نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 معاون هواشناسی استان یزد
2 دانشیار گروه جغرافیا،دانشگاه یزد
3 هیئت علمی دانشگاه یزد
چکیده
پسته همانند بسیاری از درختان میوه مناطق نیمه گرمسیری در چرخه سالیانه خود به یک دوره سرما نیاز دارد تا بعد از مهیا شدن شرایط مناسب، شکوفایی طبیعی جوانه‌ها اتفاق افتد. مدل های مختلفی جهت محاسبه نیاز سرمایی پسته وجود دارد که مدل ساعت سرمایی ، یوتا و یوتا مثبت از مهم ترین این مدل ها می باشند. پهنه جغرافیایی مورد مطالعه دشت یزد- اردکان واقع در استان یزد می باشد. در این تحقیق با توجه به آزمون های آماری بر اساس متغیر های هواشناسی، مدل ساعت سرمایی جهت مدل سازی انتخاب گردید. برای انجام این تحقیق از داده‌های سه ساعته دمای ایستگاه سینوپتیک یزد طی دوره آماری 1396-1367 جهت مدل سازی و برآورد مجموع ساعات سرمایی ماهانه پسته استفاده گردید و از داده های روزانه دمای این ایستگاه طی دوره آماری 2005-1961 جهت مدل SDSM استفاده و از آمار ماهانه دمای سال های 1397- 1385 جهت ارزیابی داده‌های ریزمقیاس شده مدل CanESM2 تحت سناریوهای مختلف RCP استفاده به عمل آمد و در نهایت مدل سازی برای سال های 1429-1400 انجام پذیرفت. یافته های پژوهش حاکی از این است که بین ساعات تجمعی ماهانه دماهای بین صفر تا 2/7 درجه سانتی گراد و پارامترهای دمایی ماهانه نظیرمیانگین حداقل دما، میانگین حداکثر دما و میانگین دمای ماهانه ، همبستگی معنی داری وجود دارد که در شرایط عدم دسترسی به داده های ساعتی دما ، برای مدل سازی و تعیین ساعات تجمعی ماهانه می توان از آن استفاده کرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که نیاز سرمایی ارقام کله قوچی،اوحدی و احمد آقایی در سال های آتی تامین و ارقام اکبری و فندقی تامین نمی گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Trend of changes in pistachio plant chilling need and its prediction using SDSM model (Case study: Yazd)
نویسندگان [English]
- naser pouyanfar 1
- Gholam Ali Mozafari 2
- Kamal Omidvar 3
- Ahmad Mazidi 2
1 Deputy of Meteorology of Yazd province
2 Associate Professor, Department of Geography, Yazd University
3 Professor, Department of Geography, Yazd University
چکیده [English]
Introduction
Pistachio, like many subtropical fruit trees, need a cold period in their annual cycle to allow the buds to bloom naturally after the right conditions are in place. There are several models to calculate the chilling needs of pistachio, of which the chilling hours model, Utah and Utah positive are the most important of these models. The studied geographical area is Yazd-Ardakan plain located in Yazd province.
Materials and methods
In this study, according to statistical tests based on meteorological variables, the chilling hours model was selected for modeling. To conduct this research, three-hour temperature data of Yazd Synoptic Station during the statistical period of 1367-1396 were used to model and estimate the total monthly chilling hours of pistachio and The daily temperature data of this station during the statistical period of 1961-2005 were used for the SDSM model and the monthly temperature statistics of the years 1385-1397 were used to evaluate the downscaling data of the CanESM2 model under different RCP scenarios and finally modeling for the years 1400 -1429 was done.
Result and discussion
Results indicate that there is a significant correlation between monthly cumulative hours of temperatures between zero and 7.2 ° C and monthly temperature parameters such as mean minimum temperature, mean maximum temperature and mean monthly temperature, which in the absence of data hourly temperature can be used to model and determine monthly cumulative hours.
Conclusion
Findings show that the chilling needs of Kalle-Ghuchi, Owhadi and Ahmad- Aghaei species will be met in the coming years and Akbari and Fandoghi species will not be met.
کلیدواژه‌ها [English]
- Chilling need
- Climate change
- Pistachio
- SDSM
- Yazd
- اکبری، وجیهه؛ کمالی، غلامعلی؛ جوانشاه، امان الله (1392). تعیین نیاز سرمایی پسته و رابطه ی بین میانگین دمای روزانه و نیاز سرمایی (مطالعه شهرستانهای کرمان و رفسنجان). دومین کنفرانس بین المللی مدل سازی گیاه، آب، خاک و هوا، کرمان.
- جعفری ندوشن، علی؛ احمدیان، حسنعلی (1387). پسیل معمولی پسته(شیره خشک) و راههای کنترل آن، سازمان جهاد کشاورزی استان یزد ، نشریه شماره 117، صص 1-15.
- حسینی فرد، سید جواد؛ بصیرت، مجید؛ صداقتی، ناصر؛ اخیانی، احمد (1396). مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه در درختان پسته. وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات علوم باغبانی(پژوهشکده پسته کشور)، موسسه تحقیقات خاک وآب.
- حکم آبادی، حسین؛ جوانشاه، امان الله (1383). تامین نیاز سرمایی و اهمیت آن در پسته. شورای انتشارات موسسه تحقیقات پسته کشور. صص 40.
- خسروی،محمود؛ اسماعیل نژاد،مرتضی؛ نظری پور،حمید(1389). تغییر اقلیم و تاثیر آن بر منابع آب خاور میانه. چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام. ایران. زاهدان. صص8.
- سبحانی، بهروز؛ اصلاحی، مهدی؛ باباییان، ایمان(1393). کارایی الگوهای ریز مقیاس نمایی مدل SDSM وLARSWG در شبیه سازی متغییرهای هواشناسی در حوزه آبریز دریاچه ارومیه. نشریه پژوهش های جغرافیای طبیعی. دوره 47. شماره 4. صص499-516.
- سبزی پرور،علی اکبر؛ نوروز ولاشدی، رضا(1394). اثر تغییر اقلیم بر روند تامین نیاز سرمایی گیاهان خزان دار(مطالعه موردی:استان همدان). نشریه علوم باغبانی، جلد 29، صص 358-367.
- طائی سمیرمی، سیاوش؛ مرادی،حمید رضا؛ خداقلی، مرتضی(1393). شبیه سازی و پیش بینی برخی متغیر های اقلیمی توسط مدل چند گانه خطی SDSM و مدل های گردش عمومی جو(مطالعه موردی:حوزه آبخیز بار نیشابور). نشریه انسان و محیط. شماره 28. صص1-16.
- طلایی، علیرضا(1377). فیزیولوژی درختان میوه مناطق معتدله. انتشارات دانشگاه تهران.
- فلاح قالهری، غلامعباس؛ احمدی، حمزه(1397). واکاوی انباشت سرمایی مناطق سردسیر ایران بر اساس مدلهای CH ، Utah ، CP، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 51،صص 99-120.
- قاسمی فر، الهام؛ علیجانی، بهلول؛ سلیقه، محمد(1395). بررسی تغییرات دمایی سواحل جنوبی خزر با استفاده از سه مدلLARSWG وsdsm و مدل شبکه عصبی مصنوعی. فصل نامه جغرافیای طبیعی. شماره 34. صص 23-40.
- کوچکی، علیرضا؛ نصیری محلاتی، مهدی؛ جعفری، لیلا(1394). بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر کشاورزی ایران، پیش بینی وضعیت آگروکلیماتیک آینده، نشریه پژوهشهای زراعی ایران، جلد 13، شماره 4 ، صص 651-664.
- مسعودیان، سید ابوالفضل (1383). بررسی روند دمایی ایران در نیم سده ی گذشته. مجله جغرافیا و توسعه. صص 89-106.
- نصیری محلاتی، مهدی؛ کوچکی، علیرضا (1385). آنالیز شاخصهای آگروکلیماتیک ایران در شرایط تغییر اقلیم، مجله پژوهشهای زراعی ایران، شماره 1، صص 169-182.
- وزارت جهاد کشاورزی.موسسه تحقیقات پسته.1397.
- Abuquerque N., Garcia montiel F., Carrillo A., Burqos L. (2008). Chilling and heat requirements of sweet cherry cultivars and relationship between altitude and the probability of satisfying the chill requirments. Environmental and Experimental Botany, 64,162-170.
- Arora,V.K.,Scinocca,J.F.,Boer,G.J.,Christain,J.R.,Denman,k.l.,Flato,G.M.,Kharin,V.V.,Lee,W.G.and Merryfield,W.J.(2011).Carbon emission limits required to satisfy future representative concentration pathways of greenhouse gases.Geophysical Research Letters,38(5),1-6.
- Baldocchi, D. wong,s .(2008). Accumulated winter chill is decreasing in the fruit growing regions of California, Climatic Change, 87،166 .
- Elloumi ,o., Ghrab. m., Kessentini, H., and Mimoun, m. b.(2013). Chilling accumulation effect on performance of pistachio trees cv. Mateur in dry and warm area climate. Scientia Horticulture,159،80-87.
- Guo, L., Dai, J., Ranjitkar, s. , Yu H., Xu, J. , Luedeling , E.(2014). Chilling and heat requirements for flowering in temperate fruit trees. International Journal of Biometeorology, 58 (6)،1195-1206.
- kaufmann, H. ,Blanke, m.(2016). Performance of three numerical models to assess winter chill for fruit trees- a case study using cherry as model crop in Germany regional Environmental change, 16:1-9.
- Khan,M.S.Coulibaly,P.Dibike,Y.(2006).Uncertainly Analysis of Statistical Downscaling Methods,Journal of Hydrology,319،357-382.
- Lopes,P.G.,Aguiar,R.Casimiro,e.(2008).Assessment of Climate Change Statistical Downscaling Methods,Application and Comparison of Two Statistical Metods to a Single site in Lisbon
- Cynthia, and M.l.parry.(1994). Potential impact of climate change on world food supply.Nature, 376،133-138.
- Santos,J.A.,Costa,R.,Fraga,H.(2016).Climate change impacts on thermal growing condition of main fruit species in Pourtugal.Climatic Change,139،1-14.
- Weinberger, JH .(1950). Chilling requirements of peach varieties.In proceedings. American Society of Horticultural Science, 56،122-128.
- Wilby,R.L.,Dawson,C.W.,Murphy,C.,Connor,P.O.,Hawkins,E.(2014).The Statstical DownStcaling Model Deeision Centric(SDSM-DC)conceptual basis and applications.Climate Research,61(3)،251-268.
- Zhuang,W.Cai,B.Gao,z.Zhang,z.(2016). Determination of chilling and heat requirements of 69 Japanese apricot cutivars.European Journal of Agronomy,74،68-74.
- Zohary,M.(1952). Amonographical study of genus pistacia. PalestinJ. Bot (Jerusalem Series ),5،187-228.
)