نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زنجان
2 دانش‌آموخته دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان،
چکیده
هویت مکان پیش‌نیاز و پیش‌شرطی برای انسجام اجتماعی، شکل‌گیری و تقویت فرهنگ مدنی و دموکراتیک، همچنین محیطی جهت ایجاد نشاط و حیات شهری پایدار در سطوح کنش‌های فردی و اجتماعی شهروندان در متن فضا را دارد. هدف این مقاله بررسی تطبیقی مولفه‌های هویت مکان در فضای خیابانی آبرسان و شریعتی شهر تبریز است. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی و همبستگی می‌باشد. داده‌ها با استفاده از منابع اسنادی (کتابخانه‌ای) و مطالعات میدانی (پرسشنامه محقق‌ساخته) گردآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کل کاربران هر دو خیابان مورد مطالعه بوده است که در این میان تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه مشخص و تعیین گردید. نمونه‌های تحقیق با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در دو فضای خیابانی آبرسان و شریعتی انتخاب شدند. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون لون و تی‌تست دو نمونه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج کلی یافته‌ها که مبنای آن، نظریات کاربران فضای هر دو خیابان مورد مطالعه هست، نشان‌دهنده این امر است که از مولفه‌های چهار‌گانه (الگوهای شهرسازی، طراحی شهری، اجتماعی، و حسی و ادراکی) در قالب ده مقوله مورد بررسی هویت مکان، در حالت کلی خیابان شریعتی در بافت سنتی شهر تبریز بیشتر از آبرسان در بافت مدرن، هویت مکان را تولید می‌کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Comparative Study of the Identity of Place’s Components in Abresan and Shariati Street Spaces of Tabriz
نویسندگان [English]
- mohsen ahadnejad reveshty 1
- Mehdi Eshlaghi 2
1 Associate Professor of Geography and Urban Planning, Zanjan University
2 PhD in Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, University of Zanjan, Zanjan, Iran.
چکیده [English]
Introduction
Urbanologists have long held the view that the physical and social dynamics of public space play a central role in shaping public affairs and public culture. Identity of place is a prerequisite and precondition for sustainable planning and management for the value chain, social cohesion, formation and strengthening of civic and democratic culture, creating vitality and urban life at the level of individual and social actions of citizens in space. All of which are the building blocks of a good city and a meaningful urban identity. The purpose of this article is a comparative study of the components of identity of place in Abresan and Shariati street spaces of Tabriz.
Data and Method
The present paper is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method. Data were collected using documentary sources (libraries) and field studies (researcher-made questionnaire). The statistical population of this study included the total users of both streets studied, in which 400 people were identified as the sample size. The research samples were selected using simple random sampling method in Abresan and Shariati street spaces. Two samples of Leven test and t-test were used to analyze the data.
Results and Discussion
Findings show that in total, Shariati Street in nine of the ten variables studied means the aesthetic and visual quality of space with an average (3.85), mental image of space with an average (3.78), the quality of city furniture with an average (3.75) ), The feeling of security in the street space with an average (3.66), the sense of belonging to a place with an average (3.60), the experimental and psychological space of people with an average (3.83), the lifestyle of residents with an average (3.54), the variety of people's activities in space With average (3.52), accessibility and permeability (3.50), sociability and population with average (3.35) have higher mean than water supply, respectively, the only variable in which Abresan has the upper hand, the variable of accessibility and permeability with average (3.75) in favor of Abresan Street and (3.50) in Shariati. In other words, such an arrangement is in fact the rank of each variable in Shariati and Abresan streets, which is based on the opinions of their street users..
Conclusion
The general results of this study showed that of the three components in the form of ten categories studied identity of place, in general, Shariati Street in the traditional context of Tabriz produces more identity than modern Abresan in the modern context.
کلیدواژه‌ها [English]
- Identity of Place
- the Spatial
- the Social
- Abresan and Shahnaz Streets
- ارباب، پارسا؛ عزیزی، محمدمهدی؛ زبردست، اسفندیار (1394). تبیین معیارهای کلیدی فرآیند شکل‌گیری هویت مکان در توسعه شهری جدید(مطالعه موردی: منطقه22 تهران)، نشریه هنرهای زیبا، 20(4): 20-5.
- بردی آنامرادنژاد، رحیم؛ رازقی، فرزانه؛ آروین، محمود (1398). ارزیابی مولفه های کیفیت فضا در پیادهراههای شهری(نمونه موردی: پیاده راه فرهنگی رشت)، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 76(2): 69-86.
- حافظنیا، محمدرضا (1385) مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت.
- حسینآبادی، سعید (1400). تحلیل تاثیر عوامل کالبدی ـ فضایی بر میزان پیاده روی شهروندان، مورد مطالعه: محلات شهر قائن، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 69(3): 69-86.
- دانشپور، عبدالهادی. «بازشناسی مفهوم هویت در فضای عمومی شهری(خیابان)(نمونه موردی: تهران، خیابان انقلاب)»، رساله دکترای شهرسازی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران. 1379.
- عبدالهزاده فرد، علیرضا؛ رحمانی، مجید (1395). طراحی ورودی شهرهای امروز با بهرهگیری از هویتمندی شهرهای دیروز ایران، مطالعات جغرافیا، عمران و مدیریت شهری، 2(2): 37-25.
- غفاری سروستانی، نازنین. «گذر از فضا به مکان: ارزیابی عرصه‌های عمومی شهری (نمونه موردی: فضاهای عمومی شهر شیراز)»، پایان‌نامه کارشناسیارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، 1389.
- کاشی، حسین؛ بنیادی، ناصر (1392). تبیین مدل هویت مکان ـ حس مکان و بررسی عناصر و ابعاد مختلف آن(نمونه موردی: پیاده‌راه شهر ری)، نشریه هنرهای زیبا، 18(3): 43-52.
- کاظمی، عباس (1397). دانشگاه: از نردبان تا سایبان. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- گل، یان (1389). فضاهای عمومی و زندگی جمعی. ترجمه علی غفاری و صادق سهیلیپور. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
- مدنیپور، علی (1390). طراحی شهر خِرَد: مبانی و چارچوبها. ترجمه بهادر زمانی. تهران: دانشگاه تهران.
- نصیری، اسماعیل؛ محمدی بالینی، پرستو (1400)، بررسی مولفه های کالبدی بر الگوهای رفتاری شهروندان خیابان سی تیر شهر تهران، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 75(1): 292-279.
- Adams, P., (2005), The Boundless Self: Communication in Physical and Virtual Spaces, Syracuse University Press, 252p.
- Abdul Rahman, Norhafizah, (2015), What Makes People Use the Street?: Towards a Liveable Urban Environment in Kuala Lumpur City Centre, Procedia- Social and Behavioral Sciences, 170(1): 624-632.
- Agnew, J., (1987), Place and Politics: The Geographical Mediation of State and Society, Allen&Unwin, 267p.
- Amundsen, A. B (2000), Articulations of Identity: A Methodological Essay and a Report on Askim and Tidaholm, Noord XXI Report, No.19, University of Oslo, 289p.
- Dinca, C., (2015), The Death and Life of Great Streets: An Amsterdam Case Study,A. Thesis in Urban Planning, University of Amsterdam, 88p.
- Canter, D., (1977), The Psychology of Place, The Architechture Press, 198p.
- Carmona, M., (2008), Public Space: The Management Dimension, Routledge, 232p.
- Haggett, P., (1990), The Geographer’s Art, Basil Blackwell, 222p.
- Hague, C., (2005), Place Identity, Participation and Planning, Routlege, 234p.
- Holloway, L. & Hubbard, Ph., (2001), People and Place: The Extraordinary Geographies of Everyday Life, Prentice -Hall, 279p.
- Jacobs, J., (1961), The Life and Death of Great American Cities, Penguin Books, 458p.
- Kavaratzis, Milhalis, Hatch, Mary J., (2013), The Dynamics of Place Brands: An Identity-based Approach to Place Branding, Mark Theor, 13(1): 69-86.
- Kruzhkova, Olga, (2013), Peculiarities of Urban Architectural, Space Representations, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 86(1), 295-300.
- Lynch, K., (1960), The Image of the City, The MIT Press, 194p.
- Madanipour, Ali, (2013) The Identity of the City, in S. Serreli (ed), City Project and Public Space, Dodrecht: Springer, 49-63.
- Montgomery, John, (1998), Making a City: Urbanity, Vitality and Urban Design, Journal of Urban Design, 3(1), 93-116.
- Pile, S., (1996), The Body and the City: Psychoanalysis, Space and Subjectivity, Routledge, p
- Proshansky, Harold, (1983), Place-Identity: Physical World Socialization of the Self, Journal of Environmental Psychology, 3(1), 57-83.
- Relph, E., (1976), Place and Placelessness, Pion, 156p.
- Shaftoe, H., (2008), Convivial Urban Spaces: Creating Effective Public Places, Earthscan, 160p.
- Springer, S., (2010), Cambodia’s Neoliberal order: Violence, Authoritarianism, and the Contestation of Public Space, Routledge, 206p.
- Ujang, Norsidah, (2009), Place Attachment and Continuity of Urban Place Identity, Procedia- Social and Behavioral Sciences, 49(1), 156-167.
)