نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• علی اکبر تقی پور ¹
• بنیامین حسن زاده باغی ²
• پارسا احمدی دهرشید ³

¹ استادیار دانشگاه دامغان، دانشکده علوم زمین

² کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

³ دانشجوی کارشناسی جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

پیاده‌راه‌‌ها مکان‌هایی هستند که به ارتقاء سلامت جسمی و روحی انسان و تحرک اجتماعی آنان، خلق فضاهای انسانی و هویت شهرها کمک می‌کند. اما زمانی این شرایط محقق می‌شود که پیاده‌راه براساس نیازها و توقعات شهروندان ساخته شود. بنابراین آگاهی مدیریت شهری از عواملی که اهمیت بالایی در پیاده‌راه‌ها از نظر شهروندان دارد و همچنین بررسی میزان موفقیت پروژه‌های احداث پیاده‌را‌ه در جهت رفع نواقص و مشکلات موجود در این فضاها ضروری است. در این پژوهش سعی شده با درنظرگرفتن مجموع کاملی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت پیاده‌راه‌ و استفاده از روشی متفاوت با سایر پژوهش‌های پیشین به ارزیابی این عوامل در دو فاز اجراء شده پیاده‌راه شهر رشت از دیدگاه شهروندان پرداخته شود تا علاوه‌بر یافتن بااهمیت‌ترین عامل، دو فاز پیاده‌راه نیز با یکدیگر مقایسه شوند. روش پژوهش حاضر برمبنای هدف، کاربردی و برمبنای روش اجرا، توصیفی - تحلیلی است. براساس ادبیات پژوهش، چهار معیار (کالبدی - فضایی، دسترسی، اجتماعی - اقتصادی، خرد طراحی) و 22 شاخص انتخاب شده‌است. در گام بعدی، با توزیع 392 پرسشنامه در بین شهروندان بصورت نمونه‌گیری تصادفی ساده، با بکارگیری روش آنتروپی‌شانون، ضریب اهمیت معیارها و شاخص‌‌های مطالعاتی و امتیاز وزندار آن‌ها در دو فاز بدست آمد. نتایج نشان می‌دهد که در مجموع میزان رضایتمندی شهروندان از پیاده‌راه در حد متوسط است و معیار خرد طراحی و سه شاخص‌ «طراحی مناسب برای معلولین و سالمندان»، «نورپردازی در شب» و «جانمایی مناسب سطل زباله، آبخوری و...» از اهمیت بالایی برخوردار هستند و بر کیفیت پیاده‌راه بیشترین تاثیر را می‌گذارند. این عوامل در فاز اول، رضایتمندی بیشتری در مقایسه با فاز دوم پیاده‌راه دارد. بطورکلی از نظر شهروندان، فاز اول پیاده‌راه با امتیاز نرمالایز (52/0) نسبت به فاز دوم (47/0) وضعیت مطلوبتری دارد. این نتایج می‌تواند در موفقیت مدیریت شهری در جهت احداث پیاده‌را‌ه‌هایی مطلوب موثر باشد. در صورتیکه به طراحی این فضاها بیشتر توجه شود.

کلیدواژه‌ها

• سنجش کیفیت
• پیاده‌راه
• رضایت‌مندی
• شهر رشت
• آنتروپی شانون

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the influencing factors on the quality of pedestrian zones from the perspective of citizens (Case study: Two phases of Pedestrian Zone in Rasht)

نویسندگان [English]

• ali akbar taghipour ¹
• Benyamin Hasanzadeh Baghi ²
• Parsa Ahmadi Dehrashid ³

² Master of Urban Planning, Faculty of Art and Architecture, University of Guilan, Guilan, Iran.

³ Undergraduate student of Geography, Faculty of Earth Sciences, Damghan University, Iran

چکیده [English]

Increasing population growth in urban areas has had adverse socio-economic, traffic and physical consequences for cities. So cities need to provide better places to live. One of these places is the creation of pedestrian zones or sidewalks. The aim of this study was to assess the factors affecting the quality of the two phases of the Rasht pedestrian zone from the citizens' point of view. The first phase of the pedestrian zone includes Alam al-Huda Street and the second phase includes Saadi, Imam Khomeini and Shahrdari squares. The method of the present research is applied based on the purpose and descriptive-analytical based on the method of implementation. In this research, in the first step, theoretical studies and research literature have been done and based on these studies, four criteria (physical-spatial, accessibility, socio-economic, micro-design) and 22 indicators have been selected. In the next step, by field studies and completion of 392 questionnaires by citizens, using the entropy method, the criteria and indicators of studies in two phases of pedestrian zones have been weighed and evaluated. The results show that the micro-design criteria and the three indicators "suitable design for the disabled and the elderly", "night lighting" and "urban facilities (trash and drinking water, etc.)" have the greatest weight and importance. Also, in ranking the two-phase pedestrian zones, citizens are more satisfied with the first phase with a normalization score of (0.52) than the second phase (0.47).

کلیدواژه‌ها [English]

• Quality evaluation
• pedestrian zone
• satisfaction
• Rasht city
• Shannon entropy