرانسیس، کارولین، (1382)، تجارب نوین در فضا باز شهری، فصلنامه جسارتهای شهرسازی، شماره ششم.
- محمود زاده حسن، پورمحمدی محمدرضا، صلواتی سامان، (1399)، ارزیابی فضای باز شهری و نقش آن در کاهش آسیب پذیری در مواقع بحران با رویکرد پدافند غیرعامل (نمونه موردی: شهر تبریز)، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، انتشار آنلاین
- مرکز آمار ایران، (1385)، سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، تهران، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
- ملکی، کیومرث، (1389)، بهینه سازی کاربری اراضی شهری با تاکید بر پدافند غیر عامل و نقش راهبردی آن در برنامه ریزی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مطالعه موردی: سنندج، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
- موحد علی ، صحراییان زهرا، سلیمانی محمد، (1398)، تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و رشد پراکندۀ محلات شهری به روش چیدمان فضا(مطالعه موردی: شهر شیراز)،نشریه جغرافیا و برنامه ریزی ،دوره 23، شماره 68 - صفحه 265-284
- موحدی نیا، جعفر، (1388)، اصول و مبانی پدافند غیرعامل، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه صنعتی مالک اشتر.
- Bono, F., Gutierrez, E. (2011). A network-based analysis of the impact of structural damage on urban accessibility following a disaster: the case of the seismically damaged Port Au Prince and Carrefour urban road networks. Transp. Geogr. 19, 1443–1455.
- Demšar, U., Špatenkov, O., Virrantaus, K. (2008). Identifying critical locations in a spatial network with graph theory. GIS 12 (1), 61–82.
- Denver design district (GDP), (2009), Urban design standards and guidelines. 4: 41-68.
- A. (2000). Civil defense in Canada 1939-1965 garnering public support war and nuclear weapons through myth of protection. Master'sthesis of arts in history. Department of history lakehead university,
- Hausken, K; Levitin, G. (2001). Active vs. passive defense against a strategic attacker. World scientific, vol, 13, No.1 (p.1-12).
- Istvan balogh, Peter& takacs, Daniel, (2011), The significance of urban open spaces and green areas in urban property developments, First International Conference (Horticulture and 155Landscape rchitecture in Transylvania) Agriculture and Environment Supplement.PP 110 – 121.
- Ortúzar,J, Willumsen,L (2011). Modeling Transport. 4th Edition. ISBN 978-0-470-76039-0 . WILEY Publication
- Pel, A. J., & Bliemer, M. C. (2007). Evacuation Plan Evaluation: Assessment of Vehicular Evacuation Schemes by means of an Analytical Dynamic Traffic Model. Institute of Transport and Logistics Studies
- zhanq yantinq, (2011), Urban open space design for the chinese floating population community: planning and site design guidelines. May 7: blacksburq, virqinia
)