نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• مریم ابراهیمیان نجف آبادی ¹
• علیرضا ایلدرمی ²
• ثمر مرتضوی ¹
• ابراهیم محمدی منش ³

¹ گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر

² دانشیار دانشگاه ملایر

³ گروه فیزیک، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ملایر

چکیده

امروزه یکی از مهم‌ترین مشکلات جهانی محیط‌زیست بخصوص در اکوسیستم‌های آبی، آلودگی ناشی از فلزات سنگین است. با توجه به این‌که رسوبات منبع اصلی برای ذخیره‌ی فلزات سنگین می‌باشند، در این مطالعه رسوبات رودخانه گاماسیاب از نظر آلودگی به فلزات سنگین کروم، مس، نیکل، روی، آهن و منگنز مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از لایه بندی ، نتایج در جی آی اس، با دو روش کریجینگ و فاصله‌یابی وزنی معکوس، نقاط درون‌یابی شدند که نتایج حاصل، برتری روش فاصله‌یابی وزنی معکوس را نشان داد. از شاخص ژئوشیمیایی مولر، ریسک اکولوژیکی و آنالیزهای آماری برای سنجش وضعیت آلودگی فلزات سنگین در رسوبات استفاده شد. نتایج محاسبه شاخص ژئوشیمیایی مولر بیانگر آن بود که در فصل بهار رسوبات رودخانه گاماسیاب از نظر آلودگی به تمام عناصر در طبقه غیر آلوده و در فصل تابستان از نظر آلودگی به تمام فلزات به‌جز فلز نیکل در طبقه غیر آلوده قرار دارند. نتایج شاخص ریسک اکولوژیک نشان داد که رودخانه گاماسیاب از نظر غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه در طبقه ریسک اکولوژیکی کم قرار می‌گیرد. بررسی نقشه پهنه‌بندی شاخص ریسک اکولوژیک و نقشه‌ پهنه‌بندی و آنالیز نقاط داغ نشان می‌دهد که در فصل بهار نقاط با آلودگی بالا در بخش شرقی رسوبات رودخانه و در فصل تابستان در بخش غربی متمرکز شده اند.

کلیدواژه‌ها

• رودخانه گاماسیاب
• درون‌یابی
• شاخص ژئوشیمیایی مولر
• ریسک اکولوژیک
• فلزات سنگین

موضوعات

• سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور

عنوان مقاله [English]

Evaluation of heavy metals concentration in Gamasiab river sediments with interpolation model in GIS

نویسندگان [English]

• maryam Ebrahimian najafabadi ¹
• Alireza Ildoromi ²
• samar mortazavi ¹
• Ebrahim Mohammadi Manesh ³

¹ Department of environment, faculty of Natural resources and environment, Malayer University,Malayer

² Associate Professor of Malayer University

³ Department of Physics, Faculty of Basic Sciences Malayer University, Iran

چکیده [English]

Today, one of the most important environmental problems around the world, especially in aquatic ecosystems, is heavy metals pollution. Due that sediments are the main source of heavy metals, in this study, Gamasiab River sediments were evaluated for heavy metal contamination of chromium, copper, nickel, zinc, iron and manganese. After layering, the results were interpolated by two methods of kriging and Inverse Distance. Moller Index, Ecological risk Index and numerical parameters were used to assess the range of sediment pollution. Results of Moller index in spring showed no pollution. Also in summer it indicated no pollution for all metals except Ni. Results of RI categorized level of Heavy metal concentration in low contamination. Using RI plans, zoning plans and Hot Spot analysis indicated that the concentration of heavy metals in east of Gamasiab river in spring is higher than summer and it is showed that spots with high concentration in summer are located in west of Gamasiab river.

کلیدواژه‌ها [English]

• Gamasiab river
• interpolating
• Igeo Index
• RI
• Heavymetals
• GIS