نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• محمد شالی ¹
• سید محمود محامد خسروشاهی ²
• پویا جودی ³

¹ استادیار و عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی منطقه‌ای پژوهشکده توسعه و برنامه‌ریزی جهاددانشگاهی، تبریز، ایران

² کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری موسسه آموزش عالی سراج، تبریز، ایران

³ استادیار گروه شهرسازی موسسه آموزش عالی سراج، تبریز، ایران

چکیده

ازآنجایی‌که جهان به‌سرعت در حال شهرنشینی است، تمرکز زیادی روی دستیابی به توسعه پایدار در شهرها وجود دارد. تحقق این هدف نه‌تنها مستلزم تجسم شهرهای پایدار و اجرای راهبردها است، بلکه نیازمند ارزیابی پیشرفت در راستای توسعه پایدار شهری است. در این پژوهش به سنجش وضعیت شهر جدید سهند از نظر شاخص‌های توسعه پایدار شهری پرداخته شده است. به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های پژوهش در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و نهادی با استفاده از ادبیات نظری شناسایی و تعریف عملیاتی شد و به دو روش تحلیل ثانویه (از طریق داده‌های ثبتی شامل مطالعات طرح جامع شهر جدید سهند و بلوک‌های آماری سال 1395) و پیمایش میدانی (با ابزار پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 383 پرسشنامه) جمع‌آوری شد. و با استفاده از آزمون‌های آماری فریدمن، T تک‌نمونه‌ای و مدل ویکور تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که وضعیت شهر جدید سهند از نظر شاخص‌های توسعه پایدار در تمامی ابعاد پایین است و بین فازهای شهر جدید سهند در زمینه شاخص‌های توسعه پایدار، تفاوت قابل‌توجهی وجود دارد فازهای 1 و 2 به ترتیب در اولویت اول و دوم و فازهای 3 و 4 در اولویت‌های بعدی قرار دارد. فازهای 1 و 2 شهر جدید سهند به دلیل قدمت بیشتر و شکل‌گیری زیرساخت‌ها، خدمات شهری، برخورداری از فعالیت‌های اقتصادی و عملکرد بهینه مدیریت شهری در ارائه خدمات وضعیت مطلوب‌تری ازنظر شاخص‌های پایداری نسبت به فازهای 3 و 4 دارند. برنامه‌ریزی برای کاهش مشکلات شهر جدید سهند از طریق گسترش فضاهای جمعی، افزایش کمی و کیفی فضاهای خدماتی و مشارکت فعال شهروندان در اداره شهر می‌تواند در بهبود وضعیت شهر سهند مؤثر واقع شوند.

تازه های تحقیق

ازآنجایی‌که جهان به‌سرعت در حال شهرنشینی است، تمرکز زیادی روی دستیابی به توسعه پایدار در شهرها وجود دارد. تحقق این هدف نه‌تنها مستلزم تجسم شهرهای پایدار و اجرای راهبردها است، بلکه نیازمند ارزیابی پیشرفت در راستای توسعه پایدار شهری است. در این پژوهش به سنجش وضعیت شهر جدید سهند از نظر شاخص‌های توسعه پایدار شهری پرداخته شده است. به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های پژوهش در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و نهادی با استفاده از ادبیات نظری شناسایی و تعریف عملیاتی شد و به دو روش تحلیل ثانویه (از طریق داده‌های ثبتی شامل مطالعات طرح جامع شهر جدید سهند و بلوک‌های آماری سال 1395) و پیمایش میدانی (با ابزار پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 383 پرسشنامه) جمع‌آوری شد. و با استفاده از آزمون‌های آماری فریدمن، T تک‌نمونه‌ای و مدل ویکور تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که وضعیت شهر جدید سهند از نظر شاخص‌های توسعه پایدار در تمامی ابعاد پایین است و بین فازهای شهر جدید سهند در زمینه شاخص‌های توسعه پایدار، تفاوت قابل‌توجهی وجود دارد فازهای 1 و 2 به ترتیب در اولویت اول و دوم و فازهای 3 و 4 در اولویت‌های بعدی قرار دارد. فازهای 1 و 2 شهر جدید سهند به دلیل قدمت بیشتر و شکل‌گیری زیرساخت‌ها، خدمات شهری، برخورداری از فعالیت‌های اقتصادی و عملکرد بهینه مدیریت شهری در ارائه خدمات وضعیت مطلوب‌تری ازنظر شاخص‌های پایداری نسبت به فازهای 3 و 4 دارند. برنامه‌ریزی برای کاهش مشکلات شهر جدید سهند از طریق گسترش فضاهای جمعی، افزایش کمی و کیفی فضاهای خدماتی و مشارکت فعال شهروندان در اداره شهر می‌تواند در بهبود وضعیت شهر سهند مؤثر واقع شوند.

کلیدواژه‌ها

• وضعیت‌سنجی
• توسعه پایدار شهری
• شهر جدید سهند
• شهرهای جدید

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Assessing the status of sustainable urban development indicators in the new city of Sahand

نویسندگان [English]

• mohammad shali ¹
• Seyyed Mahmoud Mahmmed Khosrowshahi ²
• pouya joodi ³

¹ Assistant Professor of Academic Center for Education, Culture and Research (ACECR).Tabriz.Iran

² Urban planning Departmentو Faculty of Architecture, Seraj Higher Education Institute.Tabriz.Iran

³ Urban planning Department, Faculty of Architecture , Seraj Higher Education Institute.Tabriz.Iran

چکیده [English]

As the world rapidly urbanizes, there is much focus on achieving sustainability outcomes within cities. Accomplishing this goal requires not only envisioning sustainable cities and implementing strategies, but it also demands assessing progress towards sustainable urban development. In this research, the condition of the new city of Sahand has been measured in terms of sustainable urban development indicators.The current research is an applied study that employs a descriptive-analytical design for its purposes.The current research is an applied study that employs a descriptive-analytical design for its purposes. Research indicators in social, economic, environmental and institutional dimensions were identified and operationally defined using theoretical literature. and two methods of secondary analysis(through registration data including studies of the master plan of the new city of Sahand and statistical blocks of 2016) and field survey (with the tool of researcher-made questionnaires in the number of 383 questionnaires) were collected. And they were analyzed using Friedman, one-sample T tests and Vikor model. The findings of the research show that the condition of the new city of Sahand is low in terms of sustainable development indicators in all dimensions and there is a significant difference between the phases of the new city of Sahand. Phases 1 and 2 are the first and second priorities and phases 3 and 4 are the next priorities. Phases 1 and 2 of Sahand have a more favorable situation than phases 3 and 4 due to their older age and the formation of infrastructure,urban services, economic activities and optimal performance of urban management in providing services.Planning to reduce the problems of the city of Sahand through the expansion of public spaces, the quantitative and qualitative increase of service spaces and the active participation of citizens in the city administration can be effective in improving the situation of the city of Sahand.

کلیدواژه‌ها [English]

• Status assessment
• sustainable urban development
• Sahand New Town
• New Town