نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• عباس امینی فسخودی ¹
• محمد جواد احمدیان ²
• الهام کریمی ²

¹ عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان

² گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان

چکیده

مزارع کشاورزی و محصولات آنها، علاوه بر ارزش اقتصادی می‌توانند نقش مهمی در گردشگری بویژه در مناطق روستایی داشته باشند. این پژوهش به امکان‌سنجی توسعه‌ی گردشگری کشاورزی در مزارع زعفران روستاهای شهرستان تیران و کرون در غرب اصفهان و شناسایی و تشریح عوامل پیشران و موانع بازدارنده آن می‌پردازد. بهره‌برداران کشاورزی زعفران‌کار روستاهای منطقه، جامعه آماری مورد مطالعه بودند. تجربه عینی و عملی گردشگری در مزارع زعفران، متغیر وابسته، و ذهنیت‌های فردی، ویژگی‌های اقتصادی محصول و عوامل و موانع ساختاری و سازمانی، متغیرهای مستقل مطالعه بودند که پس از عملیاتی‌سازی و گردآوری داده‌های پیمایشی، هرکدام با پردازش‌ها و شاخص‌سازی‌های مناسب مورد سنجش قرار گرفته و تحلیل شدند. بر اساس نتایج، تجربه عینی و عملیِ اندکی که در زمینه گردشگری مزارع زعفران منطقه وجود دارد، با تأثیرگذاری مثبت عواملی چون زیرساخت‌های عمومی گردشگری، تبلیغات و معرفی محصول، مطالبه‌گری از مسئولین محلی، ویژگی‌های اقتصادی محصول، سابقه کشت آن و سطح تحصیلات بهره‌برداران همراه بوده است. تحلیل‌های بیشتر نشان داد، پتانسیل بالقوه‌ی ناحیه روستایی کرون علیا در رابطه با گردشگری مزارع زعفران، با پشتیبانی‌های سازمانی و فراهم شدن زیرساخت‌های تخصصی مزرعه‌ای به‌عنوان مهم‌ترین پیش‌شرط‌های گردشگری مزرعه، و تقویت نگره خواهنده‌ای در ذهنیت بهره‌برداران برای پیگیری و تحقق آن، خواهد توانست نظام زراعی کشت زعفران منطقه را به سمت الگوهای کارآفرینانه غیرزراعی با محوریت گردشگری و تجاری‌تر شدن و بهره‌وریِ بیشتر این نظام سوق دهد. با توجه به ویژگی‌های خاص زعفران در مراحل برداشت و زنجیره عملیات پس از آن، زنان و حتی اعضای غیر شاغل در کشاورزیِ خانوارهای روستایی، می‌توانند نقش پررنگ و معناداری در این راستا داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

• گردشگری کشاورزی
• کشت زعفران
• ایستارهای ذهنی
• بسترهای ساختاری و سازمانی
• تیران و کرون

موضوعات

• برنامه ریزی روستایی

عنوان مقاله [English]

Agricultural tourism and its development determinants and barriers in rural areas; Case of Saffron farms in Tiran-va-Karvan county

نویسندگان [English]

• Mohammad Javad Ahmadian ²
• Elham Karimi ²

² Dept. Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan.

چکیده [English]

In addition to the economic value, agricultural farms and their products can play an important role in tourism, especially in rural areas. This study examines the feasibility of agricultural tourism development in Saffron farms of Tiran-va-Karvan rural areas and attempts to identify and describe its determinants and barriers. The statistical population was the Saffron farmers of the region. The practically experienced Saffron farms tourism, as the dependent variable, and farmers’ individual characteristics, crop’s economic characteristics, and several structural and organizational factors were independent variables of the study, which have evaluated and analyzed through appropriate processing procedures, following the operationalization and data gathering field operations. Based on the results, the limited practically experienced Saffron farms tourism has been positively influenced by factors such as general tourism infrastructures, advertising, demand from local authorities, economic characteristics of the crop, its cultivation history and the level of education of the farmers. Further analysis showed if the region’s potential of Saffron farms tourism, be accompanied by organizational supports and specialized farm amenities as the most important preconditions for farm tourism, and favorable mentalities of farmers to pursue and realize it, will be able to lead the Saffron cultivation system of the region towards the on-farm non-agricultural entrepreneurial activities, especially the tourism, more commercialized and profitable. That way, due to the harvest and post-harvest characteristics of Saffron, the women and even the non-agricultural occupants of the families can have a significant role in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

• Agricultural tourism
• Saffron cultivation
• Mentalities
• Structural and organizational Contexts
• Tiran-va-Karvan